▪️▫️▪️ 📌 فرهنگ بلوچی متأثر از فرهنگ شبه‌قاره #بلوچ #گفت‌وگو با عبدالوهاب شهلی‌بر 🔸 گزارش افسرالدین کرمانی در قرن ششم، می‌گوید یکی از سواحل و بنادر پررونقی که در آن منطقه [مکران] وجود دارد، همین تیز یا تیس امروز است. در این متن می‌گوید تاجرانی از شبه‌قارۀ هند و آفریقا و عمان و جاهای مختلف به هم می‌رسیدند و محصول آنجا پانیذ یا نیشکر خودمان است. این نشان می‌دهد که آنجا رونق داشته است. یعنی اگر در متون نگاه کنید، می‌بینید در آن خطه، یکی بندر سیراف در بوشهر و یکی بندر تیس است. بندر تیس هم در جایی بوده است که به نوعی جادۀ ابریشم به دریا وصل می‌شد. 🔹 الان به طور خاص به منطقۀ ساحلی مکران که نگاه می‌کنید، می‌بینید که خرده فرهنگ‌های مختلفی از گذشته در آنجا مانده است؛ مثلاً موسیقی ریتمیک و کوبه‌ای که در آن منطقه وجود دارد، به خوبی نشان می‌دهد که چقدر فرهنگ آفریقا و رقص‌هایی که در گذشته در آنجا وجود داشته است، از طریق تُجاری که خرید و فروش می‌کردند یا مهاجرت‌هایی که از آنجا صورت می‌گرفت و مردمی که به‌عنوان نیروی کار به منطقۀ بلوچستان و مکران می‌آمدند، به آنجا آورده شده است. 🔸 یا مثلاً اگر عادت‌های غذایی آنجا را ببینید، متوجه می‌شوید که این ذائقۀ غذایی تند چقدر متأثر از فرهنگ غذایی شبه‌‌قارۀ هند است و چقدر هند در آنجا بروز و ظهور جدی دارد. حتی اگر معماری را در نظر بگیرید، به طور خاص در خیلی از مساجد، گچ‌بری‌ها تحت‌تأثیر شبه‌قارۀ هند است. --------------------------------------------- 🔰 بخشی از گفت‌وگوی تحریریۀ مَکُ‌ایران با عبدالوهاب شهلی‌بر که در بهمن ۱۳۹۹ صورت گرفته است. ✴️ مکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 تشنگی بر مدار بی‌تدبیری ناتمام 💧 #آب ✍️ #یادداشت به قلم زهرا میری 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 تشنگی بر مدار بی‌تدبیری ناتمام 💧 #آب ✍️ #یادداشت به قلم زهرا میری 🔹 به گزارش خبرگزاری ایرنا، جانشین ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران چابهار گفته است: «سد زیردان این شهرستان در آستانه سریز شدن است و حجم آب آن از ۲۰۰ میلیون مترمکعب گذشت و به روستائیان توصیه می‌شود از تردد در پایین‌دست سد در بخش‌های پیرسهراب، تلنگ، پلان و دشتیاری جداً خودداری کنند». 🔸اما زیردان کجاست و چه اهمیتی برای چابهار و شرق مکران دارد؟ اخبار سد زیردان این‌گونه منعکس شده است: 🔸سد مخزنی زیردان با ظرفیت ۲۰۷ میلیون مترمکعب در ۱۴۰ کیلومتری شمال شهر چابهار و بر روی رودخانه کاجو در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و در سال ۱۳۹۰ به بهره‎برداری رسید. 🔹 این سد با هدف اعلامی آبیاری مزارع کشاورزی پایین‌دست در پیرسهراب، تأمین آب آشامیدنی روستاهای چابهار و کنارک و روستاهای اطراف و همچنین تأمین آب موردنیاز صنایع شهرهای چابهار و کنارک ساخته شد. 🔸 همچنین احداث خط انتقال آب از سد زیردان به ۴۰۰ روستای پایین‌دست شهرستان چابهار از جمله بخش‌های پلان، پیرسهراب و تلنگِ قصرقند از سال ۱۳۹۲ در پروژه‌ای ادامه‌دار آغاز شد. 🔹این فرآیند در سال ۱۴۰۰ قرار بود طی طرح جهاد آبرسانی با اجرای خط انتقال لاتیدان (پایین‌دست کاجو) به مجتمع کمبل سلیمان، ۵۸ روستای بخش مرکزی چابهار با ۳۵هزار نفر جمعیت به آب پایدار انتقالی از سد زیردان متصل شود. 🔸 طرحی که ۴۶ میلیارد هزینه به قرار زیر داشت: ۱۰ میلیارد تومان مبلغ قرارداد پیمانکار مجری طرح و ۳۶ میلیارد تومان هم بابت خرید لوله‌های موردنیاز. اعتباراتی که از محل توسعه سواحل مکران در نظر گرفته شده بود و طی ۹ ماه بایستی اجرایی می‌شد. 🔹 در راستای اجرای این پروژه قرار بود لوله‌گذاری به طول ۲۰ کیلومتر با لوله ۳۵۰ پلی‌اتیلن، احداث یک باب مخزن ۲۰۰ مترمکعبی بتنی و احداث ایستگاه پمپاژ صورت گیرد. 🔸 طرحی که مقرر شد از طریق خطوط لوله فرعی و شبکه‌های توزیع، تعدادی از روستاهای بخش مرکزی از جمله وشنام‌ها، کمبل سلیمان و تیس کوپان را پوشش دهد. 🔹 پیش‌بینی می‌شد که با تکمیل خط لاتیدان و اجرای شبکه‌های روستاهای بخش مرکزی شاخص بهره‌مندی از آب آشامیدنی در چابهار و در بخش روستایی به بیش از ۹۸ درصد ارتقا پیدا کند و همه روستاها از آب آشامیدنی بهره‌مند شوند. اما این مسئله همچنان در حد پیش‌بینی باقی مانده است. 🔸 با اینکه برای انتقال آب از سد زیردان طی جهاد آبرسانی تلاش‌های زیادی شده است، هنوز به تمامی روستاها آب خام منتقل می‌شود و به دلیل نبود سیستم تصفیه، مناب آشامیدن نیست و مردم منطقه آب موجود را فقط برای شست‌وشوی لباس و ظروف، استحمام، احشام و سایر مصارف استفاده می‌کنند. 🔹 همچنین خط لوله اصلی انتقال آب از سد زیردان چابهار به ۴۰۰ روستای پایین‌دست نواقص زیادی دارد و هر چند وقت دچار شکستگی می‌شود. به طور مثال در محدوده روستای هوشمب و نیامبیت بیش از ۲ ماه لوله شکسته شده و آب به صورت جوی، روان شده و اقدامی برای ترمیم و جلوگیری از هدررفت آب صورت نگرفته بود. 🔸 نبود دفتر مستقل در مرکز بخش برای انجام امورات آب و فاضلاب و استخدام و بکارگیری نیرو برای نگهداری و رفع شکستگی‌های خط انتقال آب از سد زیردان در بخش پیرسهراب از دیگر مشکلات منطقه است. 🔹 اما چرا این تدبیرها ناقص و در جهت عکس توسعه منطقه هستند؟ بیش از چندین دهه است که شبکه پایین‎دست برخی از سدهای استان سیستان و بلوچستان تکمیل نشده و نبود منابع مالی کافی علت آن بیان شده است. حال در این شرایط و بدون اتمام پروژه‌های پیشین، مطالعات جدیدی برای ساخت سازه‎های نو در منطقه مکران انجام شده است. در صورتی که نتیجه سازه‌های پیشین در فصول گرم سال تبخیر شدید و در فصول پربارش آورد رسوبی داشته و حجم مفید این سدها را به شدت کاهش داده است. در واقع نوعی سردرگمی شدید در برقراری نسبت با اقلیم منطقه بلوچستان دیده می‌شود که به دلیل نداشتن شناخت درست از منطقه است. 🔸 علاوه بر این مسائل، هر ساله سیلاب زیرساخت‏‌های پایین‎دست را تخریب می‌کند، مزارع و باغات را از بین می‌برد و زندگی صدها روستا و شهر حاشيه سواحل را با مشكل جدی مواجه می‌کند. آنچه که در سیل اخیر جلب توجه می‌کند، حجم تخریب سیلاب‌ها و بازتاب بسیار اندک آن در رسانه‌ها بوده است. 🔹 در استانی كه هر قطره آب برای ساكنانش حياتی است و مردمان آن بيش از هر جای ديگری در كشور قدر آب را می‌دانند، بسیاری از شهرهای آن آب شرب ندارند و هوتک‌هایی كه با آب باران پر می‌شود، منبع تأمين‌كننده آب احشام و خانواده‌هاست. تشنگی بر مدار بی‌تدبیری‌های ناتمامی که گاهاً رنگ و بوی سیاسی به خود می‌گیرند، وجهۀ غالب مناطق کشور گشته و همچنان ادامه دارد. 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 اسفند ۱۴۰۲ چه سرنوشتی برای مکران رقم خواهد زد؟ #انتخابات 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 اسفند ۱۴۰۲ چه سرنوشتی برای مکران رقم خواهد زد؟ #انتخابات 🔸 سواحل مکران که جنوب استان سیستان‌وبلوچستان و شرق هرمزگان را در برمی‌گیرد، دو حوزۀ انتخابیه در مجلس شورای اسلامی را داراست: حوزۀ انتخابیه چابهار (جنوب سیستان‌وبلوچستان) که شهرستان‌های چابهار، نیکشهر، قصرقند، کنارک، دشتیاری و زرآباد در استان سیستان‌وبلوچستان را با یک سهمیه نمایندگی شامل می‌شود. و حوزۀ انتخابیه میناب (شرق هرمزگان) که شهرستان‌های میناب، رودان، جاسک، سیریک و بشاگرد را با یک سهمیه نمایندگی در برمی‌گیرد. 🔹 دو نمایندۀ مکران در مجلس شورای اسلامی باید بدانند که علاوه بر نمایندگی مردم نجیب بلوچ در خانۀ ملت، نمایندگی یک پهنۀ ملی که می‌تواند نقش‌آفرین جدی در آیندۀ توسعۀ کشور باشد نیز بر عهده دارند. از این حیث توجه و داشتن نگاهی ملی از سوی نماینده منتخب مردم در کنار نگاه منطقه‌ای به مسائل شهرستان‌های مکران حائز اهمیت خواهد بود. 🔸 در دوازدهمین دورۀ انتخابات مجلس شورای اسلامی، ۳۰ کاندیدا در حوزۀ انتخابیۀ چابهار و ۲۵ کاندیدا در حوزۀ انتخابیۀ شرق هرمزگان (میناب) با یکدیگر به رقابت می‌پردازند که در میان آن‌ها نام‌های آشنایی از جمله برخی نمایندگان سابق، جوانان اهل منطقه و برخی مسئولان سابق اجرایی دیده می‌شود. 🔹 حرکت آونگی رد و تأیید صلاحیت برخی از افراد مشهور منطقه در این دور از سوی شورای نگهبان و هیئت‌های اجرایی وزارت کشور، علاوه بر خدشه‌ای که در ترغیب مردم به مشارکت در انتخابات وارد می‌کند و مسئلۀ مهمی در آینده مکران است، تعجب و نارضایتی مردم منطقه را با خود به همراه داشته است که ممکن است چالش‌هایی را برای مدیریت منطقه در آینده ایجاد نماید. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 نتایج انتخابات دوازدهم مجلس شورای اسلامی در مکران زیر سایه سنگین سیلاب 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 نتایج انتخابات دوازدهم مجلس شورای اسلامی در مکران زیر سایه سنگین سیلاب 🔹 با وجود سیل و کمبود امکانات و اقدام دیرهنگام مجموعه دستگاه‌های دولتی برای کمک‌رسانی به سیل‌زدگان جنوب سیستان و بلوچستان (منطقه مکران)، انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با شمارش آرای منتخبان به پایان رسید و محمد انور بجارزهی در غیاب رقیب اصلی خود، معین‌الدین سعیدی (نماینده کنونی منطقه) که به دلیل رد صلاحیت از حضور در رقابت‌ها باز مانده بود، توانست حائز اکثریت آرای حوزه انتخابیه جنوب استان شود. 🔸 بجارزهی با ۵۴هزار و ۲۵ رأی از مجموع ۱۱۵هزار و ۲۶۸ رأی اخذ شده نماینده ۴ سال آینده خطه مکران در جنوب سیستان و بلوچستان شده است. باید منتظر ماند و دید که بجارزهی آیا می تواند به شایستگی نمایندگی مردم نجیب جنوب بلوچستان را به جا آورد یا خیر. 🔹 با این وجود انتقادات گسترده از نحوه اطلاع‌رسانی و خدمت‌رسانی به مردم آسیب‌دیده از سیل همچنان خبر داغ منطقه بلوچستان است. معین‌الدین سعیدی در سفر به منطقه با انتقاد شدید از زیرساخت‌های ضعیف خدمت‌رسانی در استان، مسئولان استانی را به باد انتقاد گرفته و از آنان به دلیل حواس‌پرتی در کمک‌رسانی به مردم انتقاد کرده است. 🔸 پس از گذشت ۶ روز از وقوع سیل مهیب جنوب سیستان و بلوچستان، احمد وحیدی وزیر کشور دیروز وارد فرودگاه کنارک شد و مورد استقبال استاندار قرار گرفت. 🔹 همچنین غلبه فضای انتخاباتی رسانه‌ها باعث شده بود تقریباً در هیچ یک از اخبار رسمی کشور سیل مهیب امسال که قابلیت مقایسه با سیل سال ۹۸ را داراست، در صدر اخبار قرار نگیرد. این‌ها سختی مضاعفی بر روی دوش بجارزهی می‌نهد که آیا آن‌گونه که سعیدی (درست یا غلط) صدای رسایی از انباشت محرومیت منطقه بود، می‌تواند پیگیر حل‌وفصل اتفاقات ریز و درشت منطقه باشد یا خیر؟ 🔸 اما در همسایه غربی مکران ِبلوچستان، یعنی شرق هرمزگان، سید عبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی با ۷۲هزار و ۳۶۷ رأی از مجموع ۲۲۱هزار و ۱۱۵ رای اخذ شده، برگزیدۀ مردم برای کرسی مجلس شد. هاشمی پیش از این در دوره نهم مجلس شورای اسلامی نماینده شرق هرمزگان بوده است. حسین رییسی که اکنون نمایندگی این منطقه را بر عهده دارد، در این رقابت‌ها نفر دوم شد و از راهیابی به مجلس بازماند. 🔹 انباشت محرومیت شرق استان نسبت به غرب و شهر بندرعباس و همچنین محقق نشدن هیچ یک از وعده‌های اجرایی توسعه مکران از سوی دولت دوازدهم و سیزدهم شاید یکی از دلایل نارضایتی از رییسی در کسوت مطالبه‌گر حق مردم از دولت باشد. رییسی همچنین تاکنون در مجلس اقدام مؤثری برای تسهیل و ریل‌گذاری حضور دولت تحت عنوان توسعه سواحل مکران انجام نداده است. باید دید هاشمی که خود سابقه حضور در مجلس را نیز داراست، می‌تواند اثرگذار بر مسئله منطقه‌ای و ملی توسعه مکران در مجلس باشد یا نه؟! 🔸 در آینده بیشتر در زمینه وظایف دو چندان نمایندگی مردم مکران شرقی و غربی و همچنین تبعات عظیم سیل مکران به‌عنوان مهم‌ترین رویداد حال حاضر این منطقه به بحث می‌پردازیم. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 می‌‌گن اینجا آخر دنیاست هشتمین روز #سیل در #دشتیاری 🔁 #بازنشر دشتیاری پهناوره، یکی دشتیاری عرفی و یکی هم جغرافیای سیاسی این شهرستان. بخش‌های زیادی هنوز زیر آب بود و ما هم به شب خوردیم و نتونستیم کامل ببینیم همه جا رو. اما همین مشت نمونۀ خروار بود... #سوخت‌بران در این سیل بزرگ‌ترین نیروهای امدادی منطقه بودند. اون‌هایی که همیشه مورد بی‌مهری بوده‌اند اما امروز در غیاب ارگان‌های خدمت‌رسانی و امدادی و مسئولان، در کنار مردم موندند... توی گفت‌وگوهای مفصل با مردم که توی این چند دقیقه امکان نشرش نبود و روزی همه رو منتشر می‌کنم، یه جمله پررنگ بود: مردم بخش عظیمی از مشکلاتشون رو از نداشتن «جاده» و «راه» می‌دونن. -------------------------------------------- 🔰 منبع: صفحۀ اینستاگرام ساجده عرب‌سرخی، خبرنگار و فعال اجتماعی در سیستان و بلوچستان ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

[ Photo ] ▪️▫️▪️ 📌 بلوچستان در دانشنامۀ ایرانیکا 🔁 #بازنشر 📚 #کتاب 🔸 این کتاب دربرگیرندۀ مقالات دانشنامۀ ایرانیکا دربارۀ بلوچستان است و به موضوعاتی متنوع شامل تاریخ، جغرافیا، زبان، ادبیات و هنر مردمان بلوچ می‌پردازد. ایرانیکا معتبرترین و جامع‌ترین مرجع پژوهش دربارۀ تاریخ و فرهنگ ایران پیش و پس از اسلام به زبان انگلیسی است. 🔹 ترجمۀ مقالات این کتاب توسط متخصصان گرایش‌های مختلف انجام شده است تا برگردان فارسی آن‌ها دقیق و فنی باشد؛ درعین‌حال مقالاتی مستقل حاوی اطلاعاتی تازه دربارۀ هر بخش، توسط مترجمان متخصص نوشته شده تا ترجمۀ متن مقالات ایرانیکا به فارسی، محتوایی افزون بر متن انگلیسی داشته باشد. 🔸 این کتاب که از مجموعۀ نخست پژوهش‌های ایران فرهنگی است، به جنوب شرق ایران اختصاص دارد و به همت #محسن_شهرنازدار گردآوری و از سوی انتشارات مؤسسۀ آبی پارسی به چاپ رسیده است. ----------------------------------------- 📎 منبع: B2n.ir/u05894 ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 ماه رمضان در جاسک 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 ماه رمضان در جاسک #رمضان #جاسک 🔹 ماه پربرکت و عزیز رمضان برای مردم این بندر {جاسک} همیشه خاطره‌انگیز و دلنشین و گیرا بوده است. در این ماه گویی همه چیز در حال تغییر بود و شکل مأنوسی در زندگی روزمره داشت. انگار که با فطرت خویش آشتی می‌کردند و به اصل باورهای مشترک انسان‌ها باز می‌گشتند. 🔸 نوع رفتار و معاشرت، نوع لباس، نوع سفر و حتی نوع و شکل غذا نیز دگرگون می‌شد و حالتی روحانی و زیبا به خود می‌گرفت. روزهای پایانی شعبان جنب‌وجوش غریبی در میان مردم به چشم می‌خورد. چندان که اجانب نیز به دیدۀ حسرت به این شور و حال نگاه می‌کردند و در بسیاری موارد با آن‌ها همراه می‌شدند. 🔹 حلول ماه شعبان حتی بر سفرهای کشتی‌هایی که بین بمبئی و جاسک در حرکت بودند تأثیر می‌گذاشت و به‌تبع آن شکل و نوع محموله‌های غذایی نیز تغییر می‌کرد. رشته فرنگی، شیر قوطی هلندی و رب گوجه‌های کوچک چند گرمی، انواع ادویه و ... از جمله مواردی بودند که از طریق بمبئی به این بندر حمل می‌شدند. 🔸 درست است که رمضان وارد خانۀ همه مسلمین می‌شد، اما مساجد موجود در این بندر، خانه اصلی این ماه مبارک بود که باید آماده می‌شد. تعمیر، غبارروبی مساجد، اهدای فرش به مكان‌های مذهبی، كمك به نیازمندان و دادن خیرات از جمله برنامه‌های پیش از آغاز ماه مبارك رمضان در شهرستان جاسك است. 🔹 زن‌های مؤمنۀ شهر نقش اساسی را در امر پاکیزگی و تغییر دکوراسیون ساده و همین‌طور استقبال از رمضان ایفا می‌کردند. بعد از رؤیت ماه مبارک رمضان، شادی و شعف همه بندر را به هیجان می‌آورد، دل‌ها سرشار از ترحم و دلدادگی نسبت به یکدیگر می‌شد و شور و نشاط چهره بچه‌ها را چون شکوفه‌های بهاری از هم می‌شکفت. 🔸 از دیرباز آیین‌ها و رسومی از قبیل گم سحرو، گرگشو، مردگانی و... در این خطه وجود داشته که هرچند در اثر گذر زمان دستخوش تحولاتی شده اما همچنان ردپایی از آنان باقی مانده است. -------------------------------------------------- 🔰 منبع: بخشی از کتاب حدیث درد، نوشتۀ حیدر حیدرنژاد، انتشارات سمت روشن کلمه ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 منطقه آزاد چابهار، ۲ سال و ۲ ماه بعد! 🆔 @MakoIran_ir ‌