💠 #غفلت مایه بدبختی انسان است
«وَلَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاّيَفْقَهُونَ بِها وَلَهُمْ اَعْيُنٌ لايُبْصِرُونَ بِها وَلَهُمْ اذانٌ لاّيَسْمَعُونَ بِها اُولئِكَ كَالاْنْعامِ بَلْ هُمْ اَضَلُّ اُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ.» (اعراف ۱۷۹)
«ترجمه: و حقّا كه ما بسيارى از جن و انس را (گويى) براى دوزخ آفريدهايم، زيرا كه دلها دارند ولى (حقايق را) بدان نمىفهمند، و چشمها دارند ولى بدان (به عبرت) نمىنگرند و گوشها دارند ولى بدان (معارف حقّه را) نمىشنوند؛ آنها مانند چهارپايانند بلكه گمراه ترند (زيرا با داشتن استعداد رشد و تكامل، به راه باطل مىروند) و آنها همان غافلانند.»
🔹️مایه بدبختى کسانى که به عذاب ابدى و شقاوت جاودانى مبتلا مىشوند، همان غفلت و ناآگاهى ایشان از حقائقى است که انسانیت انسان اقتضاى آگاهى، التفات و توجّه به آنها را دارد و به همین لحاظ، این افراد از نظر ارزش از حیوانات هم که مقتضاى طبعشان غفلت و ناآگاهى است ـ پستتر مىشوند. طبعاً، از این آیه و آیات مشابه نیز مىتوان دریافت که آنچه در نقطه مقابل غفلت واقع مىشود؛ یعنى، توجّه و التفات و آگاهى، نیز مایه #سعادت انسان خواهد بود.
اخلاق در قرآن جلد دوم صفحه ۷۹
ترجمه آیه از آیت الله مشکینی
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
💠 #سلیمان قدرت را برای ترویج دین طلب میکرد
«وَ هَبْ لى مُلْكَاً لا يَنْبَغى لاِحَد مِنْ بَعْدى.» (ص ۳۵)
«گفت: پروردگارا، مرا ببخش، و به من حكومتى (به نحو اعجاز) عطا كن كه براى احدى بعد از من سزا نباشد.»
🔹اشکال قدرتهاى مادّى و دنیوى در همین بازدارندگى آنها است و اگر انسان را متوقّف نمىکردند و مانع ترقّى و تعالى انسان نمىشدند و عوارض سوء اجتماعى و اخلاقى به دنبالشان نبود، تحصیل آنها اشکالى نداشت. سلیمان پیامبر الهى از خداوند قدرت فوقالعادهاى را طلب مىکرد، اما همین قدرتى را که به شدّت از خدا طلب مىکرد، هدف اصلىِ او نبود و به آن دلبستگى نداشت؛ بلکه، قدرت را مىخواست تا در سایه آن، دین خدا و آیین حقّ را ترویج و قدرتمندان مشرک و غیر مسلمان را به سوى اسلام و آیین الهى بکشاند. بنابراین، او چنین قدرتى را مىخواست تا از آن به صورت وسیلهاى براى وصول به کمالى برتر بهرهبردارى کند. از اینجاست که مىبینیم او هیچ گاه از قدرت فوق العاده خود سوء استفاده نمىکرد و و در حدّى اوج گرفته بود که نه تنها بر انسانها بلکه، بر جنّیان نیز ـ آنچنان که قرآن گفته است ـ فرمان مىراند، ولى، با چنین قدرتى او خودش یک لقمه نان جو خشک مىخورد و مغرور قدرت خویش نبود.
🔸اگر انسان به هر مقامى که رسید به ضعفهاى خود بیندیشد و به نداریها و ناتوانیها توجّه داشته باشد، هیچ گاه متکبر نمىشود. انسانهاى شایسته و اولیاى خدا هر چه قدرتشان بیشتر مىشود، ضعف خود را بیشتر درک مىکنند و متواضعتر مىشوند؛ یعنى مشاهده مىکنند که این قدرت مال آنها نیست، بلکه، هرچقدر زیاد هم که باشد قدرت الهى است که در اختیار آنان قرار داده است و منهاى قدرت الهى انسان ذاتاً چیزى از خود ندارد و نیز هر چقدر که قدرتشان هم زیادتر بشود با معرفت بالایى که دارند، خود را در سیطره قدرتى بالاتر مىبینند که این قدرتها در مقایسه با آن بسیار ناچیز خواهد بود.
اخلاق در قرآن جلد دوم صفحه ۱۲۷
ترجمه آیه، از آیت الله مشکینی
#متکبر
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
💠برتریهای مادّی سرابی بیش نیست
«تِلْكَ الدّارُ الآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذینَ لا يُریدُونَ عُلُوَّاً فى الأرْضِ وَلا فَساداً.» (قصص ۸۳)
«ترجمه: آن خانۀ برتر و والاى آخرت را از آن كسانى قرار مىدهيم كه در روى زمين ارادۀ برترى و تسلط (بر ديگران) و فساد و تباهى ندارند.»
🔹️اکنون این سؤال مطرح مىشود که آیا آیاتى که ما از برترى طلبى باز مىدارند، این مفهوم را القا مىکنند که انسان باید #قانع باشد و هیچگاه در فکر صعود به مقامهاى بالاتر نیفتد؟ در این صورت، آیات فوق ما را امر به رکود، ایستادن و توقّف کردهاند و این خلاف اصلى است که تاکنون بر آن تأکید داشته و گفتهایم: آدمى هیچ وقت نباید به آنچه که دارد قانع و بر آن متوقّف شود، بلکه، پیوسته باید نداریها و کمبودها مدّ نظر و مورد توجّه او باشند تا با جبران آنها واجد کمالات بیشترى شود.
🔸️در پاسخ سؤال فوق باید بگوییم: این آیات هیچگاه ما را وادار به رکود و توقّف نمىکنند، بلکه، این حقیقت را به ما مىآموزند که برتریهائى مادّى و زمینى، که خیلىها بدان دل بستهاند، حقیقت ندارند، بلکه، برتریهاى دروغین هستند که انسان را از وصول به برتریهاى حقیقى باز مىدارند. بینش قرآنى به ما مىآموزد که برتریهاى مادّى، در واقع، هدف نهایى و آخرین نقطه تعالى انسان نیستند. و مطلوبيّت ذاتى ندارند بلکه، در حدّ ابزار و وسیلهاى بیش نیستند و ارزش آنها ارزشى غیرى است که در پرتو ارزش ذاتى ِ اهداف نهایى و در مسیر وصول به آنها تحقّق مىیابد.
🔹️برتریهاى مادّى نمىتوانند درد انسان را دوا و #نیاز_فطرى وى را برطرف سازند. بلکه، سرابى بیش نیستند و اسباب بازى و گول زنندهاند. برتریهاى مادّى نقش پستانک را بازى مىکنند که کودک را از اینکه پستان پر شیر، مادر را جستجو کند باز مىدارد و انسان با دل بستن به این برتریهاى غیر حقیقى، در واقع خود را فریب مىدهد، از طلب و جستجوى برتریهاى حقیقى باز مىماند، به فساد و انحراف مىافتد و سقوط خواهد کرد.
اخلاق در قرآن جلد دوم صفحه ۱۲۵
ترجمه آیه، از آیت الله مشکینی
#قناعت
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
💠اعتقادات ظنی دیر یا زود فرو میریزد
«اِنْ يَتَّبِعُونَ اِلاَّ الظَنَّ وَاِنَّ الظَنَّ لا يُغْنى مِنَ الْحَقِّ شَيْئاً.» (نجم ۲۸)
«ترجمه: آنها جز از ظنّ و گمان پيروى نمىكنند، و بىترديد ظنّ و گمان به هيچ وجه از حق بىنياز نمىكند.»
🔹این راه صحیحى نیست که انسان در مقام شناختن حقایق، به اعتقادات ظنّى اکتفا کند. نرفتن به دنبال علم و یقین و بسنده کردن به #ظنّ و گمان، راه خطرناکى است و ضمانت صحّت ندارد. اگر ما اعتقاد و بینشى پیدا کردیم که مطابق با واقع نبود از آنجا که، اساسى ندارد نه تنها از آن تکاملى براى ما حاصل نمىشود، بلکه ما را به بیراهه مىکشاند. کسى که اساس روش زندگى و رفتارى خود را بر ظنّ و گمان بنا کند همانند کسى است که پى ساختمان خویش را بر لبه پرتگاهى که در حال ریزش است و به تعبیر قرآن «على شفا جرف هار» بنا کند که در این صورت ساختمان او ریشه و اساسى ندارد و دیر یا زود فرو خواهد ریخت و در جهنّم سقوط مىکند. «فانهار به فى نار جهنّم.»
اخلاق در قرآن جلد دوم صفحه۱۰۱
ترجمه آیه، از آیت الله مشکینی
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
💠شیطان آدم را با وعده قدرت فریب داد
«یا آدَمُ هَلْ اَدُلُّكَ عَلى شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْک لا يَبْلى.» (طه ۱۲۰)
«ترجمه: پس شيطان او را وسوسه كرد، گفت: اى آدم، آيا تو را به درخت جاودانى و ملكى كهنه نشدنى راهنمايى كنم ؟ (درختى كه تا ابد ميوه دهد و يا ميوهاش حيات ابدى بخشد و سلطنتى كه به هيچ حادثهاى ضعيف يا زايل نگردد).»
🔹️شیطان براى #وسوسه آدم و فریب دادن او روى قدرت تکیه کرد و خواست از مطلوب بودن آن و گرایشى که آدم نسبت به آن دارد سوء استفاده کند و آدم را به بیراهه بکشاند. از این رو، به وى گفت: آیا مىخواهى ترا به سلطنت بىزوال و کهنه نشدنى هدایت کنم؟ «سلطنت» و به تعبیر موجود در خود آیه «ملک» در واقع سمبل قدرت است. بزرگترین قدرت انسان عبارت از تسلط بر دیگران؛ یعنى، قدرت اجتماعى است. و تسلّط بر دیگران یا #قدرت_اجتماعى همان است که، ما از آن به «سلطنت» تعبیر مىکنیم و در قرآن از آن به «ملک» تعبیر شده است.
🔸️آری شیطان به آدم گفت: اگر جاودانگى و قدرت بىزوال مىخواهى باید از این شجره (شجرة الخلد یا درخت جاودانگى) تناول کنى. سپس قرآن حکایت مىکند که آدم و حوّا تحت تأثیر وسوسههاى #شیطان قرار گرفتند و فریب وعده وعیدهاى او را خوردند. در واقع، از داستان فوق، مىتوان فهمید که شیطان روانشناس ماهرى بود و مىدانست که در نهاد انسان میل به قدرت وجود دارد و نقشهاش این بود که از وجود این میل سوء استفاده کند و #آدم و #حوا را به بیراهه بکشاند و او این کار را کرد و موفّق هم شد و این نشانگر وجود این میل در فطرت انسان است و دلالت دارد بر این که آدم حتّى قبل از آنکه هبوط کند و به این عالم بیاید، از چنین میل فطرى برخوردار بوده و همین میل او منشأ سوء استفاده شیطان و فریب خوردن آدم از وى گردیده است.
اخلاق در قرآن صفحه ۱۱۵
ترجمه آیه، از آیت الله مشکینی
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar
💠انسان نباید فقر ذاتی خویش را فراموش کند
«اَنْتُمُ الْفُقَراءُ اِلَى اللّهِ وَاللّهُ هُوَ الْغَنىُّ الْحَمیدُ.» (فاطر ۱۵)
«ترجمه: اى مردم، همۀ شما به خدا نيازمنديد و خداست كه بى نياز و ستوده صفات و افعال است.»
🔹️خداوند با این تعبیر توجّه مىدهد که انسان نباید هیچ گاه فقر ذاتى خویش را فراموش کند تا برسد به آن کمالى که مىتواند برسد. اولیاى خدا هر چه بر علمشان افزوده مىشود به همان نسبت بر تواضعشان افزوده مىشود و بیشتر اقرار به جهل مىکنند و هر چه بر قدرتشان افزوده شود، بیشتر در پیشگاه خداوند اظهار عجز مىکنند و نسبت به مردم متواضعتر مىشوند که البته در هر دو مورد این روند، نتیجه درجات بالاى معرفت ایشان خواهد بود.
اخلاق در قرآن جلد دوم صفحه ۱۲۸
ترجمه آیه، از آیت الله مشکینی
#علم
#تواضع
#معارف_قرآن
💻 @mesbahyazdi_ir
مسجد مجازی حضرت عمّار (ره)
🕋🧎@masjed_ammar