🔴 روش تفسیری آیةالله مصباح
آقای رسول جعفریان دربارهی روش تفسیر آیةالله مصباح چنین گفته:
«خودش فیلسوف بود یعنی به تفسیری از دین باور داشت که بسیاری از علمای اسلام آن را انحراف از نوع بدخیم آن میدانستند و دغدغهی آنرا داشتند»
به بهانهی این جمله، دربارهی روش تفسیر آیةالله مصباح و نسبت ایشان با تفسیر فلسفی، چند نکته عرض میکنم؛
1- آقای مصباح، یک فیلسوف و متکلم بود اما این تصور غلطی است که؛ «هر کس فیلسوف است یعنی تفسیرش از منابع دینی فلسفیاست»، این گزاره، هم کلیّت ندارد،(طباطبائی، المیزان، ج1،مقدمه ص6)، و هم دربارهی آقای مصباح، انتسابی واضحالبطلان است؛ روش تفسیری آقای مصباح، «اجتهادیفقاهتی» بود؛ یعنی همانند سایر فقهاء معتقد بود؛ تفسیر قرآن، باید بر اساس همهی قواعد و قرائن عقلائیِ معتبر، باشد(مصباح، قرآنشناسی ج2،ص158)، تمام بخشهای تفسیری ایشان نیز بر اساس همین روش است؛ روش ایشان در تفسیر، هیچربطی به روش تفسیر فلسفی ندارد.
2- آقای مصباح معتقد بود بخشی از اندیشههای زیربنایی و اعتقادی اسلام، دربارهی هستی، و به روش برهانی است و لذا ماهیتی فلسفی دارد؛ از اینرو مکتب اسلام را در بخشی از اندیشههای زیربنایی، مکتبی فلسفی میدانست؛ اگر منظور ایشان از انحراف بدخیم، همین باشد، باید به عرض ایشان رساند که قریب به اتفاق علمای اسلام، همین برداشت را از مکتب اسلام دارند؛ اینکه؛
«خدا هست چون امام صادق گفته!»،
روشی نیست که علمای اسلام در پیش گرفته باشند.
3- آقای مصباح معتقد به مبانی صدرائی بود، اما هیچیک از گزارههای وحیانی را بر پایهی این آموزههای فلسفی تفسیر نمیکرد؛ اینکه کسی تصور کند چون آقای مصباح، صدرائی بود پس خداشناسی در قرآنش را هم با همان مبانی نوشته، احتمالا از بیاطلاعی نسبت به کتب تفسیری ایشان است.
4- آقای مصباح به تحلیلهای عقلی که از متن آیات و روایات برداشت میشد توجه میکرد؛ این خصوصیت، تفسیر او را از دین، قابل ارائه به مجامع علمی، و جهانی میکرد و به مکتب اسلام قابلیت دفاع میداد؛ این خصوصیت همان خصوصیتی است که مورد قبول قریب به اتفاق متکلمان اسلام است و در روایات نیز شواهد متعددی بر ارزشمندبودن این خصوصیت میتوان یافت(کافی،ج1ص87«أ فهمت یا هشام...») البته این خصوصیت، برای دینستیزان بسیار ناگوار بود، اما گمان نمیکنم برای کسی قابل قبول باشد که بسیاری از علمای اسلام، این خصوصیت آقای مصباح را انحرافی بدخیم بدانند.
5- مرحوم آیةالله مصباح در کنار تفسیر هر کدام از آموزههای دینی، نظریهی برخی اندیشمندان را نیز بیان و عقلاً نقد میکرد تا برتری نظریهی قرآن بر سایر نظریات را نشان دهد؛ اگر منظور از تفسیر فلسفی دین، همین باشد، گمان نمیکنم عالمی اسلامی را بتوان یافت که اینکار را انحراف بداند چه رسد به اینکه آنرا انحراف بدخیم بداند.
6- آقای مصباح گاه از برخی آموزههای وحیانی، یک تحلیل عقلانی به دست میآورد که آن را به عنوان مقتضای عقلانی آموزههای وحیانی میدانست؛ در واقع آقای مصباح از آموزههای وحیانی به سمت تحلیلهای عقلی میرفت نه از تحلیلهای عقلی به سمت آموزههای وحیانی، و البته این کار نیز در چارچوب روش اجتهادیفقاهتی بود که در کتب روش و قواعد تفسیر بدان تصریح شده(بابائی، قواعد تفسیر قرآن، فصل ششم؛ رجبی، روش تفسیر قرآن، فصل دوم، قاعدهی ششم)
کوتاه سخن اینکه آقای مصباح یک فیلسوف بود اما؛
روش تفسیریاش، اجتهادیفقاهتی،
و معتقد به دفاع عقلانی از اعتقادات دینی بود،
از تحلیلهای عقلانیِ وحی بهره میبرد
و در کنار تفسیر گزارههای وحیانی، به نظریات اندیشمندان، و برتری نظریهی قرآن، بر نظریهی آنان نیز همت میگماشت؛
معتقد به مبانی صدرائی بود اما نه در فلسفهاش از آیات استفاده میکرد و نه در تفسیر آیاتش از ظهور عرفی تخطی میکرد؛
اینخصوصیاتش مشهورتر از آناند که کسی انکار کند.
عدهای از روشنفکران، ایشان را منحرف میدانستند، اما انحرافش را به جهت ابعاد فلسفیاش نمیدانستند، بلکه ایشان را عوامزده و خشن توصیف میکردند، و گروهی از سیاسیون نیز آقای مصباح برایشان دغدغه شده بود اما آنها نیز بهجهت تفسیر فلسفیاش از دین نبود بلکه خدا خدا میکردند که ایشان از اشتغالات فلسفی و تفسیرهای قرآنیاش خارج نشود.
برچسبهای مختلفی به آقای مصباح زده شده؛ مُضحکترین آنها این تعبیر است که کسی بگوید:
«بسیاری از علمای اسلام، آقای مصباح را منحرف از نوع بدخیم آن میدانستند!»
آنچه برای ما موضوعیت دارد شخصیت ایشان است زیرا میتواند الگویی کامل، برای یک طلبهی رسالتمحور در عصر حاضر باشد.
خدا ایشان را با اولیائش و دشمنانش را با اولیائشان محشور فرماید.
https://eitaa.com/farbehi
3132941159218.mp3
4.64M
✅ آمادگی #ماه_رجب
🔹 توصیه های مقام معظم رهبری در آستانه ماه رجب👆👆👆
🌐 @meshkatnoor
📱همزمان با چهلمین روز ارتحال حضرت آیت الله مصباح یزدی (قدسسره) «نرم افزار اندروید آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی (قدسسره)» منتشر شد.
👇لینک دانلود👇
🌐 https://mesbahyazdi.ir/files/app/ketabkhan.apk 🌐 @meshkatnoor
سیر مطالعاتی آثار علامه آیت الله مصباح یزدی.pdf
1.55M
به مناسبت اربعین استاد مصباح: سیر مطالعاتی آثار علامه آیت الله مصباح منتشر شد. 👆👆
🌐 @meshkatnoor
#نشست_مجازی
#فلسفه_دین_اسلامی
🔺به همت #قطب_علمی_فلسفه_دین اسلامی و موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی برگزار میشود:
🔶 دومین نشست از سلسله نشستهای علمی #مصباح_معرفت؛
✅ نشست علمی با موضوع "اسلامی سازی علوم از منظر علامه مصباح"
🎙با ارائه حجت الاسلام دکتر صفدر_الهی_راد
📅 یکشنبه 26 بهمن 99 / ساعت 10
📡 تحت نرم افزار ادوبی کانکت و ارتباط از طریق :
👇👇👇👇👇👇
🌐 http://meeting.iict.ir/qotb 🌐 @meshkatnoor
mesbah-marefat01.mp3
16.13M
#صوت
💯🔊 #بشنوید
🔰 نخستین نشست از سلسله نشستهای علمی #مصباح_معرفت؛
📌 با عنوان «نسبت دین و اخلاق از منظر علامه مصباح»
🎙با ارائه:
آقاي دکتر #امیر_خواص، عضو هيئت علمي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)
📅 پنجشنبه 23 بهمنماه 99 🌐 @meshkatnoor
5.63M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💥افشاگری #نفوذ اندیشه های انحرافی در کتب #فلسفه_سیاسی دانشگاه / کدوم کشور تئوری براندازی خود را به دانشجویانش تعلیم می دهد؟!
🎤دکتر شهریار #زرشناس
#خطر_علوم_انسانی_غربی
#علوم_انسانی_اسلامی
#حتما_ببینید 💯
✳️ @kashkolenab 🌐 @meshkatnoor
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💥خطر غرب گرایی برای کیان نظام اسلامی از نظر امام خمنیی
💥شاید بتوان یکی از مهمترین مصادیق سخن امام را در عرصه علوم انسانی رایج در فضای دانشگاهی دانست.
🌐 @meshkatnoor
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💥هشدارهای جدی رحیم پور ازغدی نسبت به نفوذ سکولاریسم در فضای علمی کشور در حضور آقای هاشمی رفسنجانی
#حتما_ببینید 💯
🌐 @meshkatnoor