#نوروز_در_استرآباد 🌿#قسمت دوم 🔸همزمان با برگزاری مراسم سلام نوروزی در دارالحکومۀ #استرآباد، در برخی محلات شهر نیز لحظۀ تحویل سال نو جشن گرفته میشد. اغلب مردم شهر لحظۀ تحویل سال نو را به تبعیت از شلیک توپ توسط حکومت جشن میگرفتند، اما در برخی دوره ها که حکومت مخالفانی داشت، گروهی از علماء مخالف حکومت و کسانی که از آنها پیروی میکردند، در مسجد یا مکان مقدسی مانند امامزادۀ واقع در محله مستقر میشدند و با اعلام لحظۀ تحویل سال به مؤذن مسجد یا امامزاده، مؤذن نوای اذان سرداده و اینگونه تحویل سال را اعلام میکرد. 🌱اما در شرایط عادی اهالی شهر معمولاً از حدود یک ساعت قبل از تحویل سال نو در محوطۀ #امامزاده_نور واقع در محلۀ #سرچشمۀ_استرآباد و نیز در محوطۀ #میدان_عباسعلی در مقابل #سقاخانۀ_ابوالفضلی جمع شده، همراه با مداحان و وعّاظ به خواندن قرآن و ادعیه مشغول میشدند و در لحظاتی قبل از تحویل سال همنوا با واعظ یا روحانیِ مشهور شهر به تکرار دعای «یا مقلّب القلوب و االابصار، یا مدبّر اللیل و النهار، حوّل حالنا الی احسن الحال» مشغول میشدند. 👈 اهالی #استرآباد اعتقاد داشتند که این لحظات، لحظات استجابت دعاست و به همین خاطر گروهی از مردم که حاجتی داشتند به نذر و نیاز مشغول بوده و عده ای از زنان نیز در این لحظات مبارک پارچه هایی را به همراه خود آورده و برای دختر یا عروس پابه ماه خود و یا دختر و عروسی که بچه دار نمیشد به صورت نمادین پارچه ها را به نیّت دوخت لباس نوزاد برش میزدند و اعتقاد داشتند، این عمل، گره از کار آنها خواهد گشود و آنها که پابه ماه هستند بچۀ سالم به دنیا خواهند آورد و آنها که نازا هستند باردار خواهند شد. 🍃برخی نیز با تعیین نوع لباس که پسرانه یا دخترانه باشد، سعی در تعیین جنسیّت نوزاد داشتند. یکی از باورهای مردم #استرآباد این بود که در این لحظات در دست داشتن سبزی یا هر گیاهِ سبز - به ویژه برگهای درخت سرو که همیشه سبز است- سال جدیدِ آنها را توأم با رونق و باروَری خواهد کرد.                                                                  ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ ✅ #موسسه_فرهنگی_میرداماد در فضای مجازی 🔹لینک سایت 🌐https://www.mirdamad.org/fa 🔹 لینک تلگرام 🌐 https://t.me/mirdamad_org 🔹 لینک واتس اپ 🌐 https://chat.whatsapp.com/GloFjhDkFW7FoCoRzw65w8 🔹 صفحه اینستاگرام 🌐https://www.instagram.com/mirdamad_org 🔹لینک ایتا  🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org 🔹لینک آپارات 🌐https://www.aparat.com/Mirdamad_org 🔹لینک توئیتر 🌐https://twitter.com/home ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

#نوروز_در_استرآباد 🍃#قسمت سوم 🔻با توجه برخی گورستانهای درون شهریِ #استرآباد در محوطه بقعۀ برخی امامزادگانِ این شهرواقع شده بودند، ظاهراً در روزگار گذشته، خانواده هایی که درگذشتگانشان در آن گورستانها دفن شده بودند، در همان محل تجمع میکردند، اما رفته رفته با تغییر بافت اجتماعیِ محلات و فاصلۀ بین نسلها، تجمع در این اماکن منسوخ شده، چنانکه بعدها این تجمع بیشتر در محوطۀ #امامزاده_نور و نیز مقابل #سقاخانۀ_ابوالفضلی انجام میشود و البته چند دهه است که محوطۀ #امامزاده_عبدا... #گرگان نیز به این اماکن اضافه شده است. 👈از اماکن دیگری که اهالی #استرآباد در روزگاران گذشته در لحظۀ تحویل سال نو در #استرآباد تجمع میکرده اند میتوان به محوطۀ #مسجد_امام_حسن_عسگری_(ع) و بقعۀ #امامزاده_مرادبخش در محلۀ #سبزمشهد، مسجد محلۀ #سرپیر و #بقعۀ_پیر، محوطۀ #امامزاده_نه_تن و... اشاره کرد. 🍃البته این نکته لازم به ذکر است که گروهی از خانواده های #استرآباد نیز بر این باور بودند که در لحظۀ تحویل سال نو باید در خانه و کاشانۀ خود باشند و حضور در اماکن مقدس و زیارت اهل قبور را به بعد از تحویل سالِ نو موکول میکردند. 🔹البته در سالهایی که ماههای محرم و صفر و به خصوص دهۀ عاشورا با عید نوروز مصادف میشد، معمولاً اهالی شهر عید نداشتند؛ در چنین شرایطی معمولاً در یکی از روزهای پایانیِ سال، علماء و مجتهدینِ شهر در مساجد بر روی منبر رفته و اعلام میکردند که «ما امسال عید نداریم». علاوه براین اگر فوت یکی از علمای تراز اول شیعه یا حادثه ای که جانِ گروهی از مسلمانان را گرفته بود و به عبارتی عزای عمومی با ایام نوروز مصادف بود نیز اعلام میشد که ما امسال عید نداریم. 🔸علاوه بر تصادف مناسبتهای مذهبی با نوروز، گاهی مناسبتهای سیاسی نیز منجر به این اقدام میشد، چنانکه در سال 1288 خورشیدی بنا به تلگرافی که از طرف علمای طهران به #استرآباد رسیده بود، به دستور حاج شیخ حسین مقصودلو (رهبر مشروطه خواهان استرآباد) در روز 28 اسفندماه در بازار جار کشیدند که همۀ مردم در مسجدجامع جمع شوند و پس از اجتماع گروه کثیری از مردم در مسجدجامع، شیخ حسین روی منبر رفته 🌱 گفت: «به سبب آمدن قشون اجانب (انگلیس و روس) در سرحدات ایران، اين نوروز بر ما عزا مي‏باشد» و بدین طریق مردم را قدغن كرد عيد نگيرند. البته در چنین شرایطی به واسطۀ این که مسئلۀ محرّم و یا عزای مذهبی در میان نبود، گروهی از مردم اعتنا نکرده و مراسم نوروزی را برگزار میکردند. 🍃به غیر از موارد مذکور اگر در همان ساعات پایانی سال، یا در لحظۀ تحویل سال و یا در ایام نوروز (پس از تحویل سال) یکی از افراد خانواده فوت میکرد، عید تبدیل به عزا میشد و اهالی خانواده، سفرۀ عیدی خود را برچیده، شیرینی ها و تنقلات را جمع کرده، رخت سیاه بر تن میکردند و از میهمانان با انواع حلوا (#حلوا_اماج، #حلوا_آردی، #حلوی_آردبرنجی، #حلوا_جوزی (گردویی) و...) پذیرایی میکردن ✍️منبع: گردآوری محمود اخوان مهدوی ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ ✅ #موسسه_فرهنگی_میرداماد در فضای مجازی 🔹لینک سایت 🌐https://www.mirdamad.org/fa 🔹 لینک تلگرام 🌐 https://t.me/mirdamad_org 🔹 لینک واتس اپ 🌐 https://chat.whatsapp.com/GloFjhDkFW7FoCoRzw65w8 🔹 صفحه اینستاگرام 🌐https://www.instagram.com/mirdamad_org 🔹لینک ایتا 🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org 🔹لینک آپارات 🌐https://www.aparat.com/Mirdamad_org 🔹لینک توئیتر 🌐https://twitter.com/home ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

📣 #خبر 🍃به منظور آشنایی بیشتر با تاریخ و فرهنگ سرزمین #استرآباد و #گرگان نشست هشتم از سلسله نشست‏های فرهنگی #سرزمین_مادری با موضوع #محرم در #استرآباد 🔶عصر روز دوشنبه 15 مردادماه نشست هشتم سلسله نشست های سرزمین مادری با موضوع محرم در استرآباد برگزار شد. 🔹محمود اخوان مهدوی پژوهشگر تاریخ و اسناد تاریخی در ابتدای این نشست گفت: وقتی در حوزه تاریخ شهر #استرآباد و فرهنگ آن پژوهش می کنیم منطقه ای مهاجرپذیر بوده و فضای شناخت بافت تاریخی و بافت مهمان آن دوره حائز اهمیت است. 🔸اخوان با تقسیم بندی آیین ها در #استرآباد گفت: آیین ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند. آیین های عام که در سراسر کشور برگزار می شود مانند دسته های سینه زنی و اطعام دهی و روضه خوانی و برخی آیین های خاص که به اندازه ای که ما شناخت داریم در شهر یا #ایالت_استرآباد ویژه تر است مانند روضه خوانی زنانه در استرآباد که به آن #عشوری می گویند و در 6 دهه (محرم و صفر) برگزار می شود. 🔹این پژوهشگر اسناد و نسخ خطی استرآباد در ادامه افزود: آیین خاصی دیگری که به نام استرآباد ثبت شده آیین #پامنبری که #چهل_منبره هم می گویند است، همچنین #پاطوقی یا #توق_بندان که به نام شهر استرآباد ثبت شده و شکل و شمایلش متفاوت از بوشهر و شیراز و تهران و ... است. 🔸اخوان با اشاره به آیین علم مشتی گفت: علم مشتی در نوع خود نمایش پهلوانی است که اکنون در گرگان منسوخ شده است. 🔹 در ادامه این نشست محدثه میرحسینی کارشناس حوزه معماری با اشاره به فلسفه نظام محله بندی در استرآباد گفت: آیین ها در بستر فضای شهری مانند معابر، محلات ، گذرها برگزار می شدند. تکیه ها در ادبیات شهری به عنوان مراکز محلات بودند. در استرآباد این مراکز با تکیه ها یکی شدند. 🔸میرحسینی در بخش دیگری از سخنانش گفت چون تعزیه برای مردان در بیرون از خانه ها برگزار می شد و زنان امکان حضور در آن نداشتند آیین نمایشی مختص زنان در برخی منازل برگزار می شد. 🔹در بخش دیگری از این محفل محمود خواجه نژاد که پژوهشی پیرامون محرم در روستاهای استرآباد انجام داده بود به بررسی آیین های صبح رو سیاه و علم سلام پرداخت و گفت: آیین علم سلام مختص این منطقه است و در روستایی همچون شاهکوه سفلی هنوز هم برگزار می شود. آیین صبح رو سیاه در بعضی استان های دیگر کشور برگزار می شود. 🔸حاج حسین زیانی از پیرغلامان و ذاکرین اهل بیت دقایقی به مدح خاندان عصمت و طهارت پرداخت. همچنین حجه الاسلام والمسلیمن سیدرضی قدس علوی نیز در این نشست با بیان گوشه هایی از خاطراتش از آیین ها و مراسمات محرم و صفر گفت محرم که می شد همه اقشار فعال می شدند و اکنون باید نگاه جدیدی به امام حسین و نهضیت ایشان داشته باشیم. 🔹شایان ذکر است در بخش پایانی این نشست آقای محمدرضا خادم الابوالفضل به معرفی خاندان و #سقاخانه_ابوالفضلی #گرگان پرداخت. در این نشست پژوهشی و فرهنگی کلیپ هایی از آیین دسته چوبی و توق بندان گرگان به نمایش درآمد . #گرگان #موسسه_فرهنگی_میرداماد تلگرام l واتس اپ l ایتا l اینستاگرام l بله l سروش l آپارات l روبیکا l توئیتر |یوتیوب l سایت ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛