🌿#آشنایی_با_کمانچه_منطقه‌ی_کتول کَمانچه (کِمانچه) کمـانچه‌ی #کتـول از خـانواده‌ي سـازهای زهی ـ آرشـه‌ای است که با کشیدن آرشه بر وترهای ساز، صدا در آن ایجاد می‌شود. کمانچه‌های قدیم منطقه‌ی #کتول دارای سه سیم بوده است؛ ولی امروزه مانند دیگر مناطق ایران از کمانچه‌های دارای چهار سیم استفاده می‌شود. در گذشته، اغلب در مراسم جشن و سرور مانند عروسی مورد استفاده قرار می‌گرفت و با اجرای ریزمقام‌های ضربی، شادی بخش مجالس و محافل بوده است. ولی امروزه علاوه بر اجرا در جشن‌های بومی منطقه به صورت تك‌نوازي، همراهي آواز و اجرا در كنار دیگر سازها را در گروه‌هاي موسيقي به عهده دارد. نوازندگان شاخص کمانچه در علی آباد 1)زنده‌ياد استاد عیسی #فيوج، فرزند ولي و صنم، ولادت: ديماه 1307، وفات: فروردين 1387، در روستای محمدآباد کتول. 2)زنده ياد استاد حسينعلي #خسروي كتولي معروف به «حِسنَل»، فرزند قربان و ماه رخسار، ولادت 1299، وفات:فروردین 1378 در روستاي پيچك محله ي كتول ✍️نوشته: محمدرضا برزگر 🔹فصلنامه #میرداماد، شماره29، 1401 🌐https://eitaa.com/mirdamad_org ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

🍃مخالفان مشروطه در بلوک کتول 🔸به توپ بستن مجلس توسط #محمدعلی‏شاه #قاجار، مردم ایران از جمله مجاهدان منطقه‌ی #استرآباد را به طور جدی خشمگین کرده بود و هرگز حاضر نبودند به راحتی آرام بگیرند. به همین جهت در #استرآباد، #بندرگز، #کردمحله، #کتول، #رامیان، #فندرسک، #سرخنکلاته و منطقه ‏ی #کمالان، روزبه ‏روز بر اغتشاشات افزوده می‌شد، به طوری که سرانجام در 13ذیحجه‌ی 1326 محمدعلی‏شاه از تهران به #سعدالله ‏خان #میرفندرسکی معروف به سالارمقتدر حاکم منطقه‌ی فندرسک، رامیان، کُهسار و حاجیلر تلگراف زد که: شما نوکرید و مواجب می‏خورید، چرا اهالی #استرآباد را ساکت نکردید. اگر نتوانید این کار را بکنید به کلی شئونات شما گرفته خواهد شد. 🔹سعدا...‌خان هم که از فئودال‌ها و ملاکین ضدمشروطه‌ی شرق استرآباد محسوب می‌شد، بلافاصله از منطقه ‏ی ‌#فندرسک به آقا سیدجمال عقیلی و آقا شیخ حسن کبیری مجتهد در #استرآباد تلگراف زد که مردم را به نام من نصیحت کنید، بروند عقب کارشان و هر وقت شهرهای بزرگ انجمن مشروطه دایر کردند، استرآبادی‌ها هم چنین کنند. 🔸سعدا..خان میرفندرسکی از فندرسک نامه برای مشروطه‏ خواهان فرستاده بود که بروید دنبال کارتان وگرنه این بار قشون به #استرآباد آورده و این بساط و حرف‌ها را جمع خواهم نمود. انجمنی‌ها هم جواب دادند که شما و سالارمعزّز بر ضدّ مشروطه با حکومتید و ما منتظر شما هستیم. به همین جهت اهالی #استرآباد و #کتول و #فندرسک، علی‏محمدخان کتول و میرسعدا..خان #میرفندرسکی را از جمله‌ی خان‌های مستبد و ضدّمشروطه می‌شناختند. منبع: فصلنامه میرداماد شماره 27، تابستان 1401 ✍️حسین شکی 🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

🟡 #مندر (مًندر) از رسومات قدیمی مردم #کتول 🍃نام دیگر این رسم «وا دوشا» است. محاسبه‌ی سالانه‌ی مقدار شیر در نُه ماه سال، جهتِ تقسیمِ روغن و کشک در بین مالکانِ گوسفندان. برگزاری مراسمی در محل «آرام» (جایگاه استراحت گوسفندان در مراتع) در روزی به همین نام که سالی یک بار انجام می‌شد. برای تعیین سهم فرآورده‌های شیری، هر یک از دامداران و سهامدارانِ گوسفندها، بر مبنای شیری که از دام‌های خود در این روزِ به خصوص می‌دوشیدند، سهم و مقدار روغن و کشک آن‌ها محاسبه می‌شد. 🔸در ییلاق، معمولا گوسفندان چند دامدار با هم مخلوط و قاطی بوده است. صاحبان گوسفندان یکبار در سال و در همان روز معین، به ییلاق آمده و گوسفندان خود را از گلّه‌ی اصلی جدا کرده و به طور جداگانه به چرا می‌بردند. بعد از برگشتن از چرا هر دامدار شیرِ گوسفندانِ خودش را می‌دوشید تا مقدار شیر به دست آمده از گوسفندان خود را مشخص کند. 👈 سپس بر طبقِ مقدارِ شیرِ به دست آمده در همان روز، سهم سالانه‌ی روغن و کشک به دست آمده‌ی او را محاسبه می‌کردند و به او تحویل می‌دادند. به این کار «مندر زدن» و به این روز «روز مندر» می‌گفتند. ✅منبع: فصلنامه شماره 29 میرداماد ✍️نویسنده: حسین شکی ⬅️ لینک صفحات #موسسه_فرهنگی_میرداماد در شبکه های اجتماعی👇 تلگرام l واتس اپ l ایتا l اینستاگرام l بله l سروش l آپارات l روبیکا l توئیتر l l سایت ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛

#نوازندگان_شاخص #دوتار #کتولی 🔶 يكي از قديمي‌ترين نوازندگان #دوتار ‌#كتول، زنده‏‌ياد استاد «#حاج‌_حسنخان #معززي» به سال 1272 خورشیدی در روستاي #بالاچلي پاي به عرصه وجود نهاد. 🔹استاد حسن‏خان ابتدا در نوجوانی نواختن #نی #هفت_بند #کتولی را فراگرفت و سپس نزد استاد «علی‏ اصغر کُرد» نوازندگی کمانچه را تمرین کرد و چون با ساز دوتار بیشتر مأنوس بود، تمرکزش را روی فراگیری دوتار گذاشت. وی علاوه بر نواختن دوتار، خواننده ‏ی ماهری نیز بود تا آن‏جا که مبدع سبکی خاص در ساز و آواز موسيقي كتولي گرديد و امروز شاگردان او با این سبک آشنایی دارند، حتی یکی از مقام‏های آوازی منطقه ‏ی کتول «راستِ مِقامِ حسن‏خانی» به نام ایشان ثبت و مشهور است. 🔸حسن‏ خان در شرایط مختلف اجتماعی و فرهنگی دست از تلاش بر نداشت و این هنر مقدس را به نسل امروز معرفی نمود. شاید اگر او در این راه گام برنمی‏داشت، نسل امروز برخی از مقام‏های کتولی را به ‏خوبی نمی‏شناخت. 🔹چراغ عمر پُربرکت استاد معزّزی در سوم خردادماه سال 1367، در سنّ 95 سالگی، در #مزرعه_كتول به خاموشی گرایید. ✍️محمدرضا برزگر تلگرام l واتس اپ l ایتا l اینستاگرام l بله l سروش l آپارات l روبیکا l توئیتر |یوتیوب l سایت ┗━━━🍃🌺🍃━━━┛