هدایت شده از فلسفه زبان اسلامی
💠یک گفتگوی علمی و جای خالی بحث از فلسفه فعل و واقعیت اجتماعی
✍️ مجتبی رستمی کیا
🔻در گفتگوی صورت گرفته میان استاد علوی بروجردی و استاد خسروپناه مهمترین مسئله « بنای عقلاء» و « ارتکازات عقلائیه» بود، پیدایش، رصد و یا اضمحلال بناها و ارتکازات عقلائیه در طول تاریخ و عباراتی همچون « عقلا بما هم عقلا» و عنوان گذاری شارع به عنوان « رئیس العقلاء» از جمله نکاتی است که در علم اصول فقه و در ساخت فقه معاصر از آن زیاد گفته شده است اما بحث فلسفی در پیرامون آن صورت نگرفته است.
🔻فتوا دادن یک مجتهد در سیستم شرعی و استنباطی از متن در دیدگاه شناختی و عقل نظری به علوم، به صورت یک قضیه متشکل از دوگانه « موضوع – محمول«، « موضوع – حکم» تشکیل شده است؛ اما در دیدگاه فلسفه فعل و حکمت عملی، فتوا دادن خود یک فعل است و منطق افعال انسانی در مورد آن وجود دارد؟ فتوا دادن و توصیه کردن خود یک بنای عقلایی و یک سیستم فعل اختیاری است که از سویی با متن مقدس و از سوی دیگر با پدیده های عملی مختلفی ارتباط دارد.
🔻فلسفه اسلامی و علم اصول فقه، فاقد دستگاه تبیینی لازم برای رسیدن به پازل تحلیل افعال این چنینی هستند، دو فتوایی که هیچ کدام نظری به #ساخت_واقعیت_اجتماعی ندارند. تحلیل رفتار عقلا چه در اخباریات و چه در انشائیات، بررسی حیث های گسترده التفاتی که عمدتاً جنبه شناختی ندارند، بازی علم ( از میان بازی های زبانی)، مسئله تعین و قطعیت در ساخت واقعیت اجتماعی، سخن از پیشران هایی را به دنبال خواهد داشت که نه در چارچوب مرسوم فلسفه می گنجد و نه در چارچوب علم اصول؛ فلسفه زبانی می طلبد مبتنی بر فلسفه فعل، که به غیر از منطق ادراکات، از منطق و فلسفه افعال و دیگر حیث های التفاتی نیز بتواند سخن بگوید.
🔻به دیگر سخن، انسان حتی اگر تعلیم دیده هم نباشد میتواند اخبار یا انشاء کند، با معنا یا بیمعنا سخن بگوید. توصیفهای زبانی بدون نیاز به هیچ معیار مفهومی یا مصداقی صورت میپذیرند. در واقع توصیفهای زبانی، توصیف شهودهای زبانیاند و شهودهای زبانی نیز همان مهارتهای زبانیاند که اهل زبان آنها را به طور طبیعی و شهودی فرا میگیرند و استعمال میکنند، و چقدر ساده خواهد بود که جریان این ارتکازات را در ساخت واقعیت اجتماعی فقط تحت عنوان بازی های شناختی، و بازی « علم – دانشگاه – مدرنیته و ...» دسته بندی کنیم.
#علوی_بروجردی
#خسروپناه
#مناظره
#فلسفه_فعل
————————
🔶 کانال " فلسفه زبان اسلامی" دریچه ای است برای تأملات شما در باب زبان
👈 در ایتا
🆔@projectsystem
🌐@kiamojtabaphd
⚡ فراخوان مباحثات
🔹 شما مخاطبان محترم مباحثات!
🔸 چه موضوعاتی را برای برنامههای بعدی گفتوگوهای علمی (محاورات) ضروری میدانید؟
این موضوعات شامل مسائل درون حوزوی و برونحوزوی میتواند باشد.
🔸 چه کسانی را برای قرار گرفتن در دو سوی این گفتوگوها پیشنهاد میکنید؟
پیشنهادات خود را برای آدرس ذیل ارسال فرمائید.
@ahmadnajmi
🔻🔻🔻
@mobahesat
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌹 آغاز سال جدید را خدمت همهی مخاطبان مباحثات تبریک عرض میکنیم.
امیدواریم سال ۱۴۰۰ شمسی مملو از موفقیتها و توفیقات برای هموطنان عزیز و همهی مسلمانان باشد.
با آرزوی شنیدن صدای حضرت ولیعصر از کنار دیوار کعبه و رهایی مستضعفان از ظلم و ستم
🌷تحریریه سایت مباحثات
🔻🔻🔻
@mobahesat
پیام تسلیت عدهای از علما وفضلا به آیتالله ریشهری به مناسبت رحلت همسر مکرم ایشان
باسمه تعالی
حضرت آیتالله ریشهری دامت توفیقاته
سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبیالدار
ارتحال اندوهبار همسر مؤمنه ومکرمه، یادگار فقیه ومفسر زاهد، متواضع ومدرس اخلاق مرحوم آیتالله مشکینی(قدس سره) را به حضرتعالی، فرزندان گرامی، دامادان معزز و دیگر بازماندگان تسلیت میگوییم و از خداوند غفور و رحمان برای شما و همه مصیبت دیدگان اجر جزیل وصبر جمیل وشکیبایی و تسلای خاطر و برای ایشان رحمت واسعه و غفران ورضوان وحشر با اولیا مسألت می کنیم.
بدون تردید، همراهی و همدلی آن بانوی مکرمه ، در دستیابی حضرت عالی به اهداف مقدس و خدمت به معارف اهل بیت علیهمالسلام و تدوین و نشر آموزههای ثقلین، نقش مثال زدنی داشت. تغمدها الله سبحانه و تعالی بواسع رحمته وحشرها مع موالیها الطاهرین عليهم السلام.
رضا استادی، علیرضا اعرافی، محمدعلی ابراهیمی، مسعود اذربايجاني، محسن الويری، عليرضا اميني، مهدی باقر شريفالقرشي، رضا برنجكار، علي بنايي، شکرالله بهرامی، محمد كاظم بهرامي، حميد پارسانيا، محمد جعفری، رسول جعفريان، سید نورالدین جعفریان، سيد محمد جعفرمرتضی العاملی، محمود رضا جمشيدی، سید محمدرضا حسینی جلالی، سید احمد خاتمی، عبدالحسین خسروپناه ، عبدالامیر خطاط، قربانعلی دری نجفآبادی، محمد كاظم راشد يزدی، محمدرحماني نيشابوری، عليرضا رشيديان، ناصر رفیعی، محمدتقی سبحاني، سید احمد سجادی، سيد محمد سعيدی، سيدعلي شاه چراغي، سیدمحمدکاظم شمس، علي شيروانی، هادی صادقی، محمد حسن صافی، سيد عباس صالحی، حسن طارمی، سيد كاظم طباطبايی، سيد يوسف طبا طبايي نژاد، نجمالدین طبسی، احمد عابدی، مسعود عالی، عبدالمحمود عبدالهی، سيد محمود علوی، سیدمحمد غروی، سيدكمال فقيه ايمانی، احمد فقیهی، محمد حسین فلاح زاده، محمد هادی فلاح زاده، سيد علی قاضی عسكر، عباس كعبی، احمد مبلغی، جواد مروی، جوادمحدثی، رضا مختاری، علي اكبر مسعودی خمينی، حیدر مصلحی، حسن مظاهری، محمد مهدي معراجي، مرتضی مقتدایی، حسین ملکا، محمد جعفر منتظری، سيد ابو الحسن مهدوی، محمد علی مهدوی راد، مهدی مهريزی، هادی نجفی، علي نظری منفرد، عبد الفتاح نواب، هاشم نيازی، احمد واعظی، مجید هادیزاده.
🔻🔻🔻
@mobahesat
⚡ به بهانه رسیدن بهار و نوروز باستانی ایرانیان؛
عید نوروز در روایات اسلامی
http://mobahesat.ir/2652
🔻🔻🔻
@mobahesat
⚡ انالله و انا الیه راجعون
درگذشت والد مکرم حضرت آیتالله علیدوست را خدمت ایشان و خانواده محترم تسلیت عرض میکنیم.
حضرت استاد علیدوست در بخشی از گفتوگوی تصویری مباحثات پیرامون تربیت خانوادگی و تاثیر پدر در رشد ایشان نکاتی فرمودهاند که انشاءالله این برنامه در فصل سوم گفتوگوهای تصویری مباحثات منتشر خواهد شد.
🔻🔻🔻
@mobahesat
⚡ به مناسبت سالروز تاسیس
🔹 گزارشی از روند شکلگیری حوزه علمیه قم
http://mobahesat.ir/1104
🔻🔻🔻
@mobahesat
⚡ به بهانه انتشار اخبار کذب پیرامون مرجعیت
🔸 راز و رمز اقتدار تشیع
✏ سیدفرید حاج سید جوادی(مدرس فقه و اصول)
🔹 هویت تشیع از ابتدا با محوریت نهاد امامت شکل گرفته است. اگرچه تعدی غاصبان فرصت آن را فراهم نکرد که امامت با تمامی شئوناش در جامعه اسلامی میداندار شود، اما شیعیان در گذر زمان ارتباط و بهرهمندی خود از هدایت و ولایت ائمه علیهم السلام را بسط و تعمیق بخشیدند. تطورات قدرت مدعیان خلافت و ریاست بر مسلمین، فراز و فرود حضور اهل بیت در اجتماع را رقم میزد. تا آنکه از مقطعی به حصر ائمه علیهم السلام و محرومیت شیعیان از دسترسی بیواسطه به ایشان انجامید. روند تضییق و محدودسازی تا آنجا شدت یافت که تنها راه برای حفظ جان امام پنهان شدن و غیبت بود.
🔹 دهههای آغازین غیبت با وساطت نایبان خاص، ارتباطات ضروری جامعه شیعیان با امام علیه السلام تمشیت میشد. تا آنکه با درگذشت آخرین نایب خاص، جامعه شیعه وارد مقطعی شد که امروز با نام غیبت کبری میشناسیم، اما آن زمان در اذهان عالمان و عموم شیعیان بلندمدت تصور نمیشد. از این رو تا مدتی بنابر بازگشت زودهنگام امام، از اندیشه و تدبیر برای جبران خلا جایگاه ولیعصر عجلﷲتعالیفرجهالشریف تدبیری نمیاندیشیدند. با گذشت چند دهه به تدریج مسائل جدید شرعی و نیاز به اداره اموال مربوط به منصب امامت، فقهای شیعه را به اجتهادی فراتر از بازگویی احادیث و تطبیق آن بر فروعات واداشت و از سوی دیگر تصدی برخی از شئون ولایی امام را ضروری یافتند و بدان مبادرت ورزیدند.
🔹 نهاد مرجعیت در ادامه همین تحولات پیدا شد و با نضج گرفتن جوامع مقتدر شیعیان به ویژه در عصر صفوی، نفوذ و صلابت آن اوج گرفت. اگرچه به لحاظ آراء فقهی ضرورت تقلید از اعلم سابقه طولانی داشت، اما محدودیتهای ارتباطی و دسترسیهای منطقهای، پیدایش مرجعیت متمرکز و فرامنطقهای را تا دوران قاجاریه به تاخیر انداخت. شاید بتوان گفت قدرت و نفوذ مرجعیت واحد، اولین بار در فتوای تحریم تنباکو نمود یافت و آن نیز بر بستر ابزار ارتباطی نوین تلگراف میسر شد.
🔹 دو سدهی گذشته دوران مرجعیتهای متمرکز و کمشمار در جامعه شیعیان بودهاند و جابجاییهایی معدودی نیز در کانون جغرافیایی مرجعیت پیدا شده است. نجف، کربلا، سامراء، اصفهان، مشهد و قم کانونهایی بودهاند که میزبان مراجع عام شییعیان در این ۲۰۰ سال شدهاند. با وجود تنوع و اختلاف مکتب فقهی و سیره اجتماعی، مراجع عام معاصر در یک تفاهم نانوشته و برآمده از تربیت در سنت مشترک، نقشهای متفاوت ولی مکملی را ایفا نمودهاند. همزمان با زهد و نازکاندیشیهای فقهی و اصولی شیخ انصاری در نجف، ملاعلی کنی در تهران با اقتدار اجتماعی از رفتار دستگاه سلطنت مراقب میکرد تا آسیبی به هویت مذهبی جامعه وارد نسازد. دوگانه پردهنشینی و میانداری در میان فقیهان امامیه در این دویست سال برقرار بوده و شاید این تقسیم نقشها از اقتضائات عصر غیبت باشد.
🔹 امروز نیز مرجعیت سنتی عراق، آشنا با آداب و مناسبات جامعه عراق و با درنظر گرفتن مصالح عامه اسلام و تشیع، خطمشی مؤثری را اخاذ کرده که با انتظارات و توقعات آن جامعه از قداست و نزاهت نهاد مرجعیت نیز سازگار است. از سوی دیگر نهاد مرجعیت در ایران به واسطه انقلاب اسلامی، به لحاظ تولی شئون امامت و ولایت به ترازی بالاتر دست یازیده و بر مسیر حضور آشکار و فراگیر در عرصه سیاست داخلی و بینالمللی گام برمیدارد. این تفاوت به مانند گذشته برآورنده مصالحی است که بخش مهمی از آن از دیده ناآشنایان با هویت و تاریخ جامعه تشیع پنهان است.
🔹 هرگونه تلاش برای تبدیل این تنوع مفید و سازنده به تقابل فرساینده خیانت به اسلام و تشیع است. آن کسانی که با کوبیدن بر طبل «مکتب قم» و «مکتب نجف» تصویری ناهمساز از این دو کانون اقتدار شیعیان مینمایانند، در خدمت برنامههای دشمنان اسلاماند. همچنین آنانی که با شعارهای «مرجعیت عربی»، قومیت را ناصواب در این نهاد محترم دخالت میدهند، تفرقه، اختلاف و بدبینی را بر شیعیان عراق تحمیل میکنند. سادهلوحانی نیز هستند که میپندارند عزت مرجعیت شیعه در عراق موجب تضعیف اقتدار ولایت فقیه در عرصه بینالملل میشود. همینان متاسفانه با خبرسازیها و بازنماییهای نادرست و غیرواقعی از برخی مناسبات بیوت مراجع، خود را در مسیر خدمت به اسلام ناب میانگارند، غافل آنکه روح اسلام ناب بر وحدت کلمه بنا شده و هرگونه تفرقه میان مومنان و موالیان اهلبیت علیهم السلام، دشمنان را دلشاد کرده و قلب نازنین صاحبالامر را آزار میدهد.
http://mobahesat.ir/23303
🔻🔻🔻
@mobahesat
🔴 پذیرش مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام (تحت اشراف حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دام ظله) برای سال تحصیلی ۰۱-۱۴۰۰
✅ دوره سطح عالی و خارج فقه و اصول
♦️ ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر
🖥 www.HOSOON.ir
📱@sanjesh_hosoon
⚡ در گفتوگو با حجتالاسلام مقیسه مطرح شد:
«شنبههای فقهی» حرکتی طلبگی برای تضارب آراء
🔹 حدود چهار سال پیش در گعده هایی که در مورد دغدغههای مختلف حوزه با دوستان داشتیم جای خالی مباحث علمی در قالب جلسات دوستانه که با کمترین حاشیه برگزار میشود و موجب تولید علم و تضارب آراء میشود را در حوزه و در بین خودمان احساس کردیم .لذا تصمیم گرفتیم جلساتی را نه در آخر هفته که معمولا همراه با تعطیلی است بلکه در یک وقت کاملا زنده مثل روز شنبه که اول هفته است و معمولا فضلاء شادابی خوبی دارند تحت عنوان شنبه های فقهی برگزار کنیم .
🔹 الحمدلله این جلسه وارد سال چهارم میشود و حدود 50 جلسه دوساعته در قالب موضوعات فقهی ، اصولی ،کلامی و رجالی برگزار شده است و یک مناظره علمی در موضوع (افساد فی الارض) هم برقرار کردیم .سعی کردیم مدعوین جلسه همه از اساتید سطح یا خارج باشند که بتوانیم رفت و برگشت علمی خوبی را در مطالب رقم بزنیم .
🔹 محل جلسات در منزل بنده است و با کمترین تکلف و هزینه از اذان ظهر شنبه ها به مدت دوساعت برگزار میشود و انصافا لطف و همت دوستان را در حدوث و بقاء جلسه باید لحاظ کرد که بدون توجه به کمترین امور مادی و فقط برای ایفاء و استیفاء مطالب علمی رنج این نشست را در این زمان از روز تحمل می کنند.
🔹 سعی کردیم که موضوعات مطرح شده از قالب فقه و اصول و کلام و رجال خارج نشود و موضوعات مستحدث اجتماعی و حوزوی را در همین قالبها به چالش بکشیم .بهره بردن از زحمت یکی از دوستان که گاهی ماهها بر یک موضوع متمرکز و دست به قلم شده و مقاله یا پایان نامه ای را به رشته تحریر در آورده است و نقدهای ارتجالی دوستان و غربال کردن یافته های علمیشان که در درس های خارج تحصیل کرذه اند و شناختن نقاط قوت و ضعف در بحثها و آشنایی با مبانی اساتید متعدد از امتیازات این جلسه است .
🔹 این سبک از گعده های علمی سیره سلف از علمای ما بوده و شاید یکی از امتیازات حوزه نجف در قدیم الایام استفاده از وقتهای به اصطلاح مرده در مراسمات و گعده های مناسبتی بوده است .قرار دادن فراگیری مطالب علمی در بوروکراسی های اداری و تشریفات موسسات علمی و پزوهشی نه تنها کمکی به شکوفایی اینگونه مباحث نکرده بلکه در بسیاری از مواقع مانع بسیار جدی برای تحقق این هدف بوده است .
🔹 جرات دادن به ارائه مطالب جدید و بکر در قالب دوستانه و گعده ای و ایجاد بستر تضارب آراء و نقدهای ارتجالی امتیازاتی است که نمی توان به راحتی در اینگونه موسسات به آنها دست پیدا کرد .از همه مهم تر ایجاد فرهنگ مباحثه علمی در دیدارها و جلسات بجای گفتگوهای بی فایده یکی از اهداف جدی این جلسه است .
🔹 معتقدیم کرسی های نظریه پردازی ابتدا در قالبهای کوچک و با بضاعت علمی کم آغاز و معنی می شود سپس به پختگی مطلوب میرسد .طلاب و فضلاء در ارائه مطب زمانی می توانند موفق باشند و مطالبشان از استقامت و استحکام خوبی برخوردار باشد که اینگونه مطالب را در جلسات و قالبهای کوچکتر مشق کرده باشند و مورد نقض و ابرام دوستان و همطرازان خود واقع شوند .
🔹 تجربه نشان داده که هرچه این جلسات از تشریفات کمتر و پشتیانی کمتر از سوی ارگانها و موسسات واقع شود موفقتر و خروجی بهتری خواهد داشت و اگر رسمی بودن جلسات به معنی جدیت و همت افراد در برگزاری و پیگیری آن باشد موافق آن هستیم و هم اکنون در جلسات شنبه های فقهی هم از آن بهره می بریم ولی اگر به معنی تشریفات اداری و موسسه ای است خیلی موافق با آن نیستیم و آن را موفق نمی دانیم.
🔸 کانال اطلاعرسانی «شنبههای فقهی»
https://eitaa.com/shfeghhi
@shfeghhi
🔸 مشاهده متن کامل گفتوگو:
http://mobahesat.ir/23309
🔻🔻🔻
@mobahesat
⚡ چه کسی بر کرسی درس اخلاق آیتالله مصباح نشست؟
🔹 پس از وقفهای یک ساله و ارتحال آیتﷲ مصباح یزدی، جلسات درس اخلاق هفتگی دفتر رهبر معظم انقلاب در قم با حضور آیتﷲ محمدمهدی شبزندهدار برگزار خواهد شد.
🔹 خیابان شهداء(صفائیه) قم اگرچه مرکز اصلی دفاتر بیوت مراجع تقلید و موسسات حوزوی است اما در نوبت عصر بخاطر پاساژها و مراکز خرید، چهرهای متفاوت دارد و در ساعت آغازین شب هیاهوئی از انسانهای رنگارنگ و گاه ظاهری نامناسب به خود میگیرد. اما سالهاست که چهارشنبه شبها و دقایقی پس از اتمام نماز مغرب و عشاء از پیادهروهای پرازدحام، دربی به عالمی متفاوت باز میشود؛ حسینیهی امام خمینی در آن ساعات میزبان طلاب و جوانانی بود پای درس اخلاق آیتﷲ مصباح یزدی نشسته بودند.
🔹 برگزاری جلسات منظم درس اخلاق در دفتر رهبر معظم انقلاب به ماههای نخست تاسیس این دفتر در سال ۱۳۷۲ برمیگردد. در آن ایام این دفتر با حضور برخی اساتید شاخص همچون حضرات آیات خاتم یزدی، سیدجعفر کریمی و موسوی یزدی بیشتر هویتی علمی و حوزوی داشت و ایدهی تشکیل جلسات هفتگی درس اخلاق در چنین فضایی مورد توجه قرار گرفت.
🔹 در ابتدا مرحوم آیتﷲ شیخ علی پناه اشتهاردی این جلسات را آغاز کرد و چند ماه بعد در نخستین ماه مبارک رمضان حضرات آیات جوادی آملی و مصباح یزدی نیز برای جلسات اخلاق شبانه دعوت شدند. مدتی بعد اما جلسات هفتگی با حضور منظم آیتﷲ مصباح یزدی ادامه یافت. شاید کسی فکر نمیکرد این جلسات قرار است بیش از ۲۵ سال به طول انجامد و یکی از طولانیترین دروس اخلاق حوزه باشد.
🔹 آیتﷲ مصباح یزدی قریب به ۲۵ سال جلسات اخلاق دفتر رهبر معظم انقلاب در قم را برگزار میکرد و به جز موارد خاص مسافرت یا کسالتی که عارض میشد این جلسات ادامه داشت. پس از نقشآفرینیهای آیتﷲ مصباح در دولت اصلاحات برخی خبرنگاران هم به این جلسات میرفتند تا شاید خبری از سخنان اخلاقی صید کنند.
🔹 اما آغاز کرونا و همزمانی آن با کسالت آیتﷲ مصباح یزدی این جلسات را به تعطیلی کشانید و پس از فوت ایشان در دیماه ۱۳۹۹ ،دفتر رهبر معظم انقلاب از آیتﷲ محمدمهدی شبزندهدار از اساتید شاخص فقه و اخلاق حوزه دعوت کرد تا این برنامههای هفتگی را ادامه دهند.
وی متولد ۱۳۳۲ داراب، عضو جامعه مدرسین، فقهای شورای نگهبان و فرزند یکی از اساتید برجسته اخلاقی حوزه مرحوم آیتﷲ حسین شبزندهدار است.پدر نیز در دههی شصت درس اخلاق پرحضوری در مدرسه فیضیه قم برگزار میکرد.
🔹 آنچه در خاطرهی اساتید حوزه بیشتر نقش بستهاست سخنان استاد شبزندهدار در دیدار رهبر معظم انقلاب با اساتید و نخبگان حوزوی بود که در سفر ۱۳۸۹ به قم صورت گرفت. در ابتدای این دیدار که ۱۲ نفر ازاساتید به ارائه نظرات پرداختند آیتﷲ محمد مهدی شبزندهدار ابتدای سخن از والد خود که در جلسه حضور داشت اجازه سخن خواست که این اخلاق عملی مورد تحسین رهبر معظم انقلاب و حضار جلسه قرار گرفت.
او در سخنان خود بر «اهمیت حفظ و تقویت انگیزههای معنوی و اخلاقی در سطوح مختلف حوزهها» تاکید کرد و رهبر معظم انقلاب نیز در تایید این سخنان بیانات مشروحی فرمودند.
🔹 جلسات اخلاق دفتر رهبر معظم انقلاب در قم از اسفندماه گذشته سهشنبه شبها پس از نماز مغرب و عشاء و در ماه مبارک رمضان هرشب برگزار میشود.
http://mobahesat.ir/23319
🔻🔻🔻
@mobahesat