✍ تقوای جمعی
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
✅ مفهوم شناسی تقوا
تقوا براي روح مانند خانه است براي زندگي و مانند جامه است براي تن. در قرآن از تقوا به جامه تعبير شده است: «و لباس التقوي ذلك خير» يعني #تقوا به عنوان جامۀ روح برای شما بهتر است. تقوا لازمه زندگي هر فردي است كه مي خواهد انسان باشد و تحت فرمان عقل زندگي كند و از اصول معيني پيروي كند. بر اين اساس تقوا يعني اين كه انسان خود را از آنچه از نظر دين و اصول خطا و گناه و پليدي و زشتي شناخته شده حفظ كند و مرتكب آنها نشود. در برخی متون از تقوا با تعابیر «پروا کردن» و«ملاحظه کردن» یاد می شود. یعنی ملاحظه ی خدا را بکنید، پروا داشته باشید از خدای متعال که همواره کردار و گفتار شما را نظارت می کند.
✅ تقوای جمعی
در اسلام جمع گرايي و برگزاري اجتماعات اهميت زيادي دارد. حکایت همان جمله معروفه ي «يدالله مع يد الجماعة»؛ براي همين ثواب برگزاري نماز به صورت جماعت غير قابل شمارش است. همان طور كه اسلام به تشكيل اجتماعات اهميت زيادي داده است براي برقراري و تداوم نظام هاي اجتماعي نيز قواعد و قوانين متعددي وضع نموده كه رعايت آن ضامن بقاي #سلامت_جمعي و گروهي است. افراد زيادي وجود هستند كه در قالب رفتار فردي موجه و قابل قبول هستند ولي متأسفانه در قالب انحرافات گروه ها در مسير يك جريان قرار گرفته و منحرف مي شوند. نمونه بارز آن در ورزشگاه هاي كشور قابل مشاهده است. بسياري از جواناني كه در قالب گروه هاي هوادار يك تيم ورزشي هستند به شخصه انسان هاي منظم و با ادبي هستند ولي در قالب گروه اجتماعي و در مسير هيجانات يك مسابقه ي ورزشي از خود بي خود گشته و در يك حركت عجيب فحاشي يا بي نظمي مي كنند و يا به اماكن ورزشي آسيب وارد مي نمايند. اين خود مثال ساده اي است كه به ساير گروه هاي اجتماعي نيز قابل تعميم است.
✅ مصادیق تقوای جمعی
گروه چيزي فراتر از اجتماع افراد است بر همين اساس براي مصون ماندن از آسيب هاي گروه ها يا اجتماعات با مفهوم «تقواي جمعي» مواجه مي شويم كه مقوله اي فراتر از اجتماع افراد متقي است. رهبر انقلاب در این رابطه خطاب به مسئولان توصیه می کند؛ « من و شما که مسئولیم -همهی ما- به رعایت تقوا بیش از دیگران نیاز داریم... مجموعه ها و جمع ها و جریان ها، علاوه بر تقوای فردی اعضای خود، باید در نگاه کلان از تقوای جمعی نیز برخوردار باشند چرا که در غیر این صورت، افراد متقی حاضر در این جریان ها نیز، به علت خطای عمومی جمع، به انحراف و خطا می افتند.» تقواي جمعي مصاديق عملي دارد. اگرجريانات و گروه ها در نظام #ارتباطات_اجتماعي خود، جذب حداكثري و دفع حداقلي، اثبات خود به جاي نفي ديگران، روحيه جمع گرايي، داشتن نظام سيستمي وكل نگر، در نظر گرفتن منافع ملي، تحمل نظرات مخالفين، احترام به قانون و حقوق ديگران و ... را رعايت نمايند تقواي الهي در قالب نظام هاي اجتماعي متجلي مي گردد.
✅ منشور اخلاقی نظام اجتماعی
امروزه نظام اجتماعي به گونه اي است كه آدمي براي رفع بسياري از نيازهاي خود به صورت فردي توانايي كافي ندارد. از اين رو گروه ها، سازمان ها، تشكل ها، حزب ها و سازمان هاي متعددي تشكيل گرديده است. حال اگر در ارتباطات اجتماعي افراد عضو گروه هاي مختلف، براي تحقق منافع گروه خود منافع ديگران را نفي كنند با عنايت به قابليت هم افزايي گروهي اتفاقات نابهنجاري در اجتماع مي افتد كه به مراتب بدتر از عدم رعايت #تقوای_فردي است. به وسيله تقواي جمعي گروه هاي اجتماعي همواره خود را در چارچوب يك منشور اخلاقي كه برگرفته از اخلاق، شرع و انسانیت است دانسته و همواره رفتار خود را با آن تطبيق و تنظيم مي نمايند.
✅ صلاح و فلاح جمعی
یکی از مواردی که صلاح و فلاح جمعی را تقویت می کند وفاداری به واجب موکد دینی به نام «امر به معروف و نهی از منکر» است که رهبر معظم انقلاب از آهن به عنوان «واجب فراموش شده» تعبیر می کنند. گاهی عده ای ناآگاهانه و شاید هم مغرضانه این واجب موکد را به عنوان دخالت در اموردیگران توصیه می نمایند در صورتی که کاملاً با روح آن منافات دارد. این مهم به معنای مسئولیت پذیری اجتماعی و حفظ حساسیت عمومی نسبت به رعایت اصول اخلاق و حدود قوانین اجتماعی است. شاید بسیاری از انحرافاتی که امروز در سطح جامعه و در رفتارهای ناصواب عمومی قابل مشاهده است حاصل عدم توجه به این واجب دینی است. خود را در محضر خدا دانستن، احترام به مردم و حقوق دیگران، در نظر گرفتن مصالح و منافع عمومی به جای تمایلات فردی، رعایت مبانی و آداب اخلاقی از مهم ترین پیش نیازهای تحقق #تقوای_جمعی است.
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻دوشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۱، شماره ۳۸۷۱
#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar
✍ لباس تقوا
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
✅ بزرگی می گفت: «لباس علم و دانش، لباس تخصص و توانمندی، لباس سود و منفعت و ... را از تن به درکنید و لباس تقوا بپوشید سپس با تقوا کار علمی، تخصصی، سودآور و ... انجام بدهید.» منظور از این جمله این است که هر کاری که می خواهید انجام بدهید باید در پناه تقوا باشد یعنی بدانید به صورت نظری و باور کنید به صورت عملی که خدا هست، شما را می بیند، قضاوت می کند و پاداش و جزا می دهد. تقوا براي روح مانند خانه است براي زندگي و مانند جامه است براي تن. پس بدانید این برای شما بهتر است همان طور که در قرآن کریم خداوند متعال می فرماید: «وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْر» که معنای آن چنین است: «و #لباس_تقوا نیکوترین جامه است». شاید اگر همین یک جمله از توصیه های شریف قرآن مورد توجه انسان ها قرار می گرفت بسیاری از انحرافات، اشتباهات، دشمنی ها و نابهنجاری های حیات بشری رخ نمی داد و زندگی آدمی بسیار سالم تر و لذت بخش تر بود.
✅ واقعیت تلخ زندگی امروز این است که در آن #اخلاق حلقه ی مفقوده کارکرد نظام های بشری است و متأسفانه دربسیاری از مناسبات و تصمیمات انسان ها اخلاق رنگ باخته است و اصول آن رعایت نمی شود و یا این که کمتر مورد توجه قرار می گیرد. گاهی ناخودآگاه در مرور زمان انسان دچار غفلت می شود و فراموش می کند خدا و روز حسابی هست و باید برای یکایک رفتارهایش پاسخگو باشد. لذا تخت گاز می رود و هر جور منافعش اقتضا نماید رفتار می کند و بعد از مدتی بسیاری از اصول را کنار گذاشته و تنها به مطامع و مصالح شخصی و دنیوی خود می اندیشد. بدین گونه در ورطه ای هولناک از زندگی قرار می گیرد که شاید دنیای خود را آباد کند ولی نهایتاً برایش سودی نخواهد داشت و عاقبتی نامبارک در انتظارش خواهد بود. خودسازی و برخورداری از آمادگی روحی در مواجهه با اتفاقات روز و پدیده های اجتماعی برای انسان اصل مهم و اساسی است.
✅ باید علاوه بر این که به #سلامت_جسمانی خود اهمیت می دهیم روح و روان خویشتن را نیز از پلیدی ها و هر آنچه ما را از مقام انسانی و اخلاقی دور می کند در امان نگه داریم. در جریان یک برنامه خودسازی باید به ابعاد مختلف پرداخت. اگرچه محور خودسازی فاصله گرفتن از «راحت» و «غفلت» است، اما گاهی این حرکت به پیگیری برنامه های معنوی و اصلاح صفات روحی می پردازد و گاهی به تنظیم فعالیت های رایج زندگی معطوف می شود. تقوا تنها رعایت حدود مسلمانی و دستورات شریعت نیست بلکه از آن بالاتر تقوا در معنای واقعی خود رعایت حدود انسانی و اخلاقی است. دقیقاً همان جایی معنا پیدا می کند که انسان در معرض تصمیم یا رفتاری قرار می گیرد که دوگانه خیر و شر است اگر در مدار رعایت حدود باشد و به بیان دیگر بر مدار تقوا حرکت کند باعث سعادت خویشتن می شود و در غیر این صورت به همان میزان از مسیر منحرف خواهد شد.
✅ تقوا و پرهیزگاری یک فضیلت اخلاقی منحصر به فرد، کانون تمام خوبیها و نیروی بازدارندۀ درونی است که ماشین وجود انسان را از سقوط در پرتگاه ها حفظ نموده و او را به سرمنزل مقصود میرساند. #تقوا به قلعۀ مستحکمی ماند که انسان را از تاخت و تاز دشمنان داخلی یعنی هوا و هوسهای نامشروع نفسانی و شیطانی محفوظ میدارد و از اصابت تیرهای مسموم و ضربههای مهلک گناه به روح و روان او جلوگیری کرده و قلبش را مرکز تابش انوار الهی قرار می دهد. در مسیر زندگی شهوات و امیال و هوس ها و امیدهای کاذب و دروغین و لغزشهای فراوان وجود دارد. اینجاست که انسان باید دائما مراقب باشد مبادا روحش آسیب ببیند و این جز با بیداری و آگاهی و مراقبت دایم و مستمر امکان پذیر نیست.
🔺منبع: #هفته_نامه_نخست،
🔻پنجشنبه ۱ تیرماه ۱۴۰۲، شماره ۹۶۸
#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar
✍ لباس تقوا
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
✅ پوشیدن لباس آراسته، تمیز و مناسب یکی از علاقه مندی های انسان ها است. لباسی که بدن را می پوشاند و زیبا می گرداند. اما علاوه بر لباسی که بر تن انسان است روح آدمی نیز لباسی فاخر و آراسته می خواهد. #تقوا برای روح مانند خانه است برای زندگی و مانند جامه است برای تن. پس بدانید این برای شما بهتر است همانطور که قرآن کریم میفرماید: «وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِکَ خَیْر» که معنای آن چنین است: «و لباس تقوا نیکوترین جامه است». شاید اگر همین یک جمله از توصیههای شریف قرآن موردتوجه انسانها قرار میگرفت بسیاری از انحرافات، اشتباهات، دشمنیها و نابهنجاریهای حیات بشری رخ نمیداد وزندگی آدمی بسیار سالمتر و لذتبخشتر بود.
✅ واقعیت تلخ #زندگی_امروز این است که در آن «اخلاق» حلقهی مفقوده کارکرد نظامهای بشری است و متاسفانه دربسیاری از مناسبات و تصمیمات انسانها اخلاق رنگباخته است و اصول آن رعایت نمیشود و یا اینکه کمتر موردتوجه قرار میگیرد. گاهی ناخودآگاه در مرور زمان انسان دچار غفلت میشود و فراموش میکند خدا و روز حسابی هست و باید برای یکایک رفتارهایش پاسخگو باشد. لذا تخت گاز میرود و هر جور منافعش اقتضا نماید رفتار میکند و بعد از مدتی بسیاری از اصول را کنار گذاشته و تنها به مطامع و مصالح شخصی و دنیوی خود میاندیشد. بدین گونه در ورطهای هولناک از زندگی قرار میگیرد که شاید دنیای خود را آباد کند ولی نهایتاً برایش سودی نخواهد داشت و عاقبتی نامبارک در انتظارش خواهد بود.
✅ #خودسازی و برخورداری از آمادگی روحی در مواجهه با اتفاقات روز و پدیدههای اجتماعی برای انسان اصل مهم و اساسی است. باید علاوه بر اینکه بهسلامت جسمانی خود اهمیت میدهیم روح و روان خویشتن را نیز از پلیدیها و هر آنچه ما را از مقام انسانی و اخلاقی دور میکند در امان نگهداریم. در جریان یک برنامه خودسازی باید به ابعاد مختلف پرداخت. اگرچه محور خودسازی فاصله گرفتن از «راحت» و «غفلت» است، اما گاهی این حرکت به پیگیری برنامههای معنوی و اصلاح صفات روحی میپردازد و گاهی به تنظیم فعالیتهای رایج زندگی معطوف میشود. تقوا تنها رعایت حدود مسلمانی و دستورات شریعت نیست بلکه از آن بالاتر تقوا در معنای واقعی خود رعایت حدود انسانی و اخلاقی است.
✅ دقیقا همانجایی معنا پیدا میکند که انسان در معرض #تصمیم یا رفتاری قرار میگیرد که دوگانه خیر و شر است اگر در مدار رعایت حدود باشد و بهبیاندیگر برمدار تقوا حرکت کند باعث سعادت خویشتن میشود و در غیر این صورت به همان میزان از مسیر منحرف خواهد شد. تقوا و پرهیزگاری یک فضیلت اخلاقی منحصربهفرد، کانون تمام خوبیها و نیروی بازدارندۀ درونی است که ماشین وجود انسان را از سقوط در پرتگاهها حفظ نموده و او را به سرمنزل مقصود میرساند. تقوا به قلعۀ مستحکمی ماند که انسان را از تاختوتاز دشمنان داخلی یعنی هوا و هوسهای نامشروع نفسانی و شیطانی محفوظ میدارد و از اصابت تیرهای مسموم و ضربههای مهلک گناه به روح و روان او جلوگیری کرده و قلبش را مرکز تابش انوار الهی قرار میدهد.
✅ در #مسیر_زندگی شهوات و امیال و هوس ها وامیدهای کاذب و دروغین و لغزشهای فراوان وجود دارد. اینجاست که انسان باید دایما مراقب باشد مبادا روحش آسیب ببیند و این جز با بیداری و آگاهی و مراقبت دایم و مستمر امکانپذیر نیست. در دنیای مادی چون همه چیز فانی است پس ارزش آن محدود و محصور و پایان یافتنی است. پس لباس علم، شهرت، مقام، ثروت، خدمت و هر چیز دیگری از این جنس را از تن خارج کنید و لباس تقوا که همانا در نظر داشتن اخلاق و انسانیت است بر تن کنید و با آن لباس در مسیر علم، خدمت، شهرت و ... تلاش کنید. که همانا تلاش در هر مسیری که با لباس تقوا باشد گرفتار گژی و انحراف نخواهد بود و «ناب و خالص» دنیا و آخرت آدمی را ختم به خیر می گرداند.
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سه شنبه ۱ اسفندماه ۱۴۰۲، شماره ۴۱۶۱
#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar