✍ پدر و مادر
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
📖 بِالْوالِدَینِ إِحْساناً :
🔴 (به پدر و مادر نیکی کنید)
✅ #قرآن_کریم به عنوان بهترین برنامه زندگی برای سعادت انسان ها نازل شده است. این کتاب آسمانی در زمینه های مختلف توصیه های عبرت آموز و سعادت آفرین دارد که یکی از این موارد نگاه ویژه و همراه با «محبت و احترام» به چایگاه پدر و مادر است. توصیه به «احسان» در قرآن یعنی نهایت تعظیم و تکریم پدر و مادر و هر نوع نیکی که شایسته جایگاه آن ها باشد.
✅ تقدم واژه «والدین» بر «احسان» نیز نشان از شدت و اهمیت این امر و جایگاه بالای این نوع اطاعت است. بر اساس توصیه کتاب خدا احسان به پدر و مادر به صورت مطلق آمده است، یعنی فرقی میان آن دو نیست؛ چه والدین خوب باشند و چه بد، حد و مرزی ندارد و هر شکل نیکی کردن در حق آن ها را در بر می گیرد. #پروردگار_مهربان بعد از فرمان احسان به والدین پنج دستور می فرماید که عمل کردن به آن واجب است:
📖 ۱: فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ:
🔴 (کمترین اهانتی به آنها روا مدار)
✅ «اف» کوچکترین کراهت، و بیاحترامی، آزار و اذیت حتی در اندازه خیلی کم و یا هر صدایی که نشان دهنده ملامت، کدورت و #کسالت باشد را شامل می شود. طبق این جمله ترک هر نوع بیاحترامی نسبت به والدین چون فریاد زدن، دشنام دادن و زدن آنها لازم است؛ حتی اگر فرزند مورد اذیت و آزار والدین قرار گرفته باشد. امام صادق(ع) فرمود: «اگر در منع نافرمانی والدین، لفظی کوتاهتر وجود داشت، خداوند همان را می گفت» بنابراین نگفتن کلمه «اف» پایینترین مرتبه رعایت حقوق والدین محسوب می شود.
📖 ۲: وَ لا تَنْهَرْهُما:
🔴 (بر آنها فریاد مزن)
✅ مقصود این فرمان اجتناب از فریاد زدن بر سر والدین و حتی پرهیز از درشت سخن گفتن و صدا را بالاتر از صدای آنها بردن است. این فرمان مواردی همچون سختگیری و سرزنش کردن را نیز شامل می شود؛ پس نباید به والدین سخت گرفته شود و با آنها اظهار مخالفت کرد، سخنانشان را تکذیب و آنها را به خاطر رفتارشان سرزنش نمود. حتی امکان دارد در پیری و بیحوصلگی والدین کارهایی انجام دهند که ضرر و زیان فرزند را به دنبال داشته باشد، که در این حالت هم #پرخاشگری جایز نیست.
📖 ۳: وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کرِیماً:
🔴 (سنجیده و بزرگوارانه با آنها سخن بگو)
✅ این جمله بالاترین سطح ادب و #مردانگی در گفتار را فرمان می دهد. فرزندان باید با والدین خود نرم، محترمانه و کریمانه سخن گویند. آن ها را گرامی دارند و از خشونت پرهیز کنند. برخی از موارد قول کریمانه شامل این موارد است: آنها را با نام خطاب نکنند، در برابرشان مانند خادم وفادار باشند، لطیفترین و زیباترین کلام را به کار برند و حتی در صورتی که او را زدند برایشان طلب خیر کنند. در «قول کریمانه» شرط مقابله وجود ندارد. یعنی اگر آنان با فرزند خود کریمانه سخن نگفتند، فرزند وظیفه دارد تا کریمانه پاسخ دهد.
📖 ۴: وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ:
🔴 (بالهای تواضع خویش را از محبّت، در برابر آنان فرود آر)
✅ این قسمت مبالغه در «تواضع و فروتنی» و «عدم کبر و غرور» در برابر والدین را امر می کند. اطاعت از والدین باید همراه با «محبت و کرامت» باشد. یعنی آنچنان که پرنده بالهای خود را روی جوجههایش میگستراند، فرزند نیز باید در مقابل والدین خود خاضع و تسلیم اوامر باشد. در هر موقعیتی که قرار دارد کمالات خود را به رُخ پدر و مادر نکشد، آن ها را گرامی بدارد و بهگونهای رفتار کند که پدر و مادر #خضوع و خشوع و همچنین مهر و محبت فرزند را از عمق جان احساس کنند.
📖 ۵: وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کما رَبَّیانِی صَغِیراً:
🔴 (پروردگارا! همانگونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده)
✅ یکی از راههای احسان به والدین و نشانه شکرگزاری از آن ها دعای خیر فرزند است که به نوعی جبران زحمات و یادآور رحمتی است که والدین در تربیت و حمایت فرزندشان در دوران طفولیت داشتند. پدر و مادر در تربیت و پرورش فرزند زحمات و رنج بسیاری را متحمل میشوند و این رنجها به سادگی قابل جبران نیستند، بنابراین باید از خداوند بخواهند تا رنجهای آنها را جبران کرده و سختیهایی که در این سن متحمل میشوند را برطرف نماید. دعا برای #والدین تنها محدود به زمان حیات آنها نیست و فرزند باید برای پدر و مادر وفات یافته نیز دعا کند.
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻سهشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۲، شماره ۴۰۰۲
#تحلیل_مسائل_روز
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar