📌 از مدیریت فنی تا تربیت اجتماعی 🔹 بخش اول: چند هفته ای هست که درگیر سیستم سرمایش مسجد هستیم. آنقدر پیچیده شده که بعید است به تابستان امسال برسد. ارتفاع بالای شبستان و محدوده ی زیر گنبد مسجد، مصرف برق، چرخش هوا، کانالهای عظیم و طولانی که از پشت بام کشیده شده و هدر رفت سرمای آنها نسبتا بالاست، نمای مسجد و ساختمان سنگینی که دیگر تحمل وزن چیز جدیدی را ندارد، هزینه ی بالای خرید و تجهیز و نگهداری، و از همه مهمتر گرمای هوا که مردم خصوصا خانمها را کلافه کرده، جمله ای از فاکتورهایی است که در تامین سیستم سرمایش اثرگذار است . هیئت تصمیم گیری به هر طرف که میل می کند، عده ای از فاکتورهای جدید ردیف می شود و رای قبلی باطل و دوباره تحقیقات از سر گرفته می شود. 🔹بخش دوم: دقایقی پیش مستندی از شبکه ۵ در حال پخش بود به نام «دست های الوده»، درباره ی مدیریت فاضلاب های تهران. خیلی جالب توجه و الهام بخش بود. یک رشته از مسائل زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی که همه در یک چرخه بهم متصلند، در یک گلوگاه به نام «مدیریت فاضلاب» چنان گرهی می خورد که مدیریت کل شهر را تحت الشعاع قرار می دهد. اینجا جای شرح تفصیلی آن گره نیست، اما این نکته گفتنی است که نبود نگاه سیستمی و همچنین نگاه بلند مدت در دهه ها قبل، موجب چنین بحرانی در این کلان شهر شده. البته الان هم این مشکل لا ینحل نیست و اگر نگاه سیستمی و بلند مدت بکار گرفته شود، مسئله قابل حل است، اما پله پله و در زمان و با هزینه ی بیشتر. اجرای برخی بخش های این پروژه ی عظیم متوقف بر اجرای برخی طرح های دیگر است که هر کدام آنها ممکن است سالها زمان ببرد. اما با یک مدیریت کلان و قرارگاه مرکزی قابل انجام است. کلان جامعه هم همین گونه است، اگر حرکت جامعه بر اساس یک طرح کلان باشد، جامعه قدم به قدم به شکل ایدئال نزدیک می شود، اگرچه خیلی ها متوجه نمی شوند. مگر اینکه طرح به آخر برسد. 🔹بخش سوم: ما با همکاری سایر بخش های مسجد، مسایل مسجد را فازبندی کرده ایم و عموم مردم را نیز کم و بیش در جریان این فازبندی اصلاحات قرارداده ایم. برای حل مسائل بزرگ مسجد انبوهی از مسائل خرد و پیش پا افتاده وجود دارد که اگرچه کوچک به نظر می رسد اما تا حل نشود، آن طرح های کلان تر قابل پیاده شدن نیست. بعضی بخش های مسجد برای برخی مسائل کوچکتر و کم دامنه تر خیلی فشار می اورند، اما ما با توضیح نقشه ی راه اصلاحات مسجد اعتراضات و غر و لندها را بی اثر کرده ایم. توضیح نقشه ی راه برای عموم مردم، تحمل مسائل متعدد مسجد -از گرما گرفته تا صوت و وضع ظاهری مسجد - را برای مردم آسان تر کرده، چون می دانند که این اقدامات کوچک بخشی از یک طرح اصلاحی کلان است، بحمدلله همراهی مردم هم خیلی خوب است. 🔹بخش چهارم: مدیریت اجتماعی تنها مدیریت اجتماع نیست، بلکه خود بخشی از فرایند تربیت جامعه و تزریق عقلانیت به آن است. اگر ما بتوانیم از رهگذر مدیریت مسجد، تدبیر و نگاه کلان را هم در ذهن مردم جا بیندازیم، به فضل الهی با یک تیر دو نشان زده ایم، هم کار مسجد را راه انداخته ایم و هم مردم را در مسیر عقلانیت اجتماعی رشد داده ایم. اللهم وفقنا لما تحب و ترضی واجعل عواقب امورنا خیرا #مدیریت_مسجد #مدیریت_اجتماعی #تربیت_اجتماعی #عقلانیت_اجتماعی @modmasjed

📌شب به یادماندنی 🔹مناسبت ها و حوادث گوناگون همیشه بسترهایی است برای فهم پیدا و پنهان افراد و جامعه، و اصلاح روشها. امشب، شب ولادت رسول خدا که می توانست شبی شیرین باشد، با حوادثی توأم شد که کام برخی را تلخ کرد. سیستم صوت علی رغم چک قبلی دچار اختلال شد و در آخر مجلس نیز جمعیت از مقدار پیش بینی شده خیلی فراتر بود و در نتیجه توزیع غذا با تنش هایی همراه بود. بحث اختلاف دو گروه بر سر کولر نیز خود حکایت دیگری بود. هیچ کدام از این حوادث غیرمترقبه نبود؛ آنچه کار را مشکل می کرد فقدان تربیت عمومی در مدیریت بحران ها بود. تربیت اجتماعی بخشی از همان مدیریت فرهنگی است که به مردم می آموزد در شرایط بحرانی باید حرمت ها را بیشتر نگه دارند، به قانون التزام بیشتری داشته باشند، هوای ضعفا را داشته باشند، عصبانیتشان را کنترل کنند و هر حرفی را به زبان نیاورند. اگر بتوانیم این عناصر را در رفتار جامعه تثبیت کنیم، نه اینکه بحران پیش نمی اید، چرا؛ بحران بهرحال رخ می دهد، اما با تربیت اجتماعی می توان به سلامت از بحرانها گذر کرد. امشب برایم شب سختی بود، اما بسیار عبرت آموز. قطعا از این به بعد، «تربیت اجتماعی» یکی از ارکان برنامه ها و صحبت هایم خواهد بود. اللهم وفقنا لما تحب و ترضی. #تربیت_اجتماعی @modmasjed

📌درباره ی تربیت اجتماعی 🔹تربیت اجتماعی فصل مهمی از اصلاح اجتماعی است که بدون آن، اصلاح ساختارهای اجتماعی و کم و زیاد کردن نهادها سودی نخواهد بخشید. تربیت اجتماعی عبارتست از تثبیت آموزه های رفتاری صحیح در ساحت اجتماع، به عبارت دیگر به مردم آموخته شود که در مواجهه با دیگران چگونه رفتار کنند. تربیت اجتماعی چیزی بسیار فراتر از تربیت فردی است. ممکن است کسی در حوزه ی فردی خود انسان خوبی باشد؛ مثلاً انسان منظم، تمیز و با برنامه ای باشد؛ اما اگر بخواهیم در ساحت اجتماع انسان خوبی باشیم، باید مودب، مسئولیت پذیر، قانونمدار، و حق شناس باشیم. چنانکه روشن است تربیت اجتماعی بسیار فراتر از تربیت فردی است. اما تربیت اجتماعی چه مراحلی دارد؟ هرگز نباید گمان کنیم که تربیت اجتماعی با آموزش صرف به انجام می رسد. در تربیت اجتماعی ما با قلب و روح مخاطب سروکار داریم و نه فقط ذهن و حافظه ی او. از همین جهت تربیت اجتماعی کاری است زمان بر و بسیار دیربازده. یک مربی اجتماعی غیر از آنکه تربیت اجتماعی را آموزش می دهد، باید تلاش کند تا آن مفاهیم را در قلب مخاطبان خود نهادینه کند تا آنها پس از مدتی کلنجار رفتن با خود موفق به عمل به آن شوند. بهترین نمونه ی تاریخی تربیت اجتماعی، تلاش های رسول خدا در دوران نبوتشان می باشد. آنچه از سیره و سنت رسول خدا بر می آید آنست که تلاشهای رسول خدا در طول بیست و سه سال مجاهدت، همگی تلاشی در جهت تربیت فردی و اجتماعی جامعه بوده است. سیره رسول خدا حاوی نکات ارزنده ی بسیاری است که شاید در آینده به آن بیشتر بپزدازیم. #تربیت_اجتماعی #اصلاح_اجتماعی @modmasjed

📌بحث دهه ی دوم: رویکردها در تحلیل حادثه ی کربلا 🔹در چهار شب اول رویکردهای موجود به حادثه ی عاشورا را بحث کردیم. از جمله رویکرد سیاسی، رویکرد کلیسایی و رویکردعارفانه و.... و اتفاقا نمونه های امتداد این نگاه ها در عصر حاضر را هم بازنمایی کردیم. خصوصا حضور و وسعت نگاه کلیسایی به حادثه ی عاشورا در بین هیئتی ها و عموم مردم. خیلی حرف های ناگفتنی را اینجا گفتیم و سریع رد شدیم. از دیشب وارد تحلیل حادثه شدیم بر مبنای خودمان و آن تفسیر حرکت امام ع، در امتداد حرکت انبیاست. از این جهت رجوع گسترده ای داشتیم به آیات مربوط به انبیا در قرآن کریم. یکی از بهترین مستندات برای بیان حرکت تاریخی انبیا، پیام کلی انان، تقابل آنان با جریان باطل، دشواری های این تقابل و.... سوره ی مبارکه ی هود است. ساختار سوره بنحوی است که گویا یکجا نازل شده و تمام بخش های سوره غرض واحدی دارد. داستان چند تن از انبیا را بیان می کند، پیامشان، واکنش جریان مقابل و ختم ماجرا که عمدتا نزول عذاب است و در آیات پایانی جمع بندی و نتیجه گیری و آن خطاب سنگین نسبت به رسول خدا (فاستقم کما امرت....) ▪️عمده ی حرفمان در این بحث این است که دیدن حادثه ی عاشورا در بستر آیات قرآن کریم و بعنوان یکی از حلقه های زنجیر جریان حق، ابعاد جدیدی از حادثه را برای ما آشکار می کند و ما را از درافتادن در تفسیرهای ذوقی و استحسانی مصون نگه می دارد. ▪️داریم پیش می رویم فعلا و شکر خدا مردم هم ارتباط گرفته اند. این بحث (اصل وجود جریان حق و باطل، محوریت انبیا در جریان حق و دیدن سیر تکامل تاریخی بر اساس حرکت انبیا و نه پادشاهان و قدرتمندان) را در مناسبت ها و عناوین مختلف تکرار می کنیم. اینها مبانی مباحث اجتماعی دیگریست که در مسجد برای مردم می گوییم و اگر این مبانی جا نیفتد، بحث های بعدی مان هم .... . ▪️ما با دوستانمان در مسجد به این نتیجه رسیده ایم که خودآگاهی تاریخی یکی از لوازم قطعی تربیت سیاسی و اجتماعی است. از این جهت نسبت به مرور تاریخ و سنت های آن در مسجد خصوصا در چارچوب نگاه تاریخی قرآن و حکمت اسلامی اهتمام ویژه داریم. اللهم وفقنا لما تحب و ترضی. #فلسفه_تاریخ #تربیت_اجتماعی @taamollat @modmasjed

📌ابعاد تربیتی اعتکاف 🔹اعتکاف بصورت طبیعی با پیش کشیدن برخی زمینه های زندگی جمعی در شرایط خاص، نوعی تمرین مدیریت زندگی و زمان در شرایط خاص است؛ به شرطی که مربی خود چنین نگاهی داشته و بتواند برخی ظرفیت ها را فعال کند. معلوم است که بچه ها همه ی اوقات بیداری شأن در اعتکاف را به عبادت نمی گذارنند، بزرگترها هم. بلکه نوعا از اوقات خالی و بدون برنامه ی اعتکاف برای انجام کارهایی که در بیرون دارند و بر خلاف فضای اعتکاف نیست استفاده می کنند، البته در اعتکاف های نوجوانان میل به بازی فعال می شود. علاوه بر این محدودیت فضا و امکانات که به طور طبیعی در این فضاها ها هست، زمینه های دیگری برای تمرین زندگی در شرایط خاص است و مربیان باید مهارت های مدیریت این شرایط را به بچه ها گوشزد کنند. اما فوق همه ی اینها، زیست مشترک مربی با متربیان است. در میان روش های تربیتی، از قبیل بازی، کلاس، موعظه و.... گمان نمی کنم هیچ روشی به اندازه ی زیست مشترک مربی و متربی اثرگذار و پایدار باشد. نحوه ی مدیریت زمان مربی، سبک غذا خوردن و خوابیدن و صحبت کردن، مدیریت مراجعه به شبکه های اجتماعی، ارتباط با خانواده، نحوه ی پوشش و آراستگی و ... هیچ کدام از نگاه پیدا و پنهان متربیان مخفی نمی ماند و همین برای اثرگذاری بر آنان کافی است. فقط مهم است که مربیان با بچه ها زندگی کنند، بقیه ی کارها خودش روی روال می افتد. اعتکاف یک فرصت بی نظیر برای این زیست مشترک است. #اعتکاف #نهادینه_سازی_فرهنگی #تربیت_اجتماعی *تصویر بالا مربوط به اعتکافی در اطراف مشهد است. @modmasjed

در جواب آن درخواست چنین نوشته شد: 🔹بعد از سلام و تحیت: آنچه که به عنوان چشم انداز تبلیغ و تربیت در مسجد در نظر گرفته شده، نتیجه ی یک آسیب شناسی از وضعیت فکری و عملی در جامعه است که بر اساس آن معتقدیم بسیاری از نارسایی ها و آسیب ها در جامعه -در حوزه های گوناگون خانوادگی، اقتصادی، روابط اجتماعی و ....- در نظام معرفتی و فهم معیوب ما از مفاهیم دینی ریشه دارد، تقریبا همان آسیبی که شهید مطهری و ... را بر آن داشت که به سراغ تربیت اجتماعی بروند. از این رو رفتیم به سراغ یک دور مرور سبک و عمومی منابع اصلی دین، مانند قران، روایات و تاریخ پیامبر اسلام و اهل بیت تا از این طریق کلیات و خطوط اصلی دین را که مایه ی اصلی ساخت دین و دنیاست عرضه کرده باشیم. خود مرور آیات قرآن با این دید که «قران برای زندگی امروز چه حرفی دارد؟» برای مردم خیلی جذاب است. در خلال این مرور ها به تناسب، دلالت های اجتماعی آن را نیز بیان می کنیم، مثلا همین امشب بمناسبت قرائت آیات ۱۵۰و۱۵۱ سوره ی انعام (معروف به آیات ده فرمان) بحثی داشتیم و داریم درباره جایگاه شریعت در رشد فردی و اجتماعی و سپس نقش احکام شرعی در ساخت اجتماعی(در کنار قانون و فرهنگ) البته با زبان و مثالهای بسیار ساده و عمومی. خطوط کلی دین که از طریق قرآن بیان شد آنگاه می رویم سراغ تفصیلات آن در سنت و تاریخ پیامبر و اهل بیت ع. در همین حین در حال انجام کارهای تربیتی با همین نگاه روی بچه ها و نوجوانان هستیم و تلاش می کنیم از طریق آنان امتداد های عملی این نگاه را هم ایجاد کنیم. مثلا در فاز اول روشن کردن و تنبه دادن به بچه ها نسبت به مسئولیت فردی و اجتماعی شان و سپس وارد کردن آنها به میدان عمل، چه در قالب کارهای علمی و چه در قالب برنامه های عملی و.... 🔹در روش نیز تلاش می کنیم تا با نشان دادن تاثیر این تعالیم در حیات اجتماعی، آن را تا زندگی روزمره امتداد دهیم. از اینرو تاریخ اسلام و ایران و جهان، و همچنین حوادث روز مانند قضایای فلسطین و انتخابات و .... را با رجوع به این مبانی مرور و تحلیل می کنیم. پیوند دادن حوادث روز با متن آیات وو روایات و تاریخ برای مردم بسیار جذاب است. #طرح_کلی_اندیشه_اسلامی #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #تربیت_اجتماعی @modmasjed