#تخصصی #وجوب_غسل_جمعه این مطلب، یک بحث کاربردی عملی فقهی برای بحث #نظام_قانونی_فریضه_سنت_فضل است که به روشنی نشان می دهند غفلت از آن چه تبعاتی دارد! برای این که استبعاد شما رو نسبت به وجوب غسل جمعه کم کنم نظر برخی از بزرگان را لیست می کنم: قائلان به وجوب : کلینی، صدوق پدر و پسر، شیخ بهائی، شیخ مفید که در المقنعة می گوید: و من السنن اللاّزمة للجمعة الغسل بعد الفجر من يوم الجمعة. و از همه جالب تر شیخ طوسی در النهایة: و من السنن اللاّزمة الغسل يوم الجمعة على النساء و الرجال و العبيد و الأحرار في السفر و الحضر! قائلان به استحباب : شافعی، مالک(طبق نقل اشتهاردی)، ابوحنیفه، خود شیخ طوسی در تهذیب و استبصار، پیروان شیخ الطائفة و بسیاری از متأخرین. ادعای ما دقیقا همان است که شیخ مفید گفت، ما در لسان ائمه ی اطهار دو دسته واجب داریم: واجب از سنخ فریضة و واجب از سنخ سنة. غسل جمعه فریضة نیست و از سنت های مستحبی هم نیست بلکه از سنت های واجب و الزامی است که با ضرورت ها یا عذر هایی الزام آنها برداشته می شود به خلاف فرائض که جز در اضطرار های بسیار شدید تکلیف آنها برداشته نمی شود. البته تکالیفی که از سنخ سنن هستند خودشان بر اساس شدت عذری که می تواند آن تکلیف را بر دارد به چند دسته تقسیم می شوند: الزامی بسیار شدید مانند فریضه، الزامی شدید، الزامی معمولی و مستحب (که دیگر اصلا الزام یا وجوب ندارد مانند فضل ). برای اثبات این ادعا تمام احادیث معتبر کتب اربعه در بحث وجوب یا استحباب غسل جمعه را (که 13 تا هست) لیست کرده، استظهار خودمان (که همان فهم شیخ مفید و کلینی و صدوق است) را نسبت به هر حدیث مطرح می کنیم و استظهار پیروان شیخ طوسی را نیز بیان می کنیم. 1) صحیحه: عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْغُسْلِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَقَالَ وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ ذَكَرٍ وَ أُنْثَى عَبْدٍ أَوْ حُرٍّ. استظهار ما: روایت نص در وجوب است همانطور که صدوق گفته: غُسْلُ يَوْمِ الْجُمُعَةِ سُنَّةٌ وَاجِبَةٌ وَ يَجُوزُ مِنْ وَقْتِ طُلُوعِ الْفَجْرِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ إِلَى قُرْبِ الزَّوَالِ وَ أَفْضَلُ ذَلِكَ مَا قَرُبَ مِنَ الزَّوَالِ وَ مَنْ نَسِيَ الْغُسْلَ أَوْ فَاتَهُ لِعِلَّة فَلْيَغْتَسِلْ بَعْدَ الْعَصْرِ أَوْ يَوْمَ السَّبْت‏. استظهار پیروان شیخ طوسی: روایت ظهور در وجوب دارد و به خاطر وجود قرینه ی منفصل که روایات دال بر استحباب هستند می فهمیم لفظ «واجب» در این روایت مجازاً به معنای مستحب مؤکد به کار رفته است. ( تسامحاً گفتم مجاز! صبر کنید) 2) صحیحه:به سند دیگری: سَأَلْتُ الرِّضَا ع عَنْ غُسْلِ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَقَالَ وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ ذَكَرٍ وَ أُنْثَى عَبْدٍ أَوْ حُرٍّ. استظهار آنها: واجب مجاز است در معنای مستحب مؤکد. ان قلت: مجاز نیست بلکه در مشترک معنوی استعمال شده است. قلت: هرگز! واجب رخصت در ترک ندارد استحباب ولو مؤکد دارد. واجب ترک اش استحقاق عقاب می آورد مستحب نمی آورد. واجب و مستحب ولو به لحاظ مبادی شان تضاد دارند و قابل جمع نیستند. فهم عرفی نیز نمی پذیرد که کسی به مستحب بگوید واجب، همانطور که نمی پذیرد که به مکروه بگویند حرام! استظهار ما: نص در وجوب است و حمل آن بر غیر واجب، چه بسا اجتهاد در برابر نص باشد. 3) موثقه: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ غُسْلِ الْجُمُعَةِ فَقَالَ وَاجِبٌ فِي السَّفَرِ وَ الْحَضَرِ إِلَّا أَنَّهُ رُخِّصَ لِلنِّسَاءِ فِي السَّفَرِ لِقِلَّةِ الْمَاء ... وَ غُسْلُ أَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ يُسْتَحَبُّ وَ غُسْلُ لَيْلَةِ إِحْدَى وَ عِشْرِينَ سُنَّةٌ وَ غُسْلُ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ سُنَّةٌ لَا يَتْرُكْهَا لِأَنَّهُ يُرْجَى فِي إِحْدَاهُنَّ لَيْلَةُ الْقَدْرِ وَ غُسْلُ يَوْمِ الْفِطْرِ وَ غُسْلُ يَوْمِ الْأَضْحَى سُنَّةٌ لَا أُحِبُّ تَرْكَهَا وَ غُسْلُ الِاسْتِخَارَةِ مُسْتَحَبٌّ آنها: این واجب بر خلاف ظاهرش در معنای «شدت رجحان غیر الزامی» به کار رفته است. ما:همانطور که می بینید ائمه هر جا نیاز باشد از «یستحب» و «مستحب» استفاده می کنند ولی در غسل جمعه بارها از لفظ «واجب» بهره می برند پس این «واجب فی السفر و ...» نیز نص در وجوب است. اصلا اجازه هست حرف دلم رو بگم؟ اگر غسل جمعه واجب نباشه و حضرت در جواب سائل بفرمایند واجب است؛ این «به خلاف واقع انداختن مخاطب» است! اصلا مگر سائل مثل ما دسترسی به کتب اربعه داشته که برود بقیه احادیث را بررسی کند که امام بعدی چه گفتند امام قبلی چه گفتند؟ همین که امام صادق فرمودند «غسل جمعه واجب است غسل استخاره مستحب است» همین واجب بر سائل منجز می گردد و تمام! خصوصا اگر احتمال تقیه ندهد. اگر ارتکازات زمانی و مکانی تان را کنار بگذارید و خودتان را به جای مخاطب مستقیم حضرت قرار بدهید قطعاً بیان بنده را تصدیق خواهید کرد. ادامه دارد...