🔸 قاسم پورحسن، استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی: متأسفانه رویکرد ما در فهم فضای مجازی نگاه خرد جامعه شناسانه است و #فهم‌فلسفی از آن نداریم. https://www.mehrnews.com/news/4128427/ @monir_ol_din

🌸اسعدالله ایامکم🌸 ✨✨السلام‌علیک‌ایها‌المجتبی‌یابن رسول الله✨✨ مولودی زیبا از #مداح‌انقلابی حاج محمود کریمی (زادالله توفیقاته) @alfigh_alosul

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #دیدگاه‌فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم 🔸مسیری که تا بدینجا طی کردیم، ابتدائاً با گزارشی از ظرفیت تحقیقاتی فلسفه اسلامی پیرامون فضای مجازی آغاز شد. و دیدیم که متاسفانه آنچنان که باید و شاید این موضوع پرداخت فلسفی پیدا نکرده است. 🔸 در مرحله بعد گزارشی از برخی تحقیقات دانشمندان غربی صورت گرفت. این مرحله نیاز به شرح و بسط بیشتری داشت و منابع بسیار مهم و درخوری وجود داشت که نیاز به نقل و گزارش آنها بود، مانند دیدگاه #هایدگر پیرامون تکنولوژی که پایه و اساس تفسیر تابعین او از فضای مجازی قرار گرفته است. از آنجا که در فرصتی دیگر به #فلسفه‌تکنولوژی خواهیم پرداخت، این مباحث را به زمان خود موکول می‌کنیم. 🔸همینک در #مرحله‌نهایی بحث قرار داریم. البته پرواضح است که، این مقدار از بحث پیرامون فلسفه فضای مجازی، نمی از دریاست، لیکن هم به قدر تشنگی باید چشید. آنچه که مدنظر بود، تذکر چندباره این نکته بود که، فضای مجازی بسیار مهم است و فلسفه آن هم مهمتر. در این مرحله، دیدگاه فرهنگستان علوم اسلامی، با عطف نظر به دیدگاه استاد سیدمنیرالدین حسینی(ره) و استاد سیدمحمدمهدی میرباقری(زیدعزه) گزارش خواهد شد. 🔸روشن است که، قبل از ورود به ارائه تفصیلی دیدگاه فرهنگستان، جمع‌بندی نقد گونه‌ای از تحقیقات فلسفی صورت گرفته پیرامون فضای مجازی باید انجام شود و سپس این مباحث ادامه یابد. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #بررسی‌انتقادی‌آراء‌فلسفی_۱ ✳ مبنای «اصالت وجود» ظرفیت تحلیل فلسفی فضای مجازی را ندارد. 1⃣ پیش از این در یک یادداشتی خدمت عزیزان عرض شد که، علت تحیر و دست خالی بودن اساتید محترم فلسفه اسلامی در تحلیل فلسفی فضای مجازی را، #فقدان‌ظرفیت‌فلسفی در دستگاه وجودی می‌دانم. با تأمل در معنای وجود که به اذعان فلاسفه، دستیابی به حقیقت معنایی آن جز با #شهود میسر نیست، این نکته به دست می‌آید که، نمی‌توان با چنین دیدگاه و نگرشی، هستی و ماهیت فضای مجازی را که آکنده از کثرات و ترکیبات و روابط پیچیده انسانی-تکنیکی است تحلیل نمود. اصالت وجود، منتهی به #اصالت‌توحید می‌شود و همه روابط را به یک رابطه خاص تقلیل می‌دهد، رابطه میان خالق و مخلوق که در آخرین نظریه فلسفی صدرا به #تشأن تفسیر می‌شود و در نظریه عرفا به #ظهروبطن. این مبنا با چنین وضعیتی تمام آنچه که می‌خواهد از فضای مجازی توصیف نماید، باید ذیل عنوان «وجود» قرار بگیرد و این بدان معناست که، نمی‌تواند از فضای مجازی سخن بگوید، زیرا همه چیز وجود است و غیر از وجود نیست. اگر هم گفته شود که، فارق موجودات به رتبه‌های وجودی آنها است، جواب این است که، با چه معیار و سنجه‌ای می‌توان رتبه وجودی فضای مجازی را تحلیل نمود؟ اصلاً فضای مجازی چیست که بتوان رتبه وجودی آن را تفسیر فلسفی نمود؟ آیا از سنخ جمادات است یا نباتات یا حیوانات یا انسانی است؟ اگر فضای مجازی در روابط میان انسانها شکل می‌گیرد، روابط انسانی را با چه تفسیر تشکیکی می.توان توضیح داد؟ 2⃣ شاهد بسیار مهم بر اینکه، دستگاه صدرایی در مبنای اصالت وجود و نظریات تابعه آن، توان تحلیل فلسفی ندارند، این است که، هرکدام از اساتید و محققینی که سعی بر تحلیل فلسفی فضای مجازی را داشته‌اند، از منظر اصالت وجود ورود نکرده‌اند، بلکه به سراغ مباحث #عوالم و #مراتب‌نفس رفته‌اند. و عمدتاً با تمرکز بر عالم خیال و مرتبه تخیل در مراتب نفسانی انسانی سعی داشته‌اند فضای مجازی را تحلیل نمایند. اما این تلاش نیز ناکام می‌ماند. چرا که فضای مجازی، یک فضای خالص و محض انسانی نیست، بلکه ترکیبی از انسان و تکنولوژی است. در این فضا، انسان در نسبت با تکنولوژی و ابزارهای تکنیکی قرار می.گیرد. آیا فلسفه اسلامی، تاکنون تحلیلی فلسفی از #تکنولوژی ارائه کرده است تا بتواند آن را بستر و زمینه.ای برای تحلیل فضای مجازی قرار دهد؟ 3⃣ آنچه که در فضای مجازی به شدت برجستگی دارد، #نقش‌ارادی‌انسان است. با وجود #نظریه‌جبری‌علیتی در سامانه فلسفه اسلامی که اتفاقاً در دستگاه صدرایی این جبر فلسفی شدت می‌یابد، چگونه می‌توان نقش ارادی و اختیاری انسان را در فضای مجازی تفسیر نمود؟ نظریه ضرورت علیتی مانعی بسیار بزرگ در فهم نقش انسان در فضای مجازی به عنوان یک رکن مهم این فضا است. 4⃣ دستگاه فلسفی که با محوریت وجود، میل به #بساطت دارد و خروج از کثرات برای دستیابی به وحدت را ارزشمند می‌داند چگونه می‌تواند در تحلیل فلسفی تکنولوژی که واقعیتی مرکب و پیچیده است، صائب عمل نماید؟ همه مفاهیمی که در اختیار اصالت وجود قرار دارد، کثرت گریز و ترکیب زدا است. این مفاهیم امکان تحلیل هرگونه کثرت و ترکیبی را سلب می‌نمایند و مهمترین مفهومی که در این میان مانع از درک عمیق ترکیبها و کثرات است، مفهوم #وجود است. این مفهوم در عمیقترین لایه های فلسفی، گرایش به وحدت محض و بساطت دارد، و مانعی بسیار بزرگ در تحلیل واقعیت فضای مجازی است. مانع بودن مفهوم وجود به معنای غیرواقعی بودن آن نیست، بلکه این مفهوم و مصداق بالذات آن واقعی است و پوچ نیست، لیکن سخن بر سر این است که، این مفهوم ظرفیت و توان تحلیل ندارد. این مفهوم جز آنکه گزارش از هستی همه موجودات برخوردار از هستی بکند، هیچ آورده و افزوده‌ای ندارد. پس توقف در این مفهوم، مانع از دستیابی به درک فلسفی از واقعیات عالم از جمله فضای مجازی خواهد بود. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #بررسی‌انتقادی‌آراء‌فلسفی_2 ✳ قاعده «ضرورت علیتی» مانعی بزرگ برای تبرز اختیار انسان است. 1⃣ از فضای مجازی #طبقه‌بندی‌های متفاوتی عرض شده است. در اسناد سایبری ارتش آمریکا، تحقیقات نظامی کشورهای مختلف این طبقه‌بندی‌ها آمده است. یکی از بهترین طبقه‌بندی‌هایی که معقول و صائب است، این است که، فضای مجازی از سه لایه؛ حکمرانی،‌ مدیریت و کاربران تشکیل می‌شود. لایه حکمرانی مجازی که به دنبال یکدست کردن صحنه اداره عالم در بستر فضای مجازی است و لایه مدیریت نیز، امکانات راهبردی این حکمرانی را تهیه و توسعه می‌دهد و لایه کاربران همان مصرف‌کنندگان آن حکمرانی هستند. 2⃣ حال سؤال این است که، آیا فلسفه اسلامی می‌تواند فضای مجازی را با توجه به این سه لایه که کاملاً #انسانی هستند، شرح و توضیح دهد؟ به نظر می‌رسد که نمی‌تواند، و این نتوانستن علاوه بر آنکه بازگشت به فقدان ظرفیت در مبنای #اصالت‌وجود می‌کند، از یک عامل اساسی دیگری نیز نشأت می‌گیرد و آن منعی است که در قاعده #ضرورت‌علیتی وجود دارد و توان تحلیل #اختیار در وجود انسان را ندارد. آیا اختیار و اراده انسانی که از آن به «جزء الاخیر علت تامه» تعبیر می‌شود، و محکوم ضرورت علیتی است، همان اختیاری است که، حکمرانی فضای مجازی را در اختیار گرفته است و یا راهبردهای مدیریتی آن را طراحی می‌کند؟ این چنین اختیاری که در فلسفه برای انسان تصویر شده است، بیشتر در حد کاربران فضای مجازی است که، مصرف کننده‌اند، چرا که اختیاری که محکوم ضرورت علیتی است، هیچ‌گاه توان ایجاد حکمرانی جهانی مجازی را ندارد، بلکه شبیه به مصرف‌کنندگان مجبور فضای مجازی است. 3⃣ اما چنانچه، عنصر اختیار در وجود انسان، از چنبره ضرورت علیتی رها شود، اولین مقوله‌ای که تبرز می‌یابد و در مرآی فیلسوف قرار می‌گیرد، عنصر #آزادی است. با تولد این مفهوم است که، فیلسوف امکانات فلسفی بیشتری برای تحلیل فلسفی پیدا می‌کند و او توان آن را دارد که، سه لایه انسانی فضای مجازی را به گونه‌ای تحلیل نماید که، از آن حکمرانی، مدیریت و کاربری فضای مجازی به دست آید. براساس آزادی عمل در وجود انسان است که امکان شرح و بسط این مسئله وجود دارد که،انسان‌ها چه اراده کرده‌اند که، دنیای کنونی را اینگونه ساخته‌اند؟ جهت‌گیری اختیار انسان‌ها چه بوده است که، دنیای امروز از روابط واقعی به محبس مجازی تبدیل شده است؟ طلب درونی انسان نوین که برخاسته از #قدرت‌اختیار اوست، چیست که، چنین سامانه جهانی مجازی را رقم زده است؟ ↩خلاصه سخن اینکه؛ هویت انسان به اختیار او تعریف می‌شود و قدرت سنجش عقلی، عواطف و احساسات قلبی و عنصر جسمی و جسدانی انسان همه امکانات و بسترهای تجلی آن اختیار هستند. و قاعده ضرورت علیتی، ذهن فیلسوف را دربند خود می‌کند و مانع می‌شود که قدرت اختیار انسانی به چشم فیلسوف آید و او این امکان وجودی انسان را کشف نماید. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #دیدگاه‌فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم_۱ 🔺در شروع گزارش دیدگاه فرهنگستان علوم اسلامی قم (استاد حسینی و استادمیرباقری) کتابی خواندنی و پرمغز پیرامون #مدرنیته را خدمت عزیزان معرفی می‌نمایم. 🔸این کتاب در حقیقت یک گفتگوی علمی است که یک روز قبل از رحلت استاد حسینی(ره) با استاد میرباقری در فرهنگستان علوم اسلامی انجام شده است. 1⃣ مرحوم استاد حسینی در این گفتگو مدرنیته را به سه رکن #مفاهیم، #ساختارها، #محصولات تقسیم کرده و معتقدند که شرافت و اخلاق و معنویت در این دستگاه، ابزار #ماده‌محوری قرار گرفته و #حیات‌مادی، اساس مذاکره و تعامل اجتماعی و موضوع پرستش مشترک اجتماعی است. 2⃣ از نگاه ایشان این دستگاه، نظام تکامل‌گرا و نسبیت‌گراست که توقف در برابر آن، نه ممکن است و نه مطلوب؛ لذا باید در برابر آن، نظام #تکامل‌گرایی‌دینی را دنبال نمود تا بسترساز گسترش اخلاق و توسعه حضور اختیارات جامعه اسلامی در فرآیند تکامل اجتماعی باشد. @monir_ol_din

✳لیلةُ القدر و ولایت مُقَدَّر 🔹 عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ: قَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ ص يَا عَلِيُّ أَ تَدْرِي مَا مَعْنَى لَيْلَةِ الْقَدْرِ فَقُلْتُ لَا يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ ص إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى قَدَّرَ فِيهَا مَا هُوَ كَائِنٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَكَانَ فِيمَا قَدَّرَ عَزَّ وَ جَلَّ وَلَايَتُكَ وَ وَلَايَةُ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ. 🔹امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) فرمودند؛ رسول الله(صلی الله علیه و آله) به من گفت؛ یاعلی، آیا معنای لیلة القدر را می دانی؟ گفتم؛ نه یارسول الله. پس فرمود؛ خداوند تبارک و تعالی در آن شب، هر آن چیزی را که تا روز قیامت موجود می شود، مقدر کرده است، و از جمله آن چیزهایی که خداوند عزوجل مقدر کرده است؛ ولایت تو و ولایت ائمه از فرزندان تو است تا روز قیامت. ▫معانی الاخبار، ص ٣١٥ @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #دیدگاه‌فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم_۲ ▫در بسته تحقیقاتی فرهنگستان علوم اسلامی، پژوهش‌هایی وجود دارد که، در سالهای قبل پیرامون مقوله #تکنولوژی انجام گرفته است و ظرفیت نسبتاً خوبی برای امروز و برای تحلیل فلسفی فضای مجازی فراهم نموده است. یکی از آن پژوهش‌ها کتاب #تحلیل‌ماهیت‌تکنولوژی اثر حجة‌الاسلام عبدالعلی رضایی از اعضای هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی، می‌باشد. ▫کتاب حاضر در پنج فصل تنظیم شده است که شرح مختصر فصول پنج گانه به شرح زیر است: فصل اول:«خاستگاه فلسفی تکنولوژی» شامل فلسفه خلقت، فلسفه تاریخ و فلسفه اجتماع. فصل دوم:«پایگاه اجتماعی تکنولوژی» شامل پایگاه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی. فصل سوم:«جایگاه اقتصادی تکنولوژی»شامل نیروی انسانی، ابزار و امکانات. فصل چهارم: جهت داری علوم و تبیین سه دیدگاه «کشف، جبر علمی و ایجادی بودن قوانین.» فصل پنجم: آسیب شناسی عدم تحقق تمدن اسلامی و ریشه های عقب افتادگی علمی و تکنولوژیکی در محورهای«تاریخی تئوریک، فرهنگ ها، مفاهیم، ساختار و محصولات.» @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #دیدگاه‌فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم_3 📝 استادسیدمنیرالدین حسینی هاشمی (ره): ✳تحلیل ابعاد مدرنیته در سه لایه تولید، توزیع و مصرف 1⃣ کل مفاهیم حسی موجود، دستگاه #تولید در نظام مدرنیته است؛ ساختارها و نظامات اجتماعی، دستگاه #توزیع اختیار و وظیفه برای به کارگیری مفاهیم حسی است و محصولاتی که متکفل نیاز و ارضاء است، دستگاه #مصرفی مدرنیته است؛ یعنی محصولات مدرنیته، هم مصرف سازی می‌کند و هم ارضای مصرف را ایجاد می‌کند. 2⃣ سپس همه این امور، ادبیات را - که مجاری ذهن و حس را به دست دارد- به گونه‌ای درست می‌کند که تحقیر و تجلیل را به دست می‌گیرند و عواطف انسان، یعنی #اخلاق، مثل منابع طبیعی برای توسعه مادی مصرف می‌شود؛ هنر و منطق و رسانه‌های جمعی ابزار مدرنیته است و عالم ماده، محور و معبد و معبود مدرنیته است. 3⃣ به عبارت دیگر، انسان، «تبدیل» می‌شود و در مدرنیته، مصرف می‌گردد. چنین نگرشی را به مدرنیته ما باطناً قبول داریم، ولی پذیرش آن برای مردم دنیا سخت است؛ چون کارآمدی علمیشان به این امور گره خورده است و هویات اجتماعی برخی از آنها به این است که، آرزو کنند مهندس و دکتر شوند. ر.ک. مدرنیته و تنزل انسان، ص 26 @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #دیدگاه‌فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم_4 📝استادسیدمنیرالدین حسینی هاشمی (ره): ✳ تکامل‌گرایی الهی در برابر تکامل‌گرایی مادی 1⃣ مدرنیته تکامل‌گراست که وحدت و کثرت جدید، موضوعات و روابط جدید و در پایان، حالات، ادبیات و آثار جدید را می‌طلبد، ولی نکته اساسی و مهم این است که، یا نسبیت‌گرایی مادی بر مدرنیته حاکم است یا نسبیت‌گرایی الهی. نسبیت‌گرایی مادی، ماده را حاکم مطلق بر هر حرکتی معرفی می‌کند؛ یعنی هرچند حرکت در تنوع و تکثرش نسبیت دارد و همیشه مدرن می‌شود، لیکن پایگاهش #مطلق‌بودن‌ماده است؛ به اصطلاح، اصل بقای ماده و انرژی بر حرکت حکومت می‌کند. 2⃣ با این توصیف دستگاه نسبیت‌گرایی مادی، همان دستگاه #اقامه‌کفر است که با کافر بودن یک فرد بسیار متفاوت است. توقف در برابر تکامل، نه مطلوب است و نه ممکن. اما مطلوب نیست؛ چون به واسطه عُجب و دلخوش بودن به وضعیت موجود و وابسته شدن به یک حالت، رشد مؤمنان متوقف می‌شود. ممکن هم نیست؛ چون ادبیات اجتماعی، حساسیت جدید، گمانه جدید و رفتار جدید را در پی دارد. 3⃣ حال سرنوشت اخلاق در این میان چیست؟ در نسبیت‌گرایی مادی، تعریف از شرافت، تابع #قدرت‌ارضای‌مادی یا شهوت است. انسان مادی اساساً معنویتی زائد بر این نمی‌تواند قائل شود. آنها به اخلاق و معنویت اینگونه می‌نگرند که شما لازم دارید تا مطلق‌سازی‌هایی را برای آرامش انجام دهید. به عبارت دیگر، اخلاق و معنویت و شرافت برای نظام «ماده محور» ابزار می‌شود. ر.ک. مدرنیته و تنزل انسان، ص 20 @monir_ol_din