⚡️قلمرو متفاوت حجاب در اسلام سنّتی و اسلام سیاسی ✍️ به قلم: سید علی بطحائی ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا ✂️ برش‌هایی از یادداشت: 🔹 موضوع حجاب قانونی (لطفا حجاب اجباری سکولارها خوانده نشود) از ابتکارات سردمداران اسلام سیاسی و ارکان فقه الحکومه است. با وجود اتفاق نظر دو گفتمان درباره پذیرش اصل قرآنی حجاب، درمورد قلمرو آن بین دو جریان سنّتی و سیاسی اختلاف نظرهایی وجود دارد. ❇️ ضرورت طرح بحث حجاب قانونی، در برابر حجاب اجباری سکولارها، آنجا خود را نمایان می‌کند که برخی از دگراندیشان، با آگاهی از شکاف فکری این دو گفتمان، از این آب گل‌آلود صید خود را گرفته و ایده حجاب قانونی را تضعیف می کنند. ⛔️ سکولارها در این اختلاف نظری، این باور نادرست را تزریق می‌کنند که حجاب قانونی رایج در جامعه، یک تکلیف شرعی نیست و آبشخور آن، تنها یک قانون تحمیلی است که با ظهور اسلام سیاسی شکل گرفته است! 🔹 در یادداشت پیش‌ رو، ضمن معرفی روش‌شناسیِ دو جریان، به آسیب‌شناسی اجتهاد سنّتی در مسئله حجاب پرداخته‌ایم و از این بستر روشن خواهد شد که حجاب قانونی یک تکلیف شرعی و الزام قانونی است. 1️⃣ اسلام سنّتی و حجاب: از منظر سردمداران اسلام سنّتی، حجاب یک موضوع فردی است. سنّتی ها برآنند که تلازمی بین حجاب فردی وعفّت عمومی وجود ندارد. در منابع حدیثی تنبیه‌هایی در مورد تارک نماز جمعه و روزه خوار علنی وجود دارد، ولی نصی معتبر در مورد تحذیر تارک حجاب وجود ندارد. در بحث نهی از منکر نیز وظیفه شرعی، بر عهده مکلفّین است و با وجود امربه معروف مردمی، نوبت به الزام حاکمیّت نمی‌رسد. 🔸در اسلام سنتی، حجاب در عرصه اجتماع دائر مدار نظم سلطانی و وابسته به میزان تدین حاکم است. اگر حاکمی متشرع بود؛ به این امر اجتماعی اهتمام می کند و در صورت استنکاف یا عدم ورود حاکم، این وظیفه بر عهده هسته های مردمی نهی از منکر با حفظ شرایط امر به معروف است و ورود به این موضوعات، بر مجتهد سنتی در حد تذکر لسانی است. موارد فوق چکیدهٔ دلایل سنّتی‌ها در مسئله حجاب است. ❌ شوربختانه باید اعتراف کنیم که تعبیر غلط و رایج حجاب اجباری، معلول نگاه فردی و جرئی‌نگر اسلام سنّتی، به‌ویژه طیف محافظه‌کار به حجاب است. هر چند که هیچ‌یک از سنّتی‌ها راضی به وضع موجود حجاب نیستند و نظرِ سکولارها در مسئله آزادی پوشش را بر نمی‌تابند، ولی تمرکز در ترویج فقه فردی، عدم النص و مصالح جزئیه در چرخه اجتهاد سنّتی‌ها، زمینه سوء‌برداشت‌ها را فراهم کرده است. 🔹 شاید بتوان ریشه فردیّت اجتهاد سنّتی‌ها را در دلایل علمی، تاریخی، جامعه‌شناختی و حتی نظم حاکم بر جامعه پیشامدرن جست‌وجو کرد. البته برخی اندیشمندان، فردیّت اسلام سنّتی را، معلول شرایط ناخواسته اجتماعی و تاریخی می‌دانند و نه اختلال مکانیسم اجتهاد. ✅ سیّدمحمّدباقر‌ صدر به عنوان قلّه رفیع اسلام سنّتی از طیف مقاصدی، با آسیب‌شناسی مکانیزم اجتهاد سنّتیِ طیف محافظه‌کار، چهار معضل پیش رویِ روش‌شناسی اسلام سنّتی را اینگونه برمی‌شمارد؛ ▪️ یکم: تمرکز بر حل فردی تکالیف مکلّفین. ▫️دوم؛ ذهنیت فردگرایانه که مانع ترسیم جایگاه اجتماعی برای رهبران می‌شود و رهبران فوق‌العاده را غیرقابل الگوگیری معرفی می‌کند. ▪️سوم؛ اجتهادات ذهنی وغیرقابل تطبیق بر جامعه. ▫️چهارم؛ تفسیر جزیی‌نگر و گزینشی از متن مقدس واحتراز از نگاه جامع به آموزه‌های دینی. 🔴 این آسیب‌شناسی صدر، جایگاه فردی حجاب را به منزل سیاست و منزلت اجتماعی رسانده و تنزّل رتبه حجاب درجایگاه فقه فردی سنّتی را، بهانه‌ای برای غیرمشروع بودن حجاب قانون در اجتماع نمی‌داند. 2️⃣ اسلام سیاسی و حجاب: از منظر متفکّران اسلام سیاسی، الزام حکومتی یا التزام دولتی از مبانی بنیادین در فلسفه حقوق و فقه سیاسی اسـت‌. الزام حاکمیتّی در فقه سیاسی به‌معنای پای‌بندی شهروندان‌ جامعه به انجام دستورات و قوانین حکومتی است. اسلامگرایان معتقدند: دولت در حکومت اسلامی وظیفه دارد به منظور تحقّق غایات دینی در جامعه بکوشد. نظامی که حکومت دینی را بر رژیم غیردینی و سکولار انتخاب کرده، موظف است برطبق شریعت الهی و عرف متشرعین قانون‌گذاری کند؛ چرا که اساس در مشروعیّت حکومت دینی، اقامه‌ فرامین شریعت ا‌ست. ✍️ پانوشت: اسلام سنّتی به سه طیفِ محافظه‌کار، وظیفه‌گرا و مقاصدی دسته‌بندی شده است. دو طیف اخیر، به حجاب نگاه اجتماعی و معقولی دارند. اما غالباً طیف محافظه‌کار از اسلام سنّتی، با اتخاذ رویکرد فردی به ترویج حجاب، زمینه اعتراض به حجاب قانونی را فراهم کرده است. مطالعه کامل⬅️↙️ yun.ir/6knto5 #جریان_شناسی #اسلام_سنتی #اسلام_سیاسی #حجاب_قانونی #سید_علی_بطحائی 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair ➣ واتس اَپ(1): ➣ https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J

⚡️حجاب، موضوع اصلی اسلام گرایان ترکیه ✍ به قلم: رضا قنبری ➣ https://t.me/Muslimnair مُسْلِمْنا 📌دیدار "اردوغان" با "جو بایدن" در اجلاس ناتو سال گذشته، یک میهمان ویژه داشت. دختری جوان با حجاب اسلامی و مسلط به زبان انگلیسی که رابط کلامی دو رئیس جمهور بود. او کسی نبود جز فاطمه کاواکجی. 🔹برای درک اهمیت این میهمان جوان، باید کمی به عقب بازگردیم. ۲۵ سال قبل در مجلس کبیر ترکیه، هنگامی که مادرش "مروه کاواکجی" با حجاب اسلامی کامل وارد پارلمان شد و نمایندگان جناح اکثریت با کوبیدن بر روی میز و هو کردنش، او را از سخنرانی باز داشتند. 🔹در روزگاری که دولت پنهان، حتی به اندازه یک صندلی مجلس به اسلامگرایان اجازه سیاست ورزی نمی داد؛ چند ماه بعد هم "سلیمان دمیرل" رئیس جمهور وقت با لغو شهروندی او، کاوکاجی را مجبور به ترک کشور کرد. 🔸 داستان "بنیادگرایان سکولاری" که به پشتوانه سرنیزه نظامیان و حمایت امپراطوری رسانه های، سبک زندگی خود را به شهروندان ترکیه تحمیل می کردند. حجاب اسلامی در دانشگاهها، مدارس و ادارات ممنوع و بسیاری از زنان بخاطر نحوه پوشش از عرصه عمومی حذف می شدند. ♻️ حالا اما بازی حجاب در ترکیه به پاشنه دیگری چرخیده است. چنانچه اخیرا "کمال اوغلو" رهبر حزب جمهوری خلق، با انتشار ویدیویی از رفتار پیشین حزبش نسبت به زنان محجبه عذرخواهی کرد و اسلامگرایان هم پیشنهاد هم پرسی را برای گنجاندن حجاب در قانون اساسی را مطرح کرده اند. به نظر میرسد "جدال روسری" دوباره در ترکیه داغ شده است. 🔹تحلیلگران یکی از دلایل موفقیت خیره کننده حزب «عدالت و توسعه» در دو دهه اخیر را، به خاطر عملکرد افراطی سکولارها و حامیان آنها در دهه ۹۰ میلادی مرتبط می دانند. ناکارآمدی، فساد گسترده اقتصادی، رانت طبقاتی خصوصا برای نظامیان، فشار بر دگراندیشان و دخالت در سبک زندگی شهروندان دولتهای ائتلافی دهه ۹۰ را به کابوس مردم ترکیه در دوران سکولارها تبدیل شده است. در دهه اول قرن جدید با روی کار آمدن اسلامگرایان، تلاش برای لغو محدودیت ها آغاز شد، اما احزاب سکولار به کمک دادگاه قانون اساسی که در کنترل ژنرالها بود همچنان در برابر خواست اکثریت مقاومت کرده و "جدال روسری" به مبارزه روزانه شهروندان و دولت پنهان بدل شده بود. 🔸در واقع عدالت و توسعه در سالهای ابتدای صدرات، به دلیل هراس از کودتا نیروی خود را بر بهبود وضعیت اقتصادی متمرکز کرده بود. هرچند پس از پیروزی خیره کننده در انتخابات ۲۰۱۱ و تشکیل دولتی تک حزبی و قوی، آرام آرام آنها با کمک رفراندوم آزادی پوشش را قانونی کردند. 🔹در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ حجاب در مدارس، دانشگاهها و سپس ادارات آزاد شد و مخالفان دولت که در ابتدا قوانین دولت و مجلس را بوسیله رای قضات وتو می کردند؛ آرام آرام با اصلاحات کنار آمده و مسئله حجاب به مشکلی فرعی در جامعه ترکیه تبدیل شد.اما هراس از بازگشت سکولاریسم ژاکوبنی و سرکوب زنان محجبه در بخشی از مردم ترکیه هنوز زنده است و اتفاقا احزاب اسلامگرا از همین خاطره تلخ جمعی، برای خود رای می سازند. به همین دلیل کمال اوغلو رهبر حزب مخالف دولت جمهوری خلق و رقیب احتمالی اردوغان در انتخابات بهار سال آینده از چند ماه پیش پویشی بنام "حلالیت" راه انداخته تا از عملکرد حزبش در مورد حجاب "پوزش" بخواهد. پس از آن هم با ارسال لایحه ای به مجلس رسما اعلام کرد در صورت پیروزی سکولارها در انتخابات سال آینده حق انتخاب پوشش انتخابی در مراکز دولتی و آموزشی همچنان محفوظ خواهد. سیاستی که از سوی رادیکالهای هر دو سو تقبیح شد. 🔹اردوغان در پاسخ رقیبش طرح "همه پرسی حجاب به عنوان بخشی از قانون اساسی" را مطرح کرده و رسانه های عدالت و توسعه هم "حجاب را مسئله حل شده در ترکیه" می دانند. 🔹برخی از مخالفان دولت هم این پیشنهاد را بازی در زمین اسلامگرایان و دوری از اصل سکولاریسم قانون اساسی می دانند. اما فارغ از نقدهای هر دو سو، به نظر اوغلو بر نقطه درستی دست نهاده است. زیرا در چند وقت اخیر پس از اعتراضات به مرگ مهسا امینی در ایران، بخشی از رسانه های ترکیه از برنامه اسلامگرایان برای "حجاب قانونی" در ترکیه سخن می گویند و از دیگر سو رسانه های نزدیک به عدالت و توسعه با یادآوری دهه ۹۰ و سرکوب دختران محجبه در آناتولی شهروندان را از بازگشت سکولاریست ها می ترسانند. 🔸به همین دلیل ایده کمال اوغلو برای گنجاندن"حق انتخاب پوشش" در قانون شاید یک گام به عقب به نظر بیاید؛ اما با عبور دادن کشور از دو قطبی های کاذب و دعواهای بی پایان، مسیر را برای توسعه و آبادانی ترکیه با حضور همه سلایق هموار می سازد. #اسلام_سیاسی #اسلام_سکولار #عدالت_و_توسعه #حجاب_قانونی 🌐 کانال علمی - تخصصی مسائل جهان اسلام(مُسْلِمْنا) ➣ تلگرام: ➣ https://t.me/Muslimnair ➣ ایتا: ➣ https://eitaa.com/muslimnair