آموزش مبانی شعر (4)
#عروض
در اینجا برای آشنایی با قواعد اوزان عروضی که در بخش رباعی مختصراً به آن اشاره شد میپردازیم.
قواعد عروض معیار سنجش وزن در شعر است.
#حرف :
همانطور که میدانید الفبای زبان فارسی دارای سی و دو حرف است. ا ب پ ت ث...
#مصوت :
صداها که ما به آن (مصوت) میگوییم، شش تا هستند که سه مصوت بلند و سه مصوت کوتاه هستند.
#مصوت_بلند :
آ ، ای ، او . مانند «آ» در آب، «ی» در سیب ، «و» در بو
#مصوت_کوتاه :
فتحه ( -َ ) ، کسره ( -ِ ) ، ضمه ( -ُ )
#انواع_هجا :
هجای فارسی از نظر تعداد دو نوع است.
١- #هجای_کوتاه كه یک حرف دارد یعنی (یک حرف + یک مصوت كوتاه) و با علامت [ن] نشان داده میشود.
صامت + مصوت كوتاه ، مانند:
تُ (تو) ، کِ (كه) ، چُ (چو) ، نَ (نه).
۲ - #هجای_بلند که دو حرف دارد و با علامت [ - ] نشان داده میشود.
۱- صامت + مُصَوّتِ کوتاه + صامت.
مانند : دَر ، سَر ، دِل
۲- صامت + مصوّت + مصوّت.
مانند : با، جا، ما، سو، بو، سی، بی
#نمونه :
عَلی ، [ عَ ، لی ] كه میشود: يک مصوّت کوتاه + یک مصوّتِ بلند.
و علامتش : [ ن - ]
اَحمَد ، [ اَح ، مَد ] که میشود دوتا مصوت بلند.
و علامتش : [ - - ]
#توضیح :
توجه داشته باشید که در تقطیع شعر بر اساس خوانش ابیات تقطیع میشود نه نوشتار.
#مانند :
خواهر (خاهر) - (خا - / هر -)
، خویش (خیش) - (خی - / ش u)
خواستن (خاستن) - (خا - / س u /تن -)
(محمّد علی آمد)
مُ، حَم، مَد/ عَ، لی/ آ، مد
#علامت :
مـ حمـ مد (ن - -)
عـ لی ( ن -)
آ مد (- -)
با آنكه در حريم تو بيگانهام هنوز
مَفعولُ/ فاعِلاتُ/ مَفاعیلُ/ فاعِلن *
#خط_عروضی :
( - - ن/ - ن - ن/ ن - - ن/ - ن -)
من اگر نظر حرام است، بسی گناه دارم
چه کنم نمیتوانم ، که نظر نگاه دارم
#تقطیع
(ن ن - ن/ - ن - -/ ن ن - ن/ - ن - -)
فَعَلاتُ/ فاعلاتن/ فعلات/ فاعلاتن
م/ن/گر/ن/ظر/ح/را/مس/ت/ب/سی/گ/نا/ه/دا/رم
چ/ک/نم/ن/می/ت/وا/نم/ک/ن/ظر/ن/گا/ه/دا/رم
#هجای_آخر_مصراع
* چنانچه هجای پایانی مصراع کوتاه، بلند و یا کشیده باشد، بر حسب قاعده فقط هجای بلند (-) محاسبه میشود.
#آموزش_مبانی_چهار
آموزش عروض و قافیه
سید محمدرضا شمس (ساقی)
مداحان عزیز:
بامبانی عروض و قافیه ،در اشعارآشنا باشید، یقینأ موفق تربد.🙏
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
♦️♦️پنجشنبه است
بیاد عزیزان خفته در وادی خاموشان
کسانی که روزی زینت بخش
محفلمان بودند و حالا نیازمند
یاد و خیرات و مبرات شما.
✨بِسْـمِ ٱللهِ ٱلْرَّحْمٰـنِ الْرَّحیـمْ✨
【اَلسَّـلامُ عَـلىٰ اَهْـلِ لا إِلهَ إلاَّ اللهُ
مِـنْ أَهْـلِ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
یـا أَهْـلِ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
بِحَـقِّ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
کَیْفَ وَجَدْتُـمْ قَـوْلَ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
مِـنْ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ، یا لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
بِحَـقِّ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
اِغْفِـرْ لِمَـنْ قالَ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
وَحْشُرْنا فی زُمْـرَةِ مَنْ قالَ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ
مُحَمَّـدٌ رَسُـولُ اللهِ عَـلیٌّ وَلِیٌّ الله】
〖اَللّهُـمَّ اغْفِـرْ لِلمُؤمِنیـنَ وَالمُؤمِنَاتِ
وَالمُسلِمیـنَ وَالمُسلِمَـاتِ
اَلاَحیَـاءِ مِنهُـم وَالاَمـوَاتِ
تَابِـع بَینَنَا وَ بَینَهُـم بِالخَیـراتِ
اِنَّکَ مُجیـبُ الدَعَـوَاتِ
اِنَّکَ غافِـرَ الذَنـبِ وَالخَطیئَاتِ
وَ اِنَّکَ عَـلىٰ کُلِّ شَـیءٍ قَدیـرٌ
بِحُرمَـةِ الفَاتِحـةِ مَـعَ الصَّلَـوَاتِ〗
🌷اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَّ آلِ مُحَمَّدٍ🌷
┅┅┅┅┄❅[﷽❅┄┅┅┅┅┄
#اَللّهُمَّعَجِّلْلِوَلِيِّکَالْفَرَجَ
#اللَّهُمَّاشْفِکُلَّمَرِیض
#کانال_وگروه_تخصصی_نوای_ذاکرین
#اشعار_مذهبی
#نَشـــــــر=صَــــدَقِہ جاریِہ
↙️#خادم_الذاکرین_آرامش↙️
💠کانال وابرگروه نوای ذاکربن💠
Eitaa.com/navayehzakerin2
#ابرگروه⬇️
https://eitaa.com/joinchat/954466766C8b9b885ce9
@Aaramesh42خادم کانال
╚═══💫💎═╝
🌹 اعمال عبادی روز جمعه
نماز جمعه
غسل جمعه
به جا آوردن نمازهای مستحب، مانند نمازهای نافله
روز جمعه، نمازهای هدیه به پیامبر اكرم(ص) و حضرت فاطمه(س)، نماز اعرابی و نماز جعفر طیار
خواندن دعاهای اختصاصی روز جمعه
خواندن زیارتهای خاص این روز، مانند زیارت امام حسین(ع) و زیارت امام زمان(عج)
صلوات فرستادن بر پیامبر اكرم
تلاوت قرآن به ویژه برخی سورههایی كه به خواندن آنها سفارش شده است.
دعا كردن و طلب مغفرت از خداوند
فراگیری دین
انتظار فرج ولی عصر و دعا برای ظهور او
خواندن دعای سِمات در غروب
🌹آداب روزجمعه
🔸استفاده كردن از عطر و چیزهای خوشبوكننده
🔸مسواک زدن
🔸كوتاه كردن مو و ناخن و شارب
🔸پوشیدن بهترین لباس
🔸فراهم كردن نیازهای اهل خانه
🔸زیارت اهل قبور به ویژه قبر پدر و مادر
🔸عیادت بیماران
🔸صدقه دادن
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
۱
(ذکر حضرت حمزه ع)
ای شیر خدا حمزه،وی یاور پیغمبر
محزون تو محبان را،از داغ غمت بنگر
بودی تو به هر وادی،بر جیش خدا هادی
آخر به احد دادی،جان را به ره داور
در ورطه ی جنگ آمد،اندر بر تو احمد
دید او به ره ایزد،دادی تو سر و پیکر
سوزنده بدی خورشید،عریان بدنت را دید
جسمت به ردا پوشید،از پای تو را تا سر
ایثار تو شد مشهور،جانبازی تو مبرور
بر کس نبود مستور،در باختر و خاور
طوف قبرش از رأفت،کن به ما همه قسمت
بر مقدم از رحمت،یا رب به حق حیدر
زمینه:ای تشنه لب عطشان،مظلوم حسینم وای
#حسین_مقدم
#حضرت_حمزه_ع
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
۱
(حضرت حمزه ع)
حمزه شهید اندر احد،شد در ره دین خدا
خونین دل از داغ عمو،گردید ختم الانبیا
از بهر آیین نبی،کوشید او تا پای جان
همسنگر و همرزم بود،او با علی مرتضی
زوبین وحشی پیکرش،بدرید و او از پا فتاد
مثله نمودند جسم او،از کینه اعدای دغا
آمد صفیه در برش،اما ندید او پیکرش
زیرا عمویش را نبی،پوشیده بودش با ردا
اما فدای زینبی،کاو دید غلتیده به خون
جسم حسینش چاک چاک،عریان به دشت نینوا
یا رب حق این دو شهید،بخشا خطای دوستان
ما و مقدم را نصیب،فرما احد هم کربلا
زمینه:این فاطمه خیر النساست،او را میازار ای زمین
#حسین_مقدم
#حضرت_حمزه_ع
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
۱
(حضرت حمزه ع)
در جنگ احد حمزه چو شد شهید از کین،با ضربت زوبین
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
کز داغ عمو گشت نبی ز غصه محزون،قلب او پر از خون
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
آمد به کنار پیکر عمو پیمبر،آن حبیب داور
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
دید آن که تنش مثله شده روی تراب است،زیر آفتاب است
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
پوشید تنش را به ردا رسول اکرم،با سینه ی پر غم
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
ای کاش نبی به نینوا همین عمل را،می نمود اجرا
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
تا جسم حسین ابن علی نماند عریان،اندر آن بیابان
شد قتیل اشرار،حمزه ی وفادار
زمینه:کافی
#حسین_مقدم
#حضرت_حمزه_ع
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
۱
(حضرت حمزه ع)
شد شهید ره دین و قرآن
حمزه ی با وفا ای عزیزان
حمزه آن یاور دین داور
بهر باب پیمبر برادر
عموی شیر دادار حیدر
در احد داد جان را به جانان
زامر خصم جفاکار بی دین
وحشی اش کشت با ضرب زوبین
زین شهادت نبی گشت غمگین
نام او جاودان شد به دوران
بهر دیدارش آمد پیمبر
گشت قلب شریفش مکدر
جسم او دید در خون شناور
مثله گردیده از جور عدوان
داغ او بر پیمبر عظیم است
وز غم هجر او دل دو نیم است
لطف خالق ولیکن عمیم است
می برد حمزه را سوی رضوان
زمینه:هر شب جمعه زهرای اطهر
#حسین_مقدم
#حضرت_حمزه_ع
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
۱
(حضرت حمزه ع)
حمزه عم رسول،در احد شد شهید
مثله اش کرده اند،دشمنان پلید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
با خبر زین ستم،اهل یثرب شدند
شد صفیه حزین،زین خبر تا شنید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
در احد آمد از،بهر دیدار او
خواهر داغدار،آه از دل کشید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
دید پوشیده اش،با عبایش نبی
زین جهت جسم او،نشد عریان پدید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
لیک در کربلا،زینب دلغمین
پیکری چاک چاک،از برادر بدید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
کربلا و احد،قسمت ما نما
ای خدا حرمت،خون این دو شهید
حضرت حمزه شد،در ره دین شهید
زمینه:همه جا کربلاست،همه جا نینواست
#حسین_مقدم
#حضرت_حمزه_ع
۱
(حضرت حمزه ع)
حمزه فدایی جانان شد
اندر احد شور و فغان شد
حمزه غرقه به خون شد
از صدر زین نگون شد
حمزه که سردار لشکر بود
پشت و پناه پیمبر بود
دردا که در خون شناور بود
مثله شدی تن او
از جور دشمن او
آن وجه روشن او
غرقه به خونش ز عدوان شد
حمزه به خونش شناور شد
اندر احد شور محشر شد
احمد ز غم دل مکدر شد
پیغمبر گرامی
آن سید تهامی
با ناله ی مدامی
از بهر او با صد افغان شد
عم پیمبر به خون غلتان
گردید از کینه ی خصمان
از بهر عمش به صد افغان
ختم رسل عزادار
گردیده دیده خونبار
زین محنت گرانبار
خونین دل و دیده گریان شد
ختم رسل از دل و از جان
آورد بیرون ردا زاحسان
پوشید جسمش در آن میدان
تا خواهرش نبیند
تا پیکرش نبیند
آن مضطرش نبیند
کز دیدنش سینه بریان شد
شد با خبر خواهر زارش
آمد چو از بهر دیدارش
محزون شدی قلب افگارش
جسم برادرش دید
آن یار و یاورش دید
در خون شناورش دید
فریاد او تا به کیوان شد
آمد صفیه به چشم تر
گفتا فدایت شوم خواهر
بنگر به حال من مضطر
من بی کس و معینم
محزون و دلغمینم
در ماتمت نشینم
بین خواهرت را پریشان شد
یاد آمدم خواهری دیگر
در کربلا زینب مضطر
چون دید جسم حسین بی سر
گفت ای برادر من
فرزند مادaال مضطر من
بین زینبت زار و نالان شد
بنمود رو جانب بطحا
گفتا به آه و نوا جدا
کشتند حسین تو را اعدا
بنگر تو بر حسینت
آن ماه عالمینت
آن نور نیرینت
مقتول از تیر و پیکان شد
جدا بود این حسین تو
آن که بدی نور عین تو
راحت بین الیدین تو
این بی کفن حسین است
صد پاره تن حسین است
دور از وطن حسین است
که کشته از ظلم دونان شد
جدا ببین حال این محزون
کز بار محنت شدم دلخون
در دست دشمن در این هامون
ما دستگیر گشتیم
زار و حقیر گشتیم
اکنون اسیر گشتیم
بین خیمه ها را که ویران شد
پور رجائی نواخوان است
از بهر حمزه در افغان است
او نوحه گر در خراسان است
طوف قبرش میسر
بر شیعیان سراسر
این فیض کن مقدر
بر دوستانش که احسان شد
زمینه:هندی
#رجائی
#حضرت_حمزه_ع