هدایت شده از پژوهشکده تاریخ معاصر
❌ تأملی در نقاط اشتراک و افتراق جریانهای مبارز در دوره پهلوی ؛ هر کسی از ظن خود شد یار من
#مقاله
#چکیده
نیروها و گروههای اجتماعی در ایران شامل جریان اسلامی و لیبرال و چپ همگی نسبت به نفوذ اسرائیل و صهیونیسم در ساختارهای سیاسی و اقتصادی ایران بهشدت موضعگیری کردند و از این رهگذر مواجهه تندی با دربار پهلوی داشتند. در این میان جریان اسلامی با کشف و ترسیم پیوند بین صهیونیسم و عنصر تأثیرگذار در نفوذ آن در ایران، یعنی بهائیت، نسبت به آن واکنش نشان داد. غالب جریانهای دیگر علیه صهیونیسم موضع میگرفتند و اسرائیل را محکوم میکردند، ولی از چگونگی و زمینههای قدرتیابی آن در ایران سخن نمیگفتند، اما جریان اسلامی نه تنها این رابطه را کشف، بلکه علیه آن نیز اقدام کرد و دولت را جهت کاهش نفوذ بهائیان و صهیونیستها تحت فشار قرار داد.
هویتهای مقاومت همچنین اقدام علیه اسرائیل و حمایت از فلسطین را در راستای مبارزه با دولت پهلوی میدیدند؛ چراکه مراودات رژیم پهلوی با اسرائیل بسیار گسترده بود و از سوی دیگر قدرت در این دوره در معادلات منطقهای حامی و متحد آمریکا و اسرائیل در منطقه تلقی میشد.
@iichs_ir
هدایت شده از پژوهشکده تاریخ معاصر
❌ آموزش نیروهای #ساواک به عنوان نیروهای امنیتی حکومت در عصر پهلوی همچنین پروژههای کشاورزی دشت قزوین و تولید آثار سینمایی از جمله مظاهر نفوذ اسرائیل در ایران بودند
#شرح_عکس
ملاقات #محمدرضا_پهلوی با فرستاده رژیم اشغالگر اسرائیل به ایران
شماره آرشیو: 722-121پ
@iichs_ir
مطبوعات قدیمی
❌ #روزنامه_اطلاعات در شماره #4_آذر_1343 از افزایش قیمت #بنزین و به تبع آن نرخ جدید کرایه تاکسی خبر
❌ دستور افزایش بهای #بنزین در #دوره_شاه چگونه ابلاغ شد؟!
سهشنبه ۳ آذر ۱۳۴۳ افزایش بهای بنزین در تهران با وضع خاصی انجام شد. #حسنعلی_منصور ، نخستوزیر وقت که در مجلس شورای ملی مشغول سخنرانی درباره نظرات دولت و افزایش بعضی از عوارض بود هنگامی که عقربههای ساعت روی ۱۲ قرار گرفت اعلام کرد که «از این ساعت بنزین در تهران لیتری ده ریال شد.»
از چند ساعت پیش از این سخنرانی، اما در سازمان پخش شرکت ملی نفت فعالیت پنهانی و شدیدی آغاز شده بود که هیچکس از آن اطلاع نداشت و فقط چند نفر از روسای شرکت در جریان امر بودند و یک نماینده اداره روابطعمومی شرکت ملی نفت هم در مجلس ناظر اعلام آن بود.
در سوی دیگر ماجرا، نیم ساعت قبل از ظهر پاکتهایی توسط عدهای با اتومبیلهای متعدد به تمام پمپهای بنزینها ارسال شد. حاملان نامه از مفاد آن اطلاع نداشتند. در روی پاکت خطاب به رئیس فروشگاه بنزین نوشته شده بود: «۵ دقیقه قبل از ظهر پاکت را باز کنید». با رسیدن این نامهها هیجان عجیبی در تمام پمپهای بنزین به وجود آمد.
ساعت ۱۱ و ۵۵ دقیقه پاکتهای ارسالی در تمام پمپهای بنزینها باز شد. در نامههای داخل پاکت به رئیس فروشگاه دستور داده شده بود، بلافاصله ارقام مصرف بنزین را روی پمپها یادداشت کنند و از اول ظهر بنزین را به لیتری ده ریال بفروشند.
به گزارش روزنامه اطلاعات، مورخ، چهارشنبه #4_آذر_1343 افزایش بهای بنزین روی وسایط نقلیه مختلف تاثیر متفاوت گذاشت؛ به طوری که از همان روز خرید اتومبیلهای بزرگ متوقف شد. چون خریداران معتقد بودند که قیمت اتومبیلهای بزرگ که مصرفش زیاد است باید پایین آید و فروشندگان حاضر نبودند که یکمرتبه از قیمت اتومبیل خود چیزی بکاهند در نتیجه خرید اتومبیلهای بزرگ که مذاکرات مربوط به معاملات آن از روزهای قبل انجام گرفته بود، موکول به روزهای بعد شد.
در همین روز معامله روی اتومبیلهای کوچک هم متوقف شد، اما علت آن برعکس علت توقف معامله اتومبیلهای بزرگ این بود که «در اینجا فروشنده حاضر به فروش نبود و خریدار اصرار داشت روی قول و قرار قبلی به همان قیمت طیشده اتومبیل را بخرد.»
بر اساس همین گزارش در مورد تاکسیها هم نظرات مختلفی ابراز شد. صاحبان اتومبیل بنزینی معتقد بودند که وضع اتومبیلهای گازوئیلی بهتر شده، اما صاحبان اتومبیل گازوئیلی معتقد بودند با افزایش عوارض به ماهی ۴۰۰ تومان، دولت تفاوت بهای بنزین و گازوئیل را منظور کرده است و وضع هردو یکسان خواهد بود. این دو دسته معتقد بودند که اتومبیلهای گازوئیلی میتوانند کار کرایه را در خارج شهر پیش گیرند و به این ترتیب هم نفع آنها زیادتر میشود و هم دود گازوئیل از شهر خارج میگردد.
در پی افزایش بهای بنزین در نیمروز سهشنبه سوم آذر ۱۳۴۳، در شامگاه همان روز شهرداری تهران اطلاعیهای را مبنی بر افزایش کرایه تاکسی منتشر کرد، متن این اطلاعیه بدین شرح بود:
نرخ تاکسی در شهر تهران از هر نقطه به نقطه دیگر برای یک نفر بیست ریال، برای دو نفر بیست ریال و برای سه نفر بیستوپنج ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه از تهران به کرج یا بالعکس برای هر نفر بیست ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه در خطوط شمیران برای هر نفر ۱۲ ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه از تهران به شهرری یا بالعکس برای هر نفر شش ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه به تهراننو و نارمک و یا بالعکس برای هر نفر شش ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه به ورامین – شهریار – علیشاه عوض و رباطکریم برای هر نفر بیستوپنج ریال.
نرخ تاکسی از هر نقطه شهر تهران به فرودگاه مهرآباد یا بالعکس پنجاه ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه کن برای هر نفر دوازده ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه از تهران به قزوین یا بالعکس برای هر نفر هفتاد ریال.
نرخ اتومبیل سواری کرایه از تهران به قم یا بالعکس برای هر نفر نودوپنج ریال.
نرخ تاکسی دربست از هر نقطه شهر به شمیرانات شصت ریال و به شهرری سی ریال.
ضمنا به استحضار عامه میرساند که در نرخ کرایه اتوبوسهای شهری و مسافربری شهرستانها به هیچ وجه تغییری داده نشده است.
شهردار تهران – دکتر ضیاءالدین شادمان
@oldnewspaper
🔰 سردار ابراهیم حاجی محمدزاده عضو سابق شورای فرماندهی سپاه پاسداران و از مبارزان با سابقه انقلاب در دوران ستم شاهی دار فانی را وداع گفت.
رحمت و رضوان الهی بر این بزرگ مرد شریف که نام و یادش برای من که ده سال خبرنگار #روزنامه_کیهان بودم همیشه زنده و جاوید است
استاد #ابراهیم_حاجی_محمدزاده حافظ #صحیفه_امام بود و هر چه می گفتی و می خواستی سندی از سخنان و بیانات #امام_خمینی را برای شما ذکر می کرد، همراه و همگام استاد عزیزمان مرحوم حاج حسن شایانفر بود و با همه سختی ها راهی که مستقیم می دانست ادامه می داد و خم به ابرو نمی آورد
خدایش بیامرزد و با اولیا محشورش گرداند
@oldnewspaper
هدایت شده از کیهـــان آنلاین
"انا لله و انا الیه راجعون"
مراسم تشییع پیکر پاک رزمنده و جانباز سرافراز اسلام "سردار ابراهیم حاجی محمدزاده" از ساعت ۸:۳۰ روز جمعه ۹۸/۹/۱ از مقابل مسجد پیامبر اعظم (ص) واقع در شهرک شهید محلاتی برگزار می گردد.
🔻نشانی ما در پیامرسانهای سروش، ایتا، گپ و بله
@kayhannewspaper
❌ ترور رئیسجمهور آمریکا؛ در ایران پنج روز عزای عمومی اعلام شد!
#روزشمار
#2_آذر_1342
روزنامه «اطلاعات» نوشت: در ساعت 10:30 دیشب [جمعه 1 آذر] به وقت تهران با شلیک سه گلوله، جان #کندی ، رئیسجمهور آمریکا، به قتل رسید.
شب گذشته به مجرد وصول خبر سوء قصد به #جان_کندی، بلافاصله جریان به عرض شاهنشاه رسید و نیم ساعت بعد که مقارن با نیمهشب بود، نیز مجددا خبر تأسفانگیز درگذشت پریزیدنت کندی را به عرض شاهنشاه رساندند. شاهنشاه در حالی که بهشدت از این حادثه تأسفانگیز متأثر بودند، بیدرنگ دستور فرمودند که به این مناسبت پرچمهای ایران در سراسر کشور و خارج از کشور به حال نیمهافراشته درآید.
بر اساس اعلامیه دربار شاهنشاهی به فرمان مطاع همایونی از روز شنبه به مدت پنج روز دربار شاهنشاهی ایران عزادار و کلیه پرچمها در این مدت نیمهافراشته خواهد بود.
صبح امروز نیز به هنگام پایان سفر رسمی برژنف در مراسم بدرقه رسمی وی، که در فرودگاه مهرآباد برگزار شد، شاهنشاه و برژنف با تأسف و تأثر مرگ جانگداز جان کندی را به کاردار سفارت آمریکا در ایران تسلیت گفتند.
شاهنشاه هنگام بیان تأسف خود از این پیشامد بهشدت ناراحت شده بودند؛ به طوری که تأثر شاهنشاه کلیه حاضران را تحت تاثیر قرار داد.
@oldnewspaper
هدایت شده از جهادتبیینی
🗓سالروزدستورمهمامامخمینی
🏳برتدوینتاریخانقلاباسلامی/۴
💠رهبرانقلاب:
‼️واقعاً روزبهروزِ تاریخ انقلاب ما عبرت است؛ روزبهروزِ این سالهای پرتحرک و پرتلاش که انقلاب اسلامی در ایران شروع شد، میتواند به صورت یک تابلوئی، در مقابل چشم ملتها قرار بگیرد و مایهی عبرت باشد! ۹۰/۱۱/۲۱
‼️نباید اجازه داد که این خاطرههای پرشکوه، این حوادث بینظیر تاریخ انقلاب، در ذهنها کمرنگ شود. نسل جوان ما باید این خاطرهها را درست بشناسد، بتواند آنها را تحلیل کند و آنها را چراغ راه آینده و هدف بلند خود قرار بدهد! ۸۸/۱۱/۶
⚠️توجه؛
📚این مجوعه وثیق ۱۷جلدی نشر خبرگزاری فارس و توسط دوست محقق و عزیزم سیدروحالله امینآبادی جمع آوری شده، میتوانید از مطالب مفیدشون در کانال مطبوعات قدیمی در تلگرام استفاده کنید!
#نشربامنبع
@oldnewspaper
@Jahade_tabeini
✳️ گزارش هایی که شاه آن ها را نخواند!
بی شک گزارش های نهادهای اطلاعاتی و امنیتی برای سران یک کشور نقش حیاتی دارد، اگر این اطلاعات از راه درست تهیه نشود و یا بعد از تهیه به سران کشور تحویل نشده و بر اساس این اطلاعات دست اول تصمیم گیری ها مدیریت نگردد همان اتفاق خواهد افتاد که شاه در سال های پایانی حکومت خود دید و در نهایت ساقط شد.
در روز عاشورای سال 1342 امام خمینی سخنرانی طوفانی و آتشین خود را در قم علیه شاه و سیاست های دولت اسدالله علم ایراد کرد، شبانگاه روز بعد از این سخنرانی بود که مرجع تقلید مردم بازداشت و به دنبال آن قیام خونین 15 خرداد 1342 آغاز و شدت یافت.
حکومت با مشت آهنین و به شدیدترین شکل ممکن مردم را در خیابان ها مثل برگ خزان بر زمین ریخته و صدها نفر کشته و هزاران نفر نیز مجروح شدند، تیتر و گزارش های یک و دو روزنامه ها در روزهای بعد از قیام خود موید اوضاع بحرانی کشور در آن روزها بود.
بعد از یک هفته شاه گمان می کرد که بحران تمام شده و مردم فراموش کرده اند، بعضی گزارش های ساواک نیز این گمان را تقویت می کرد، از جمله در یک گزارش به تاریخ 10 مرداد 1342 می خوانیم : « در جریان اخیر همه مردم فهمیدند که روحانیون منظور و هدف خاصی نداشته به علاوه آن قدرت روحانی که متصور بود دارا باشند فاقد می باشند.»
این سند تصریح داشت که روحانیون و سران آن فاقد قدرت کافی برای تاثیر گذاری بر مردم هستند و در جریانات اخیر یعنی 15 خرداد و حوادث بعد از آن این واقعیت بر همگان عیان شده است، معلوم نبود گزارشگر ساواک بر اساس کدام ادله این ناتوانی را استنباط نموده بود ولی از تحلیل مندرج در سند ساواک می گذریم و به یک خبر در یک گزارش دیگر می رسیم.
بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 15 مرداد 1342 « در ساعت 14:30 روز جمعه 11 /5 /1342 آقایان خمینی و محلاتی و قمی به خانه شماره 8 در خیابان شمیران ایستگاه مینا کوچه دفتری متعلق به آقای نجاتی انتقال داده شدند و از ساعت 16 الی 21:30 متجاوز از سه هزار نفر از طبقات مختلف از نامبردگان دیدن کردند و هر یک دست آقای خمینی را می بوسیدند.»
در بخش دیگری از این سند که به رویدادهای روز بعد یعنی صبح 12 مرداد 1342 می پردازد می خوانیم: ««در ساعت 7 مردم شروع به رفتن به داخل منزل نامبرده نموده در ساعت 8 از طرف شهربانی کل کشور به مأمورین انتظامی دستور داده شد که دیگر ملاقاتی از آقای خمینی به عمل نیاید نتیجتا در ساعت 9 وضع محل سکونت مشارالیه بدین شرح بود؛ در داخل منزل آن عده از مردم که صبح داخل شده بودند کماکان نشسته و خارج نمی شدند و در پیاده رو خیابان شمیران نیز در حدود هزار نفر جمعیت که مانع از رفتن آنان به داخل منزل گردیده بودند ایستاده بودند. در همین ساعت ریاست پلیس تهران جهت بازدید به محل وارد شد. طلاب خارج از منزل مرتبا اصرار می نمودند که ما بایستی آقا را زیارت کنیم والا نخواهیم رفت. رئیس پلیس به مردم اخطار نمود فعلاً ملاقاتی صورت نخواهد گرفت مردم متفرق شوند و منتظر پخش اعلامیه ای در این باره باشند.»
رک : قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، جلد 4، صص 11-10
در یک سند دیگر به تاریخ 12 مرداد 1342 آمده است: «عصر دیروز به مناسبت آزاد شدن آیت الله روح الله خمینی از زندان ... دسته دسته از مردم به منزل داخل و در حالی که در صف ایستاده بودند به نوبت سینه و دست و پای خمینی را می بوسیدند و عموما هم متاثر شده و گریه می کردند و ... تا ساعت 9 جمعیت مثل سیل می آمد و از یک در وارد می شدند و دست و پای خمینی را می بوسیدند و از در دیگر خارج می شدند.»
رک همان، صفحه 12
سند نخست که به آن اشاره شد حاوی تحلیل یک گزارشگر ساواک بود که تاکید داشت حوادث بعد از 15 خرداد نشان داد که علما و روحانیون فاقد قدرت هستند و گزارش های بعدی نشان می داد که آیت الله خمینی بعد از حدود دو ماه زندان و بعد از یک آزادی مختصر که بدل به حصر شد چگونه با موجی از هجوم مردم و طرفداران خود روبرو می شود که چون سیل وارد و دست و پای او را می بوسند و از در دیگر خارج می شوند!
شاه همیشه گزارش هایی از نوع اول را که حاوی تحلیل های گزارش نویسان متملق بود را می خواند و یا می دید ولی تمایلی برای شنیدن خبر و آن چه در واقع و حقیقت امر رخ داده است نداشت، زمانی که تمایلی برای شنیدن آن چه در #کف_خیابان رخ می دهد نداشته باشی ناچار زمانی از خواب بیدار می شوی که وقت بسیار اندکی برای پر کردن کیف و خروج از کشور و پیدا کردن جان پناه داری و دوستان دیروزت امروز از تو با عنوان #یهودی_سرگردان یاد می کنند!
ادامه در پست بعد ...
https://eitaa.com/oldnewspaper/732
✳️ گزارش هایی که شاه آن ها را نخواند!
از پست قبل بخوانید؛
https://eitaa.com/oldnewspaper/731
یک خیزش اجتماعی و قیام مردمی مانند 15 خرداد 1342 را می شود با توپ و تانک سرکوب کرد و مردم را چون برگ خزان آن گونه که در 15 خرداد رخ داد بر زمین ریخت و از کشته ها پشته ساخت و گمان کرد که همه چیز تمام شده است ولی بر اساس قانون پایستگی انرژی که شکلی از آن در جامعه نیز ساری و جاری است «انرژی از بین نمیرود و به وجود نمیآید.و تنها از شکلی به شکل دیگر تبدیل میشود» اعتراض مردم نیز فرو نمی نشیند بلکه از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود، اگر این اعتراض ها شنیده شود و روند انتقال قدرت دمکراتیک و آزاد باشد، در رای مردم خود را نشان داده و صندوق های رای فصل الخطاب می شوند و اگر آزادی انتخاب مردم در ذهن و فعل زمامداران بی معنی باشد و صندوق ها در دربار و سفارت خانه های خارجی پر و خالی شوند این اعتراض چون اواخر دهه چهل و اوایل دهه پنجاه شمسی حالت خشن به خود گرفته و عده ای دست به اسلحه می برند و گروهی دیگر نیز به خیابان ها ریخته و آن چنان و آن قدر فریاد می زنند و از کشته شدن نمی هراسند که دودمانی را بر باد می دهند و طرحی نو می اندازند.
@oldnewspaper
✳️ امروز با معرفی یک دوست توانستم آرشیو بسیار خوبی از روزنامه های دوره #اصلاحات را به صورت کاغذی از یک عزیز دریافت و اسکن این جراید را آغاز کنم.
بی شک فهم دقیق آن چه در هشت ساله 84-1376 و بخصوص در سه ساله ابتدایی این برهه در ایران گذشت بدون دسترسی به آرشیو این جراید ممکن نیست، ای کاش نهادهای مسئول و از جمله مراکز اسنادی نسبت به دیجیتال سازی آرشیو مطبوعات آن روزها اقدام می کردند تا کل بار این امر مهم بر روی چند نفر در کشور نباشد.
در طول زمان اتحادها و افتراق ها بر اساس مصالح روز اتفاق می افتد و مرور این جراید همزمان دوگانه شعف و ناراحتی را در وجود یک انسان بر می انگیزد، تیتر #لاریجانی_در_بن_بست و اهانت های بی شمار به مرحوم آیت الله #هاشمی_رفسنجانی در سال 1378 و در روزهای منتهی به انتخابات #مجلس_ششم و اتحادهای از سر مصلحت دهه هشتاد و ... همه در این راستا قابل ارزیابی است.
بگذریم و به کار خود برسیم، نامزد برای اداره کشور و بخصوص قوه مجریه بی شمار است و باری که بر زمین مانده و برداشتن آن در توان امثال بنده است جمع آوری این آرشیو گرانقیمت است.
@oldnewspaper
از مجموعه جدید روزنامه های منتشر شده در دوره #اصلاحات که دیروز به دستم رسید این شماره روزنامه #ایران ، #5_اردیبهشت_1379 نظرم رو جلب کرد!
در دیدار با سردبیران و دبیران خبرگزاری جمهوری اسلامی ؛ #محسن_رضایی : نظامیان علاقمند به سیاست از نهادهای نظامی خارج شوند/ ایجاد هر گونه تنگنای غیر منطقی و غیرقانونی برای مطبوعات آزاد، در واقع محروم کردن مردم از اطلاعات مورد نیاز است/ کاربرد کودتای نظامی، فرهنگی و پارلمانی در ایران درست نیست/ مطبوعات توهم کودتا در ایران را به زباله دان تاریخ بیاندازند / درباره چگونگی پخش فیلم کنفرانس برلین از سینما انتقاداتی دارم/ التهابات موجود ناشی از موج اصلاح طلبی است که البته اجتناب ناپذیر است
#روزنامه_ایران در صفحه یک شماره این روز خود همچنین تیتر زد: دو روزنامه توقیف و از ادامه انتشار مجله #ایران_فردا نیز جلوگیری شد
@oldnewspaper