♨️اجتهادزدایی به بهانه تخصصگرایی❗️ آفتی که بلای جان حوزههای علمیه شده است
💠 سلسله نشستهای علمی مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام🔻
✍️ خلاصه نشست علمی:
✅ سطح دو و افقهای علمی و پژوهشی
با ارایه مسئول پژوهش مدرسه امام علی علیهالسلام
در این جلسه که با شرکت فارغ التحصیلان و نو مدرسین مدرسه برگزار شد، افقهای علمی و پژوهشی حوزه در سطوح بالاتر مطرح گردید و به دوگانههای "تخصصگرایی و اجتهادورزی" و "حیات علمی و اثربخشی اجتماعی" نیز پاسخ گفته شد و چالشی با عنوان "اجتهادزدایی به بهانه تخصصگرایی" مطرح گردید.
✅ تعیین هدف و افقِ علمی
هر رشته تخصصی از دامنه تا قله تصویر میشود، حال ما میخواهیم چه موقعیتی داشته باشیم؟ دامنه کوه، وسط کوه یا قله کوه؟
👌قطعا قلهها در تولید علم و ترسیم آینده یک دانش، مهمترین نقش را ایفا خواهند کرد.
در ادامه به نقشِ بیبدیل قوه اجتهاد و دانشِ اصولفقه به عنوان موتور پیشرانِ علوم اسلامی خواهیم پرداخت.
✅ رشتههای درون فقهی
در تمامی تخصصهای مرتبط با دانش فقه، مانند: تمدن اسلامی و نظامات اسلام، اقتصاد اسلامی، عمران و شهر و شهرسازی، بهداشت، فقه القضاء، فقه خانواده و غیره، اگر شخص بخواهد در سطوح بالاتر کار جدی کند و تخصص کسب کند، حسبِ فعالیتی که انجام میدهد بایستی در مسیر اجتهاد حرکت کرده باشد و مثلا اگر بخواهد نظر اسلام را در مورد شهرسازی و حل مسائل آن استخراج کند باید مجتهد باشد!
بنابراین کشف نظر اسلام در تمامیِ حیطههای مرتبط با رفتار مکلف (دانش فقه) نیازمند اجتهادِ مسلم است.
مقصود ما از اجتهادِ مسلم، اجتهادی است که بعد از اجتهادورزی (تمرین اجتهاد) حاصل میشود.
✅ رشتههای بُرون فقهی
متاسفانه دانشهای اخلاق و کلام به مانند دانش فقه پیشرفت نکرده و اصول و بنیانهای کشف گزارههای اخلاقی و کلامی، در قالب دانشی شناخته شده گرد نیامده است از این رو در تمامی علوم اسلامی دانش اصولِفقه نقش پیشران را ایفا میکند و متناسب با موقعیت و جایگاهی که در هر یک از رشتههای علوم اسلامی برای خود تصویر میکنیم در این دانش باید تخصص داشته باشیم.
تجربه نیز نشان داده است که کسانی در این دانشها موجب تحول و تولید علم شدهاند که اصولِفقه را به صورت اجتهادی کار کردهاند، مانند: آیتالله جوادی آملی، علامه معرفت و دیگر مجتهدانی که مرزهای علم در عرصه اخلاق و کلام (و دانشهای مرتبط، مانند: علوم قرآن) را جابهجا کردهاند.
🎯 از آنچه گفته شد میتوان نتیجه گرفت که میزان قدرت اجتهاد شخص در دانش فقه میتواند قدرت پژوهشی و نوآوری او در عرصههای مختلف علوم اسلامی را تعیین کند، به عنوان مثال، پژوهشگرانی میتوانند ادعای تولید علم در اخلاق شهروندی و اخلاق حرفهای، کلام جدید، بانکداری اسلامی، شهرسازی اسلامی و موضوعاتی از این قبیل را داشته باشند که در عرصه اجتهادورزی خوب کار کرده باشند و قدرت اجتهاد را در خود ایجاد کرده باشند.
بنابراین در درسهای خارج، در درجه اول درسی را برگزینید که قدرت علمی بالایی داشته باشد و موجبات اجتهادورزی را نیز در شما تقویت کند و در درجه دوم، به یکی از موضوعات روزآمد و کاربردی به صورت تخصصی بپردازد.
✅ لوازم عمومیِ موفقیت در سطوح بالاتر
🔻در هر مرکز و موسسهای که ادامه تحصیل دادید بدانید که برای روزآمدبودن، بصیربودن و استقامت داشتن در مسیر، فعالیتهایی باید داشته باشید:
1⃣جدیت در تحصیل و اولویت دادن به درس و فعالیت علمی
2⃣تدریس دروسی که خواندهاید
3⃣مباحثههای فوق برنامه و تا حد امکان به صورت موضوعی
4⃣تشکیل گروههای علمی و تحقیقی با تنوع شرکت کنندگان
5⃣نگارش مقاله و شرکت در فراخوانها و چاپ مقاله (مورد ارزیابی قرار میگیرید و نسبت به استعداد، تلاش و قابلیتهای خود بصیرت پیدا میکنید)
6⃣حل تناقض حیات علمی و سلوک طلبگی با اثربخشی اجتماعی (بدانید که میزان اثربخشی اجتماعی شما تابعی است از قدرت علمی، تقوا و بصیرت شما)
#محتوای_تولیدی #فقه #اصولفقه #اجتهاد #نشست_علمی
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#پژوهش_مدرسه_امامعلیبنابیطالبعلیهالسلام
╔═🦋🌸════╗
@pajohesh110
╚════🌼🦋═╝ 🆔 @M_v_110
هدایت شده از روش شناسی اجتهاد | روشنا
✅ با اجتهاد، روش استنباط در #همه_معارف را می آموزید
🔹عالم دین میخواهد معارف اسلامی را به دست بیاورد؛ از کجا؟ از کتاب و سنّت و عقل ... خب باید بداند که #چه_جوری به دست بیاورد؛ این همان اجتهاد است. #اجتهاد یعنی #چگونگی استفاده از منابع؛ یعنی #متُد استفاده از منابع؛ این اجتهاد است.
🔹این اجتهاد را اگر بخواهد انسان دارا بشود، باید #تمرین کند، باید کار کند. این درس فقهی که شما می خوانید و لو طهارت باشد، به شما این #شیوه_استنباط را یاد می دهد ... شما باید بدانید چه جوری استنباط کنید.
🔹اگر این #طریقه_استنباط را یاد گرفتید، آن وقت [به جز احکام]، ارزشهای #اخلاق ی را هم درست از کتاب و سنت استنباط میکنید، برای فراگیری معارف اسلامی اجتهاد لازم است.
🔹طلبه روشنفکر امروزی حق ندارد بگوید که «آقا، ول کن این حرفها را، [این] درس ها را»؛ نه، باید درس خواند؛ بیمایه [فطیر است]. زمان مبارزات که ما مثلاً مکاسب میگفتیم، کفایه میگفتیم، بعضی از طلبههای پرشور میگفتند «آقا، این چیست؟»؛ من به آنها میگفتم اگر [این بحثها را] نکنید، بعد نمیتوانید به درد #نظام_اسلامی بخورید، نمیتوانید به #مردم چیزی یاد بدهید؛ درس #فقه را جدی بگیرید.
(۱۳۹۸/۲/۱۸)
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad
🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad