🏴شور و شعور در عزای حسینی🏴
📌جایگاه عزاداری بر امام حسین در فرهنگ تشیع
گزیده مصاحبه #نشریه_پیرامون، با جناب دکتر #سیدحسین_شرف_الدین
1️⃣ نسبت میان #شور و #شعور در #تعظیم_شعائر حسینی چگونه است؟
▫️شور هیجانی است که در #مجالس_سوگواری حسینی عمدتا تحت تاثیر حال و هوای مناسبتی و تقویمی(مثلا ایام #محرم)، حضور در جمع عزاداران، فضای قدسی حاکم برمجلس، #روضه_خوانی و ... سعی در ایجاد حس معاصرت و حذف فاصله تاریخی، تخلیه بارهای احساسی ناشی از تجربه ذهنی #مصائب_امام و ... در ساحت روان مومن عزادار برانگیخته شده و به جریان می افتد.
▫️شعور، جنبه #معرفتی؛ شور و احساس، جنبه عاطفی و هیجانی و کنش های سوگوارانه خلاق جنبه های رفتاری این تجربه حسی–حرکتی به صورت خطی اند.
به بیان دیگر، شور حسینی برآمده از ترکیب معرفت و #عرفان هرچند اجمالی به #مقام_امام (ع)، #عشق و ولای وی و تصور ذهنی و احساسی وضعیت تراژیک حضرت در گردونه این مصیبت عظماست.
مطلوب این است که شور و هیجان چه در مقیاس فردی وچه جمعی با #مرجعیت_معرفت و #عقلانیت_متشرعانه هدایت و مدیریت شود.
2️⃣ اطلاق و عموم روایاتی که همه گناهان را به واسطه #اشک بر سیدالشهدا آمرزیده محسوب میکنند را چگونه تحلیل میکنید؟
▫️با فرض صحت صدور این روایات، و بی اعتنایی به #مناقشات طرح شده، در تفسیر مفاد این دسته روایات، وجوهی از احتمال، امکان طرح دارد:
یک: هدف این دسته روایات، عمدتا #ترغیب مومنان به #اقامه_عزا با هدف بهره گیری از #آثار_معنوی آن و برقراری ارتباط وجودی مستمر با ذوات معصومین(ع) است. تردیدی نیست که موقعیت ها و ارتباطات سوگوارانه در ایجاد این پیوند و تعمیق آن به مراتب قوی تر از موقعیت ها و ارتباطات شادمانه است.
دو: مشارکت در این سنخ مجالس، #عزاداری_واقعی و ابراز عشق و محبت به امام معصوم به صورت طبیعی، زمینه را برای حصول یک #انقلاب_روحی یا #توبه_واقعی فراهم می سازد.
3️⃣ آیا قرائت #فدیه_وار و #عقل_گریز از دستگاه سیدالشهدا، منجر به بیخاصیت شدن این جلسات و جریشدن شرکتکنندگان بر #بی_اخلاقی نمیشود؟
▫️قرائت فدیه وار از شهادت حضرت(ع) برگرفته از #آموزه_انحرافی_مسیحیت_کاتولیک درباره #مصلوب_شدن حضرت #مسیح (ع) است که به دلیل برخی مشابهات میان این دو واقعه به حوزه فکری و اعتقادی برخی #شیعیان وارد شده است.
▫️بله این آموزه انحرافی بالقوه می تواند افراد #ضعیف_الایمان و #بهانه_جو را به ارتکاب #گناه بیشتر وسوسه کند.
این انگاره می تواند اطمینانی #کاذب برای بخشودگی در #قیامت برای معتقدان بدان فراهم آورد. افراد از روی جهل مرکب، در طول سال با #بی_مبالاتی و #گستاخی و #جسارت زندگی می کنند؛ به این امید که با یک دهه عزاداری صوری و حرکات نمایشی همه آنها را #کفاره کنند. زهی خیال باطل!
▫️فارغ از موضوع عزاداری، این #آموزه_انحرافی می تواند #آثار_اجتماعی ویرانگری داشته باشد و مومنان را به جای ایفای نقش الگویی و دقت و مراقبت در #مسیر_بندگی به بی مبالاتی و لاابالی گری ترغیب کند.
4️⃣ آیا می توان گونههای جدید شور در مراسمات شهادت ائمه اطهار ـ نظیر دهه #فاطمیه، #محسنیه و... را مصداق #تعظیم_شعائر محسوب کرد و دامنه آنها را مدام تعمیم داد؟
▫️شور و هیجان معنوی اگر برآمده از شعور و معرفت و عشق و انجذاب روحی به اولیای الهی و خاصان درگاه حق باشد، نقش بسیار مهمی هم در #شکوفایی_ظرفیت_های_فطری و #استعدادهای_تعالی_جویانه مومن سوگوار و هم در تلطیف فضای فرهنگی جامعه و تقویت بن مایه های معنوی جامعه دارد؛ چنین کنش هایی بی شک، مصداق تعظیم شعار خواهد بود.
▫️البته #جعل_و_بسط_بی_رویه مناسبت های تقویمی آنهم از نوع #سوگواری آن که عمدتا توسط برخی جریانات مذهبی کج اندیش و فرصت طلبان ذی نفع صورت می گیرد، به هیچ وجه توجیه ندارد.
▫️#زیاده_روی در هرچیز حتی #عبادت می تواند نتایج معکوس داشته باشد. تکثیر مناسبت های سوگواری، برگزاری مجالس متعدد و متنوع، تحمیل #حزن و #اندوه شدید بر عموم، تیره کردن پیاپی فضای عمومی و رسانه ای کشور به بهانه اقامه عزا، بی شک #تاثیرات_منفی زیادی بر بنیادهای روانی و احساسی جمعی دارد.
▫️جای این نگرانی همواره وجود دارد که افراط در این امر، در نهایت به #سرخوردگی و #رمیدگی افراد بویژه #نسل_جوان منجر شود.
✔️ متن کامل مصاحبه را در لینک زیر بخوانید: http://m-ph.ir/jaygahe-azadari/
🆔 @piramoonhawzah