جایگاه عزاداری بر #امام_حسین (ع) در فرهنگ تشیع
🔺نسبت میان #شور و #شعور در #تعظیم_شعائر حسینی چگونه باید باشد؟
🔻 #جعل_و_بسط_بی_رویه مناسبت‌های #سوگواری چه تأثیری در #فضای_عمومی_جامعه دارد؟
🔻 آثارمنفی قرائت #فدیه_وار و #عقل_گریز از دستگاه سیدالشهدا چه خواهد بود؟
مصاحبه کامل #نشریه_پیرامون، با جناب دکتر #سیدحسین_شرف_الدین را اینجا بخوانید◀️http://m-ph.ir/jaygahe-azadari/
🆔 @piramoonhawzah
🏴شور و شعور در عزای حسینی🏴
📌جایگاه عزاداری بر امام حسین در فرهنگ تشیع
گزیده مصاحبه #نشریه_پیرامون، با جناب دکتر #سیدحسین_شرف_الدین
1️⃣ نسبت میان #شور و #شعور در #تعظیم_شعائر حسینی چگونه است؟
▫️شور هیجانی است که در #مجالس_سوگواری حسینی عمدتا تحت تاثیر حال و هوای مناسبتی و تقویمی(مثلا ایام #محرم)، حضور در جمع عزاداران، فضای قدسی حاکم برمجلس، #روضه_خوانی و ... سعی در ایجاد حس معاصرت و حذف فاصله تاریخی، تخلیه بارهای احساسی ناشی از تجربه ذهنی #مصائب_امام و ... در ساحت روان مومن عزادار برانگیخته شده و به جریان می افتد.
▫️شعور، جنبه #معرفتی؛ شور و احساس، جنبه عاطفی و هیجانی و کنش های سوگوارانه خلاق جنبه های رفتاری این تجربه حسی–حرکتی به صورت خطی اند.
به بیان دیگر، شور حسینی برآمده از ترکیب معرفت و #عرفان هرچند اجمالی به #مقام_امام (ع)، #عشق و ولای وی و تصور ذهنی و احساسی وضعیت تراژیک حضرت در گردونه این مصیبت عظماست.
مطلوب این است که شور و هیجان چه در مقیاس فردی وچه جمعی با #مرجعیت_معرفت و #عقلانیت_متشرعانه هدایت و مدیریت شود.
2️⃣ اطلاق و عموم روایاتی که همه گناهان را به واسطه #اشک بر سیدالشهدا آمرزیده محسوب می‌کنند را چگونه تحلیل می‌کنید؟
▫️با فرض صحت صدور این روایات، و بی اعتنایی به #مناقشات طرح شده، در تفسیر مفاد این دسته روایات، وجوهی از احتمال، امکان طرح دارد:
یک: هدف این دسته روایات، عمدتا #ترغیب مومنان به #اقامه_عزا با هدف بهره گیری از #آثار_معنوی آن و برقراری ارتباط وجودی مستمر با ذوات معصومین(ع) است. تردیدی نیست که موقعیت ها و ارتباطات سوگوارانه در ایجاد این پیوند و تعمیق آن به مراتب قوی تر از موقعیت ها و ارتباطات شادمانه است.
دو: مشارکت در این سنخ مجالس، #عزاداری_واقعی و ابراز عشق و محبت به امام معصوم به صورت طبیعی، زمینه را برای حصول یک #انقلاب_روحی یا #توبه_واقعی فراهم می سازد.
3️⃣ آیا قرائت #فدیه_وار و #عقل_گریز از دستگاه سیدالشهدا، منجر به بی‌خاصیت شدن این جلسات و جری‌شدن شرکت‌کنندگان بر #بی_اخلاقی نمی‌شود؟
▫️قرائت فدیه وار از شهادت حضرت(ع) برگرفته از #آموزه_انحرافی_مسیحیت_کاتولیک درباره #مصلوب_شدن حضرت #مسیح (ع) است که به دلیل برخی مشابهات میان این دو واقعه به حوزه فکری و اعتقادی برخی #شیعیان وارد شده است.
▫️بله این آموزه انحرافی بالقوه می تواند افراد #ضعیف_الایمان و #بهانه_جو را به ارتکاب #گناه بیشتر وسوسه کند.
این انگاره می تواند اطمینانی #کاذب برای بخشودگی در #قیامت برای معتقدان بدان فراهم آورد. افراد از روی جهل مرکب، در طول سال با #بی_مبالاتی و #گستاخی و #جسارت زندگی می کنند؛ به این امید که با یک دهه عزاداری صوری و حرکات نمایشی همه آنها را #کفاره کنند. زهی خیال باطل!
▫️فارغ از موضوع عزاداری، این #آموزه_انحرافی می تواند #آثار_اجتماعی ویرانگری داشته باشد و مومنان را به جای ایفای نقش الگویی و دقت و مراقبت در #مسیر_بندگی به بی مبالاتی و لاابالی گری ترغیب کند.
4️⃣ آیا می توان گونه‌های جدید شور در مراسمات شهادت ائمه اطهار ـ نظیر دهه #فاطمیه، #محسنیه و... را مصداق #تعظیم_شعائر محسوب کرد و دامنه آنها را مدام تعمیم داد؟
▫️شور و هیجان معنوی اگر برآمده از شعور و معرفت و عشق و انجذاب روحی به اولیای الهی و خاصان درگاه حق باشد، نقش بسیار مهمی هم در #شکوفایی_ظرفیت_های_فطری و #استعدادهای_تعالی_جویانه مومن سوگوار و هم در تلطیف فضای فرهنگی جامعه و تقویت بن مایه های معنوی جامعه دارد؛ چنین کنش هایی بی شک، مصداق تعظیم شعار خواهد بود.
▫️البته #جعل_و_بسط_بی_رویه مناسبت های تقویمی آنهم از نوع #سوگواری آن که عمدتا توسط برخی جریانات مذهبی کج اندیش و فرصت طلبان ذی نفع صورت می گیرد، به هیچ وجه توجیه ندارد.
▫️#زیاده_روی در هرچیز حتی #عبادت می تواند نتایج معکوس داشته باشد. تکثیر مناسبت های سوگواری، برگزاری مجالس متعدد و متنوع، تحمیل #حزن و #اندوه شدید بر عموم، تیره کردن پیاپی فضای عمومی و رسانه ای کشور به بهانه اقامه عزا، بی شک #تاثیرات_منفی زیادی بر بنیادهای روانی و احساسی جمعی دارد.
▫️جای این نگرانی همواره وجود دارد که افراط در این امر، در نهایت به #سرخوردگی و #رمیدگی افراد بویژه #نسل_جوان منجر شود.
✔️ متن کامل مصاحبه را در لینک زیر بخوانید: http://m-ph.ir/jaygahe-azadari/
🆔 @piramoonhawzah
🏴شور و شعور در عزای حسینی🏴
📌جایگاه عزاداری بر امام حسین (علیه السلام) در فرهنگ تشیع
گزیده مصاحبه تفصیلی #نشریه_پیرامون، با جناب حجت الاسلام و المسلمین #سید_ضیاء_مرتضوی
1️⃣ نسبت میان شور و شعور در عزای بر اهل‌بیت چگونه باید باشد؟
▫️نسبت میان شور و شعور در رابطه با مناسک دینی و خصوصا عزاداری بر ائمه و امام حسین(ع)، یک #رابطه_طولی است. یعنی رتبه #شور پس از #شعور است.
ولی تصور نکنید که این رابطه همیشه مستلزم تقدم شعور و تأخر شور است. نوعی #ارتباط_دیالکتیکی میان این دو برقرار است که هر یک بر دیگری اثر می‌گذارند؛ هر یک می‌توانند زمینه دیگری باشند و در نتیجه آن شدت بگیرند…
2️⃣ امروزه هیئات دستخوش نوعی #هیجان_بی_بنیان شده‌اند. با توجه به اصرار شما بر حفظ این شور، چه راه‌حلی جهت ترمیم آن پیشنهاد می‌کنید؟
▫️خب این نکته باید ابتدا #آسیب_شناسی شود. گاهی می‌بینیم که نوعی #توهم_باطل در ذهن شیعیان امروز شکل گرفته است که اگر ما تنها گریه کنیم، دیگر رستگار خواهیم بود و هیچ تلاش اضافه‌ای لازم نداریم. این باور را باید با #فرهنگ‌سازی تغییر داد.
گاهی تصور می‌شود که این حالت هیجان نوعی #دهن_کجی و #عناد ورزیدن است. گویی می‌خواهند در برابر جریانی که به #اعتدال اصرار دارد، مقاومت کنند.
3️⃣ اطلاق و عموم روایاتی که همه گناهان را به واسطه #اشک_بر_سید_الشهدا آمرزیده محسوب می‌کنند را چگونه تحلیل می‌کنید؟
▫️به نظر من آنچه در این روایات آمده است #مراد_جدی معصومان است؛ نه مبالغه است و نه شوخی. خداوند در این روایات بابی مستقل را در چهارچوب مسلّمات شرعی گشوده است...
▫️احتمالات جمع:
- اول، #افراد_فاسد و کسانی که نسبت به معاصی بی‌مبالات‌اند، به اصطلاح طلبگی، #تخصّصا از موضوع روایات فضیلت اشک و عزای بر اهل‌بیت بیرون‌اند.
- دوم، این روایات هر چند دلالت عامّی دارند، اما به واسطه #مسلّمات_شریعت در مورد گناهکاران تخصیص می‌خورند.
- سوم، اطلاق این روایات در مورد #تأثیر_گریه در مورد چنین اشخاصی #تقیید می‌خورد؛ مانند ادلّه توبه که در مورد #حق_الناس دلالتی ندارد.
▫️با توجه به همین نکته است که #فهم_عرفی_انسان مقصود از اشک در این روایات را اشکی می‌داند که باعث #تحول فرد شود.
4️⃣ #تعمیم_شور_عزاداری برای سیدالشهدا به سایر ائمه معصومین و حتی سایر اولیاء دین چگونه است؟
▫️اصل #مطلوبیت_حزن_و_عزا برای همه #اهل_بیت (ع) یا حتی برای یک شیعه در آن تردید نیست. بر اساس روایات، #مطلق_اشک بر مظلومیت و ستم‌هایی که بر اهل بیت وارد شده است مطلوب است و پاداش‌های عظیمی به آن اختصاص یافته است.
▫️ من با حفظ این ملاحظه عرض می‌کنم که هر چند چنین فضائلی برای حزن بر #مظلومیت سایر امامان در تراث روایی ما وجود دارد، ولی به هیچ روی روا نمی‌دانم که #عزای_اباعبدالله را با همان کمیت و کیفیت به سایر امامان #تسرّی دهیم.
#ماجرای مصیبت امام حسین کاملا متمایز از دیگران است. در مورد هیچ یک از ائمه ما بیاناتی که مربوط به اشک و زیارت و تربت امام حسین است را نداریم.
5️⃣ آیا می‌توان گونه‌های جدید شور در مراسمات شهادت و میلاد ائمه اطهار نظیر دهه فاطمیه، محسنیه، و مانند را مصداق تعظیم شعائر محسوب کرد و دامنه آنها را مدام تعمیم داد؟
▫️ من در #حسن_فاعلی و #نیّت_خیر بسیاری از افرادی که چنین مناسبت‌هایی را تعظیم می‌کنند، تردیدی ندارم اما به همان دلیلی که #خصوصیت_عزای_امام_حسین ع را ثابت کردیم من چنین اموری را نمی‌توانم بپذیرم.
▫️ این امور باعث می‌شود که شأن عزای امام حسین که به یک معنی #نماد_مظلومیت_اهل_بیت است، پایین بیاید. در ثانی، بسیاری از این مناسبت‌ها مانند دهه کرامت بر اساس نقل‌هایی شروع و خاتمه می‌یابد که #جعلی است.
▫️ #توسعه این امور که با #استحسانات و سلیقه‌های شخصی افراد صورت می‌گیرد، افزون بر لوث شدن خود اصل موضوعی که مربوط به این #مناسبات_ساختگی است، آسیب به سایر مناسبات واقعی می‌زند.
▫️ از دیگر سو، این گونه امور #حد_یقف نخواهد داشت؛ این افراط باعث شده تا #ظرفیت_جامعه پر شود و می‌توان به جرأت گفت که جامعه ما از جهت مناسک و شعائر جمعی به یک حالت #خستگی رسیده است.
▫️ همچنین این رویکرد باعث می‌شود که سویه #ظاهری_و_قشری_مناسک_جمعی بسیار مورد توجه قرار گیرد و کمتر مجالی برای #خردورزی و دعوت به #اندیشه فراهم می‌شود.
✔️ متن کامل مصاحبه را در لینک زیر بخوانید: https://yun.ir/5x0f5b
🆔 @piramoonhawzah