🏴شور و شعور در عزای حسینی🏴 📌جایگاه عزاداری بر امام حسین (علیه السلام) در فرهنگ تشیع گزیده مصاحبه تفصیلی #نشریه_پیرامون، با جناب حجت الاسلام و المسلمین #سید_ضیاء_مرتضوی 1️⃣ نسبت میان شور و شعور در عزای بر اهل‌بیت چگونه باید باشد؟ ▫️نسبت میان شور و شعور در رابطه با مناسک دینی و خصوصا عزاداری بر ائمه و امام حسین(ع)، یک #رابطه_طولی است. یعنی رتبه #شور پس از #شعور است. ولی تصور نکنید که این رابطه همیشه مستلزم تقدم شعور و تأخر شور است. نوعی #ارتباط_دیالکتیکی میان این دو برقرار است که هر یک بر دیگری اثر می‌گذارند؛ هر یک می‌توانند زمینه دیگری باشند و در نتیجه آن شدت بگیرند… 2️⃣ امروزه هیئات دستخوش نوعی #هیجان_بی_بنیان شده‌اند. با توجه به اصرار شما بر حفظ این شور، چه راه‌حلی جهت ترمیم آن پیشنهاد می‌کنید؟ ▫️خب این نکته باید ابتدا #آسیب_شناسی شود. گاهی می‌بینیم که نوعی #توهم_باطل در ذهن شیعیان امروز شکل گرفته است که اگر ما تنها گریه کنیم، دیگر رستگار خواهیم بود و هیچ تلاش اضافه‌ای لازم نداریم. این باور را باید با #فرهنگ‌سازی تغییر داد. گاهی تصور می‌شود که این حالت هیجان نوعی #دهن_کجی و #عناد ورزیدن است. گویی می‌خواهند در برابر جریانی که به #اعتدال اصرار دارد، مقاومت کنند. 3️⃣ اطلاق و عموم روایاتی که همه گناهان را به ‌واسطه #اشک_بر_سید_الشهدا آمرزیده محسوب می‌کنند را چگونه تحلیل می‌کنید؟ ▫️به نظر من آنچه در این روایات آمده است #مراد_جدی معصومان است؛ نه مبالغه است و نه شوخی. خداوند در این روایات بابی مستقل را در چهارچوب مسلّمات شرعی گشوده است... ▫️احتمالات جمع: - اول، #افراد_فاسد و کسانی که نسبت به معاصی بی‌مبالات‌اند،‌ به اصطلاح طلبگی، #تخصّصا از موضوع روایات فضیلت اشک و عزای بر اهل‌بیت بیرون‌اند. - دوم، این روایات هر چند دلالت عامّی دارند، اما به واسطه #مسلّمات_شریعت در مورد گناهکاران تخصیص می‌خورند. - سوم، اطلاق این روایات در مورد #تأثیر_گریه در مورد چنین اشخاصی #تقیید می‌خورد؛ مانند ادلّه توبه که در مورد #حق_الناس دلالتی ندارد. ▫️با توجه به همین نکته است که #فهم_عرفی_انسان مقصود از اشک در این روایات را اشکی می‌داند که باعث #تحول فرد شود. 4️⃣ #تعمیم_شور_عزاداری برای سیدالشهدا به سایر ائمه معصومین و حتی سایر اولیاء دین چگونه است؟ ▫️اصل #مطلوبیت_حزن_و_عزا برای همه #اهل_بیت (ع) یا حتی برای یک شیعه در آن تردید نیست. بر اساس روایات، #مطلق_اشک بر مظلومیت و ستم‌هایی که بر اهل بیت وارد شده است مطلوب است و پاداش‌های عظیمی به آن اختصاص یافته است. ▫️ من با حفظ این ملاحظه عرض می‌کنم که هر چند چنین فضائلی برای حزن بر #مظلومیت سایر امامان در تراث روایی ما وجود دارد، ولی به هیچ روی روا نمی‌دانم که #عزای_اباعبدالله را با همان کمیت و کیفیت به سایر امامان #تسرّی دهیم. #ماجرای مصیبت امام حسین کاملا متمایز از دیگران است. در مورد هیچ یک از ائمه ما بیاناتی که مربوط به اشک و زیارت و تربت امام حسین است را نداریم. 5️⃣ آیا می‌توان گونه‌های جدید شور در مراسمات شهادت و میلاد ائمه اطهار نظیر دهه فاطمیه، محسنیه، و مانند را مصداق تعظیم شعائر محسوب کرد و دامنه آن‌ها را مدام تعمیم داد؟ ▫️ من در #حسن_فاعلی و #نیّت_خیر بسیاری از افرادی که چنین مناسبت‌هایی را تعظیم می‌کنند، تردیدی ندارم اما به همان دلیلی که #خصوصیت_عزای_امام_حسین ع را ثابت کردیم من چنین اموری را نمی‌توانم بپذیرم. ▫️ این امور باعث می‌شود که شأن عزای امام حسین که به یک معنی #نماد_مظلومیت_اهل_بیت است، پایین بیاید. در ثانی، بسیاری از این مناسبت‌ها مانند دهه کرامت بر اساس نقل‌هایی شروع و خاتمه می‌یابد که #جعلی است. ▫️ #توسعه این امور که با #استحسانات و سلیقه‌های شخصی افراد صورت می‌گیرد، افزون بر لوث شدن خود اصل موضوعی که مربوط به این #مناسبات_ساختگی است، آسیب به سایر مناسبات واقعی می‌زند. ▫️ از دیگر سو، این گونه امور #حد_یقف نخواهد داشت؛ این افراط باعث شده تا #ظرفیت_جامعه پر شود و می‌توان به جرأت گفت که جامعه ما از جهت مناسک و شعائر جمعی به یک حالت #خستگی رسیده است. ▫️ همچنین این رویکرد باعث می‌شود که سویه #ظاهری_و_قشری_مناسک_جمعی بسیار مورد توجه قرار گیرد و کمتر مجالی برای #خردورزی و دعوت به #اندیشه فراهم می‌شود. ✔️ متن کامل مصاحبه را در لینک زیر بخوانید: https://yun.ir/5x0f5b 🆔 @piramoonhawzah