💠🚩معیارهای تشخیص #شعائر_حسینی (ع)، از #بدعتها و #خرافات!
🛑(بخش اول)
▪️◾️در ایّام محرم، چه اعمالی را مُجازیم انجام بدهیم؟!
پس از اینکه از منظر قرآن و به کمک روایات مشخص و اثبات شد که ایام مربوط به امام #حسین (ع) مصداق بارز « #ایام_الله» است، سؤالی که پیش می آید این است که در این روز یا روزها چه اعمالی را باید انجام داد و به دیگر سخن، چگونه باید این ایام را یادآوری و احیاء نمود؟!: «وَ ذَكِّرْهُمْ بِأَيّامِ اَللّهِ»؛ ابراهیم/ ۵ (و «ايّام اللَّه» را به آنان ياد آوری کن!).
در پاسخ باید گفت خود اهل بیت (ع) به ما فرموده اند که در این ایام چه کنیم. باید ببینیم خود معصومین (ع) چه موارد و مصادیقی را به عنوان شعائر الهی و حسینی برای ما معیّن نموده اند.
یکی از کارهای مهمی که شیعیان باید در ایام محرم انجام دهند، به تصریح روایات، برپایی مراسم حزن و اندوه و ذکر مصیب برای سید الشهدا (ع) است. در برخی احادیث بیان شده که چطور عزاداری کنیم و چه اعمالی را به عنوان «شعائر الله» انجام دهیم.
کارهایی از قبیل جزع، گریه، آه و ناله، فریاد، یادآوری و بازگویی رنج ها و مصیبت هایی که به اصحاب کربلا وارد شده و غیره.
⁉️ پس از بیان این مقدمه، یک سؤال اساسی مطرح می شود و آن اینکه
آیا ما مُجازیم علاوه بر مواردی که در نصوص معتبر دینی وارد شده، برخی مصادیق احیاء و عزاداری را از پیش خودمان بر آنها بایفزاییم یا خیر؟!
👈 به عنوان مثال، آیا هر کسی حقّ دارد به بهانۀ شعائر حسینی صدای سگ در بیاورد، همچون حیوانات راه برود، قمه بزند و سر خودش و کودک شش ماه اش را بشکافد تا خون جاری شود، خودش را در حوضچۀ گل آلود بیاندازد، روی آتش و خار راه برود، خودش را زیر سم اسبان بیاندازد و از این قبیل اعمال؟! 👉
🔻به بیان دیگر، همۀ ما شعائر حسینی را « #عبادت» می دانیم، حال با این وجود آیا حق داریم علاوه بر آنچه که اهل بیت (ع) به ما فرموده اند، مصادیق جدیدی را از روی سلیقه و میل خودمان برای آن اختراع کنیم؟!
به عنوان نمونه، آیا ما اجازه داریم نماز را هر طور که دوست داریم بخوانیم یا اینکه آن را باید فقط همان طوری به جا آوریم که پیامبر (ص) فرموده است؟!:
«صَلّوا کما رَأَیتُمُونِی أُصَلّی»؛ بحار الأنوار، ج ۸۲، ص ۲۷۹ (همانگونه که میبینید من نماز میخوانم، نماز بخوانید).
❇مصادیق #شعائر_حسینی، #توقیفی است یا غیر توقیفی؟!
⁉️آیا مشخص نمودن مصادیق شعائر دینی در ایام محرم، «توقیفی» است یا «غیر توقیفی»؟
یعنی ما فقط حق داریم همان طور که ائمه (ع) برای ما تعیین نموده اند عزاداری کنیم یا مجازیم برخی از مصادیق را هم خودمان به آن ها اضافه کنیم؟!
یک عالم، مجتهد و مرجع دینی باید مبنای خودش را در این باره مشخّص کند؛ یعنی باید برای اثبات توقیفی یا غیر توقیفی بودن این اعمال جدید، دلیل بیاورد.
اگر کسی با استدلال اثبات کرد که مصادیق شعائر حسینی (ع) #توقیفی است، در این صورت بسیاری از کارهایی که امروزه در ایام محرم انجام می شود – اما اهل بیت (ع) آنها را به جا نیاورده اند – از اساس #باطل و مصداق #بدعت محسوب می شود!
🔻👈طبق این مبنا، به این دلیل که مثلاً هیچیک از ائمه (ع) نه #قمه زده اند و نه کسی را به قمه زنی و شکافتن سر خود توصیه نموده اند، عمل «قمه زنی» بدعت در دین و مذهب قلمداد شده و #حرام می گردد! یعنی هر عملی که نصّ شرعیِ معتبر در اثبات صحّت آن وجود نداشته باشد، خطّ قرمز محسوب شده و عمل به آن جایز نمی باشد.
👈اما در مقابل، اگر کسی بگوید موارد ذکر شده از سوی اهل بیت (ع) همچون حزن و گریه و زاری صرفاً از باب مثال و بیان برخی از مصادیق بوده، و لذا باب افزودن مصداق های جدید برای آن مفتوح است، در واقع مبنای غیر توقیفی بودن #شعائر_حسینی را اخذ نموده است.
💫ادامه دارد…
🖌آیت الله کمال حیدری
📚مطارحات فی الفکر والعقیدة: 🔅 الشعائر الحسینیة (ع)؛ بین المنصوصة والمستحدثة
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
💠🚩معیارهای تشخیص #شعائر_حسینی (ع)، از #بدعتها و #خرافات!
🛑(بخش دوم)
💢سه معيار مهم در شعاير حسيني با فرض غيرتوقيفي بودن اين مراسم
👈 با فرض غیر توقیفی بودن مصادیق شعائر حسینی، لازم است یک مطلب بسیار مهم علمی و فقهی را مطرح کنیم و آن اینکه:
🔸تعیین #مصادیق برای مسائل و عبادات شرعی بر دو قسم است:
↩️➖ یک قسم آن از سنخ « #قضایای_شخصیه» است که به خود انسان «به عنوان یک فرد» مربوط می شود؛ به عنوان مثال، در مسألۀ وجوب نفقه برای اهل و عیال، شارع مصادیق آن را معیّن ننموده بلکه آن را به عرف مردم ارجاع داده است؛ یعنی مصادیق آن را به عهدۀ خود انسان گذاشته تا از میان آنچه که در عرف جامعه معمول است، مواردی را که خودش صلاح می داند انتخاب و إعمال کند.
↩️➖ اما قسم دیگرِ آن که صبغۀ عام و فراگیر دارد، مربوط می شود به «قضایای دینی، مذهبی و اجتماعی»، و نه «مسائل شخصی و فردی»!
با توجه به دو نوع مصادیق مذکور، سؤال این است که شعائر حسینی، یک «قضیۀ شخصی» می باشد یا امری است که به کلّ مکتب اهل بیت (ع) ارتباط می یابد؟! پاسخ آن روشن است؛ چرا که در فرهنگ تشیّع، امام حسین (ع) نماد مکتب اهل بیت (ع) بوده و امور مربوط به ایشان به همۀ مسلمانان تعلّق می یابد، نه اینکه به فرد یا جریانی معیّن اختصاص داشته باشد!
👈اکنون که مشخّص شد مسائل مربوط به امام حسین (ع) یک امر عامّ دینی و مذهبی است، باید افزود تعیین مصادیق احیاء و بزرگداشت ایام محرّم به عنوان شعائر حسینی (ع)، باید از سه معیار و شرط مهم و اساسی برخوردار باشد؛ وگرنه قطعاً مصداق #بدعت و خرافه خواهد بود!
↩️معیار اوّل: هماهنگی با کلّ منظومۀ دینی و مذهبی!
اولین شرط آن است که هر مصداقی از مصادیق شعائر حسینی باید با مجوعۀ معارف دینی و مکتب اهل بیت (ع) منسجم و هماهنگ باشد؛ یعنی به این شکل نباشد که یکی از اصول و مبانی اصلی دین و مذهب را زیر سؤال ببرد و نقض کند!«فقه» اسلام باید با «نظام اخلاقی»، و اخلاقِ آن باید با «منظومۀ فکری و اعتقادی» آن هماهنگ و مرتبط باشد. بنابراین یکی از وظائف عالم دین این است تشخیص بدهد فلان عملی که عدۀ معدودی در مراسم عزاداری بجا می آورند – مثلاً صدای سگ در آوردن – با اصول قطعیِ تبلیغیِ اسلام سازگار است یا نه؟!
↩️معیار دوّم: انسجام و #سازگاری با اهداف حسینی!
دومین ملاک برای تعیین مصادیق #شعائر مذهبی این است که آن فعل، با هدف یا اهدافی که امام حسین (ع) به خاطر تحقّق یافتن آنها شهید شد، منافات و تعارض نداشته باشد؛ وگرنه اگر محبّین اهل بیت (ع) کارهایی را انجام دهند که مخالف غرض اصلی سید الشهداء (ع) از قیام خود باشد، در این صورت نقض غرض لازم می آید و خود همین افراد، در عمل با اهداف و اغراض مولای خود مخالفت ورزیده اند! مثلاً یکی از اهداف اصلی قیام امام حسین (ع) مبارزه با #ظلم و استکبار بود، بر این اساس اگر کسی کاری انجام دهد که در جهت منافع و مطامع ظالمان باشد، باید آن فعل را ترک کند! در غیر این صورت، در مقام حرف و شعار، با دشمنان اسلام مبارزه می کند، اما در عمل – دانسته یا نادانسته – در جهت تقویّت آن ها و تحقّق اهدافشان گام بر می دارد!
↩️معیار سوّم: تناسب با شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی!
👈یعنی هر فعلی که انسان به نام امام حسین (ع) انجام می دهد، باید ببیند آیا آن عمل او با شرایط جغرافیایی و اقتضائات اجتماعی و فرهنگیِ زمانۀ او تناسب دارد یا نه؟!
البته تشخیص این موارد در درجۀ اوّل به عهدۀ مجتهد و «مرجع دینی» است و مرجع دین هم از دیدگاه ما، صرفِ مجتهد در فروع دین و متخصص در فقه نیست، بلکه فقط کسی را شامل می شود که هم در «اصول دین» مجتهد باشد و هم در «فروع دین» به مقام اجتهاد و تخصّص نائل شده باشد! علاوه بر اینکه، زمان شناس و آگاه به اوضاع فکری، فرهنگی و سیاسی عصر خویش باشد.
👈به عنوان یک مثال، اگر کسی لباس مردم چند قرن پیش را بپوشد، از نظر فقهی حرام نیست، اما در زمان حاضر و عرف امروز، در خیابان به او می خندند و مسخره اش می کنند!
به عبارت دقیق تر، هر عملی که به اسم #شعائر_حسینی (ع) از سوی هر شخص یا جریانی انجام می شود، باید نظریۀ زمان و مکان در آن لحاظ شده باشد فقیهی که شرایط، نیازها، هنجارها، ناهنجارها، ارزش ها و ضدّارزش های زمان خود را به خوبی نشناسد، فقیه نیست و هر فتوایی که بدهد،از آن جهت که رنگ روز ندارد، جامعه آن را پس می زند!
🔻بنابراین هر عملی که فاقد یکی از شروط و معیارهای سه گانۀ فوق باشد، نه تنها صلاحیّت اطلاق عنوان شعائر دینی و مذهبی را ندارد، بلکه مصداق #بدعت و #خرافه بوده و انجام آن ممنوع و #حرام می باشد!
ادامه دارد…
🖊ايت الله سيد كمال حيدري
📚مطارحات فی الفکر والعقیدة: الشعائر الحسینیة (ع)؛ بین المنصوصة والمستحدثة
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
💠🚩معیارهای تشخیص #شعائر_حسینی (ع)، از #بدعتها و #خرافات!
🔴(بخش سوم وپایانی)
⭕️تعیین مصادیقِ #شعائر_حسینی به عهدۀ چه کسی است؟!
🔻پس از بیان ملاک های مذکور، این سؤال مطرح می شود که آیا هر کسی حقّ دارد با توجه به این شروط و معیارها، از پیش خودش مصادیق شعائر حسینی را معیّن کند؟! آیا هر شاعر و #مداح و روحانی و سینه زن محترمی در کوچه و خیابان، صلاحیّت علمیِ ورود به یک چنین بحث مهم و دقیقی را دارد؟!
⁉️آیا هر #شیخی که در ماهواره و اینترنت سخنرانی می کند، با هر سطح سوادی!، مُجاز است فتوا بدهد و به سلیقۀ خودش، یک سلسله از آداب و رسوم جدید را بر آنچه که خود اهل بیت (ع) انجام داده یا به ما توصیه نموده اند، بیافزاید؟!
👈در پاسخ باید گفت از دیدگاه بنده این امر، فقط در حیطۀ وظائف حوزه های علمیه، مراجع تقلید و #عالمان_دین است (و پیشتر اشاره شد که – طبق مبنای بنده – هر کس که فقط فقه می داند «عالم دین» نیست!، بلکه صرفاً «عالم فقه» است، مردم باید بدانند که «دین شناس»، غیر از «فقه شناس» است!
«دین شناس» یا «اسلام شناس» فقط به کسی اطلاق می شود که در همۀ بخش های معارف دین – اعم از اصول و فروع – متخصّص، مجتهد و صاحب نظر باشد).
🔻🔻 بسیاری از مردم عادّی و عدۀ زیادی از روحانیون و سخنرانان، اگرچه با نیّت پاک و به عشق اباعبدالله (ع) وارد این مقوله می شوند، اما به دلیل عدم سرمایۀ علمیِ کافی، اعمال و افعالی را به نام #شعائر_حسینی ابداع و اختراع می کنند، که با معیارهای سه گانۀ پیش گفته، در تضادّ است!
وقتی عالمان و دین شناسان واقعی در مسألۀ شعائر حسینی وارد نشوند، مصداق افعال صحیح را از کارهای بدعت آمیز و باطل جدا نکنند و در مقابل این همه #خرافات و اباطیل سکوت اختیار نمایند، طبیعی است که عرصه برای افرادی که شایستۀ انجام یک چنین رسالت بزرگ و حساسی نیستند، باز می شود و مشکلاتی که اکنون شاهدش هستیم پدید می آید!
🛑حوزه های علمیه به ویژه حوزۀ قم و نجف و در رأس آنها #مراجع_تقلید در این زمینه وظیفه و تکلیف دارند و نباید نسبت به این مسألۀ مهم بی تفاوت باشند تا #خرافات و بدعت ها از این بیشتر شده و چهرۀ عزاداری برای امام حسین (ع) را مکدّر، نازیبا و زننده جلوه دهند!
👈هدف من از ارائۀ ملاک و شاخص های سه گانۀ مذکور و طرح این بحث ها، چیزی جز بهتر و زیباتر تر جلوه دادن حماسه و #قیام_حسینی (ع) نیست،
قیامی که با وارد شدن حواشی، خرافات – و افعالی که هیچ اصل صحیح قرآنی و روایی و عقلی و فطری ندارند – به ساحت مقدّس آن، از اهداف اصلی خود تهی شده و اثر سازندگی برای امت اسلامی را از دست می دهد!
ادامه دارد…
🖊ايت الله سيد كمال حيدري
📚مطارحات فی الفکر والعقیدة: الشعائر الحسینیة (ع)؛ بین المنصوصة والمستحدثة"
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
﷽
#زندگي_قرآني
شماره 220
(#باورها_و_رفتارهای_قرآنی.)
#جزء_7
. .
سوره #مائده #صفحه_124
#خرافات از جانب #خدا نيست. اصل بر#حلال بودن است مگر حكم #تحريم از سوي خدا صادر شود.⭕️
🔸ما جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَ لا سائِبَةٍ وَ لا وَصِيلَةٍ وَ لا حامٍ وَ لكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ «103»مائده
خداوند، دربارهى هيچ بحيره (حيوان گوش شكافته) و هيچ سائبه (حيوانى كه به خاطر زاد و ولد زياد او را آزاد كردهاند) و هيچ وصيله (حيوان نرى كه متّصل به ماده، دو قلو به دنيا آمده باشد) و هيچ حام (شتر نرى كه ده بار براى جفت گيرى از آن استفاده شده باشد) حكمى نكرده است (و شما را از استفادهى گوشت و باركشى آن منع نفرموده و اين ممنوعيّتها خرافات زمان جاهلى است)، ولى كافران بر خدا دروغ مىبندند و بيشتر آنان اهل تعقّل نيستند.
⚛خداى تعالى منزه است از تشريع احكامى #خرافى كه مردم خرافى جعل كردهاند
👈آيه شريفه در اين مقام است كه خداى تعالى را منزه از جعل چنين احكامى كرده و اينگونه احكامى را كه مردم خرافى از پيش خود براى اين چهار صنف از انعام تراشيده و به خدا نسبتش مىدادند از خداى متعال سلب نمايد، بدليل اينكه اولا مىفرمايد:(ما جَعَلَ اللَّهُ ...) يعنى خدا چنين جعلى نكرده، و ثانيا مىفرمايد: (وَ لكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ...)- يعنى و ليكن كسانى كه كافر شدند بر خدا افتراء مىبندند. گويا وقتى خداى تعالى فرمود:(ما جَعَلَ اللَّهُ) كسى مىپرسد اگر اين احكام را كه كفار مدعى هستند كه از خداست، و خداى متعال آن را جعل نكرده پس از كجا درست شده است؟ در پاسخ از اين سؤال فرضى جواب مىدهد اين احكام افتراى دروغى كفار است به خداى تعالي
📚تفسير الميزان
❇متوليان مذهب شرك، در دوران #جاهليت پيش از اسلام، از پيش خود مقرراتي را به نام دين بر مردم عرضه كرده بودند؛ از جمله: حرمت سوار شدن و خوردن گوشت ماده شتري كه پنج شكم زاييده و آخرين آن نر باشد. چنين شتري را با شكافتن [بَحر] گوش آن «بَحيره» ميناميدند. و نيز سواري و حمل بار بر ماده شتري را كه به نذر آزاد شده بود حرام ميشمردند [سائبه: يله و رها شده]. گوسفند دوقلوي نر و ماده [وصيله: به هم وصل شده] را ذبح نميكردند، و بالاخره «حام» شتر ماده ده شكم زاييده را با تحريم سواري و ذبح آن مورد «حمايت» قرار ميدادند. اين خرافات توسط متولياني به نام دين ساخته و پرداخته شده بود و مردم از ترس خشم بُتها و تحريك تودههاي #متعصب به آن عمل ميكردند.
ذكر اين دينسازيهاي بيمنطق و نسبت دادن نظريات شخصي متوليان به آيين و مذهب يك قوم، هدفي جز عبرتگيري و پرهيز از بدعت گذاري و اضافه كردن فتاوي به دين ندارد.
💫تفسير بازرگان
❇قرب به خداوند بايد از راههاى صحيح و معقول باشد. با هر نذرى يا از هر راهى نمىتوان به خدا نزديك شد.مردم جاهلى مىپنداشتند با رها كردن حيوانات ياد شده، به خدا يا بتان نزديك مىشوند.
1⃣- دين را بايد از #خرافات و #بدعتها پاك نمود. «ما جَعَلَ اللَّهُ»
2⃣- تا از سوى خدا، قانونى نسبت به تحريم حيوانات وضع نشده، اصل #حلال بودن آنهاست. «ما جَعَلَ اللَّهُ»
3⃣- انتساب اتلاف مال و رها كردن حيوان نوعى افترا به خدا و حرام است. «يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ»
4⃣- ريشهى احكام الهى مصالح واقعى است، امّا خرافات، ريشه در جهل و بىعقلى دارد. «لا يَعْقِلُونَ»
5⃣- اگر اكثريّت جامعه اهل #تعقّل باشند، بدعتها رشد نمىكند. «أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ»"
📚تفسير نور
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛