✳️ #پرسشوپاسخقرآني:
❓#جن در آيات قرآن، چگونه موجودي است؟ چه تفاوتهايي با انسان و فرشته دارد؟ آيا #جنيان لزوما نامشهود هستند؟
🛑قسمت چهارم:
احتمالاتي متفاوت از معنا و مصاديق #جن
🔸"يكي از راههاي مطمئن براي شناخت معناي مفردات قرآني، مراجعه به واژههائي است كه معنايي مخالف دارند و متضاد هم به نظر ميرسند.
كلمة "اِنس" كه جمعاً ۱۸ بار در قرآن تكرار شده، بدون استثناء همواره با كلمه جن تركيب شدهاست. مثل: يا معشر الجن و الانس. آيا نميتوان از بررسي معناي لغوي اين كلمه به مفهوم معناي جن نزديك شد؟ ...
✅ كلمة اِنس كه به صورت اسم يا فعل در قرآن مورد استفاده قرار گرفتهاست، به آدمي از آنجائي كه اهل اُنس و الفت و زندگي اجتماعي است اطلاق ميگردد. قرآن توصيه ميكند:
در خانهاي غير خانة خودتان (بدون اجازه) داخل نشويد مگر آنكه #انس و آشنائي حاصل كرده و بر اهل خانه سلام كنيد"
👈در اينجا دقيقاً كلمة اُنس روحيه موجودي را كه "اِنس" ناميده ميشود، نشان ميدهد. بديهي است موجودي ميتواند اُنس بگيرد و آشنائي حاصل كند كه داراي عواطف و احساسات، يعني ابزار ايجاد ارتباط با ديگران باشد و از همين روست كه احساس كردن و درك و دريافت را قرآن از مشخصات #اِنس شمردهاست. نگاه كنيد:
🔸إِنِّي آنَسْتُ نَارًا (من آتشي را احساس ميكنم).
🔹فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا (هر گاه در يتيمان به بلوغ رسيد رشدي را احساس كرديد ...).
اگر كلمة اِنس دلالت بر اُنس و عاطفه و هوشمندي موجودي ميكند كه داراي غريزه زندگي اجتماعي است، در جهت مقابل، كلمه #جن از پديدهها و موجوداتي حكايت ميكند كه به گونهاي براي ما غريبه و ناآشنا و پنهان هستند. قرآن در مورد عصاي حضرت موسي كه به گونه شگفتآوري شكل "مار" به خود ميگرفت، دو بار لفظ "جانّ" (مفرد جن) را به كار بردهاست كه وحشتآفرين (ضد كلمه انس) است:
🔺چـون موسي عصاي خود را ديد كه همچون ماري (جانٌ) ميخزد، روي گرداند و گريخت و به پشت سر توجه نكرد.
✳ انواع جن
🌹حديثي از پيامبر مكرم اسلام در يك تقسيم بندي جالب، به تناسب ديد و دانش و درك و دريافت مردم دوران جاهليت، جن را در سه طايفه (تقسيم بندي) ذكر كردهاست:
۱- طائفهاي مثل بادها (كالرّيح في الهواء)،
۲- طائفهاي مثل موجودات زيرزميني (حشاشات الارض) و بالأخره
۳ - طائفهاي مثل خودتان كه داراي حساب و كتاب و ثواب و عقاب هستند !
🔸تشبيه نيروهاي ناشناخته طبيعت همچون جاذبه، الكترو مغناطيس، نيروهاي هستهاي و ساير انرژيهائي كه براي بشر آن روز ناشناخته بوده است ،به نيروي ناديدني باد، بسيار قابل توجه است. همچنين اشاره به انواع موجودات گسترده در سطح جهان كه براي اعراب مقيم صحرا ناشناخته بود، و گسترش مفهوم #جن به انسانهاي ديگر ،در ساير نقاط دنيا كه براي معاصرين پيامبر بيگانه و غريبه بودند، چشمانداز جديدي براي شناخت معناي جن ميگشايد.
✳ نگاهي اجمالي به مواردي كه كلمات جن (در برابر #انس)، جانّ (در برابر انسان) و جِنّه (در برابر ناس) در قرآن به كار رفتهاست، به روشني نشان ميدهد كه بر خلاف تصور عمومي، جن نه موجودي خاص، بلكه وصف عامي است از انواع پديدهها و موجوداتي همچون آدميان، كه به گونهاي حالت پوشيدگي و پنهاني در آنها وجود دارد و اتفاقاً در بيشتر موارد، اين وصف حالتي از #بني_آدم را بيان ميكند ."
✒ اقاي عبدالعلي بازرگان
💫💫ادامه دارد
https://v.ht/aljenn
@quranpuyan
#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي،
تفاوتها و آثار.
🛑قسمت دهم :
#کرامت_ذاتی انسان»در آرای فقهای متقدم شیعه
🔸در اینجا به چند سخن از فقها اشاره میکنم تا روشن شود که مسأله کرامت انسان در فقه ما بی سابقه نیست و کسی گمان نبرد که مسألهای وارداتی به فقه است.
↩️۱- در کلام جناب شهید ثانی در جواز وقف بر اهل ذمه این مسأله مطرح است که آیا میتوان همانگونه که مثلا یک آبانبار را برای استفاده مسلمانان و شیعیان، وقف میکند، برای اهل کتاب و ذمه (مسیحیان یهودیان و زرتشتیان) و بالاتر از آن، برای هر انسانی بهمقتضای «لکل کبد حراء اجر» وقف کند؛ چنانکه میتواند بر پرندگان و چرندگان، وقف و آبی را جاری کند؟❓
👈 ایشان در اینباره میفرماید، بله وقف بر اهل ذمه بهعنوان خودشان مستلزم معصیت نیست. چون اگر ما سودی برسانیم، جگری تشنه را سیراب کنیم و شکمی گرسنه از اهل کتاب و یک انسان را سیر گردانیم و در واقعهای مثل سیل و زلزله، به آنان خدمتی کنیم، ولی نه از حیث مسیحیت و ترویج آن، بلکه از این حیث که غیرمسلمانی که در جامعه ما زندگی میکند، از جمله « #بنی_آدم» است و بنی آدم هم « #مکرم»، هستند -و این اشاره روشن به آیه «و لقد کرمنا بنی آدم» است-، اشکال ندارد.
باید عنایت داشت که آنچه گفته میشود، مثال است و الا ابواب فقهی ما منحصر به وقف و وصیت نیست. چنان که شهید ثانی در بحث جواز وصیت برای غیر مسلمان نیز همین استدلال را آورده است که آن غیر مسلمان «دارای روح است و از #اولاد_مکرم_آدم» است: «ذو روح من اولاد آدم المکرمین».
↩️۲- جناب کاشف الغطاء -صاحب «انوار الفقاهه» از فقهای همدوره صاحب 🔻«جواهر» و فرزند فقیه برجسته «کاشف الغطاء» بزرگ- در فرقگذاری میان وقف بر جهات دینی کفار و جهات #انسانی آنان میفرماید: وقتی شما میخواهید بگویید وقف بر غیرمسلمان، درست است یا نه، باید جهتش را مشخص کنید و در قصد خودتان جهات کفر و اهل کتاب بودن را از جهات انسان بودنش جدا سازید؛ اگر میخواهید یک فایده دنیوی و حتی اخروی به آنها برسانید؛ مانند اینکه بناست ملحد شود و کلاً خدا را کنار بگذارد و میخواهید کاری کنید که جلوی کفر الحادی او را بگیرید تا بر مسیحیت خودش باقی و جزء موحدان باشد،
👈👈نیکی کردن به آنان اشکالی ندارد؛ چراکه آنان انسانند و از جمله فزندان مکرم آدم(ع) هستند: «لانهم من النغسو التی لا یحرم صلتها من بنیآدم» و سیراب کردن هر جگر تشنهای، اجری دارد و اینان هم بندگان خدایند. بنده خدا بودن به این معنا نیست که لزوما عبادت هم میکند، بلکه ممکن است عبادیت هم نکند..
👈امامخمینی حتی در باره آن کافری که با ما در حال جنگ است و جانش مصون نیست، میفرماید گرچه خون او مصون نباشد اما چون تو انسانی، نباید دچار شقاوت گردی 👈👈لذا اگر آب برای وضو داری و باید وضو بگیری میتوانی تیمم کنی و آب را به #کافر_حربی بدهی تا سیراب شود.
↩️۳. در مباحث وقف و وصیت، همین تعبیر «من جملة اولاد آدم المکرمین» در سخنان دیگر فقها نیز آمده است مثل:
📚- سیدجواد عاملی در «مفتاح الکرامة»، جلد ۲۱چاپ جدید، صفحه ۶۰۵؛
📚- سیدعلی طباطبایی در «ریاض المسالک»، جلد ۱۰، صفحه ۱۳۴؛
📚- سیدمحمد مجاهد در المناهل، ص ۴۹۹
↩️۴-جناب ابن فهد حلی صاحب «عدة الداعی»، در کتاب فقهی «المهذهب البارع» جلد ۳، صفحه ۱۵۸ به فواید ازدواج پرداخته و فوایدی را بر شمرده است که نخستین فایده آن را فرزندآوری دانسته است تا نسل انسان باقی بماند. بعد میفرماید چرا این اصل، از فوائد ازدواج، آن هم فایده اصلی نباشد درحالی که انسان، اشرف مخلوقات است و خداوند ملائکه و فرشتگان را وادار کرد که حتی بر آدم، سجده کنند؛ چون میخواست #کرامت_آدم را به آنان نشان دهد و فرمود:
🔸 «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِيلًا».
🎙گزیدهای از گفتار ایت الله سیدضیاء مرتضوی
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━