#پرسش‌وپاسخ‌دینی ❓ايا در #انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟ 👈 دیدگاه‌های فقهی طرح شده در این باره را در سه دسته ميتوان جای داد: 1⃣-نخست دیدگاهی که شرکت در انتخابات و رأی دادن را به مثابه تکلیفی #شرعی می‌نگرد و حق شهروندان را تنها به انتخاب افراد آن هم با شرایط خاص محدود می‌کند. 2⃣-دوم دیدگاهی که رأی دادن را از حقوق شهروندان می‌داند، ولی شرکت در انتخابات را #تکلیفی_اجتماعی و شرعی نیز می‌داند. 3⃣-در نهایت، دیدگاهی که رأی دادن را #حق_هر_شهروند می‌داند و تشخیص لزوم یا عدم لزوم شرکت در انتخابات را به وی واگذار میکند. 🛑قسمت دوم: 2⃣_ رأی دادن در میانه #حق و #تکلیف 🔶این دیدگاه از سوی طرفداران «نظریة انتخاب» طرح شده است که مشروعیت نظام اسلامی را با در نظر گرفتن شرایطی بر #رای_مردم استوار می‌دانند. آیت‌الله #منتظری از برجسته‌ترین فقیهانی است که با نقد و رد دلایل نظریه «نصب» و با نگاهی قراردادگرایانه به مقوله ولایت، نظریه «نَخب» را طرح می‌کند و رأی دادن را در اصل، حقی می‌داند که همه شهروندان از آن برخوردارند. 👈از نظر ایشان ولایت سیاسی عقد و قراردادی از سنخ #وکالتِ لازم است که بین حاکم و اتباع بسته می‌شود، ازاین‌رو خواست و رضایت مردم در آن دخالت دارد. از نظر وی «اساس و زیربنای اداره و سیاست کشور #آرای مردم است که در نمایندگان آنان متبلور می‎شود، و در این حق، همه افراد کشور مساوی می‎باشند». او #نظارت_استصوابی را نیز به این دلیل نادرست می‌داند که «در تشخیص صلاحیت کاندیداها که حق مردم است دخالت می‎کند» 👈 با وجود این آیت‌الله منتظری شرکت در انتخابات را وظیفه و تکلیف و حتی از این فراتر در مواردی #اجبار بر آن را نیز جایز می‌داند.! ❓ او با طرح این پرسش که «اگر اکثریت مردم از شرکت در انتخابات خودداری کنند تکلیف چیست؟» می‌نویسد: «ممکن است جواب داده شود: بعد از این‌که معلوم شد تشکیل حکومت ضروری و از مهم‌ترین وظایف است، اگر حاکم منصوصی در بین نبود، بر هرکس که خود را واجد شرایط می‌داند واجب است خود را نامزد کند، و بر دیگر مسلمانان نیز واجب است فردی را از میان آنان انتخاب کنند و بنابراین، شانه خالی کردن از این تکلیف گناهی بزرگ است و رهبر منتخب پیشین می‌تواند آنان را بر شرکت در انتخابات مجبور کند. چنان‌که در زمان ما در بعضی از کشورها متعارف است» (منتظری، 1396، 248). 👈هرچند تجربه جمهوری اسلامی تعدیل دیدگاه وی در این زمینه را در پی داشت و وجوه مردم‌سالارانه اندیشه او را تقویت کرد. در بیانیه‌های اخیر ایشان تأکید بیشتری بر این‌که رأی دادن حق شهروندی است صورت گرفته است، ولی هم‌چنان بر مسئولیت شهروندان نسبت به شرکت در انتخابات نیز تأکید شده است. ✅ ايشان در خصوص تقليدي نبودن انتخابات نيز براين نظر بود كه:"شركت كردن يا نكردن در انتخابات، #تقليدي نيست و هر كسي با مشورت با اهل خبره و بررسي همه جوانب، وظيفه خود را تشخيص ميدهد." بنابراین در مجموع می‌توان دیدگاه ایشان را به نظریه #تکلیف_مدنی بودن شرکت در انتخابات نزدیک‌تر دانست. 3⃣-. #رأی_دادن به مثابه حق شهروندی 👈این دیدگاه بر پایه برداشتی مدنی از حکومت و دولت طرح شده و با نگاهی حق‌مدارانه به شرکت در انتخابات و رأی دادن می‌نگرد. ایدة دولت مدنی، که ریشه در سنت فقهی مشروطه‌خواهی دارد و در تمایز با دولت اسلامی طرح شده است، حکومت را امری عقلایی و قلمداد کرده و ساختار آن را براساس تجربه و دریافت‌های عقلایی از حکمرانی و شرایط دگرگونی‌پذیر اجتماعی و سیاسی در حال تحول می‌بیند. 💫آیت‌الله #سیستانی در بیانیه‌اش درباره #انتخابات پارلمانی عراق در سال 2018 بر اساس این دیدگاه اظهار نظر کرده است: 🔶«شرکت در انتخابات حق هر شهروند عراقی است و چیزی او را ملزم به احقاق این حق نمی‌کند مگر این‌که شخصاً متقاعد شود که منافع عالی ملت و کشورش ایجاب می‌کند که در #انتخابات شرکت داشته باشد. بلی شایسته است که متوجه باشد که چشم‌پوشی او از حق انتخابش فرصتی بیشتر در اختیار دیگران قرار می‌دهد تا افراد مورد نظرشان، که از آرمان‌های این شخص برای مردم و کشورش فاصله دارند، به کرسی‌های پارلمان دست یابند؛ ولی در نهایت تصمیم #مشارکت یا #عدم_مشارکت در خصوص انتخابات تنها بر عهده اوست و شخصاً مسئول هرگونه ارزیابی در این خصوص است. بنابراین شایسته است بر اساس آگاهی و اشتیاق به تحقق منافع کشور و آینده فرزندان آن تصمیم بگیرد». 💮💢در این بیانیه به روشنی از حق شهروندی سخن گفته شده است و تصمیم به مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات برعهده خود فرد نهاده شده است. 🖌برگرفته از مقاله مشارکت در انتخابات ؛حق شهروندی یا تکلیف مدنی، دكتر سيد علي ميرموسوي 💫ادامه دارد http://B2n.ir/u01340 @quranpuyan