❓❓پرسش و پاسخ قرآنی:
❓ جايگاه #تقليد در قرآن چيست؟
❓#تقليد از #مراجع در چه زمينه هايي پذيرفته است؟
ايا در رجوع جاهل به عالم، فقط بايد به #زندگان يا #اقايان ،مراجعه كرد؟
🔴قسمت چهاردهم:
✅مرحوم صادقي تهراني بر اساس نوع نگاه خود و با استناد به آيات فوق الاشاره،شرط لازم براي #مرجعيت را تنها اعلم و اتقي بودن دانسته و #زنده و مرده بودن يا زن و#مرد بودن را مهم نمي دانند.
🔵مسأله ی 14- «#تقليد» و به عبارت بهتر و زيباتر «اتّباع از احْسَن القول»، تنها پيروى از بهترين نظرات #فقيهان متعهد است و فقط بدليل اين كه اين فتاوى بهتر و به حقيقت نزديك تر است، مورد اتباع مى باشد.
👈كه اگر صاحب اين نظر زنده يا مرده باشد، بالغ و يا نابالغ، مرد يا زن يا خواجه و در هر شرائطى كه برشمرده اند باشد يا نباشد، تنها اعلم و اتقى بودنش شرط است و ديگر هيچ، كه فقط همين راه سالم ترين و مطمين ترين راه انتخاب براى بهترين رأى مى باشد، و تنها همين اساس بايستگى و لزوم اين پيروى است.
🔵مسأله ی 15- روى اين اصل از ديدگاه «فَيَتَّبِعُونَ احْسَنَهُ» #تقليد ابتدايى از ميِّتى كه عالم تر و باتقواتر در راستاى فقاهت است بر همه ى مقلدان #واجب است، و او بر تمامى مجتهدان زنده و مرده كه ما مى شناسيم برترى دارد .
❎زيرا هدف اصلى و يگانه از #اجتهاد يا #تقليد يا احتياط دسترسى برتر و درست تر به احكام خداست، چه از نظر مردگان باشد يا زندگان، كه در اين ميان مرجع و مقلَّد اصلى خداست و او هم هميشه حى قيوم است، و تمامى پيامبران و امامان عليها السلام و شرعمداران، همه و همه روايت كنندگان احكام خدايند و بس، و روى اين اصل #تقليد ميت اعلم اتقى مانند ساير تقليدهاى برتر، در واقع تقليدِ از خداى حى قيوّم است و نه تقليد از مردگان.
💠وانگهى خود #مجتهدان تمامى كوششان در استنباطهاشان به دست آوردن نظرات راويان نخستين معصوم از خداست، كه اينان همه به جز آخرينشان رحلت كرده اند، و در دسترس پرسش ها نيستند و اگر تقليد و پرسش از ميت حرام باشد تمامى اين اجتهادها هم حرام خواهدبود.
🔶🔹🔶بنابراين #تقليد مجتهد زنده اى كه مرده اى از او شايسته تر است خود #تقليدى مرده و تقليد مرده است، و در برابرش تقليد مرده اى كه تاكنون از همه ى مردگان و زندگان برتر است تقليدى زنده، بلكه تقليد زنده است، كه مورد تقليد تنها «احسن القول» است و اين هم زنده است و نه شخص مرده يا زنده.
🔷🔸🔷 اگر بگويند كه رهبرى مسلمين رهبرى دوگانه ى سياسى و روحانى است، و شخص مرده نمى تواند رهبرى سياسى داشته باشد؟
🔴 پاسخش اين است كه اجتهادات سياسى كه برحسب اختلاف شرائط زمانى و مكانى تغييرپذير و گوناگون مى شود، مانند ساير مسائل مستحدثه ى نوظهور در انحصار مجتهدان زنده و برمبناى نظرات «أحسنه» است، گرچه صاحب اين نظر مبنايى مرده باشد.
ادامه دارد:
📚برای مطالعه بیشتر در مورد این مطلب به لینک زیر مراجعه کنید:
https://b2n.ir/925338
💫با #فوروارد این پست، شما هم در گسترش مفاهیم قرآنی در جامعه سهیم شوید 🙏
https://eitaa.com/quranpuyan
#پرسشوپاسخقرآنی
❓ايا در زمينه مسايل #سياسي مثل انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
👈 دیدگاههای فقهی طرح شده در این باره را در سه دسته ميتوان جای داد:
1⃣-نخست دیدگاهی که شرکت در انتخابات و رأی دادن را به مثابه تکلیفی شرعی مینگرد و حق شهروندان را تنها به انتخاب افراد آن هم با شرایط خاص محدود میکند.
2⃣-دوم دیدگاهی که رأی دادن را از حقوق شهروندان میداند، ولی شرکت در انتخابات را تکلیفی اجتماعی و شرعی نیز میداند.
3⃣-در نهایت، دیدگاهی که رأی دادن را حق هر شهروند میداند و تشخیص لزوم یا عدم لزوم شرکت در انتخابات را به وی واگذار می-کند.
🛑قسمت دوم:
2⃣_ رأی دادن در میانه #حق و #تکلیف
🔶این دیدگاه از سوی طرفداران «نظریة انتخاب» طرح شده است که مشروعیت نظام اسلامی را با در نظر گرفتن شرایطی بر #رای_مردم استوار میدانند. آیتالله منتظری از برجستهترین فقیهانی است که با نقد و رد دلایل نظریه «نصب» و با نگاهی قراردادگرایانه به مقوله ولایت، نظریه «نَخب» را طرح میکند و رأی دادن را در اصل، حقی میداند که همه شهروندان از آن برخوردارند.
👈از نظر ایشان ولایت سیاسی عقد و قراردادی از سنخ وکالتِ لازم است که بین حاکم و اتباع بسته میشود، ازاینرو خواست و رضایت مردم در آن دخالت دارد. از نظر وی «اساس و زیربنای اداره و سیاست کشور #آرای مردم است که در نمایندگان آنان متبلور میشود، و در این حق، همه افراد کشور مساوی میباشند»
(https://b2n.ir/r68794). او نظارت استصوابی را نیز به این دلیل نادرست میداند که «در تشخیص صلاحیت کاندیداها که حق مردم است دخالت میکند» (https://b2n.ir/u40920)
👈 با وجود این آیتالله منتظری شرکت در انتخابات را وظیفه و تکلیف و حتی از این فراتر در مواردی اجبار بر آن را نیز جایز میداند.
او با طرح این پرسش که «اگر اکثریت مردم از شرکت در انتخابات خودداری کنند تکلیف چیست؟» مینویسد:
«ممکن است جواب داده شود: بعد از اینکه معلوم شد تشکیل حکومت ضروری و از مهمترین وظایف است، اگر حاکم منصوصی در بین نبود، بر هرکس که خود را واجد شرایط میداند واجب است خود را نامزد کند، و بر دیگر مسلمانان نیز واجب است فردی را از میان آنان انتخاب کنند و بنابراین، شانه خالی کردن از این تکلیف گناهی بزرگ است و رهبر منتخب پیشین میتواند آنان را بر شرکت در انتخابات مجبور کند. چنانکه در زمان ما در بعضی از کشورها متعارف است» (منتظری، 1396، 248).
👈هرچند تجربه جمهوری اسلامی تعدیل دیدگاه وی در این زمینه را در پی داشت و وجوه مردمسالارانه اندیشه او را تقویت کرد. در بیانیههای اخیر ایشان تأکید بیشتری بر اینکه رأی دادن حق شهروندی است صورت گرفته است، ولی همچنان بر مسئولیت شهروندان نسبت به شرکت در انتخابات نیز تأکید شده است.
✅ ايشان در خصوص تقليدي نبودن انتخابات نيز براين نظر بود كه:"شركت كردن يا نكردن در انتخابات، #تقليدي نيست و هر كسي با مشورت با اهل خبره و بررسي همه جوانب، وظيفه خود را تشخيص ميدهد."
🔶بنابراین در مجموع میتوان دیدگاه ایشان را به نظریه تکلیف مدنی بودن شرکت در انتخابات نزدیکتر دانست.
💫ادامه دارد
http://yun.ir/1ys4ib
@quranpuyan
#پرسشوپاسخدینی
❓ايا در #انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
👈 دیدگاههای فقهی طرح شده در این باره را در سه دسته ميتوان جای داد:
1⃣-نخست دیدگاهی که شرکت در انتخابات و رأی دادن را به مثابه تکلیفی #شرعی مینگرد و حق شهروندان را تنها به انتخاب افراد آن هم با شرایط خاص محدود میکند.
2⃣-دوم دیدگاهی که رأی دادن را از حقوق شهروندان میداند، ولی شرکت در انتخابات را #تکلیفی_اجتماعی و شرعی نیز میداند.
3⃣-در نهایت، دیدگاهی که رأی دادن را #حق_هر_شهروند میداند و تشخیص لزوم یا عدم لزوم شرکت در انتخابات را به وی واگذار میکند.
🛑قسمت دوم:
2⃣_ رأی دادن در میانه #حق و #تکلیف
🔶این دیدگاه از سوی طرفداران «نظریة انتخاب» طرح شده است که مشروعیت نظام اسلامی را با در نظر گرفتن شرایطی بر #رای_مردم استوار میدانند. آیتالله #منتظری از برجستهترین فقیهانی است که با نقد و رد دلایل نظریه «نصب» و با نگاهی قراردادگرایانه به مقوله ولایت، نظریه «نَخب» را طرح میکند و رأی دادن را در اصل، حقی میداند که همه شهروندان از آن برخوردارند.
👈از نظر ایشان ولایت سیاسی عقد و قراردادی از سنخ #وکالتِ لازم است که بین حاکم و اتباع بسته میشود، ازاینرو خواست و رضایت مردم در آن دخالت دارد. از نظر وی «اساس و زیربنای اداره و سیاست کشور #آرای مردم است که در نمایندگان آنان متبلور میشود، و در این حق، همه افراد کشور مساوی میباشند». او #نظارت_استصوابی را نیز به این دلیل نادرست میداند که «در تشخیص صلاحیت کاندیداها که حق مردم است دخالت میکند» 👈 با وجود این آیتالله منتظری شرکت در انتخابات را وظیفه و تکلیف و حتی از این فراتر در مواردی #اجبار بر آن را نیز جایز میداند.!
❓ او با طرح این پرسش که «اگر اکثریت مردم از شرکت در انتخابات خودداری کنند تکلیف چیست؟» مینویسد:
«ممکن است جواب داده شود: بعد از اینکه معلوم شد تشکیل حکومت ضروری و از مهمترین وظایف است، اگر حاکم منصوصی در بین نبود، بر هرکس که خود را واجد شرایط میداند واجب است خود را نامزد کند، و بر دیگر مسلمانان نیز واجب است فردی را از میان آنان انتخاب کنند و بنابراین، شانه خالی کردن از این تکلیف گناهی بزرگ است و رهبر منتخب پیشین میتواند آنان را بر شرکت در انتخابات مجبور کند. چنانکه در زمان ما در بعضی از کشورها متعارف است» (منتظری، 1396، 248).
👈هرچند تجربه جمهوری اسلامی تعدیل دیدگاه وی در این زمینه را در پی داشت و وجوه مردمسالارانه اندیشه او را تقویت کرد. در بیانیههای اخیر ایشان تأکید بیشتری بر اینکه رأی دادن حق شهروندی است صورت گرفته است، ولی همچنان بر مسئولیت شهروندان نسبت به شرکت در انتخابات نیز تأکید شده است.
✅ ايشان در خصوص تقليدي نبودن انتخابات نيز براين نظر بود كه:"شركت كردن يا نكردن در انتخابات، #تقليدي نيست و هر كسي با مشورت با اهل خبره و بررسي همه جوانب، وظيفه خود را تشخيص ميدهد."
بنابراین در مجموع میتوان دیدگاه ایشان را به نظریه #تکلیف_مدنی بودن شرکت در انتخابات نزدیکتر دانست.
3⃣-. #رأی_دادن به مثابه حق شهروندی
👈این دیدگاه بر پایه برداشتی مدنی از حکومت و دولت طرح شده و با نگاهی حقمدارانه به شرکت در انتخابات و رأی دادن مینگرد. ایدة دولت مدنی، که ریشه در سنت فقهی مشروطهخواهی دارد و در تمایز با دولت اسلامی طرح شده است، حکومت را امری عقلایی و قلمداد کرده و ساختار آن را براساس تجربه و دریافتهای عقلایی از حکمرانی و شرایط دگرگونیپذیر اجتماعی و سیاسی در حال تحول میبیند.
💫آیتالله #سیستانی در بیانیهاش درباره #انتخابات پارلمانی عراق در سال 2018 بر اساس این دیدگاه اظهار نظر کرده است:
🔶«شرکت در انتخابات حق هر شهروند عراقی است و چیزی او را ملزم به احقاق این حق نمیکند مگر اینکه شخصاً متقاعد شود که منافع عالی ملت و کشورش ایجاب میکند که در #انتخابات شرکت داشته باشد. بلی شایسته است که متوجه باشد که چشمپوشی او از حق انتخابش فرصتی بیشتر در اختیار دیگران قرار میدهد تا افراد مورد نظرشان، که از آرمانهای این شخص برای مردم و کشورش فاصله دارند، به کرسیهای پارلمان دست یابند؛ ولی در نهایت تصمیم #مشارکت یا #عدم_مشارکت در خصوص انتخابات تنها بر عهده اوست و شخصاً مسئول هرگونه ارزیابی در این خصوص است. بنابراین شایسته است بر اساس آگاهی و اشتیاق به تحقق منافع کشور و آینده فرزندان آن تصمیم بگیرد».
💮💢در این بیانیه به روشنی از حق شهروندی سخن گفته شده است و تصمیم به مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات برعهده خود فرد نهاده شده است.
🖌برگرفته از مقاله مشارکت در انتخابات ؛حق شهروندی یا تکلیف مدنی، دكتر سيد علي ميرموسوي
💫ادامه دارد
http://B2n.ir/u01340
@quranpuyan
✅ #اصول و #مبانی رویکرد #تربیتی و تکاملی به #دین
🔺برای اینکه #دین بتواند وجهه تربیتی، معنوی و اخلاقی خویش را به دینداران بنماید:
1⃣دین را باید به عنوان راهنمایی در کنار جامعه دانست و باور به مداخله حداکثری آن در همه شئون زندگی انسان نداشت.
2⃣باید توجه کرد که ترساندن دینداران از عذاب و جهنم و نیز برانگیختن حرص نسبت به پاداش و بهشت هرچند کارکردهایی را دارد اما موانع بزرگی در راه تربیت و انسانیت است و حریت انسان را از او میستاند و اجازه نمیدهد انسان راه تکامل را پیش بگیرد. بندگی به شرط مزد و به داعی ترس و سود به تعبیر روایت مشهور:
🔻 بندگی بردگان و تاجران است و نه بندگی احرار و آزادگان.
انسان آزاده می خواهد با #خویشتنشناسی #خداشناسی و #خداخویی را نصیب برد.
3⃣تمام اوامر و نواهی دین #ارشادی است و جهتش بهبود وضعیت معنوی انسان است و خود انسان کارآمدی آن را بهتر از هر کسی در می یابد. دقیقاً مثل شخصی که نزد پزشک میرود و نسخه ای دریافت میکند و درستی و نادرستی نسخه را از طریق کارآمدی آن و بهبود و عدم بهبود خود تحقیق میکند.
همه اوامر و نواهی دین چون به قصد بهبود وضعیت شخص انسانی است و نه هدفی دیگر به اصطلاح "امر و نهی ارشادی" است و نه "امر و نهی #مولوی".
5⃣آموزهها و اوامر و نواهی دینی اگر قرار باشد به تربیت دیندار بیانجامد، باید هدف دیندار تربیت و تکامل معنوی باشد و نه انجام صرف پاره ای اعمال و #مناسک به نحو #تقليدى.
اگر کسی پنجاه سال نماز بگزارد و اندکی بر رحم و گرم وی افزوده نشود و از غش و غلش کاسته نگردد آیا چنین عبادتی در طریق تربیت بوده است؟ کسانی چون معاویه و عمر سعد و شمر و نیز اعمال دینی را به جا میآوردند اما چون عملشان جهت و هدف نداشت و تقلیدی صرف بود هیچ بهرهای برایشان در بر نداشت.
6⃣در اوامر و نواهی دینی باید به روح حاکم بر عمل توجه شود و نه صورت عمل، زیرا پرداختن به صورت موجب میشود که پای #ظاهرگرایی و آنچه اصطلاحاً حیله شرعی شود باز شود. هرگاه تنها به خود عمل توجه شود و هدفی از انجام اعمال در نظر گرفته نشود؛ گرفتار بحثهای بیهوده درباره جزئیات عمل می شویم و در مواقع خطا از گریزگاههایی صوری استفاده میکنیم. این در حالی است که مراد از تدین صرف انجام مجموعهای از اعمال نبوده و اعمال روی در هدف یا اهدافی عالی داشتهاند.
7⃣به جهت اینکه کارکرد اصلی دین #تربیت است باید توجه داشت که روشهای منتهی به تربیت افراد مختلف بسیار با هم فرق میکند و نمیتوان از روشی واحد برای همگان استفاده کرد.
شیوه های تربیتی هرگز نمی تواند حالت یکنواختی داشته باشند حتی نسبت به یک فرد در حالات مختلف تا چه رسد به اشخاص مختلف در احوال مختلف و حتی نمیتواند یکنواخت باشد نسبت به فرد واحد در یک حال نسبت به زمان و ایام مختلف زندگی او و اگر حالت یکنواختی در امور تربیتی اعمال شد خاصیت خود را در مرود زمان از دست خواهد داد که
👈اگر #عبادت، #عادت شود بیاثر هم خواهد شد...
🖊درسگفتارِ نقد مبانی فقه
مرحوم سیدمرتضی جزایری
سال ۱۳۷۳
🌐منبع: کانال اندیشه معاصر
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛