#پرسش‌وپاسخ‌قرآني: اقسام #كتاب در قرآن مجيد:
پرسش: در سوره هاي مختلف قران لفظ #كتاب در معاني مختلف استفاده شده است و به مصاديق متعددي اشاره دارد.
ازجمله كتاب امتها، كتاب ابرار، كتاب فجار،ام الكتاب، كتاب مبين، كتاب اجل ها و ....آيا همه آنها به يك حقيقت اشاره دارد؟ ايا دسته بندي متمايزي دارند؟
قسمت دوم
پاسخ: علامه طباطبايي در تفسير الميزان اين موارد را در سه دسته كلي تنقسيم بندي كرده است
اقسام سه گانه اطلاق (( كتاب )) در قرآن مجيد.:
✳ قسم اول كتابهايى است كه مشتمل بر #شرايع دين بوده و بر انبيا (عليهم السلام ) نازل مى شده
✳ قسم دوم كتبى است كه #اعمال بندگان را از نيكى و بدى ضبط مى كند،
✳ قسم سوم كتبى است كه جزئيات نظام عالم و #حوادث واقعه در آن را ضبط مى كند.
از بعضى آيات برمى آيد كه اين كتابها نيز چند نوعند:
🔶 يكى آن كتابى كه مطالب نوشته شده در آن به هيچ وجه #تغيير نمى پذيرد، مانند كتاب مذكور در آيه (( و ما يعزب عن ربك من مثقال ذرة فى الارض و لا فى السماء و لا اصغر من ذلك و لا اكبر الا فى كتاب مبين )) و آيه (( و كل شى ء احصيناه فى امام مبين )) و آيه (( و عندنا كتاب حفيظ ))
و آيه (( لكل اجل كتاب )) البته اين آيه مخصوص حوادث لا يتغير نيست ، و ليكن اطلاقش اين قسم حوادث را هم شامل مى شود، چون اجلها دو قسمند يكى اجلهاى لا يتغير، و يكى آن اجلهايى كه قابل تغيير هست .
و به هر حال احتمال دارد اين نوع كتاب هم خود دو قسم باشد:
🔷 يكى كتاب عامى كه حافظ جميع موجودات و حوادث جارى است ،
🔷 و ديگر كتاب خاصى كه مخصوص به يك يك موجودات و مشتمل بر حوادث هر موجود مى باشد، آيه اى كه در آخر ايراد شد و همچنين آيه (( و ما كان لنفس ان تموت الا باذن الله كتابا مؤجلا )) و همچنين آيات كريمه ديگرى كه مشابه آن دو است به اين احتمالى كه داديم اشاره دارد.
🔶 و يكى ديگر كتبى كه قلم خوردن و #محو و اثبات در آن راه دارد، همچنان كه آيه (( يمحو الله ما يشاء و يثبت و عنده ام الكتاب )) به وجود چنان كتبى دلالت دارد.
اين فهرست معانيى بود كه از آيات قرآنى راجع به كتاب استفاده مى شود
ترجمه تفسير الميزان جلد 7 صفحه : 353 سوره انعام
http://quranpuyan.com/yaf_postst5195_mny-w-mSdyq-mkhtlf-ktb-dr-qrn.aspx
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_302
❇️#اسرار_درونی این #حوادث!
💠أَمَّا السَّفِينَةُ فَكانَتْ لِمَساكِينَ يَعْمَلُونَ فِي الْبَحْرِ فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِيبَها وَ كانَ وَراءَهُمْ مَلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصْباً (۷۹/کهف)
🌱اما آن كشتی (كه سوراخ كردم) از آنِ بينوايانی بود كه در دريا كار می‌كردند. خواستم آن را معيوبش كنم، (چون) در كمين آنان پادشاهی بود كه غاصبانه و به زور، هر كشتی (سالمی) را می‌گرفت.
🔹بعد از آن که فراق و جدایی موسی و خضر مسلّم شد، لازم بود این استاد الهی اسرار کارهای خود را که موسی تاب تحمل آن را نداشت بازگو کند، و در واقع بهره موسی از مصاحبت او فهم راز این سه حادثه عجیب بود که می‌توانست کلیدی باشد برای مسائل بسیار، و پاسخی برای پرسشهای گوناگون.
🔹نخست از داستان کشتی شروع کرد و گفت: «اما کشتی به گروهی مستمند تعلق داشت که با آن در دریا کار می‌کردند، من خواستم آن را معیوب کنم زیرا (می‌دانستم) در پشت سر آنها پادشاهی ستمگر است که هر کشتی سالمی را از روی غصب می‌گیرد» (أَمَّا السَّفِینَةُ فَکانَتْ لِمَساکِینَ یَعْمَلُونَ فِی الْبَحْرِ فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِیبَها وَ کانَ وَراءَهُمْ مَلِکٌ یَأْخُذُ کُلَّ سَفِینَةٍ غَصْباً).
🔹و به این ترتیب در پشت چهره ظاهری زننده سوراخ کردن کشتی، هدف مهمی که همان نجات آن از چنگال یک پادشاه غاصب بوده است، وجود داشته، چرا که او هرگز کشتیهای آسیب دیده را مناسب کار خود نمی‌دید و از آن چشم می‌پوشید، خلاصه این کار در مسیر حفظ گروهی مستمند بود و باید انجام می‌شد.
📚تفسیر نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_318
❇️در برابر #حوادث سخت، بايد سخت ايستاد
🔷روش موسی ع در برابر انحراف گوساله‌پرستی بنی اسرائيل، روشی است قابل اقتباس برای هر زمان و هر مكان در زمينه مبارزه با انحرافات سخت و پيچيده.
اگر موسی ع می‌خواست تنها با اندرز و موعظه و مقداری استدلال، جلو صدها هزار گوساله‌پرست بايستد مسلما كاری از پيش نمی‌برد، او می‌بايست در اينجا در برابر سه جريان، قاطعانه بايستد، در مقابل برادرش، در مقابل سامری و در مقابل گوساله‌پرستان، اول از" برادرش" شروع كرد، محاسن او را گرفته و كشيد و بر سر او فرياد زد و در حقيقت محكمه‌ای برای او تشكيل داد (هر چند سرانجام بی‌گناهی او بر مردم ثابت شد) تا ديگران حساب خود را برسند.
🔷سپس به سراغ عامل اصلی توطئه يعنی" سامری" رفت، او را به چنان مجازاتی محكوم نمود كه از كشتن بدتر بود، طرد از جامعه، و منزوی ساختن او و تبديل او به يك وجود نجس و آلوده كه همگان بايد از او فاصله بگيرند و تهديد او به مجازات دردناك پروردگار.
🔷بعد به سراغ گوساله‌پرستان بنی اسرائيل آمد و به آنها حالی كرد كه اين گناه شما به قدری بزرگ است كه برای توبه كردن از آن راهی جز اين نيست كه شمشير در ميان خود بگذاريد و گروهی با دست يكديگر كشته شوند، و اين خونهای كثيف از كالبد اين جامعه بيرون ريزد و به اين ترتيب جمعی از گنهكاران بدست خودشان اعدام شوند تا برای هميشه اين فكر انحرافی خطرناك از مغز آنها بيرون رود كه شرح اين ماجرا را در جلد اول ذيل آيات ۵۱ تا ۵۴ سوره بقره تحت عنوان" يك توبه بی‌سابقه" بيان كرده‌ايم.
👈و به اين ترتيب نخست به سراغ رهبر جمعيت رفت تا ببيند او قصوری در كار خود كرده يا نه و بعد از ثبوت برائت او، به سراغ عامل فساد، و سپس به سراغ طرفداران و هواخواهان فساد رفت.
📚تفسیر نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_237
❇️#حوادث دو چهره دارد: بلا و سختی، #صبر و زيبائی
💠وَ جاؤُ عَلی قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَمْراً فَصَبْرٌ جَمِيلٌ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعانُ عَلی ما تَصِفُونَ (۱۸/یوسف)
🌱و پيراهن يوسف را آغشته به خونی دروغين (نزد پدر) آوردند. (پدر) گفت:
چنين نيست، (كه يوسف را گرگ دريده باشد)، بلكه نفسِتان كاری (بد) را برای شما آراسته است. پس صبری جميل و نيكو لازم است و خدا را بر آنچه (از فراق يوسف) می‌گوييد، به استعانت می‌طلبم.
🔷✨منظور از «کذب» مکذوب فیه است یعنى خونى که در آن دروغ جعل کرده بودند، مراد از «امرا» کار مجهول یا کار بزرگى است «فصبر» ظاهرا مبتدا و خبر آن محذوف است مثل «اولى» یعنى «فصبر جمیل اولى» مى شود خبر مبتداى محذوف باشد مانند «فشأنى صبر جمیل» و در این ماجرا که نقل مى کنید از خدا یارى مى جویم یعنى: یوسف را گرگ نخورده است، بلکه باطن و حسد شما جنایت بزرگى را بر شما خوب وا نموده است، صبر خوب براى من بهتر است و از خدا یارى مى خواهم ناگفته نماند در اینجا چند مطلب هست.
🔹اول آنکه: یعقوب این نقشه را ظاهرا از اینکه دید پیراهن یوسف پاره نشده دانسته است که اگر گرگ او را خورده بود پیراهنش را پاره مى کرد، از امام باقر علیه السّلام منقول است: بزغاله اى را بر روى پیراهن یوسف ذبح کردند، از امام صادق علیه السّلام نقل شده: چون پیراهن یوسف را براى یعقوب آوردند گفت: خدایا چه گرگ مهربانى بوده که پیراهن یوسف را پاره نکرده است دوم: به نظر مى آید این گفتۀ ضمیر یعقوب بوده نه اینکه رو در رو به آنها چنین گفته باشد و گرنه ناراحتى بیش از حد مى شد و اللّٰه العالم سوم: در حدیثى از رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله و سلّم نقل شده: صبر جمیل آنست که در آن به خلق شکایت نشود: «الصبر الجمیل الذى لا شکوى فیه للخلق»
📚تفسیر احسن الحدیث
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_265
❇️در #حوادث مهم لطف خدا لحظه به لحظه امداد می‌كند
💠فاسرباهلک بقطع من الیل و اتبع ادبارهم و لا یلتفت منکم احد و امضواحیث تؤمرون 65/حجر
🌱پس خانواده‌ات را شبانه بیرون بر و خودت بدنبال آنها برو وابدا هیچ یک از شما متوجه پشت سر خود نباشد و به راهی که امر شده‌اید برویدو بگذرید.
🔹(اسراء) یعنی حرکت شبانه و (قطع من الیل)یعنی قسمتی یا پاره‌ای ازشب، آیه شریفه در مقام امر به حضرت لوط است و می‌فرماید: شبانه اهل وعیالت را حرکت بده و آنان را مقدم نما و خودت بدنبال آنها حرکت کن تا کسی‌از آنها باقی نماند و مواظب باش کسی به پشت سرش نگاه نکند و مستقیم به‌سویی که مأمور شده‌اید پیش روید، چون در پیش روی شما هدایت الهی است،یعنی یک هادی و قائد الهی آنها را هدایت کرده و پیش می‌راند.
🔹از غفلت كفّار برای نجات مؤمنان استفاده كنيد. «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ»
🔹حركت انبيا، زير نظر وفرمان خداوند است. «تُؤْمَرُونَ»
🔹در حوادث مهم لطف خدا لحظه به لحظه امداد می‌كند. (هجرت در چه زمانی:
«بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» با چه افرادی: «بِأَهْلِكَ» با چه روشی: «لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ» وبه چه مقصدی: «حَيْثُ تُؤْمَرُونَ»
📚تفسیر المیزان و نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_302
❇️#اسرار_درونی این #حوادث!
💠أَمَّا السَّفِينَةُ فَكانَتْ لِمَساكِينَ يَعْمَلُونَ فِي الْبَحْرِ فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِيبَها وَ كانَ وَراءَهُمْ مَلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصْباً (۷۹/کهف)
🌱اما آن كشتی (كه سوراخ كردم) از آنِ بينوايانی بود كه در دريا كار می‌كردند. خواستم آن را معيوبش كنم، (چون) در كمين آنان پادشاهی بود كه غاصبانه و به زور، هر كشتی (سالمی) را می‌گرفت.
🔹بعد از آن که فراق و جدایی موسی و خضر مسلّم شد، لازم بود این استاد الهی اسرار کارهای خود را که موسی تاب تحمل آن را نداشت بازگو کند، و در واقع بهره موسی از مصاحبت او فهم راز این سه حادثه عجیب بود که می‌توانست کلیدی باشد برای مسائل بسیار، و پاسخی برای پرسشهای گوناگون.
🔹نخست از داستان کشتی شروع کرد و گفت: «اما کشتی به گروهی مستمند تعلق داشت که با آن در دریا کار می‌کردند، من خواستم آن را معیوب کنم زیرا (می‌دانستم) در پشت سر آنها پادشاهی ستمگر است که هر کشتی سالمی را از روی غصب می‌گیرد» (أَمَّا السَّفِینَةُ فَکانَتْ لِمَساکِینَ یَعْمَلُونَ فِی الْبَحْرِ فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِیبَها وَ کانَ وَراءَهُمْ مَلِکٌ یَأْخُذُ کُلَّ سَفِینَةٍ غَصْباً).
🔹و به این ترتیب در پشت چهره ظاهری زننده سوراخ کردن کشتی، هدف مهمی که همان نجات آن از چنگال یک پادشاه غاصب بوده است، وجود داشته، چرا که او هرگز کشتیهای آسیب دیده را مناسب کار خود نمی‌دید و از آن چشم می‌پوشید، خلاصه این کار در مسیر حفظ گروهی مستمند بود و باید انجام می‌شد.
📚تفسیر نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_318
❇️در برابر #حوادث سخت، بايد سخت ايستاد
🔷روش موسی ع در برابر انحراف گوساله‌پرستی بنی اسرائيل، روشی است قابل اقتباس برای هر زمان و هر مكان در زمينه مبارزه با انحرافات سخت و پيچيده.
اگر موسی ع می‌خواست تنها با اندرز و موعظه و مقداری استدلال، جلو صدها هزار گوساله‌پرست بايستد مسلما كاری از پيش نمی‌برد، او می‌بايست در اينجا در برابر سه جريان، قاطعانه بايستد، در مقابل برادرش، در مقابل سامری و در مقابل گوساله‌پرستان، اول از" برادرش" شروع كرد، محاسن او را گرفته و كشيد و بر سر او فرياد زد و در حقيقت محكمه‌ای برای او تشكيل داد (هر چند سرانجام بی‌گناهی او بر مردم ثابت شد) تا ديگران حساب خود را برسند.
🔷سپس به سراغ عامل اصلی توطئه يعنی" سامری" رفت، او را به چنان مجازاتی محكوم نمود كه از كشتن بدتر بود، طرد از جامعه، و منزوی ساختن او و تبديل او به يك وجود نجس و آلوده كه همگان بايد از او فاصله بگيرند و تهديد او به مجازات دردناك پروردگار.
🔷بعد به سراغ گوساله‌پرستان بنی اسرائيل آمد و به آنها حالی كرد كه اين گناه شما به قدری بزرگ است كه برای توبه كردن از آن راهی جز اين نيست كه شمشير در ميان خود بگذاريد و گروهی با دست يكديگر كشته شوند، و اين خونهای كثيف از كالبد اين جامعه بيرون ريزد و به اين ترتيب جمعی از گنهكاران بدست خودشان اعدام شوند تا برای هميشه اين فكر انحرافی خطرناك از مغز آنها بيرون رود كه شرح اين ماجرا را در جلد اول ذيل آيات ۵۱ تا ۵۴ سوره بقره تحت عنوان" يك توبه بی‌سابقه" بيان كرده‌ايم.
👈و به اين ترتيب نخست به سراغ رهبر جمعيت رفت تا ببيند او قصوری در كار خود كرده يا نه و بعد از ثبوت برائت او، به سراغ عامل فساد، و سپس به سراغ طرفداران و هواخواهان فساد رفت.
📚تفسیر نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan