⭕️نگاهي به كتاب معروف ميرزاي #ناييني
به مناسبت سالگرد صدور فرمان #مشروطيت
🛑قسمت چهارم ؛
تنبیه ُالاُمَّة و تَنْزیه ُالمِلَّة، مشهورترین رساله درباره مبانی فکری و ابعاد گوناگون حکومت مشروطه، بر اساس نگرش شیعی، و به زبان فارسی است.
✏️✏️نويسنده
📌میرزا محمدحسین غروی #نائینی (متوفی ۱۳۵۵ق) از شاگردان مبرِّز میرزا حسن شیرازی (متوفی ۱۳۱۲ق ۱۲۷۳ش)، آقا سید محمد فشارکی اصفهانی (متوفی ۱۳۱۶ق۱۲۷۷ش) و آخوند ملامحمد کاظم خراسانی (متوفی ۱۳۲۸ق)، و مجتهدی توانا و آگاه به مسائل زمان خود بود
📚محتوا
👈کتاب شامل مقدمه، پنج فصل و خاتمه است.
در مقدمه مطالبی درباره حقیقت استبداد و مشروطیت، دولت، قانون اساسی، مجلس شورای ملی، حریت و مساوات آمده است.
فصول پنج گانه کتاب عبارتاند از:
🔹1-پژوهش در بنیان سلطنت مجعوله در دین اسلام و توضیحِ اینکه نزد همه شرایع و حکما و عقلا، #سلطنت_استبدادی و «دل بخواهانه» پذیرفته نیست و سلطنت فقط به اقامه «وظایف و مصالح لازمه نوعیه» محدود است.
🔹2-بحث درباره اینکه در عصر غیبت چون دسترسی به صاحب مقام عصمت ممکن نیست و نایبان عام امام (فقیهان) نیز از «اقامه وظایفِ» حکومتی به دور ماندهاند، واجب است سلطنت از شکل #استبدادی به صورت «تحدید استیلای جَوْری» ارجاع گردد.
🔹3-کفایت حکومت مشروطه برای محدودساختن حاکمیت.
🔹4-بررسی شبههها و ایرادهایی که درباره تأسیس حکومت مشروطه مطرح شده است.
🔹5-شرایط صحت و مشروعیت دخالت نمایندگان منتخب مردم در سیاست و وظایف آنان.
خاتمه کتاب نیز دربرگیرنده دو «مقصد» (بخش) است:
در «استقصاء #قوای_ملعونه_استبداد»
علاج قوای استبدادی
❇#هدف_کتاب
هدف از نگارش این کتاب، چنانکه نائینی به صراحت بیان کرده، تنبیه امت به ضروریات شریعت و مبرّا کردن ساحَت دین (ملت) از زندقه و الحاد و بدعت (ظلم و استبداد) است.
👈هدف اصلی کتاب، نفی استبداد و اقامه دلیل بر درستی حکومت مشروطه، بر اساس مکتب تشیع، و پاسخ به اشکالات و شبهات مخالفان مشروطه است.
✏️نویسنده در سراسر کتاب، با دیدگاهی که #اسلام را توجیه کننده #استبداد و حاکمیت استبدادی میداند، به شدت مخالفت میکند.
📌 به عقیده او منکران و مخالفان #آزادی، مساوات، شورا و #قانون از قوای استبدادند،
از این میان به ویژه افرادی را که در زیِّ روحانیتاند و از جهل مردم به سود خویش سوء استفاده میکنند، «شعبه #استبداد_دینی» در کنار «شعبه استبداد سیاسی» میداند.
به عقیده مؤلف، #استبداد_دینی و قوای نفرین شده آن، از تمام جنبههای استبداد، برای جامعه خطرناکتر و مقابله با آن نیز مشکلتر و «در حدود امتناع است ».
❇اهمیت کتاب
به دلیل حساس بودن موضوع و نظریه ابراز شده در این کتاب، از آغاز نگارش آن تا امروز نظرهای متفاوتی درباره آن اظهار شده است، ولی حتی جدیترین منتقدان، نتوانستهاند عمق مباحث و دقت علمی آن را نادیده بگیرند و از ستایش و تحسین آن خودداری ورزند.
⭕آخوند خراسانی آن را «اجلّ از تمجید» دانسته و ملا عبدالله مازندرانی ضمن تمجید از این اثر، تمام اصول و مبانی سیاسی آن را مأخوذ از اسلام ذکر کرده است.
⭕به نوشته سیدمحمود طالقانی، این کتاب «با حرارت و استدلال محکم» نوشته شده و نظر نهایی و عالی اسلام و شیعه درباره حکومت با ارائه مدارک موثق، در آن بیان شده است و برای علما و مجتهدان، کتابی استدلالی و اجتهادی و برای عوام رسالهای تقلید درباره وظایف اجتماعی است.
⭕مرتضی مطهری این کتاب «ذی قیمت» را تفسیری دقیق از توحید عملی، اجتماعی و سیاسی اسلام دانسته که با استدلالها و استشهادهای متقن، از قرآن و نهج البلاغه توأم است.
💻نقل از ويكي شيعه.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛