#مشروطیت از نگاه علامه #نائینی به مناسبت سالگرد صدور فرمان مشروطيت
⭕️قسمت اول:
✏️تعريف مشروطيت
از نظر رهبران مذهبی، #مشروطیت عبارت است از: «تحدید #قدرت_مطلقه سلاطین و مشروط کردن زمامداران به ضوابط و معیارهای مشخص یا ملزم کردن آنان به اداره جامعه بر مدار قانون».
👈از نظر ایشان مشروطیت به این معنا، در هر جامعه ای با هر مرام و مکتبی می توانست تحقق پیدا کند؛ در جامعه ای که اکثریت مردم مسیحیاند مثل انگلستان یا مسلمان سنیاند مثل عثمانی یا مسلمان شیعیاند مثل ایران. مشروطیت به این معنا نه منافاتی با مسیحیت دارد، نه منافاتی اسلام دارد، و نه منافاتی با تشیع.
📌استقبال #رهبران_مذهبی مشروطه از مشروطیت به این معنا این بود که معتقد بودند عامل عقب ماندگی مسلمانان از رشد و پیشرفت، #استبداد_سیاسی حاکم بر جوامع اسلامی است.
👈 نائینی از علمای مخالف مشروطه گله می کند که چرا از این واقعیت غافلند که استبداد سیاسی مانع پیشرفت مسلمانان است. حتی از این که علمای اهل سنت در عثمانی از موج مشروطه خواهی استقبال کردند، ولی تعدادی از علمای شیعه در برابر آن ایستاده و در کنار استبداد سیاسی قرار گرفتند، اظهار تأسف می کند.
👈اصولا از نظر #نائینی استبداد سیاسی از نگاه دینی، نوعی #شرک و در برابر توحید قرار دارد. ایشان با استناد به آیات قرآن و سیره و سنت اولیای دین نشان میدهد که به بردگی گرفتن مردم توسط سلاطین و خود را در جایگاه مقام «لایُسئل عمّا یفعل» دیدن، شرک به خداست.
📌دفاع او از مشروطیت از این زاویه در حقیقت، دفاع از توحید اجتماعی اسلام و نجات جامعه از #شرک بود.
❇شهید مطهری در توصیف کتاب نائینی نوشته: «تفسیر دقیق از توحید عملی اجتماعی و سیاسی اسلام را هیچکس به خوبی علامه بزرگ و مجتهد سترگ، میرزا محمد حسین نائینی «قدس سرِه» توأم با استدلالها و استشهادهای متقن از قرآن و نهج البلاغه در کتاب ذیقیمت تنبیه الامه و تنزیه المله بیان نکرده است.»
❓کدام قانون؟
↩️گام دوم این بود که مشخص شود منظور از قانون چیست؟ حال که مشخص شد مشروطیت «تحدید قدرت مطلقه سلاطین به قانون است»، کدام قانون؟ آیا این قانون در همه جوامع یکسان است یا می تواند متفاوت باشد؟
❓ايا تشكيل مجلس قانونگذاري بدعت و خلاف شرع است؟
📌علمای مخالف مشروطه معتقد بودند که ما قانونی به نام #شریعت داریم و اصلا نیازی به قانون و نهاد قانونگذاری نداریم. همین که سلاطین محدود و مقید به شریعت باشند، کافی است. جوامعی نیاز به قانون و قانونگذاری دارند که فاقد شریعتاند. ما شریعتی داریم که حکم هر موضوعی را مشخص کرده، پس نه تنها نیازی به قانون و قانونگذاری نداریم، بلکه قانونگذاری بدعت و حرام است.
📌بر خلاف #شیخ_فضل الله نوری و همفکران ایشان، نائینی معتقد بود که قانونگذاری #بدعت نیست
👈👈چون مجلس شورای ملی در امور عرفی قانون وضع خواهد کرد، نه امور شرعی؛ و اصلا امور شرعی تخصصاً از قلمرو کار مجلس بیرون است. در موضوعاتی که شرع حکمش را مشخص کرده، وارد نمی شود.
بدعت آن است که شما چیزی را که از شریعت نیست، به شریعت نسبت دهید، مجلس قانون خویش را به شریعت نسبت نمی دهد، پس بدعتی در کار نیست.
📌علاوه بر آن، ایشان معتقد بود که حکومت می تواند در قلمرو مباحات یا به تعبیر ایشان «ما لا نصّ فیه» قانون وضع کرده و آن را بر مردم الزام کند.
انجام اموری که از نظر شرع بر عهده #مردم نهاده شده، و اختیار فعل و ترک آن را دارند، همانگونه که انسان در قلمرو زندگی شخصی می تواند از طریق نذر یا عهد یا قسم فعل مباحی را بر خود الزام کند، در حوزه زندگی اجتماعی هم حکومت میتواند اموری که ذاتاً مباح است، را الزامی کند و حتی برای تخلف از آن هم مجازات تعیین نماید. بسیاری از قوانین و مقررات مثل قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی که در زندگی های شهرنشینی امروز، به منظور برقراری نظم در عبور و مرور وضع شده، از همین قبیل است.
👈نائینی یک فصل از کتاب تنبیه الامه را به پاسخگویی به شبهات علمای مخالف مشروطه اختصاص داده؛ یکی از شبهات هم مسئله #مشروعیت_قانونگذاری بود.
💫ادامه دارد.
🖋حجت الاسلام سيدجواد ورعي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#مشروطیت از نگاه علامه #نائینی به مناسبت سالگرد صدور فرمان مشروطيت
⭕️قسمت دوم:
❓پرسش:
آیا مشروطه دوم #انحراف از مشروطیت بود یا اساساً برداشت نائینی و رهبران مذهبی نجف از مشروطیت درست نبوده که در این دوره تصور کردند که مشروطیت دچار انحراف شده است؟
پاسخ
♻معتقدم با تعریف رهبران مذهبی مشروطه که مشروطیت «تحدید قدرت مطلقه سلاطین» است، و می تواند در هر جامعه ای با هر مرام و مکتبی، و با رعایت شرایط و اقتضائات و باورهای اکثریت مردم آن جامعه پیاده شود. معتقد بودند که مشروطه خواهان بخصوص پس از فتح تهران شرایط و اقتضائات و باروهای جامعه دینی ایران را نادیده گرفتند ؛ اصلا برای #شریعت حرمتی قائل نبودند؛ و عملا باورهای دینی اکثریت مردم را نادیده گرفتند؛ به طور کلی روحانیت را از صحنه اجتماع بیرون کردند، نه تنها از علمای مخالف مشروطه، بلکه از رهبران دینی مشروطه در ایران خلع ید کردند. شیخ فضل الله نوری، مجتهد اول تهران را در روز میلاد علی (ع)، با آن وضعیت اعدام کردند. سید عبدالله بهبهانی، از رهبران مذهبی مشروطه را ترور کردند؛ با سید محمد طباطبایی که جزو رهبران مذهبی مشروطه در ایران بود، آن گونه برخورد کردند؛ و در نهایت هم رضاخان به قدرت رسید و استبداد به شکل دیگری تثبیت شد.
⭕این رویّه، #انحراف از مشروطیتی بود که هدفش#تقلیل_ظلم، محدود کردن قدرت سلاطین، #آزادی از بردگی صاحبان قدرت و #مساوات_مردم با #زمامداران در حقوق، احکام و مجازاتها بود؛ و این اهداف منافاتی با شریعت اسلام و باورهای دینی اکثریت مردم نداشت.
احساس علمای نجف این بود که این رویّه انحراف از اهداف مشروطیت است؛ لذا در تاریخ هست آخوند خراسانی تصمیم گرفت با سفر به ایران، و رهبری نهضت از نزدیک، مشروطیت را به مسیر اصلی اش باز گرداند ولی به طرز مشکوکی از دنیا رفت .
🔻حتی فراتر از اقتضائات اکثریت جامعه دینی ایران، ارکان اصلی مشروطیت هم به محاق رفت. آیا قانون اساسی و التزام بدان، مجلس شورای ملی برآمده از رأی اکثریت، آزادی بیان و قلم، مساوات مردم با زمامداران جامعه در حقوق، احکام و مجازاتها که همگی از ارکان مشروطیت اند، در دوران حاکمیت پهلوی چه سرنوشتی پیدا کرد؟
اسناد دوران پهلوی اول را مشاهده کنید که چگونه به بلاد مختلف دستورالعمل صادر می کردند که فلانی و فلانی و فلانی باید به عنوان نماینده آن استان از صندق درآید. رأی اکثریت چه سرنوشتی پیدا کرد؟
❓آیا همه اینها نشانه هایی بر #انحراف از مشروطیت نبود؟
همانگونه که معتقدم امروز هم با #جمهوری_اسلامی فاصله گرفته ایم.
❓پرسش:
آیا تفاوت بین علما ازجمله مرحوم #نائینی با شیخ #فضل_الله_نوری شاهد بر این نیست که نتوان از شریعت به عنوان یک امر ثابت یاد کرد؟
در این صورت مشروطیت متناسب با جامعه دینی، براساس نگاه کدام عالم باید شکل بگیرد؟
📌پاسخ:
👈اشاره کردم که رهبران مذهبی مشروطه در نجف بر این باور بودند که مشروطیت در هر جامعه باید با رعایت شرایط و اقتضائات آن جامعه تحقق پیدا کند.
👈مقصود از #اقتضائات_جامعه_دینی ایران، باورهای ایمانی، ارزش های اخلاقی و احکام شرعی است. حتی عادت و سنتهای ملی جامعه هم جزو اقتضائات جامعه است. پس فقط مقصود از اقتضائات و شرایط جامعه، فقط شریعت نیست.
به علاوه، شریعت دارای دو دسته احکام است: احکام مسلّم شرعی که مورد اتفاق فقیهان است و اصلا اجتهاد در آنها راه ندارد،
و احکام نظری که اختلاف نظر در این بخش دیده می شود.
نمی شود همه این آموزه ها را نادیده گرفت و در صدد پیاده کردن مشروطیت اروپایی با همه لوازم و پیامدهایش در جامعه ایران بر آمد، در حالی که متناسب با اقتضائات آن جامعه است.
مثالی بزنم تا مقصودم از اقتضائات جامعه دینی ایران روشن شود.
📌 بر اساس ماده دوم متمم قانون اساسی مشروطه، هیئت طرازی متشکل از #مجتهدان باید بر مصوبات مجلس نظارت می کردند، ولی هیچ گاه اجازه ندادند چنین هیأتی شکل بگیرد و بر قوانین مصوب مجلس نظارت کند، چون کسانی که در مشروطه دوم به قدرت رسیدند اصولا نهاد دین و علما و مجتهدان را مزاحم میدانستند.
👈معقتدم رویکردی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ موجب شد تا اصولی مثل اصل ولایت فقیه و شورای نگهبان که به مراتب قدرتمندتر از هیئت طراز متمم قانون اساسی مشروطه است، در قانون اساسی جمهوری اسلامی گنجانده شود، واکنشی بود به آنچه بعد از انقلاب مشروطیت رخ داد تا بار دیگر نتوان نهاد دین و روحانیت را از عرصه سیاست بیرون کرد. شاهد بر این سخن این است که برخی از نمایندگان مجلس بررسی نهایی قانون اساسی در دفاع از اصول یاد شده، همین گونه استدلال کردند
ادامه دارد.
🖋حجت الاسلام سيدجواد ورعي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#مشروطیت از نگاه علامه #نائینی به مناسبت سالگرد صدور فرمان مشروطيت
⭕️قسمت سوم:
❓پرسش:
به نظر شما از دل اندیشه سیاسی نائینی چگونه حکومتی در می آید؟
📌پاسخ:
معتقدم نائینی در تنبیه الامه مطالب خود را در دو بخش تنظیم وارائه کرده است. بخشی از این کتاب دفاع از #مشروطه_سلطنتی در آن مقطع تاریخی است.
👈ولی بخش مهمتر آن بیان اصول و #معیارهای_ثابتی است که هر حکومتی در هر عصر و زمانی، حتی عصر امام معصوم باید واجد آنها باشد.
به عنوان مثال:
👈اینکه حقیقت حکومت، نه تنها در نگاه دینی، بلکه نگاه عقلانی، #امانتداری است و زمامداران جامعه باید آن را امانتی بدانند که وظیفه حراستش را دارند، نه مالکیت نسبت به مملکت، منابع و ذخائر آن،
و نسبت به مردم. طبعا امانتدار باید #پاسخگوی امانتی باشد که در اختیارش نهاده شده،
نمی تواند خود را مبرّای از مسئولیت و پاسخگویی بداند. این شاخصه اصلی است.
🔻افزون بر آن، می توان شاخصه های دیگری را هم برشمرد:
اینکه اختیارات حکومت #محدود و #مقید به قانون است و قانون فصل الخطاب است،
قانونی که با #رأی_اکثریت مردم و بر اساس مصالح عمومی وضع میشود، 👈👈و به تعبیر شهید بهشتی «مبنای نظم اجتماعی در عصر غیبت امام معصوم، رأی اکثریت است.»
البته در هر جامعه ای، به ویژه در جوامع دینی و مکتبی رأی اکثریت مردم در چارچوب مرام و مکتبی است که در رتبه پیشین برگزیده اند؛
بر همین اساس، هیچ مقامی #فوق_قانون نیست؛
مردم دارای #آزادی های اجتماعی وسیاسی اند؛
مردم #حق_نظارت بر دولتمردان را دارند و این حق مستند به دلایل متعددی است؛
مردم با صاحبان قدرت از نظر حقوق، احکام و مجازاتها یکسان اند و زمامداران در این زمینه ها امتیازی بر مردم ندارند.
به نظرم از دیدگاه نائینی شاخصه های فوق از اصول و معیارهای ثابت حکومت مطلوب و ایده آل است.
❓پرسش:
❓آیا مفاهیمی چون #آزادی، #مساوات، تفکیک قوا، پارلمان و مانند آن را میتوان از دل شریعت استخراج کرد؟ و اصولا با دیدگاه نائینی میتوان مشروطیت و ارکان آن را تحلیل کرد؟
📌پاسخ:
نائینی معتقد بود مفاهیمی مثل #شورا، آزادی، مساوات و اعتبار رأی اکثریت، به آن معنایی که مرادش بود از آموزههای دینی استخراج می شود 👈👈و حتی تصریح می کرد آنچه در اروپا به عنوان مشروطه و ارکان آن مطرح شد، برگرفته از تمدن اسلامی است.
تعبیر «هذه بضاعتنا رُدّت الینا» که در تنبیه الامه به کار برده شده، به همین معناست.
ولی من عرض می کنم لازم نیست مفاهیم نو را از دل شریعت استخراج کنیم، همین که این مفاهیم با موازین و احکام مسلّم دینی تعارضی نداشته باشد، کافی است.
🔻به علاوه، آنچه از نظر عقل و #بنای_عملی_عقلا پذیرفته شود، میتواند با رعایت اصولی، از نظر شریعت هم پذیرفته شود.
بالاخره #عقل یکی از مبانی استنباط احکام شریعت است، همچنین برخی از بنائات عقلایی می تواند مورد تأیید شریعت هم باشد. پس در مواجهه با مفاهیم نو الزاماً ضرورت ندارد که از دل شریعت استخراج گردد.
❓پرسش:
آیا پروژه #نائینی برای مسائل امروز ایران #راهگشا و مؤثر می دانید؟
📌پاسخ:
اگر شاخصهای مدنظر نایینی مانند حاکمیت قانون، اعتبار رأی اکثریت، امانت دانستن حکومت و قدرت، #پاسخگو بودن زمامداران، #حق_نظارت_مردم بر قدرت، وضع قانون بر معیار مصالح و منافع عمومی چنانچه در جمهوری اسلامی رعایت شود و کارنامه چهل ساله از این زاویه مورد بازبینی قرار گیرد، می توان امیدوار بود که ما بعد از مشروطیت گامهای دیگری برداشته ایم.
البته نفس برچیدن نظام سلطنتی و تأسیس جمهوری اسلامی خودش گام دیگری بود که بعد از مشروطه برداشته شد، بالاخره نظام جمهوری در مقایسه با سلطنت، گامی به جلو و پیشرفت شمرده میشود.
معتقدم آنچه امام در اواخر عمرشان در موضوع قانونگذاری مطرح کردند، در مقایسه با نائینی گامی فراتر از بود. نائینی معتقد بود حکومت فقط در دایره #مباحات می تواند قانون وضع کند، ولی امام معتقد بود حتی در قلمرو الزامیات شرعی هم، نمایندگان مردم می توانند بر اساس مصلحت و منافع عمومی قانون وضع کنند. متاسفانه این گام بلند جدی گرفته نشد و ابعاد مختلفش پیگیری نشد.
پایان
🖋حجت الاسلام سيدجواد ورعي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
⭕️نگاهي به كتاب معروف ميرزاي #ناييني
به مناسبت سالگرد صدور فرمان #مشروطيت
🛑قسمت چهارم ؛
تنبیه ُالاُمَّة و تَنْزیه ُالمِلَّة، مشهورترین رساله درباره مبانی فکری و ابعاد گوناگون حکومت مشروطه، بر اساس نگرش شیعی، و به زبان فارسی است.
✏️✏️نويسنده
📌میرزا محمدحسین غروی #نائینی (متوفی ۱۳۵۵ق) از شاگردان مبرِّز میرزا حسن شیرازی (متوفی ۱۳۱۲ق ۱۲۷۳ش)، آقا سید محمد فشارکی اصفهانی (متوفی ۱۳۱۶ق۱۲۷۷ش) و آخوند ملامحمد کاظم خراسانی (متوفی ۱۳۲۸ق)، و مجتهدی توانا و آگاه به مسائل زمان خود بود
📚محتوا
👈کتاب شامل مقدمه، پنج فصل و خاتمه است.
در مقدمه مطالبی درباره حقیقت استبداد و مشروطیت، دولت، قانون اساسی، مجلس شورای ملی، حریت و مساوات آمده است.
فصول پنج گانه کتاب عبارتاند از:
🔹1-پژوهش در بنیان سلطنت مجعوله در دین اسلام و توضیحِ اینکه نزد همه شرایع و حکما و عقلا، #سلطنت_استبدادی و «دل بخواهانه» پذیرفته نیست و سلطنت فقط به اقامه «وظایف و مصالح لازمه نوعیه» محدود است.
🔹2-بحث درباره اینکه در عصر غیبت چون دسترسی به صاحب مقام عصمت ممکن نیست و نایبان عام امام (فقیهان) نیز از «اقامه وظایفِ» حکومتی به دور ماندهاند، واجب است سلطنت از شکل #استبدادی به صورت «تحدید استیلای جَوْری» ارجاع گردد.
🔹3-کفایت حکومت مشروطه برای محدودساختن حاکمیت.
🔹4-بررسی شبههها و ایرادهایی که درباره تأسیس حکومت مشروطه مطرح شده است.
🔹5-شرایط صحت و مشروعیت دخالت نمایندگان منتخب مردم در سیاست و وظایف آنان.
خاتمه کتاب نیز دربرگیرنده دو «مقصد» (بخش) است:
در «استقصاء #قوای_ملعونه_استبداد»
علاج قوای استبدادی
❇#هدف_کتاب
هدف از نگارش این کتاب، چنانکه نائینی به صراحت بیان کرده، تنبیه امت به ضروریات شریعت و مبرّا کردن ساحَت دین (ملت) از زندقه و الحاد و بدعت (ظلم و استبداد) است.
👈هدف اصلی کتاب، نفی استبداد و اقامه دلیل بر درستی حکومت مشروطه، بر اساس مکتب تشیع، و پاسخ به اشکالات و شبهات مخالفان مشروطه است.
✏️نویسنده در سراسر کتاب، با دیدگاهی که #اسلام را توجیه کننده #استبداد و حاکمیت استبدادی میداند، به شدت مخالفت میکند.
📌 به عقیده او منکران و مخالفان #آزادی، مساوات، شورا و #قانون از قوای استبدادند،
از این میان به ویژه افرادی را که در زیِّ روحانیتاند و از جهل مردم به سود خویش سوء استفاده میکنند، «شعبه #استبداد_دینی» در کنار «شعبه استبداد سیاسی» میداند.
به عقیده مؤلف، #استبداد_دینی و قوای نفرین شده آن، از تمام جنبههای استبداد، برای جامعه خطرناکتر و مقابله با آن نیز مشکلتر و «در حدود امتناع است ».
❇اهمیت کتاب
به دلیل حساس بودن موضوع و نظریه ابراز شده در این کتاب، از آغاز نگارش آن تا امروز نظرهای متفاوتی درباره آن اظهار شده است، ولی حتی جدیترین منتقدان، نتوانستهاند عمق مباحث و دقت علمی آن را نادیده بگیرند و از ستایش و تحسین آن خودداری ورزند.
⭕آخوند خراسانی آن را «اجلّ از تمجید» دانسته و ملا عبدالله مازندرانی ضمن تمجید از این اثر، تمام اصول و مبانی سیاسی آن را مأخوذ از اسلام ذکر کرده است.
⭕به نوشته سیدمحمود طالقانی، این کتاب «با حرارت و استدلال محکم» نوشته شده و نظر نهایی و عالی اسلام و شیعه درباره حکومت با ارائه مدارک موثق، در آن بیان شده است و برای علما و مجتهدان، کتابی استدلالی و اجتهادی و برای عوام رسالهای تقلید درباره وظایف اجتماعی است.
⭕مرتضی مطهری این کتاب «ذی قیمت» را تفسیری دقیق از توحید عملی، اجتماعی و سیاسی اسلام دانسته که با استدلالها و استشهادهای متقن، از قرآن و نهج البلاغه توأم است.
💻نقل از ويكي شيعه.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
⭕️نگاهي به كتاب معروف #ناييني
به مناسبت سالگرد صدور فرمان #مشروطيت
🛑قسمت پنجم ؛
🟢مهم ترین اثر میرزای #نائینی که شهرت سیاسی و اجتماعی وی به دلیل نگارش آن است، "تبنیه الامه و تنزیه المله" به شمار می رود. وی این کتاب را در ۱۳۲۷ هجری در دوران استبداد صغیر نوشت.
تنبیه الامه به معنای آگاه کردن امت اسلام به ضروریات #شریعت بوده و
تنزیه المله یعنی منزه دانستن دین اسلام از بدعت #استبداد است.
#استبداد عامل #عقب_ماندگی #مسلمانان
❇در زمان مشروطه این اندیشه که #استبداد، عامل #انحطاط و عقب ماندگی ایران است در فضای فکری ایران موج می زد و برخی از متجددان، #اسلام را دینی استبدادی و مخالف آزادی و دموکراسی و بنابراین علت و عامل انحطاط و عقب ماندگی می پنداشتند و این چیزی بود که بر نائینی گران آمد.
او ضمن پذیرش این باور که استبداد عامل اصلی عقب ماندگی و انحطاط ایران و جهان اسلام بوده و هست، 👈👈تلاش کرد تا بر این نظر که اسلام دینی استبداد پذیر و مخالف آزادی و مشروطه است خط بطلان بکشد.
حتی از این پا فراتر می نهد و می گوید که حکومت صدر اسلام نیز مبتنی بر ۲ اصل مصلحت مردم و #آزادی_مردم بوده که اصول اساسی مشروطیت هستند.
📌بنابراین تلاش می کند تا ثابت کند که سیره و سنت پیامبر(ص) و ائمه و آموزه های قرآن همه موافق با اصول#حکومت_شورایی و در جهت نفی و نابودی حکومت استبدادی بوده و حتی اروپاییان حکومت عملی، احکام سیاسی و علوم مدنی خود را از اسلام و مسلمانان پس از جنگ های صلیبی گرفته اند.
🔹نائینی راز ترقی سریع و خارق العاده اسلام و مسلمانان اولیه را در نوع حکومت غیر استبدادی می داند که با شهادت حضرت علی(ع) و روی کار آمدن معاویه حکومت مسلمانان به استبداد تغییر کرد و از آن پس رو به انحطاط رفتند.
👈نائینی معتقد بود #استبداد، باعث اوضاع نابسامان کشور شده است و تنها راه حل برای خروج از این بنبست را تأیید #مشروطه میدانست.
نائینی، #استبداد_دینی را یکی دیگر از عوامل عقب ماندگی جوامع می داند و پیدایش شعبه استبداد دینی را نیز به سیاست معاویه مربوط می کند
و می نویسد که شعبه استبداد دینی دو رشته است: #سکوت در برابر ظلم و استبداد و #معاونت به استبداد. بنابراین وی استبداد را به استبداد سیاسی و دینی تقسیم می کند و معتقد است هر دو می تواند باعث عقب ماندگی جوامع شوند.
👈بنابراین نائینی معتقد بود استبداد، باعث اوضاع نابسامان کشور شده است و تنها راه حل برای خروج از این بنبست را تأیید مشروطه میدانست.
وی در رساله خود حاکمیت اسلام را با دلیل و برهان قاطع اثبات کرد و پرده از چهره حکومتهای استبدادی برداشت و همچنین زندگی در زیر سلطه استبداد را مساوی با #برده بودن اعلام کرد.
❇#نائینی و #بیداری_مردم
✏️نائینی در رساله خود وظیفه حکومت را محدود می کند به حفظ نظم، رساندن حق به حق دار، حفظ امنیت مردم و جلوگیری از تجاوز بیگانگان.
وی برخی امور را به عنوان #حقوق_شهروندان در یک جامعه غیر استبدادی معرفی میکند که عبارتند از آزادی، مساوات، مشارکت، #نظارت، امنیت مالی، امنیت بر عرض و ناموس، امنیت بر مسکن، #عدم_تجسس از خفایای افراد، عدم نفی انسان ها از تصرف در مال و...
بنابراین نائینی با طرح این نظریات در برابر فضای استبداد زده جامعه، باعث آگاهی و بیداری جامعه اسلامی شد.
❇نائینی معتقد است ۲ نوع حکومت بیشتر وجود ندارد ↩️یکی حکومت #تملیکیه و دیگری #ولایتیه است. حکومت تملیکه همان #استبدادی است که شاه هر چه می خواهد انجام می دهد و مملکت، مردم، جان، مال و ناموس خلایق از اموال شاه محسوب می شود.
نائینی این حکومت را استبدادی و #شرک_آمیز می داند و آن را بدعتی در اسلام می شمارد.
↩️اما در #حکومت_ولایتیه، قدرت امانتی است نزد حاکمان، #امانتی که هر یک از مردم در آن سهمی دارند و می توانند #حاکم را بازخواست کنند در واقع در حکومت ولایتیه این خواست مردم است که اجرا می شود و حاکم تنها در محدوده ای که در قانون اساسی تعیین شده، اختیار دارد.
🖋نقل از "نائینی، نظریه پرداز سیاسی ایران در دوره مشروطه " سايت ايرنا
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛