⭕️نگاهي به كتاب معروف #ناييني
به مناسبت سالگرد صدور فرمان #مشروطيت
🛑قسمت پنجم ؛
🟢مهم ترین اثر میرزای #نائینی که شهرت سیاسی و اجتماعی وی به دلیل نگارش آن است، "تبنیه الامه و تنزیه المله" به شمار می رود. وی این کتاب را در ۱۳۲۷ هجری در دوران استبداد صغیر نوشت.
تنبیه الامه به معنای آگاه کردن امت اسلام به ضروریات #شریعت بوده و
تنزیه المله یعنی منزه دانستن دین اسلام از بدعت #استبداد است.
#استبداد عامل #عقب_ماندگی #مسلمانان
❇در زمان مشروطه این اندیشه که #استبداد، عامل #انحطاط و عقب ماندگی ایران است در فضای فکری ایران موج می زد و برخی از متجددان، #اسلام را دینی استبدادی و مخالف آزادی و دموکراسی و بنابراین علت و عامل انحطاط و عقب ماندگی می پنداشتند و این چیزی بود که بر نائینی گران آمد.
او ضمن پذیرش این باور که استبداد عامل اصلی عقب ماندگی و انحطاط ایران و جهان اسلام بوده و هست، 👈👈تلاش کرد تا بر این نظر که اسلام دینی استبداد پذیر و مخالف آزادی و مشروطه است خط بطلان بکشد.
حتی از این پا فراتر می نهد و می گوید که حکومت صدر اسلام نیز مبتنی بر ۲ اصل مصلحت مردم و #آزادی_مردم بوده که اصول اساسی مشروطیت هستند.
📌بنابراین تلاش می کند تا ثابت کند که سیره و سنت پیامبر(ص) و ائمه و آموزه های قرآن همه موافق با اصول#حکومت_شورایی و در جهت نفی و نابودی حکومت استبدادی بوده و حتی اروپاییان حکومت عملی، احکام سیاسی و علوم مدنی خود را از اسلام و مسلمانان پس از جنگ های صلیبی گرفته اند.
🔹نائینی راز ترقی سریع و خارق العاده اسلام و مسلمانان اولیه را در نوع حکومت غیر استبدادی می داند که با شهادت حضرت علی(ع) و روی کار آمدن معاویه حکومت مسلمانان به استبداد تغییر کرد و از آن پس رو به انحطاط رفتند.
👈نائینی معتقد بود #استبداد، باعث اوضاع نابسامان کشور شده است و تنها راه حل برای خروج از این بنبست را تأیید #مشروطه میدانست.
نائینی، #استبداد_دینی را یکی دیگر از عوامل عقب ماندگی جوامع می داند و پیدایش شعبه استبداد دینی را نیز به سیاست معاویه مربوط می کند
و می نویسد که شعبه استبداد دینی دو رشته است: #سکوت در برابر ظلم و استبداد و #معاونت به استبداد. بنابراین وی استبداد را به استبداد سیاسی و دینی تقسیم می کند و معتقد است هر دو می تواند باعث عقب ماندگی جوامع شوند.
👈بنابراین نائینی معتقد بود استبداد، باعث اوضاع نابسامان کشور شده است و تنها راه حل برای خروج از این بنبست را تأیید مشروطه میدانست.
وی در رساله خود حاکمیت اسلام را با دلیل و برهان قاطع اثبات کرد و پرده از چهره حکومتهای استبدادی برداشت و همچنین زندگی در زیر سلطه استبداد را مساوی با #برده بودن اعلام کرد.
❇#نائینی و #بیداری_مردم
✏️نائینی در رساله خود وظیفه حکومت را محدود می کند به حفظ نظم، رساندن حق به حق دار، حفظ امنیت مردم و جلوگیری از تجاوز بیگانگان.
وی برخی امور را به عنوان #حقوق_شهروندان در یک جامعه غیر استبدادی معرفی میکند که عبارتند از آزادی، مساوات، مشارکت، #نظارت، امنیت مالی، امنیت بر عرض و ناموس، امنیت بر مسکن، #عدم_تجسس از خفایای افراد، عدم نفی انسان ها از تصرف در مال و...
بنابراین نائینی با طرح این نظریات در برابر فضای استبداد زده جامعه، باعث آگاهی و بیداری جامعه اسلامی شد.
❇نائینی معتقد است ۲ نوع حکومت بیشتر وجود ندارد ↩️یکی حکومت #تملیکیه و دیگری #ولایتیه است. حکومت تملیکه همان #استبدادی است که شاه هر چه می خواهد انجام می دهد و مملکت، مردم، جان، مال و ناموس خلایق از اموال شاه محسوب می شود.
نائینی این حکومت را استبدادی و #شرک_آمیز می داند و آن را بدعتی در اسلام می شمارد.
↩️اما در #حکومت_ولایتیه، قدرت امانتی است نزد حاکمان، #امانتی که هر یک از مردم در آن سهمی دارند و می توانند #حاکم را بازخواست کنند در واقع در حکومت ولایتیه این خواست مردم است که اجرا می شود و حاکم تنها در محدوده ای که در قانون اساسی تعیین شده، اختیار دارد.
🖋نقل از "نائینی، نظریه پرداز سیاسی ایران در دوره مشروطه " سايت ايرنا
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_266
❇️چشم به امكانات ديگران دوختن مايه #انحطاط است!
💠لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ (۸۸/حجر)
🌱ای پيامبر! به آنچه كه ما با آن گروههای از كفّار را كامياب كردهايم، چشم مدوز و بر آنان اندوه مخور و بال محبّت خويش را برای مؤمنان فروگستر.
🔹در برابر امكانات ديگران، بر توانايیها وامكانات خود تكيه كنيد. تو كه قرآن داری، «آتَيْناكَ سَبْعاً» به دنيای كفّار دل نبند، وَ لا تَمُدَّنَ ...
🔹به نعمتهای دنيوی خيره و وابسته نشويد. «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (زيرا دنيا هم كم است «قليل» هم زودگذر است «عرض» هم غنچهای است كه برای كسی بطور كامل باز نمیشود «زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا»)
🔹خيره شدن سبب علاقه و دلبستگی میشود. (نگاه نكن تا دل اسير نشود) «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (گناه و انحراف را بايد از سرچشمه جلوگيری كرد)
زدست ديده و دل هر دو فرياد
كه هر چه ديده بيند دل كند ياد
🔹كسی میتواند مردم را به معنويّت سوق دهد، كه خود گرفتار ماديات نباشد «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ» (خطاب آيه به پيامبر است)
🔹همهی كسانی كه به سراغ دنيا میروند، به آن نمیرسند. «أَزْواجاً مِنْهُمْ»
🔹برای كسانی كه قابل هدايت نيستند، نبايد غصه خورد. «لا تَحْزَنْ»
🔹تواضع و نرمی در برابر دنيا ودنياپرستان، هرگز. «لا تَمُدَّنَّ» ولی در برابر دينداران همواره. «وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ»
🔹رهبر و مربی بايد در برابر مردم، نرمش و عطوفت داشته باشد. «وَ اخْفِضْ»
📚تفسیر نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#دين_عقلاني و #آگاهانه
🛑قسمت سوم:
❗️بزرگترین علت #انحطاط ما مسلمین این است که دست از تفقّه یعنى فهم عمیق اسلام برداشتیم
✅وظیفۀ #فقاهت در تمام مسائل #دینى
یک نکتۀ عجیبى هست و آن نکته این است: در اسلام، هم دستور علم یعنى آموزش است و هم دستور فقه است.
#فقه یعنى عمیق آموختن، آموزش عمیقانه.
کلمۀ «علم» با کلمۀ «فقه» این تفاوت را دارد که علم یعنى دانستن، یاد گرفتن؛ هر یاد گرفتنى علم است ولى هر یاد گرفتنى فقه نیست. فقه از نظر لغت عربى و از نظر اصطلاح قرآن یعنى آموزش عمیق، آموزشى که به درون حقیقت نفوذ پیدا کند. به عنوان مثال، خود علماى ما اصطلاحى دارند؛ یک وقت مىگویند «علم الحدیث»، یک وقت مىگویند «فقه الحدیث».
لهذا در احادیث وارد شده است:
«اِعْقِلُوا الْحَديثَ عَقْلَ دِرايةٍ لا عَقْلَ رِوايةٍ»
یعنى احادیث را بفهمید، تعقل کنید، تعقل از روى درایت و این که حقیقت و مقصود را دریابید، نه فقط تعقل کنید که الفاظش را حفظ کنید و براى دیگران نقل کنید. البته نه اینکه آن کار را نکنید، بلکه آن مهم نیست، عمده عقلِ درایت است.
جملۀ دیگرى هست: «حَديثٌ تَدْريهِ خَيرٌ مِنْ ألْفٍ تَرْويهِ» یعنى یک #حدیث را که #بفهمى و کشف کنى و معنىاش را درک کنى بهتر است از اینکه هزار حدیث دیگر را روایت و نقل کنى.
این را مىگویند «فقه».
🛑حالا ما در اسلام غیر از مسئلۀ علم و آموزش، دستور فقاهت در #تمام_شئون_دینى داریم. این فقاهتى که در دین و در احادیث وارد شده است، همین طورى که علما گفتهاند اختصاص به فقهِ در احکام ندارد؛ در تمام مسائل دینى، ما موظفیم فقیه باشیم. ما باید در توحید فقیه باشیم، در نبوت فقیه باشیم، در امامت فقیه باشیم، در معاد فقیه باشیم، در سیستم اخلاقى اسلام فقیه باشیم، در سیستم اجتماعى اسلام فقیه باشیم، در سیستم اقتصادى اسلام فقیه باشیم،
👈در همه چیز مربوط به اسلام باید #فقیه باشیم.
🟢گرایش ما به #جمود
یکى از وظایف ما در درجۀ اول همین است که خودمان در دینمان فقیه باشیم،
اسلام را عمیقاً درک کنیم.
⭕⭕ ما باید اعتراف کنیم که یکى از علل #انحطاط ما مسلمین و شاید بزرگترین علت انحطاط ما مسلمین این است که دست از تفقّه یعنى فهم عمیق اسلام برداشتیم؛
👈همان چیزى که شیخ الطائفه در اول کتاب مبسوط از گروهى از شیعیان شکایت مىکند و مىگوید اینها دچار جمود شدهاند؛
چون دچار #جمود شدهاند از #تفقه مىترسند،
از استنباط مىترسند، از تفریع و رد فروع بر اصول مىترسند، از تطبیق اصول و کلیات بر فروع جزئیه مىترسند، اینها مردم جامدى هستند.
ما هم خیلى به جمود گراییدیم. 😔😔
ولى دین اسلام دینى است که با #جمود سازگار نیست، با فهم عمیق سازگار است. اگر اسلام را عمیقاً فهم کنیم مىبینیم تمام مشکلاتى که امروز در فلان مسئله و فلان مسئله دچارش هستیم اسلام خودش حل کرده است.
💫ادامه دارد
🖋استاد شهيد مرتضي مطهري، كتاب حق عقل در اجتهاد
قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛