💠🌐 #فلسفه_ی_خاص_اسلام در باره ی #حقوق_خانوادگی
🛑قسمت اول:
🌐🔸 اسلام در مورد #حقوق_خانوادگی_زن_ومرد فلسفه ی خاصی دارد كه با آنچه در چهارده قرن پیش می گذشته و با آنچه در جهان امروز می گذرد مغایرت دارد. اسلام برای زن و مرد در همه ی موارد یك نوع حقوق و یك نوع وظیفه و یك نوع مجازات قائل نشده است؛ پاره ای از حقوق و #تكالیف_و_مجازاتها را برای مرد مناسبتر دانسته و پاره ای از آنها را برای زن، و در نتیجه در مواردی برای زن و مرد وضع مشابه و در موارد دیگر وضع نامشابهی در نظر گرفته است.
❓چرا؟ روی چه حسابی؟ آیا بدان جهت است كه اسلام نیز مانند بسیاری از مكتبهای دیگر نظریات تحقیرآمیزی نسبت به زن داشته و زن را جنس پست تر می شمرده است و یا علت و فلسفه ی دیگری دارد؟ .
💢👈مكرر در نطقها و سخنرانیها و نوشته های پیروان سیستمهای غربی شنیده وخوانده اید كه #مقررات_اسلامی را در مورد #مهر_و_نفقه و #طلاق و #تعدد_زوجات و امثال اینها به عنوان تحقیر و توهینی نسبت به جنس زن یاد كرده اند؛ چنین وانمود می كنند كه این امور هیچ دلیلی ندارد جز اینكه فقط جانب مرد رعایت شده است.
♦️می گویند تمام مقررات و قوانین جهان قبل از قرن بیستم بر این پایه است كه مرد جنساً شریفتر از زن است و زن برای استفاده و استمتاع مرد آفریده شده است، حقوق اسلامی نیز بر محور مصالح و منافع مرد دور می زند.
♦️می گویند اسلام دین مردان است و زن را انسان تمام عیار نشناخته و برای او حقوقی كه برای یك انسان لازم است وضع نكرده است. اگر اسلام زن را انسان تمام عیار می دانست تعدد زوجات را تجویز نمی كرد، حق طلاق را به مرد نمی داد، شهادت دو زن را با یك مرد برابر نمی كرد، ریاست خانواده را به شوهر نمی داد، ارث زن را مساوی با نصف ارث مرد نمی كرد، برای زن قیمت به نام مهر قائل نمی شد، به زن استقلال اقتصادی و اجتماعی می داد و او را جیره خوار و واجب النفقه ی مرد قرار نمی داد. اینها می رساند كه اسلام نسبت به زن نظریات تحقیرآمیزی داشته است و او را وسیله و مقدمه برای مرد می دانسته است. می گویند اسلام با اینكه دین مساوات است و اصل مساوات را در جاهای دیگر رعایت كرده است، در مورد زن و مرد رعایت نكرده است.
♦️می گویند اسلام برای مردان امتیاز حقوقی و ترجیح #حقوقی قائل شده است و اگر امتیاز و ترجیح حقوقی برای مردان قائل نبود مقررات بالا را وضع نمی كرد.
اگر بخواهیم به استدلال این آقایان شكل منطقی ارسطویی بدهیم به این صورت در می آید: اگر اسلام زن را انسان تمام عیار می دانست حقوق مشابه و مساوی با مرد برای او وضع می كرد، لكن حقوق مشابه و مساوی برای او قائل نیست، پس #زن را یك انسان واقعی نمی شمارد.
📚مجموعه آثار شهید مطهری . ج19، ص: 128
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
🌐#فلسفه_خاص_اسلام درباره #حقوق_خانوادگی
👈در قسمتهای قبل، به تفاوتهای طبیعی جسمی و روحی زن و مرد اشاره شد . حال به موضوع احکام و حقوق زن و مرد در خانواده میپردازیم
#مهر_و_نفقه:
♦🌐یكی از سنن بسیار كهن در روابط خانوادگی بشری این است كه مرد هنگام #ازدواج برای زن «مهر» قائل می شده است؛ چیزی از مال خود به زن یا پدر زن خویش می پرداخته است، و بعلاوه در تمام مدت ازدواج عهده دار #مخارج_زن و فرزندان خویش بوده است.
💢❓ریشه ی این سنت چیست؟ چرا و چگونه به وجود آمده است؟ #مهر دیگر چه صیغه ای است؟ #نفقه دادن به زن برای چه❓؟ آیا اگر بنا باشد هر یك از زن و مرد به حقوق طبیعی و انسانی خویش نائل گردند و روابط عادلانه و انسانی میان آنها حكمفرما باشد و با زن مانند یك انسان رفتار شود، مهر و نفقه مورد پیدا می كند؟❓ یا اینكه مهر و نفقه یادگار عهدهایی است كه زن مملوك مرد بوده است؛ مقتضای عدالت و تساوی حقوق انسانها - خصوصاً در قرن بیستم- این است كه مهر و نفقه ملغی گردد،ازدواجها بدون مهر صورت گیرد و زن خود مسؤولیت مالی زندگی خویش را به عهده بگیرد و در تكفل مخارج فرزندان نیز با مرد متساویاً شركت كند.
🌹👈سخن خود را از #مهر آغاز می كنیم. ببینیم مهر چگونه پیدا شده و چه فلسفه ای داشته و جامعه شناسان پیدایش مهر را چگونه توجیه كرده اند.
🌐 #تاریخچه_مهریه
♦💢می گویند در ادوار ماقبل تاریخ كه بشر به حال توحش می زیسته و زندگی شكل قبیله ای داشته، به علل نامعلومی ازدواج با همخون جایز شمرده نمی شده است.
💑جوانان قبیله كه خواستار ازدواج بوده اند، ناچار بوده اند از قبیله ی دیگر برای خودهمسر و معشوقه انتخاب كنند. از این رو برای انتخاب همسر به میان قبایل دیگر می رفته اند. در آن دوره ها مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف نبوده است؛ یعنی نمی دانسته كه آمیزش او با زن در تولید فرزند مؤثر است. فرزندان را به عنوان فرزند همسر خود می شناخته نه به عنوان فرزندان خود. با اینكه شباهت فرزندان را با خود احساس می كرده نمی توانسته علت این شباهت را بفهمد. قهراً فرزندان نیز خود را فرزند زن می دانسته اند نه فرزند مرد، و نسب از طریق مادران شناخته می شد نه از طریق پدران. این دوره را دوره ی «مادرشاهی» نامیده اند.
💢👈دیری نپایید كه مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف شد و خود را صاحب اصلی فرزند شناخت. از این وقت زن را تابع خود ساخت و ریاست خانواده را به عهده گرفت و به اصطلاح دوره ی «پدرشاهی» آغاز شد.
در این دوره نیز ازدواج با همخون جایز شمرده نمی شد و مرد ناچار بود از میان قبیله ی دیگر برای خود همسر انتخاب كند و به میان قبیله ی خود بیاورد. و چون همواره حالت جنگ و تصادم میان قبایل حكمفرما بود، انتخاب همسر از راه ربودن دختر صورت می گرفت؛ یعنی جوان دختر مورد نظر خویش را از میان قبیله ی دیگر می ربود.
🌱تدریجاً صلح جای جنگ را گرفت و قبایل مختلف می توانستند همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند. در این دوره رسم #ربودن_زن منسوخ شد و مرد برای اینكه دختر مورد نظر خویش را به چنگ آورد، می رفت به میان قبیله ی دختر، اجیر پدر زن می شد و مدتی برای او كار می كرد و پدر زن در ازای خدمت داماد، دختر خویش را به او می داد و او آن دختر را به میان قبیله ی خویش می برد.
تا اینكه ثروت زیاد شد. در این وقت مرد دریافت كه به جای اینكه سالها برای پدر عروس كار كند، بهتر این است كه یكجا هدیه ی لایقی تقدیم او كند و دختر را از او بگیرد.
💢💢این كار را كرد و از اینجا «مهر» پیدا شد.
روی این حساب در مراحل اولیه، مرد به عنوان طفیلی زن زندگی می كرده و خدمتكار زن بوده است. در این دوره زن بر مرد حكومت می كرده است. در مرحله ی بعد كه حكومت به دست مرد افتاد، مرد زن را از قبیله ی دیگر می ربوده است. در مرحله ی سوم مرد برای اینكه زن را به چنگ آورد به خانه ی پدر زن می رفته و سالها برای او كارمی كرده است. در مرحله ی چهارم مرد مبلغی به عنوان «پیشكش» تقدیم پدر زن می كرده است و رسم #مهر از اینجا ناشی شده است.
.📚مجموعه آثار شهید مطهری . ج19، ص: 195
@quranpuyan
🌐 #فلسفه_خاص_اسلام درباره #حقوق_خانوادگی:
🛑قسمت نوزدهم
#مهریه_در_نظام_حقوقی_اسلام: بخش دوم
❤👈مرحله ی پنجمی هم هست كه جامعه شناسان و اظهارنظركنندگان در باره ی آن سكوت می كنند. در این مرحله مرد هنگام ازدواج یك «پیشكشی» تقدیم خود زن می كند و هیچ یك از والدین حقی به آن پیشكشی ندارند. زن در عین اینكه از مرد پیشكشی دریافت می دارد،
🌐 استقلال اجتماعی و اقتصادی خود را حفظ می كند.
↩اولاً به اراده ی خود شوهر انتخاب می كند نه به اراده ی پدر یا برادر.
↩ثانیاً در مدتی كه در خانه ی پدر است، همچنین در مدتی كه به خانه ی شوهر می رود كسی حق ندارد او را به خدمت خود بگمارد و استثمار كند. محصول كار و زحمتش به خودش تعلق دارد نه به دیگری و در معاملات حقوقی خود احتیاجی به قیمومت مرد ندارد.
مرد از لحاظ بهره برداری از زن، فقط حق دارد در ایام زناشویی از وصال او بهره مند شود و مكلف است مادامی كه زناشویی ادامه دارد و از وصال زن بهره مند می شود، زندگی او را در حدود امكانات خود تأمین نماید.
♦👈این مرحله همان است كه #اسلام آن را پذیرفته و زناشویی را بر این اساس بنیان نهاده است. در قرآن كریم آیات زیادی هست درباره ی اینكه مهر زن به خود زن تعلق دارد نه به دیگری. مرد باید در تمام مدت زناشویی عهده دار تأمین مخارج زندگی زن بشود و در عین حال درآمدی كه زن تحصیل می كند و نتیجه ی كار او، به شخص خودش تعلق دارد نه به دیگری (پدر یا شوهر) .
♦👈اینجاست كه مسأله ی #مهر_و_نفقه شكل معمّاوشی پیدا می كند، اگر بناست چیزی به پدر زن داده نشود و شوهر هم حق ندارد زن را استثمار و از او بهره برداری اقتصادی بكند و زن از لحاظ اقتصادی استقلال كامل دارد و حتی از جنبه ی حقوقی نیازی به قیمومت و اجازه و سرپرستی ندارد، #مهر دادن و #نفقه پرداختن برای چه؟
✅ فلسفه ی حقیقی مهر
به عقیده ی ما پدید آمدن مهر نتیجه ی تدبیر ماهرانه ای است كه در متن خلقت و آفرینش برای تعدیل روابط زن و مرد و پیوند آنها به یكدیگر به كار رفته است.
مهر از آنجا پیدا شده كه در متن خلقت نقش هر یك از زن و مرد در مسأله ی عشق مغایر نقش دیگری است.
دانشمندان می گویند: مرد از زن شهوانی تر است. در روایات اسلامی وارد شده كه مرد از زن شهوانی تر نیست بلكه برعكس است، لكن زن از مرد در مقابل شهوت تواناتر و خوددارتر آفریده شده است. این خصوصیت همواره به زن فرصت داده است كه دنبال مرد نرود و زود تسلیم او نشود و برعكس، مرد را وادار كرده است كه به زن اظهار نیاز كند و برای جلب رضای او اقدام كند. یكی از آن اقدامات این بوده كه برای جلب رضای او و به احترام موافقت او هدیه ای نثار او می كرده است.
👈#مهر با حیا و عفاف زن یك ریشه دارد. زن به الهام فطری دریافته است كه عزت و احترام او به این است كه خود را رایگان در اختیار مرد قرار ندهد و به اصطلاح شیرین بفروشد.
#زن همیشه مرد را می ساخته و مرد اجتماع را. آنگاه كه حیا و عفاف و خودداری زن از میان برود و زن بخواهد در نقش مرد ظاهر شود، اول به زن مهر باطله می خورد و بعد مرد مردانگی خود را فراموش می كند و سپس اجتماع منهدم می گردد.
♦️👈همان قدرت زنانه كه توانسته در طول تاریخ شخصیت خود را حفظ كند و به دنبال مرد نرود و مرد را به عنوان خواستگار به آستان خود بكشاند، #حیا_وعفاف را شعار خود قرار دهد، بدن خود را از چشم مرد مستور نگه دارد و خود را اسرارآمیز جلوه دهد، الهام بخش مرد و خالق عشق او باشد، هنرآموز و شجاعت بخش و نبوغ آفرین او واقع شود، در او حس «تغزّل» و ستایشگری به وجود آورد و او به فروتنی و خاكساری و ناچیزی خود در مقابل زن به خود ببالد، همان قدرت می توانسته مرد را وادار كند كه هنگام ازدواج عطیه ای به نام «مهر» تقدیم او كند.
#مهر ماده ای است از یك آیین نامه ی كلی كه طرح آن در متن خلقت ریخته شده و با دست فطرت تهیه شده است.
📚مجموعه آثار شهید مطهری . ج19، ص: 200
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛