مڪارم اخلاق 🔻 حضرت امام جعفر #صادق صلوات الله و سلامه علیه به جراح مداینی فرمودند آیا به تو بگویم که #مکارم_اخلاق چیست ؟ [عرض کرد بله فدایت شوم] فرمودند : 🔸گذشت کردن از مردم 🔸سهیم کردن برادر دینی در مال خود 🔸و بسیار به یاد خدا بودن 📚 غررالحکم جلد ۲ ص ۴۵۱ ┄═❁🍃❈🌸❈🍃❁═┄ @quranpuyan

#دين_عقلاني و #آگاهانه 🛑قسمت دهم : هیچ عبادتی بالاتر از #تفقّه در دین نیست 👈حضرت امیر(ع) به فرزندش امام مجتبی(ع) می‎نویسد: «وَتَفَقَّهْ فِی ‎الدِّینِ» یعنی در دین #تفقّه کن فهم عمیق و بصیرت کامل و دین به معنای شریعت و قانون الهی است که این شریعت و قانون، شامل اصول و فروع دین می‎شود. معنای فهم دین این است که واجب است بر همه‎ ی مردم نسبت به آنچه در دین است عالِم بشوند تفقّه یعنی انسان دنبال فهم دین برود و این ظاهراً امری است واجب و لازم. 👈 در زمینه تفقّه در دین، باید موضوعات مختلفی را بحث کنیم مهم‎ترین علمی که در دین باید تفقّه بشود و انسان آن را بداند سه علم است. «آیَةٌ مُحْکَمَۀَ، سَنَّۀٌ قائِمَۀ، فَریضَۀٌ عادِلَۀ.» آیت محکمه مقصود اصول اعتقادات است؛ توحید، نبوت، عدل، امامت، معاد و هر چه مسئله و بحث پیرامون مسائل عقیدتی مطرح است که به آن‎ها اصول دین می‎گویند. ↩️سنۀ قائمه یک سلسله مسائل و دستورات اخلاقی است که برای تزکیه و تطهیر روح از صفات رذیله و زشت، برای ما صادر شده است که به آن‎ها علم اخلاق می‎گویند. فریضۀ عادله یک دوره احکام فقهی شرعی که مایحتاج یک مسلمان است مسائل شرعی که انسان به آن‎ها احتیاج دارد که به آن‎ها فروع دین می‎گویند. 💫امام صادق(ع) می‎فرماید: مقصود از علمی که رسول خدا فرمود بر هر مسلمانی طلب آن واجب است «هُوَ عِلْمُ التَّقْوَی وَالْیَقِینِ» (بحار ج ٢ ص ٣٢)علم تقوی و علم یقین است. مرحوم مجلسی در ضمن تفسیر امام صادق(ع) می‎فرماید: علم تقوی همان علم به اوامر و دستورات و نواهی و محرمّات و تکلیف‎هایی که انسان اگر آن‎ها را انجام بدهد از عذاب خداوند نجات پیدا می‎کند و علم یقین به آن علمی می‎گویند که مربوط به معارف و شناخت‎های مربوط به اصول دین و معتقدات قلبی است. 💫علی ع فرمودند: علم ٢ قسم است: ١ـ علمی که مردم مجاز نیستند به ترک یاد گرفتن آن و باید تمام مسلمانان از مرد و زن آن را بیاموزند و آن علمی است که رنگ اسلام و مسلمانی به انسان می‎بخشد و آدمی با نداشتن آن علم مسلمان نخواهد بود و آن هم بسیار روشن است که علم #عقاید و علم به #احکام و علم #اخلاق است. ⬅️٢ـ علمی است که آموختن آن بر همه کس واجب نیست و آن علم، علم به خواص و اسرار مخلوقات و پی بردن به عظمت خداوند و قدرت حق است. (خصال شیخ صدوق باب ٢ تایی‎ها حدیث ٣٠) همچنین علی علیه ‎السّلام فرمود: هیچگاه خودت را سرگرم علمی نکن که ندانستن آن علم برای تو ضرری ندارد. نه ضرر دنیوی نه ضرر آخرتی و هیچگاه از فراگرفتن علمی که اگر آن علم را ندانی جهل تو اضافه می‎شود. غفلت نکن. مثلاً راجع به علم اخلاق: حضرت امیر(ع) فرمود: همانطوری که زراعت احتیاج به باران دارد عقلاء هم نیاز به اصلاح و تربیت خود دارند و انسان در پرتو اخلاق اصلاح و تربیت می‎شود. حضرت امیر فرمود: بر فرض اینکه اگر امیدی به بهشت و ترسی از جهنم هم نداشتیم و بر فرض اینکه پاداش و کیفری هم در کار نباشد باز بر ما لازم است که مکارم اخلاق را به دست بیاوریم چرا چون #مکارم_اخلاق از عوامل رسیدن به سعادت و رستگاری است. (مستدرک الوسائل ج ٢ ص ٢٨٣) مطلب بعدی: آنقدر مسئله تفقّه در دین مهم است که در روایت آمده است هنگامی که رسول اکرم(ص) علی(ع) را برای مأموریتی به یمن اعزام کرد درباره‎ی علی(ع) اینگونه دعا کرد. «اللُّهمَ فَقِّههُ فِی الدِّینِ» خدایا علی را در دین فقیه کن. 💫علی(ع): اِذا اَرادَ الله بِعَبْدٍ خیراً فَقَّهَهُ فِی ‎الدِّینِ. هرگاه خدای متعال بخواهد به بنده ‎ای خیر برساند او را در دین فقیه می‎کند. (غررالحکم) 💫رسول خدا(ص) فرمود: هیچ عبادتی بالاتر از #تفقّه در دین نیست. (کتاب ترغیب ج ١ ص ٩٣) 👌یک نکته مهم: قرآن می‎فرماید: «وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَۀَ فَقَدْ اُوتِیَ خَیراً کَثیراً» (بقره ٢٦٩) قرآن می‎فرماید: ما به هر کس حکمت دادیم به آن خیر کثیر داده ‎ایم و یا در آیه دیگر قرآن می‎فرماید: «وَ لَقَدْ اتَینَا لُقْمانَ الْحِکْمَۀِ» ما به حضرت لقمان #حکمت دادیم. (سوره لقمان آیه ١٣) از امام صادق(ع) پرسیدند: مراد و مقصود از #حکمت در این ٢ آیه چیست؟ امام فرمود: «اِنَّ الْحِکْمَۀَ اَلْمَعْرِفَۀُ وَالتَّفَقُّهُ فِی‎الدِّینِ» فرمود: مقصود از حکمت معرفت و تفقّه در دین است. (بحار ج ١ ص ٢١٥) 🔻در پایان این بحث یک حدیث در فضیلت #تفقّه در دین می‎خوانیم. امام کاظم ع فرمود: در دین تفقّه کنید زیرا تفقّه کلید بصیرت است و عبادت تام است و تفقّه باعث می‎شود انسان به منازل بالا برسد و رتبه‎های جلیل، چه در دین و چه در دنیا و اگر کسی تفقّه در دین نکند خداوند از هیچ‎یک از عمل او راضی نیست 👈و در حدیث دیگر آمده است: هر کس تفقّه در دین نکند خداوند هیچ عملی از اعمال او را پاک نمی‎کند. (بحار ج ١٠ ص ٢٤٧، ج ٧٨ ص ٣٤٦) 🖍دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت عباس ابوالحسنی @quranpuyan