✅نیازسنجی علامه سید محمدحسین طباطبایی (ره) 🔻وقتی به قم آمدم، مطالعه‌ای در وضع تحصیلی حوزه کردم و فکری درباره نیاز جامعه اسلامی، بین آن نیاز و آنچه موجود بود، تناسبی ندیدم. جامعه ما نیاز داشت که به عنوان جامعه اسلامی قرآن را درست بشناسد و از گنجینه‌های علوم این کتاب عظیم الهی بهره‌برداری کند ولی در حوزه‌های علمیه حتی یک درس رسمی قرآن وجود نداشت. 🔻جامعه ما برای اینکه بتواند عقاید خود را در قبال عقاید دیگران عرضه کند و از آنها دفاع نماید، به قدرت استقلال عقلی نیازمند بود. باید درس‌هایی در حوزه وجود داشته باشد تا قدرت تعقل و استدلال دانشجویان را بالا ببرد. چنین درس‌هایی در حوزه تدریس نمی‌شد … تعلیم و تربیت معنوی و اخلاقی به چشم نمی‌خورد مگر برای افراد نادری. 🔻نه از فلسفه و معقول خبری بود و نه از تفسیر قرآن و نه از سایر بخش‌های کتاب و سنت، بلکه فقط فقه و اصول تدریس می‌شد که فقط بخشی از سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم‌السّلام) بود. 🍃بر خود لازم دیدم که یک درس فلسفه، یک درس تفسیر قرآن و یک درس اخلاق در حوزه شروع کنم. 📚رهنامه #پژوهش ، ش 6، ص 43 👉@rahnameh

✳️سهم #پژوهش_در_درس_خارج 🔹فعالیت شاگرد در درس خارج، به سه دسته تقسیم می‌شود که هر سه را باید انجام دهد. دسته اول، فعالیت‌های تمهیدی؛ دسته دوم، فعالیت‌های تقریری و دسته سوم، فعالیت‌های پژوهشی. 🔻فعالیت‌های تمهیدی این است که طلبه باید برای درس خارج مهیا شود ... طلبه باید پیش‌مطالعه دقیق داشته باشد، اقوال را ببیند ... و هر چه آمادگی‌های قبل از درس خارج، بیشتر باشد، میزان و سطح بهره‌مندی از درس خارج بیشتر می‌شود. 🔻فعالیت دیگر، فعالیت تقریری است. درس خارج به لحاظ اهمیت و نیز هدف مهمی که بر دوش خود دارد که ایجاد اجتهاد است، حتماً باید همراه با فعالیت تقریری باشد، چه تقریر شفاهی و چه تقریر کتبی. شاگرد باید بعد از درس، درس را تقریر کند. چه در قالب مباحثه‌... و چه تقریر کتبی با قلم خودش (نه اینکه حرف های استاد را من البدو الی الختم بنویسد). 🔻علاوه بر تقریر، یک مرحله دیگر هم وجود دارد که آن، نقد و پژوهش است. پس طلبه باید فعالیت تحقیقی هم داشته باشد. مثلاً اینکه استاد می‌گوید قال فلانٌ کذا، آیا درست می‌گوید؟ باید تحقیق شود یا اینکه ببیند وقتی استاد استدلالی می‌کند، درست استدلال کرده است؟ طلبه باید نسبت به آن نقد کند. پس اگر این رکن رکین تحقیق و فعالیت تحقیقی نباشد، درس خارج، ارزش و فایده‌ای ندارد و طلبه به مقلّدی تبدیل می‌شود که حرف‌هایی را می‌شنود که تأثیر دارد، اما اجتهادی را که خود طلبه پا پیش بگذارد و جرئت نظر دادن پیدا کند، به همراه نمی‌آورد. 📎حجت الاسلام احمد مبلغی، رهنامه، ش 7، ص16و17 ✍️پانوشت: گویا #پژوهش به معنای واقعی کلمه در درس خارج نیز چندان یافت نمی شود! 👉@rahnameh

🌿⭕️🌿درس خارج به سبک مکتب سامرا؛ نوعی از حضور بایستۀ #پژوهش_در_درس_خارج 🔹سبک سامرایی به سبک «شاگردمحوری»، معروف و دارای ویژگی‌های منحصر به ‌فردی است. میرزای شیرازی، بارزترین مجری این روش بوده است. در این روش، ابتدا استاد مسئله اصولی یا فرع فقهی را مطرح، و پس از بررسی موضوع توسط استاد، اصل بحث، به صورت شاگردمحوری و مباحثه میان شاگردان و استاد آغاز می‌شود و شاگردان به اظهار نظر و نقض و ابرام می‌پردازند و از آرا و افکار آن‌ها در درس بهره برده می‌شود. 🔹همه شاگردان پیش از حضور در درس، به تحقیق و بررسی آرا و تفکر می‌پرداختند. سپس در کلاس شرکت می‌کردند. 🔹وقتی از میرزای شیرازی سؤال می‌شد، ابتدا ایشان از شاگردان نظر می‌خواستند و پس از اظهار نظر شاگردان، به آن‌ها جواب می‌داد و با این شیوه، استعداد شاگردان هم شناسایی می‌شد. 🔹از آنجا که این سبک بر اساس شاگردمحوری بود، گاهی استاد چندین ساعت به کلاس ادامه می‌داد. میرزای شیرازی، بر اساس استعداد شاگردان، آن ها را امتحان می‌کرد و به آن‌ها موضوع تحقیق می‌داد. سپس از آن‌ها نتیجه تحقیق را می‌خواست. ♦️افزون بر میرزای شیرازی، میرزا محمدتقی شیرازی، سید میرزا حسن شیرازی، سید محمد فشارکی، میرزا عبدالهادی شیرازی، از طرفداران مکتب سامرا بوده‌اند. در این سبک، افراد با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کردند و طی مدت کوتاه‌تری مجتهد می‌شدند. آخوند خراسانی و شیخ فضل‌الله نوری و بسیاری دیگر، از پرورش یافتگان این روش هستند. ♦️در این مکتب طلبه حکم محققی را دارد که استاد فقط راهنمای اوست. همچنین در این روش، روحیه علمی در شاگرد به وجود می‌آید و تثبیت می‌شود و او نحوه فعالیت جمعی را در حل و فصل مسائل علمی فرا می‌گیرد. در این سبک، شاگرد روش منطقی اندیشیدن، صحبت کردن و ارائه نظر به دیگران و احترام به نظر مقابل را می‌آموزد. 📚حجت الاسلام محمدعلی رضایی اصفهانی، مقاله «سبکهای مختلف درس خارج»، رهنامه، ش 7 #پژوهش #طلبه_محوری 👉@rahnameh

✅ معرفی موانع #تفکرمحوری طلاب از سوی فضلای حوزه 💠 موانع نه گانه زیر سبب تضعیف تفکرمحوری و گرایش به حفظ محوری می شود: 🔻1ـ وضعیت معیشتی دشوار و در نتیجه عدم تمرکز لازم طلبه نه تنها نمی تواند با دریافت شهریه، زندگی حداقلی قابل تحملی برای خودش داشته باشد، بلکه در بسیاری از موارد به راحتی نمی تواند تشکیل خانواده بدهد و گاه مجبور می شود در کنار درسهای طلبگی به کار دیگری بپردازند تا معاش خود را تامین کند. 🔻2ـ کم شدن نظارت اساتید بر شاگردان شاید در گذشته در موارد متعددی ـ به دلیل تعداد کم شاگردان ـ استاد می توانست نظارت دقیق تری نسبت به طلبه هایی داشته باشد که در درسش شرکت می کنند و ببیند آیا به صورت جدی درسشان را دنبال می کنند یا نه. 🔻3ـ شیوه ارزیابی حافظه محور 🔻4ـ روش تدریس منفعل، یک سویه و استادمحور باید استادان را آموزش داد که تفکر محور عمل کنند و طلاب را با مطلب درگیر نمایند. استاد باید مقداری سر کلاس فعال تر عمل کند و با طرح سوال و نظرخواهی باب اندیشه ورزی را باز نماید و مهارتهای لازم برای تفکر و پژوهش را در اختیار طلاب بگذارد. اگر مهارتهای لازم برای تفکر و تحصیل تفکرمحور و پژوهش محور به طلاب آموزش داده شود، به خودی خود پس از مدتی، به هیچ وجه به سمت حفظ گرایی کشیده نمی شوند. 🔻5ـ ترک مباحثه یا انحصار مباحثه بر تکرار سخنان استاد 🔻6ـ احساس طلبه مبنی بر اینکه آنچه می خواند در زندگی روزمره اش و در زندگی حاکم بر مردم جامعه اثر چندانی ندارد. 🔻7ـ خالی بودن متن درسی از تمرین و پژوهش 🔻8ـ عدم استقبال از فکر و سخن نو باید در حوزه از اندیشه و طرح نو استقبال شود. باید به فکر نو ارزش داد و هر اندیشه ای ـ ولو ابتدایی ـ مورد بررسی و اعتبارسنجی قرار گیرد و از صاحبان افکار نو به صورت مادی و معنوی قدردانی شود. باید به کسی که در راه پژوهش، حتی گامی کوچک برداشته، بها داده شود. 🔻9ـ عدم هدایت و ساماندهی طلاب به سوی رشته های مورد علاقه اقدام متقابل برای رفع هر یک از این موانع، گامی به سوی تحقق تفکرمحوری است. 🌿رهنامه #پژوهش ، شماره 10، صص28ـ36 ، گفتگو با شماری از فضلای حوزه 👉@rahnameh

✳️ #تفکر_انتقادی چیست؟ 🔻«تفکر» ایجاد ربط و هماهنگی میان اطلاعات و بازچینی آنها جهت تولید دادۀ جدید است. 🔹«تفکر انتقادی» نوعی رویکرد در تفکر است و منظور از آن داشتن نگاه تیزبینانه، هوشمندانه و پرهیز از سطحی نگری و سهل انگاری در رویارویی با افکار و نتایج آنهاست .بنابراین مقصود از آن برخورد منفی و شکایت آمیز با افکار دیگران نیست. 🔺انسانهایی که انتقادی فکر می کنند، عقاید و افکار را به صورت عمیق بررسی می کنند و با دیدگاه های دیگران برخوردی فعال، موشکافانه دارند و خودشان تصمیم می گیرند به چه چیزی باور داشته باشند و یا چه کاری انجام دهند. 🔹مولفه های اصلی تفکر انتقادی عبارتند از: 1ـ تحلیل 2ـ ارزشیابی. مراد از تحلیل، تجزیه کردن افکار پیچیده به اجزا سازنده آن است و مراد از ارزشیابی، تعیین میزان هماهنگی درونی یک اندیشه و همخوانی آن با شواهد بیرونی است. 🔻برای تقویت مهارت تفکر انتقادی موارد زیر توصیه می شود: 1ـ پیش از هر گونه تصمیم یا اقدامی، فرصت تفکر را برای خود فراهم کنید؛ 2ـ مانع کنجکاوی خود نشوید. از پرسیدن خجالت نکشید؛ 3ـ به جنبه های گوناگون موضوع توجه کنید و سعی کنید جامع نگر باشید؛ 4ـ از نظر ذهنی و عقلی دقیق باشید؛ 5ـ به افکار، فرضیه ها و احتمالات دیگر توجه کنید؛ 6ـ تا حدی که مقدور است اطلاعات و شواهد موجود را جمع آوری کنید و به اطلاعات شخصی خودتان قانع نباشید؛ 7ـ همانند دانشمندی واقعی فکر کنید؛ 8ـ آثار و نتایج یکی اندیشه را به دقت رصد کنید. 📚چکیدۀ مقاله «تفکر انتقادی»، رهنامه #پژوهش ، ش 10 #تفکر 👉@rahnameh

♨️اهمیت فرصت‌نگری در پژوهش و تولید علم ✳️ استعمار بلای بزرگی بود که بر سر کشورهای منطقه‌ی آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین فرود آمد؛ استعمار چیز عجیبی بود. این استعمار را چه چیزی به‌وجود آورد؟ «علم»! قدرتهای اروپایی این توفیق را پیدا کرده بودند که چند صباحی زودتر از فلان کشورها، مثلاً فرض کنید که به اسلحه‌ی خودکار آتشی دست پیدا کنند؛ همین موجب شد که یک کشوری مثل انگلیس -مثلاً یک جزیره‌ی دورافتاده- بتواند بر کشور عظیمی مثل هند مسلّط بشود. 💠بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری ـ ۱۳۹۴/۰۸/۲۰ 🔺پ. ن: در #پژوهش و تولید دانش باید با سرعت بیشتر وارد میدان شد، چرا که در «زمانِ» رسیدن به یک دانش نیز رقابت است و دست برتر با کسی است که زودتر به نتیجه می‌رسد. پس اولویت ها را بشناسیم، مرزهای دانش را رصد کنیم و فرصت را غنیمت شماریم ... #کلام_رهبری #اهمیت_پژوهش 👉@rahnameh

✅ ضرورت اصلاح نظام هنجاری علم و پژوهش در حوزه 🔻جامعۀ علمی، با هنجارهای ویژه خود است که اداره می شود. بر هر جامعۀ علمی، هنجارهایی حکومت می کنند. در برخی دانشگاه ها، کارِ کم اما با کیفیت یک هنجار و ارزش محسوب می شود و استاد دانشگاه افتخار می کند که در طول دوران تدریس مثلا پایان نامه های کم تعداد و عمیقی را راهنمایی کرده است. 🔻در حوزه علمیۀ ما برخی از این هنجارهای و معیارها باید کنار برود. اینکه برای شخصیت علمی افراد، بسته به تدریس و متعلق تدریس آنها ارزش قائل شویم و آنها را با این ملاک ارزیابی کنیم، چندان منطقی به نظر نمی رسد! 🔻نظام هنجاری ما در ارزیابی ها و ارزشگذاری ها باید تغییر کند؛ مثلا ما به تدریس و عنوان «مدرس» خیلی بها می دهیم. اگر کسی در همه عمرش یک #پژوهش عمیق و استوار هم ننوشته باشد، ولی جزو مدرسین باشد، از کسی که فقط به پژوهش پرداخته و آثار ارزشمندی نیز دارد، گاه ارزشمندتر محسوب می شود! 🔻نظام هنجاری می تواند به مدیریت علمی و پژوهشی ما و به استادان و طلاب ما جهت بدهد. اگر بنده خجالت بکشم از اینکه نتوانسته ام اندوخته های علمی ام را به صورت کتاب ارائه کنم و در قالب مقاله و امثال آن در بیاورم، طبیعی است که مجبور می شوم چاره ای بیندیشم و به حرکت بیفتم. 🔔 سنت حوزه ما این بوده که طلاب را حتی به «ننوشتن» تشویق کند! می گفته اند: «تا چهل سال هیچ ننویسید؛ فقط حول نوشته های گذشتگان کار کنید.» البته معلوم است که اگر کسی چهل سال ننویسد، دیگر هرگز نخواهد نوشت. 📚گفتگوی حجت الاسلام علیرضا امینی با خشت اول، ش1، ص 14ـ15. ✍️پانوشت: امروزه برخی اساتید ـ بر خلاف گذشته ـ طلاب را به نوشتن ترغیب می کنند، ولی به «منتشر نکردن» تا رسیدن مکتوبات به ده هزار صفحه تشویق می کنند! #آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه #هنجارهای_حوزوی 👉@rahnameh

✅اهمیت دوران آموزش در ظهور پژوهشگران موفق ♦️کسی می تواند پژوهشگر حقیقی باشد که دورۀ آموزش را به خوبی طی کرده باشد. طلبه تا مراحل آموزش را خوب طی نکرده باشد اساسا نمی تواند پژوهش واقعی داشته باشد، چرا که هم دستش از مواد خام خالی است و هم نمی داند آخرین حلقه های دانش کجاست تا حلقه ای تازه بر آنها بیفزاید. بنابراین تلاشش یا نامرغوب است یا تکرار مکررات! (اقتباس از گفتگوی سلیمان خاکبان با خشت اول، ش2ـ3، ص53) ✍️پانوشت: #پژوهش به معنای واقعی عبارت است از: فرایند حل مسئله و تولید دانش. برای تولید دانش ـ افزون بر مهارتهای پژوهشی ـ هم نیازمند مواد خام (=تخصص علمی) هستیم و هم نیازمند شناخت مرز دانش (=آخرین پژوهش ها و پاسخ ها). این دو ـ فی الجمله ـ باید در دورۀ آموزش به دست آید، با این تفاوت که دومی متاخرتر و سطح بندی شده فراگرفته شود. البته بدیهی است که مهارتهای پژوهشی باید قبل از رسیدن به مرحله ای که ویژه تولید دانش است (=درس خارج) در خلال دورۀ آموزش، تحصیل و تا حدودی تعمیق شده باشند. #الزامات_پژوهش #نسبت_آموزش_و_پژوهش 👉@rahnameh

🔴برای پژوهش آموزان 💠به سوی حرفه ای شدن(۱) 🔻تعریف مفهوم "واژه تحقیق" معانی لغوی واژه تحقیق درست و صحیح گردانیدن امور، پیدا کردن گمشده، یافتن، جستجو کردن، حقیقت یابی و به اثبات رسانیدن مدعا است. معنای لغوی پِژوهش : پِژوهش pezuh-es (اِ مص. پژوهیدن) 1ـ جستجو، بازجویی، بازجست، رسیدگی، تفحص، تحقیق، استفسار... بررسی¬ها و جستجوهای علمی ...(محمد معین، فرهنگ فارسی، ج1، ص778) و... و در اصطلاح تا کنون بیش از بیست و پنج معنا بر اساس انواع رویکرد ها و مکاتب دانشی برای تحقیق ارائه شده است، مثلاً می گویند تحقیق عبارت است از مجموعه مقررات و قواعدی که چگونگی جستجو را به پژوهشگر می آموزند، یا در تعریف دیگر تحقیق عملی است منظم به منظور پاسخ گویی به سؤال علمی مورد نظر. ♦️ادامه دارد... #پژوهش #مهارتهای_پژوهشی #باپژوهش_قوی_شویم #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠در باب اهمیت تکرار 🔻1. سالهای آغازین ورودم به حوزه، درسی داشتیم با عنوان سیره‌ی علما. روز های سه شنبه. زمانش دوساعت به غروب بود به گمانم. گاهی با چشمهای پف کرده وارد کلاس می شدیم. جذابیت درس کلاس را لذت بخش می کرد. استاد ما دانشمند فاضلی به نام حاج آقای افضلی بود. مشی و سلوک عرفانی داشت. الان هم دارد. مدیر مدرسه هم بود. می‌گفت من خودم را مربی می‌دانم نه مدیر. شوخ طبعی‌اش هم برای ما جالب بود. یک روز برای کاری به دفترش رفته بودم. تازه کیوی به بازار آمده بود. سیب‌زمینی آب پز را به من نشان می داد و می‌گفت بفرما کیوی! خب برای ما جالب بود. 🔻یادم می‌آید که استاد دکتر احمد عابدی در کلاس درس به طلبه‌ای که زیادی اشکال می‌کرد گفته بود: در گذشته کتک خوردن از استاد برای خودش یک اجر و قرب محسوب می‌شد. می‌گفت گاهی استاد از منبر پایین می‌شد و با عصا از خجالت اشکال و سوال بی ربط مستشکل در می آمد! و محصل نه تنها ناراحت نمی‌شد، بلکه پیش دیگران پز می‌داد که استاد به من توجه دارد! 🔻شوخی استاد ما هم حتی اگر برای خواننده بی‌مزه بنماید، برای من جالب بود. آقای افضلی اصرار داشت بر این تعارفش، و تکرار می‌کرد: بفرما کیوی. به گمانم سالهای نخستی بود که کشت نهالش در منطقه باغهای گرگان توسعه پیدا کرده بود. آن زمان برای خودش اجر و قربی در ظرف میوه داشت. من که از همان اول تشخیص داده بودم سیب زمینی داخل ظرفه، خندیدم و گفتم در سفره‌ی طلبگی ما از این کیوی‌ها فروان پیدا می‌شه‌. 🔻با اینکه روحیه لطیف و پوست‌پیازی داشت و نمازهای صبحش با حال گریه همراه بود؛ اما هیبت و هیمنه‌ای داشت نزد ما. بچه‌ها از ایشان حساب می‌بردند. گاهی صدایش را از آن سوی مدرسه می‌شنیدیم. در فاصله‌ی تقریبی پنجاه شصت متر دورتر از ما که در حال تذکر به طلبه‌‌ای بود. مکرر از اهل بیت(ع) می‌گفت. اشعار مولوی را هم می‌خواند. اصلاً مولوی پژوه بود. کتاب سروش آسمانی‌اش را بعدها که به دیدنش رفتم به من هدیه داد. البته مشروط که بخوانمش. خواندم؛ اما نه همه‌اش را. تقریباً کلامش را با بیت دوم این شعر سعدی تمام می‌کرد: گفتم که الف، گفت؛ دگر، گفتم هیچ در خانه اگر کس است، یک حرف بس است. همیشه گویی این شعر توسط حاج آقای ما از جنس تکرار بود! 🔻2. در سال‌های اخیر با همکاران‌مان در مدیریت ترویج پژوهش سیر فعالیت‌های پژوهشی طلبه را طراحی کردیم. اگر بودجه و اعتباری داشتیم می توانستیم به صورت موشن گرافیک منتشر کنیم. چه کنیم. نداریم! در این سیر یک صفحه‌ای تمام برنامه‌هایی که اجرای آن موجب پرورش پژوهشی طلبه می‌شود، درج شده است. اولین گام این سیر مرحله ی توجیه و انگیزه بخشی علمی و پژوهشی است. می‌بایست طلبه را با ضرورت و اهمیت امر پژوهش آشنا کنیم. 🔻اما مسأله این بود که مگر ایجاد روحیه تحقیق و پژوهش با یک بار و دوبار و چند بار شکل می‌گیرد. جنس کار روانشناختی است. باید این مسأله که پژوهش چه دردی را دوا می‌کند و چرا باید پژوهش کرد درونی شود. اگر بگوییم نظیر توصیه‌های اخلاقی است پرت نگفتیم. اگر یک بار موعظه کافی بود، چرا کلاس‌های درس اخلاق و وعظ و خطابه با برگزاری یک جلسه برای هر نفر متوقف نمی‌شود؟ چرا باید مکرر تذکر بشنویم؟ سیره ی اخلاقی علما را چرا به طلبه های جوان آموزش می دادند؟ و چرا باید مستمرا بشنویم؟ چرا باید سیره و منش اخلاقی مدیریتی امام و بزرگان دائما باید به مدیران گفته شود؟چرا به یکی دو جلسه بسنده نمی شد و نمی شود؟ چرا این‌همه تکرار در آیات قران دیده می‌شود؟ و... ضرورت پژوهش، اهمیتش، چرایی نیاز امروز ما به پژوهش، حجم انتظارات از جامعۀ اسلامی، نقش پژوهشگر در اصلاح امور، سیره‌ی علما و دانشمندان در پژوهش و نظایر اینها چیزی نیست که با یک بار و دو بار سخنرانی و کلاس و کارگاه آموزش پژوهش احساس بی نیازی کنیم... اساساً ساختار ذهنی انسان به نحوی است که برای اینکه به طور کامل مفاهیم و گزاره‌ها را دریافت کنیم، نیازمند چند مرتبه برخورد و درگیری هستیم. پژوهش نیز اینگونه است. تکرار توجیه و انگیزه بخشی یک رکن مستمر در این عرصه است. #آموزش #پژوهش #تکرار #آموزش_پژوهش_محور @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠پژوهش نوآورانه 🔹️یکی از شاخص های پژوهش استاندارد وجه نوآورانه آن به شمار می رود؛ اما این شاخصه برای برخی از نو آموزان چندان روشن نبوده و نیاز به توضیح دارد. به نظر می‌رسد نکات ذیل برخی از ابعاد وجه نوآوری تحقیق را ناظر به موضوع تحقیق روشن نماید. ۱) اولین وجه نوآورانه موضوع تحقیق اصطلاحا تکراری نبودن است.(البته نگارنده درباره پژوهش تکراری به طور مفصل نوشته و در همین کانال نیز درج شده است). منظور از تکراری نبودن یعنی موضوعی که تاکنون روی آن کار علمی نشده است. گاهی گفته می‌شود پایان نامه‌های کارشناسی ارشد و سطح سه حوزه نیازی به نو آوری ندارد؛ اما به نظرم این درست نیست. اگر چه جنبه ی تعلیمی پایان نامه ها پر رنگ تر است؛ اما ارتباطی با مقوله نوآوری در تحقیق ندارد. زیرا دانشجو یا طلبه می‌تواند با کمک اساتید و صاحب نظران موضوع نوینی را برای پایان نامه خویش انتخاب نماید. در حالی که میزان توفیق او در پژوهش مرتبط با فرایند تحقیق و در حقیقت مقوله ای دیگر است؛ از این رو اگر کسی یک موضوع یا ایده جدیدی را صید نماید، می‌توان گفت تحقیق او دارای وجه نوآورانه است. البته محقق باید این بُعد را در پایان نامه یا تحقیقش منعکس کند.. ۲) یکی دیگر از وجوه نوآوری موضوع تحقیق، بررسی مسأله در یک بستر مکانی و یا زمانی خاص است. به این معنی که ممکن است موضوع تحقیق در یک منطقه ی جغرافیایی یا کشور کار شده باشد؛ اما همان موضوع در کشوری دیگر انجام نشده باشد. از این رو محقق می تواند مدعی شود وجه نوآوری موضوع تحقیق انجام آن برای اولین بار در کشور می باشد. همچنین اگر تحقیق در یک منطقه یا استان و شهر انجام شود. و نیز چنانکه تحقیق در زمان دیگری انجام شود. ۳) گاهی درباره موضوعی پژوهش هایی از نوع مطالعات کتابخانه ای انجام شده و هیچ مطالعه ی میدانی درباره ی آن موضوع انجام نشده است‌. یا اینکه کار میدانی شده؛ اما در تحقیق جدید از روشی نوین استفاده می شود که در پژوهشهای پیشین سابقه نداشته است. مثلا محقق از روش گراندد تئوری یا روش دیکوم استفاده می کند. می توان ادعا کرد این تحقیق نیز جزو تحقیقهای نو محسوب می شود؛ البته نو از حیث استفاده از روش جدید. نکته ی قابل توجه اثبات وجه نوآوری است. یعنی محقق می باید وجه نوآورانه ی تحقیق خویش را به اثبات برساند. نکته آخر اینکه چنانکه از نکات پیش گفته پیداست، جنبه نوآوری تحقیق با پیشینه تحقیق پیوند دارد، از این رو نوآوری پژوهش می‌بایست با توجه به بررسی پیشینه تحقیق نوشته شود. 🔹️ علاوه بر وجوه نوآورنه در موضوع تحقیق انتظار می رود محتوای تحقیق نیز با نوآوری همراه باشد. به این معنی که ممکن است موضوع تحقیق نو باشد؛ اما هیچ اتفاق بدیعی در محتوای تحقیق مشاهده نشود. این تحقیق توی ذوق خواننده می زند‌. زیرا محتوای علمی نوآورانه به مثابه ی این است که در یک تحقیق ارائه ای روشمند از یک نظریه، دیدگاه، رویکرد و بحث علمی جدید در ساحات و سطوح مختلف ارائه شده باشد. با این همه بین پژوهش نوآورانه و نظریه پردازی نباید خلط شود؛ زیرا بین این دو اشتراکات و تمایزاتی حاکم است. نوآورانه بودن هردو، مبتنی بودن هردو بر ادله، نتیجه داشتن و روشمندی هردو از اشتراکات و کم دامنه بودن تحقیق نوآورانه و پردامنه بودن نظریه از امتیازات آنها به شمار می رود. در تشریح نسبت این دو گفته شد: بین نوآوری و نظریه پردازی عام وخاص است: نوآوری عام و نظریه پردازی خاص است. #پژوهش #مسائل_پژوهشی @masaelepazuheshi

#هفته_پژوهش شعارهفته پژوهش #حوزه،_#پژوهش،_#جنگ_شناختی و#جهاد_تبیین روزاول: #جهاد_تبیین و دستاوردهای علمی پژوهشی روز دوم: #پژوهش،زن،خانواده و #جهاد_تبیین روز سوم: #پژوهش و #علوم_شناختی بارویکرد اسلامی روز چهارم: حوزه و#جهاد_تبیین، زمینه ساز تمدن اسلامی روز پنجم: #پژوهش، ابزار و عرصه های #جنگ_شناختی و آسیب های اجتماعی آن روز ششم: دانشمندان و پژوهشگران، پیشران #پژوهش و #جهاد_تبیین #حوزه #پژوهش #جنگ_شناختی #جهاد_تبیین #هفته_پژوهش ▫️▫️▫️▫️▫️▫️ @riismc I معاونت پژوهش