🔘 نظام ارزشهای اجتماعی؛ تعیینکنندۀ رفتار افراد در مورد حجاب
📌 دکتر سینا کلهر در گفتوگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛
🔖 وقتی گفتمان حاکم مبتنی بر حجاب و عفاف است استفاده از الزام، تثبیتکننده و تشدیدکننده است؛ البته بهشرطی که درست و سرِ جای خود انجام شود.
🔖 اما وقتی که گفتمان حجاب از اکثریت تبدیل به اقلیت میشود و بهلحاظ ذهنی هم همراهی عمومی وجود ندارد، در این حالت الزام بهجای تثبیتکردن گفتمان، آن را تضعیف و تشدید میکند؛ یعنی به سیر نزول و تضعیف گفتمانی دامن میزند و عملاً نتیجۀ معکوس میدهد.
🔖 آن چیزی که در موضوعی مثل حجاب و هر موضوع دیگری تعیینکنندۀ رفتار افراد است، نظام ارزشهای اجتماعی است؛ یعنی هنجار و ارزش و بایدونبایدی است که بهشکل عمومی و عرفی پذیرفته شده و هرچقدر هنجارهای رسمی و قانونی به این هنجار اجتماعی نزدیکتر باشد یا سعی کند که فاصلهاش را بهنحوی تنظیم کند که از هنجار عرفی به هنجار رسمی فاصلۀ زیادی اتفاق نیفتد، امکان موفقیت وجود دارد.
#ماهنامه
#رویش_اندیشه
#سینا_کلهر
🌐 @rouyeshandisheh
🔘 لزوم بازنگری در الگوی پوشش
📌 دکتر سینا کلهر در گفتوگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛
🔖 پوشش همواره معنای زیباییشناختی داشته و اتفاقاً یکی از مشکلات ما این بود که به این بُعد مسأله توجه نکردیم؛ یعنی آمدیم و آن را از چشمانداز پوشیدگی صرف لحاظ کردیم و نه از چشمانداز زیباییشناختی.
🔖 اما این چشمانداز زیباییشناختی با تحولاتی که در توسعه و رفاه جامعه اتفاق افتاده و همچنین با گسترش شهرنشینی و از بینرفتن نظامهای محلهای و آشناییهای قدیمی که مبتنی بر روابط خانوادگی و خویشاوندی بود، اهمیت زیادتری پیدا کرده است؛ یعنی اساساً ظاهر مهم شده و به اولین و مهمترین معیار قضاوت تبدیل شده و گریزی هم از آن نیست.
🔖 من فکر میکنم که اگر ما آن تنوع پوششی خود را از یک سری معیارهای سختگیرانه خارج کنیم و معیار خود را معیار شرعی بگذاریم و نه ذوق و سلیقههای گروههای خاص، اتفاقاً کاملاً میتوانیم حجاب عرفی را پوشش دهیم.
#ماهنامه
#رویش_اندیشه
#سینا_کلهر
🌐 @rouyeshandisheh
🔘 فرهنگ غالب بر ذهنیت زنان جامعۀ ایران عفاف و پوشیدگی است
📌 دکتر سینا کلهر در گفتوگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛
🔖 علیرغم همۀ تغییر و تحولاتی که در حجاب و پوشش صورت گرفته، فرهنگ غالب بر ذهنیت زنان جامعۀ ایران عفاف و پوشیدگی است.
🔖 اگر ما الان از حجاب صحبت میکنیم، طرف دیگر آن بیحجابی نیست بلکه حجاب عرفی است. درست است که حجاب عرفی مبنای شرعی ندارد اما زن ایرانی به اسم بیحجابی و بدحجابی و اینکه گناه است آن لباس را نمیپوشد؛ بلکه کاملاً آن را حجاب میداند هرچند که از نظر ما پوشش این زن منطبق با حجاب شرعی نیست.
🔖 به نظر من راهحل اساسی برای این مسئله، تندادن به تنوع پوشش است. ممکن است ظاهر این حرف ساده باشد اما بسیار راهگشاست.
🔖 بهلحاظ الگوی پوششی بهشکل رسمی باید واقعاً یک بازنگری داشته باشیم که البته با استانداردهای شرعی هم مطابقت داشته باشد و البته که بهشکل عینی و عملی هم باید این پوشش ارزان، بهصرفه و زیبا باشد.
#ماهنامه
#رویش_اندیشه
#سینا_کلهر
🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 آسیبها و بحرانهای امروز در زمینۀ حجاب، ثمرۀ الزام رضاخان به بیحجابی است
📌 دکتر سینا کلهر در گفتوگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛
🔖 همۀ این آسیبها و بحرانهایی که ما در زمینۀ حجاب با آن مواجه هستیم، ثمرۀ آن الزام رضاخان است که امروز خودش را نشان داده است. با این توضیح که اولاً الزام او، یک زیرساخت فرهنگی بسیار پیچیده و بسیار دقیق داشت.
🔖 شما میبینید که رضاخان در سال 1305 بخش زیادی از رفتارهای فرهنگی که معطوف به بخش مردان جامعه یا سایر اقشار جامعه بود را الزامی کرد؛ اما در اینجا حجاب استثناء میشود.
🔖 در طول سالهای 1305 تا 1314 یعنی نزدیک به یکدهه فعالیت فرهنگی برای زمینهسازی جهت پذیرش الزامیشدن بیحجابی، اتفاقی که میافتد این است که بهشکل بسیار هوشمند و هدفمندی به اقلیتهای مذهبی اجازه میدهد که در جامعه فعالیت داشته باشند و آزادانه رفتوآمد کنند. بعد هم از مقامات دولتی و چهرهها و نخبهها شروع میکند.
🔖 او حتی به مسئلۀ همنشینی برهنگی و بیحجابی با نخبگی و پیشرفتهبودن و پیشروبودن هم فکر کرده است؛ یعنی این برنامه بسیار پیچیده بود و اولین و مستقیمترین ثمرۀ آن هم این شد که بلافاصله یک اقلیت بسیار منسجم، نخبه، دارای موقعیت و قدرت بالای اجتماعی بیحجاب و برهنه در جامعه شکل گرفت. بستر اصلی بیحجابی و برهنگی و ضدپوشش در جامعۀ ما از دل همین الزام رضاشاه بیرون آمد و متشکل شد.
#ماهنامه
#رویش_اندیشه
#سینا_کلهر
🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 موقعیت غلبۀ گفتمانی یا نبود آن؛ تعیینکنندهای مهم در مسئلۀ حجاب
📌 دکتر سینا کلهر در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 مهمترین گفتارهایی که جریان مخالفِ با حجاب بهوسیلۀ آن موضع خودش را توضیح میدهد و توجیه میکند و در تلاش است که آن را به پیش ببرد، حق انتخاب آزادی در پوشش و همچنین آزادی در انتخاب نوع لباس است و همۀ این گفتارها از ایدۀ آزادی در انتخاب پوشش و از اینکه من انسانم و دیگری نمیتواند من را اجبار کند و این اجبار با شأن انسانی سازگار نیست وارد میشود.
🔖 البته این نکته را هم باید خاطرنشان کرد که ما در مسئلۀ حجاب پیچیدگی بسیار زیادی داریم. یک زمانی اکثریت جامعه هوادار و طرفدار و عامل به حجاب بوده و بهعبارت دیگر گفتمان حجاب، یک گفتمان غالب بوده و تحلیل من این است که در اواخر دهۀ پنجاه و دهۀ شصت، فشار اجتماعی و گفتمان مردمی بوده که حجاب الزامی شده و میدانید آن تلاشهایی که جریان بیحجاب و بدحجاب بهشکل اجتماعی انجام داد، برای اینکه قانون الزامیشدن حجاب لغو شود، فقط به این دلیل به نتیجه نرسید که افکار عمومی مردم با آن همراهی نکردند.
🔖 در آن موقعیت و وضعیت که غلبۀ گفتمانی حجاب وجود داشته، الزامیبودن حجاب نهتنها نقش مخربی نداشته بلکه عامل تثبیت هم بوده است. لذا این موقعیت غلبۀ گفتمانی یا عدمغلبۀ گفتمانی تعیینکنندۀ مهمی در مسئله است. وقتی گفتمان حاکم مبتنی بر حجاب و عفاف است استفاده از الزام، تثبیتکننده و تشدیدکننده است؛ البته بهشرطی که درست و سرِ جای خود انجام شود.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#سینا_کلهر
🌐 @rahyaft_andisheh