✅ انواع روششناسی اجتهاد از منظر استاد #علیدوست
🔹الان سه نوع روششناسی استنباط داریم، یکی این است که بحثکننده، #روش_شخص_و_گروهی را مدنظر قرار داده و شناسایی میکند و کیفیت استنباط آنها را مشخص میکند، مانند روش اجتهاد امامیه و اهل سنت یا بین دو نفر فقیه شیعه مانند شیخ اعظم و شیخ عبدالکریم حائری و … .
🔹گونه دیگر این است که انسان اجتهاد را به عنوان #فرایند شناسایی کرده و عملیات آن را فرا بگیرد؛ مثلا ابتدا بیان موضوع داشته باشد و موقعیت فقهی و شرعی مسئله و مناسبات را ببیند و تاسیس اصل کند.
🔹گونه سوم هم #بایستهشناسی اجتهاد است؛ یعنی چه اموری در اجتهاد معتبر است. در این گونه، خبره فن قصد دارد اسباب اجتهاد یعنی باستهها و نابایستهها را شناسایی کند. تفاوت بین گونه دوم و سوم هم در این است که گونه دوم فرایند اجتهاد و گونه سوم بایستههای آن را بررسی میکند.
🔹ما به هر سه گونه نیاز داریم تا به مدیریت اجتهاد برسیم، در گونه اول، شناسایی و رصد، تحلیل و نقد درست آراء مجتهدین صورت میگیرد تا مبنای طرف مقابل را بدانیم، مانند روش شیخ، بیشترین اثر برای این گونه آن است که انسان در نقض و ابرامها صحیح عمل کند. کارکرد گونه دوم هم اتقان و سرعت در کار و در واقع مدیریت اجتهاد است و کارکرد گونه سوم هم رسیدن به اطمینان و اعتماد در استنباط فقهی است.
(منبع: نشست علمی روششناسی اجتهاد در فقه هنر، ۱۴۰۰/۱۰/۱۶)
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad