نهج البلاغه ۱۲۷- وَ قَالَ ( عليه السلام ) : مَنْ قَصَّرَ فِي الْعَمَلِ ابْتُلِيَ بِالْهَمِّ وَ لَا حَاجَةَ لِلَّهِ فِيمَنْ لَيْسَ لِلَّهِ فِي مَالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصِيبٌ . و درود خدا بر او فرمود: آن كس كه در عمل كوتاهي كند، دچار اندوه گردد، و آن را كه از مال و جانش بهره اي در راه خدا نباشد خدا را به او نيازي نيست. تدبر ریشه برخی اندوه ها در بی عملی ها و کوتاهی هاست... پس برای نجات از اندوه باید فاصله علم و عمل را کم کرد و از آرزوها کاست پس بنشین و #اندوه هایت را بشمار و ببین چه اعمالی را بایستی انجام دهی و چگونه؟ و سپس به سرعت شروع کن تا #کوتاهی ها را #جبران کن. همچنین امام علیه السلام فرمودند مال یا جانت کدام یک در راه خدا صرف می شوند؟ و آیا خدا به ما توجه می کند؟ آری ! #ملاک توجه خدا به ما این است که خود را در میدان هزینه در راه خدا مشاهده کنیم، با مال و جان. پس #رفاه و آسایش ها و دنیای آباد و ثروت زیاد نشانه #توجه خداوند نیست. پس مومن #ثروتمند اگر از مالش خرج کند در راه خدا یعنی مورد عنایت خداست و به هر حال میدان #عمل برای همه مومنین سبب #قرب به خدا می شود... @rezayatazendegi

🥀نهج البلاغه ۱۸۱- وَ قَالَ ( عليه السلام ) : ثَمَرَةُ التَّفْرِيطِ النَّدَامَةُ وَ ثَمَرَةُ الْحَزْمِ السَّلَامَةُ و درود خدا بر او فرمود: حاصل #كوتاهي پشيماني، و حاصل #دورانديشي سلامت است 🥀تدبر چقدر اندوهناک است: ضربه می خوریم از خودمان چون که کوتاهی می کنیم و کارها را به موقع انجام نمی دهیم و واجبات را منحصر در نماز و عبادات کرده ایم در حالی که اگر فکر می کردیم و وظایف خود را به درستی می شناختیم و محکم ایستادگی می کردیم اوضاعمان اینگونه نبود که #حسرت ها بخوریم... پس باید دوراندیش باشیم و #آینده نگر و #آخرت باور و در محاسباتمان #نفع باقی را بر لذت های فانی ترجیح دهیم و باید #دوراندیش باشیم و مواضع احتمالی #لغزش و گناه را شناسایی کنیم مثل میدانهای مین تا به آنها نزدیک نشویم پس به یاد داشته باشد که یک #فرمانده همیشه اول #شناسایی می کند و سپس #عملیات. پ.ن يونس وَلَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الْأَرْضِ لَافْتَدَتْ بِهِ وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ وَقُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﺘﻢ ﻛﺮﺩﻩ، ﺍﮔﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﻭﻱ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، (ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻮﻝ ﻋﺬﺍﺏ،) ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺠﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ! ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ،( ﭘﺸﻴﻤﺎﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ; ﺍﻣﺎ) ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ (،ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺭﺳﻮﺍﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪ)! ﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ، ﺑﻌﺪﺍﻟﺖ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ; ﻭ ﺳﺘﻤﻲ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ! (٥٤) @rezayatazendegi

حکمت ۲۸۵ نهج البلاغه كُلٌّ مُعَاجَلٌ يَسْأَلُ الاِْنْظَارَ، وَكُلٌّ مُؤَجَّلٌ يَتَعَلَّلُ بِالتَّسْوِيفِ. امام علیه السلام فرمود : آن كس كه زمانش پايان گرفته، خواهان #مهلت است و آن كس كه مهلت دارد(در انجام كارهاى نيك و نهى از گناه) #كوتاهى مى كند. تدبر چه اشکالی دارد با این فکر زندگی کنیم که امروز روز آخر عمرمان است... چه اشکالی دارد خودمان را جای کسی قرار بدهیم که وقتش رو به اتمام است و باید اوضاعش را زودتر اصلاح کند... و چه اشکالی دارد فشارهای خوب بر ما وارد بشود تا به خودمان بجنبیم... پ.ن والعصر ان الانسان لفی خسر... المؤمنون حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ (ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﻏﻠﻂ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ) ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﮒ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻓﺮﺍﺭﺳﺪ، ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ: «ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻣﻦ! ﻣﺮﺍ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪ! (٩٩) لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺮﻙ ﻛﺮﺩم (ﻭ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻤﻮﺩم) ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺤﻲ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﻫﻢ!» (ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ:) ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ! ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ (ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ، ﻛﺎﺭﺵ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ)! ﻭ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺯﺧﻲ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ! (١٠٠) المطففين خِتَامُهُ مِسْكٌ وَفِي ذَٰلِكَ فَلْيَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ ﻣﻬﺮﻱ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﺸﻚ ﺍﺳﺖ; ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻌﻤﺘﻬﺎﻱ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺭﺍﻏﺒﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﺸﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ! (٢٦) @rezayatazendegi

حکمت ۲۹۸ نهج البلاغه مَنْ بَالَغَ فِي الخُصومَةِ أَثِمَ، وَمَنْ قَصَّرَ فِيهَا ظَلَمَ، وَلاَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَتَّقِيَ اللّهَ مَنْ خَاصَمَ. امام علیه السلام فرمود : كسى كه در #دشمنى با مخالفان افراط كند، آلوده گناه مى شود و كسى كه #كوتاهى كند بر خود ستم كرده (و حقش ضايع مى گردد) و كسى كه در مقام خصومت برآيد نمى تواند حق تقوا را رعايت كند. شرح آیت الله مکارم معمولا خصومت و ستيز با ديگران قابل كنترل نيست، حتى بهترين افراد وقتى گرفتار آن مى شوند و آتش خشم و غضب در آنان شعله ور مى گردد قادر به كنترل خويشتن نيستند و گرفتار گناهانى ازقبيل ظلم و ستم، گفتن سخنان ناروا، ريختن آبروى ديگران و اذيت و آزار مسلمانان مى شوند. در جمله دوم به نقطه مقابل آن اشاره كرده، مى فرمايد: «و كسى كه در مقام خصومت و احقاق حق كوتاهى كند بر خود ستم كرده (زيرا حقش پايمال مىشود)»؛ (وَمَنْ قَصَّرَ فِيهَا ظَلَمَ). قرآن مجيد نيز در ذيل آيات نهى از ربا مى فرمايد: «(لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ)؛ نه ظلم كنيد و نه ظلم به شما شود». گرچه اين آيه درباره رباخواران است؛ ولى در حقيقت يك شعار وسيع اسلامى است كه دستور مىدهد به همان نسبت كه مسلمانان بايد از ستمگرى بپرهيزند بايد از تن دادن به ظلم نيز اجتناب كنند و به گفته بعضى از دانشمندان : «اگر ستمكِش نباشد ستمگر كمتر پيدا مى شود». حال كه چنين است چه بهتر كه انسان وارد ميدان خصومت و ستيز براى احقاق حق نشود و تا مى تواند از گام نهادن در چنين ميدانى جز به هنگام ضرورت بپرهيزد، ازاينرو امام علیه السلام در سومين جمله مى فرمايد: «و كسى كه در مقام خصومت برآيد نمى تواند حق تقوا را رعايت كند»؛ (وَلاَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَتَّقِيَ اللّهَ مَنْ خَاصَمَ). به همين دليل، *افراد باشخصيت و متّقى سعى مى كنند حتى الامكان با كسى به جر و بحث و ستيز و خصومت برنخيزند* و چه بسا از بعضى حقوق خود صرف نظر مى كنند و آن را به مخالف مى دهند تا در اين ميدان خطرناك وارد نشوند. كلينى؛ در كتاب كافى باب مخصوصى درباره اين موضوع منعقد ساخته و در نخستين حديث آن، از اميرمؤمنان على علیه السلام نقل مى كند كه فرمود: «إِيَّاكُمْ وَالْمِرَاءَ وَالْخُصُومَةَ فَإِنَّهُمَا يُمْرِضَانِ الْقُلُوبَ عَلَى الاِْخْوَانِ وَيَنْبُتُ عَلَيْهِمَا النِّفَاقُ؛ از جدال و مراء و خصومت بپرهيزيد كه دلهاى دوستان را نسبت به يكديگر بيمار مى سازد و بذر جدايى در ميان آنها مى افشاند». @rezayatazendegi

حکمت ۳۳۱ نهج البلاغه وقال علیه السلام:إِنَّ اللّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ الطَّاعَةَ غَنِيمَةَ الاَْكْيَاسِ عِنْدَ تَفْرِيطِ الْعَجَزَةِ. امام علیه السلام فرمود : *خداوند سبحان طاعت خود را غنيمت زيركان قرار داده هنگامى كه افراد #ناتوان (و هوسباز) #كوتاهى مى كنند.* شرح ایت الله مکارم امام علیه السلام، مطيعان را با فاجران مقايسه مى فرمايد گويى جهان را صحنه جنگى به حساب مى آورد كه هوشمندان به مبارزه با لشكر #شيطان و هواى #نفس مى پردازند و بر آنها پيروز مى شوند وغنيمتى كه در اين جنگ سرنوشت ساز نصيب آنها مى شود اطاعت فرمان پروردگار است؛ ولى ناتوانها و فاجران كوتاهى مى كنند و در اين ميدان در برابر شيطان و هواى نفس شكست مى خورند و همه چيز را از دست مى دهند. نه تنها غنيمتى به دست نمى آورند بلكه سرمايه هاى #عمر و #ايمان و عنايات پروردگار را از كف خواهند داد. همانگونه كه به هنگام ذكر سند خطبه اشاره شد، اميرمؤمنان على علیه السلام پيش از وقعه صفين بر فراز منبر رفت و خطبه اى براى مردم خواند و آنان را دعوت به جهاد كرد و حمد و ثناى الهى را به جاى آورد و سپس فرمود: «إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَكْرَمَكُمْ بِدِينِهِ وَخَلَقَكُمْ لِعِبَادَتِهِ فَأَنْصِبُوا أَنْفُسَكُمْ فِي أَدَائِهَا وَتَنَجَّزُوا مَوْعُودَهُ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ جَعَلَ أَمْرَاسَ الاِْسْلامِ مَتِينَةً وَعُرَاهُ وَثِيقَةً ثُمَّ جَعَلَ الطَّاعَةَ حَظَّ الاَْنْفُسِ وَ رِضَا الرَّبِّ وَغَنِيمَةَ الاَْكْيَاسِ عِنْدَ تَفْرِيطِ الْعَجَزَةِ وَقَدْ حَمَلْتُ أَمْرَ أَسْوَدِهَا وَأَحْمَرِهَا وَلا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّه؛ خدا شما را با دينش (دين اسلام) گرامى داشت و براى عبادت (ومعرفت) خود آفريد، بنابراين خود را آماده براى اداى اين وظيفه كنيد و وعده الهى را مسلم بشمريد و بدانيد ريسمان هاى اسلام (كه خيمه اين آيين به آن وابسته است) محكم است و دستگيره هاى آنان استحكام دارد. سپس خداوند، اطاعت را بهره انسانها و موجب #رضايت پروردگار و غنيمت هوشمندان قرار داده است، در برابر كوتاهى عاجزان و ناتوانها. من امور شما را اعم از سياهپوست وسرخپوست (و سفيدپوست) بر عهده دارم و قوت و قدرتى جز به وسيله پروردگار نيست. (سپس دستور حركت به سوى ميدان نبرد با شاميان گردنكِش را به آنها داد)». @rezayatazendegi