#تقریر 📌امکان تصحیح قول به اجزاء امر ظاهری از واقعی در امارات 🔸در جلسه گذشته، در بحث اجزاء امر واقعی از ظاهری در امارات، بیان شد که حضرت امام (ره) معتقدند که در امارات مطلقاً اجزاء وجود ندارد. ایشان سپس قول آیت الله بروجردی را مبنی بر اجزاء در امارات را نقل و سپس نقد میکنند. 🔸استاد در این جلسه تبیین کردند که در نزاع بین امام و آیت الله بروجردی، حق با امام است و از جهت تحلیلی که آیت الله بروجردی نسبت به امارات دارند، قول ایشان باطل است. 🔸اما شاید بتوان از طریق دیگری مدعای آیت الله بروجردی (اجزاء در امارات) را با حفظ صحت قول امام (ره) در مجزی نبودن امارات از نگاه عقل و تحلیل امارات، تصحیح کرد. 🔸با این توضیح که از نگاه عقلی و تحلیل جایگاه و مفاد امارات، قول امام (ره) صحیح است. اما می توان پس از پذیرش این نگاه، با استفاده از اجماع و شهرت محقّقه فقها به عنوان راهی برای کشف سنّت، اثبات کرد که اجزاء در امارات وجود دارد. 🔸از تتبّع در کلام فقها می توان بدست آورد که ایشان در موارد متعدّدی اعتقادی به این مضمون که «الامتثال یقتضی الاجزاء» را قائل هستند و اگر بتوان شرائط اعتبار اجماع و شهرت را در مورد آن تطبیقداد، می توان اجماع یا شهرت را به عنوان دلیل شرعی بر اجزاء در امارات پذیرفت. 🔸ان قلت که در چنین مواردی اجماع معتبر نیست. چون مسئله اجزاء مربوط به امتثال است و حاکم در وادی امتثال عقل است و شارع نمی تواند در آن دخالت کند 🔸برای رفع استبعاد بیان می کنیم که همه اصولیین در مسئله جهر و اخفات و اتمام و قصر، با دلیل شرعی ،اعفاء را پذیرفته اند و قائلند که هر چند حکم عقل بر عدم اجزاء است، اما از روایت بدست می آید که شارع در این موارد تخفیفاً للعباد، عمل را مجزی می داند. 🔸لذا پذیرش قول شارع در اجزاء، استبعادی ندارد و اگر اجماع یا شهرت معتبر حاصل شود، می توان قول به اجزاء در امارات را پذیرفت. ✍️محسن ابراهیمی 99/11/18 #اصول #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی @almorsalaat

✴️#طلبه_موفق| مراجعه موردی به کتب گذشته به جای بازخوانی آنها 🎙استاد علی فرحانی #مشاوره_مجازی #پای_درس_استاد #مهارت_های_تحصیل_علم @almorsalaat

📝#تقریر|درباره حکم عام و طریقی «ایجاب احتیاط» و برخی خصوصیات آن 🔸در نظام فکری اصولیین، برای حکم شرعی مراتبی در نظر گرفته می شود. دو مرتبه اصلی، انشاء و فعلیت است. ویژگی مرتبه انشاء این است که باید بر اساس مصالح و مفاسد واقعیه باشد. مرتبه فعلیت، همان مرتبه ابلاغ حکم به مکلّف است.ابلاغ حکم ناظر به خصوصیات مکلف است. لذا اگر مکلف عاجز، ناسی، جاهل و ... باشد، چون ابلاغ حکم به این افراد قبیح است، حکم به فعلیت نمی رسد. 🔸جاهل یکی از افرادی است که خطاب کردن به او در زمانی که جاهل است، قبیح است. چون وقتی که جاهل است، این خطاب هیچ گونه محرّکیّتی برای او ندارد فلذا خطاب لغو خواهد شد. 🔸در چنین مواردی به دلیل وجود مشکلی در مکلّف، خطاب به دست او نمی رسد. حکمی انشاء می شود اما به فعلیت نمی رسد و چون انشاء تابع مصالح و مفاسد است، عدم خطاب به این معناست که ممکن است که مصلحتی از مصالح از دست او برود و یا محتمل است که مرتکب فعلی شود که دارای مفسده است. در نتیجه ثبوت (مرتبه انشاء) و اثبات (مرتبه فعلیت) بر هم منطبق نخواهند بود. 🔸اما مجتهد باید راهی را پیدا کند که شارع بتواند به طریقی هر آنچه که در عالم انشاء هست را به دست مکلف برساند و آنگاه از این طریق بتوانیم بگوییم که عمل به شریعت به تنهایی می تواند انسان را به کمال برساند. 🔸در مورد جاهل، چنین می توان گفت که شارع هرچند نمی تواند یک حکم خاص را که جاهل به آن جهل دارد، خطاب کند اما می تواند حکم عام دیگری جعل کند که عمل به آن حکم می تواند شخص را به مصلحت برساند و یا اینکه از مفسده برهاند. 🔸آن حکم عام، «ایجاب احتیاط» است. شارع می تواند به نحو عام (نه در مورد یک حکم خاص و مجهول) بیان کند که هر موقع مکلف در مسئله ای به دلیل جهل دچار شک شد، واجب است که احتیاط کند. احتیاط در شبهه وجوبیه او را به مصلحت می رساند و احتیاط در شبهه تحریمیه او را از مفسده می رهاند. 🔸یکی از خصوصیات این حکم این است که فقط برای حل مشکل فعلیت جعل شده است و طریق رساندن به سایر احکام است. لذا مجعول این حکم همانند سایر احکام (مثل نماز و روزه و ...) دارای مصلحت نیست لذا رفع و دفع آن نیز موجب تصویب نمی شود. 🔸مرحوم شیخ در حل یکی از اشکالات به حدیث رفع، این مسئله را مطرح می کند و بیان می دارد که می توان گفت آنچه را خدای متعال در مورد «ما لا یعلمون» رفع کرده است، «ایجاب احتیاط» است. در مواردی که دلیل خاص بر وجوب احتیاط وجود دارد، حدیث رفع آن وجوب را رفع می کند و در مواردی که قابلیت جعل وجوب وجود دارد، حدیث رفع، آن را دفع می کند. در نتیجه حدیث رفع، حاکم بر ادله احتیاط – بر فرض تمامیت دلالت آنها – خواهد بود. ✍️محسن ابراهیمی، تقریر جلسه 99/7/8، ج2 رسائل، مدرسه امام کاظم (ع) #رسائل #شیخ_انصاری #پای_درس_استاد #اصول_فقه @almorsalaat

#شرح_مکاسب| جمع بندی دیدگاه شیخ در صحت و لزوم معاطات 🎙استاد علی فرحانی 📌استاد در این صوت، بر اساس متن کتاب مکاسب، دیدگاه شیخ در مورد صحت معاطات و لزوم آن را جمع بندی می کنند. با دقت در مطالب این صوت نیز، جوانبی از روش استنباطی شیخ روشن می شود. #فقه #پای_درس_استاد @almorsalat

📝#تقریر| گزارشی از ماجرای «قصد امتثال امر» از «امرسازی» تا «انکار» ▫️در میان اصولیین واجبات به دو دسته کلی تعبدی و توصلی تقسیم می شود. تعبدی آن واجبی است که باید به قصد قربت انجام شود و توصلی آن است که صرف تحقق آن کافی است و نیازی به قصد قربت در آن نیست. البته معنای تعبدی، اختلافی است و تفاصیل بیشتری دارد که می توان به کتاب «اصول الفقه» و «مناهج» مراجعه کرد. ▫️مشهور اصولیین، مصداق قصد قربت لازم در تعبدیات را در بحث تعبدی-توصلی، «قصد امتثال امر» می دانند. اما برخی از ایشان در مباحثی دیگری که اشاره خواهد شد، دست از این مبنا برمی دارند و قصد مطلوبیت و محبوبیت آن فعل و بلکه احتمال مطلوبیت و محبوبیت را کافی می دانند. ▫️بر اساس اینکه چه چیزی را مصداق قصد قربت لازم در تعبدیات می دانند، سه مسلک عمده بوجود آمده است: 1️⃣مسلک اول: لزوم قصد امتثال امر ▫️چند مسئله در این مسلک وجود دارد: ▪️1- مسئله اول این است که برخی معتقد شده اند که اخذ قصد امتثال در ماموربه واجبات تعبدی استحاله دارد. به این معنا که محال است که در امر «اقیموا الصلاه»، «قصد امتثال امر» به عنوان جزء و یا شرط صلاه قرار گیرد. تقاریر مختلفی برای استحاله قصد امتثال امر، بیان شده است. (ر.ک: مناج الوصول و سیری کامل در اصول) ▫️برخی از اصولیین همانند حضرت امام (ره) هیچکدام از این وجوه استحاله را نمی پذیرند و اخذ قصد امتثال را در مأمور به ممکن می دانند. اما عمده اصولیین استحاله را پذیرفته اند. ایشان از طرفی اخذ قصد امتثال را محال و از طرفی ملاک عبادیت عبادت را قصد امتثال می دانند، لذا برای جمع بین این دو به راههای دیگری متمسک شده اند. به عنوان نمونه مرحوم آخوند (ره) معتقدند که اساسا قصد امتثال امر از اجزائ مامور به نیست بلکه دخیل در غرض است و عقل وادی امتثال، حاکم بر آن است. اصل خارج کردن قصد امتثال از عداد سایر اجزا و شروط را مرحوم شیخ اعظم نیز، در بحث رجحان احتیاط در عبادات بیان کرده است. ▫️یکی دیگر از راهها که منسوب به محقق نائینی است (البته مرحوم آخوند نیز آن را احتمال داده و نقد کرده است) و مرحوم مظفر نیز در اصول فقه آن را پذیرفت، نظریه متمم جعل است. این نظریه را مرحوم امام (ره) نیز در مناهج مورد بررسی قرار داده است. ▫️خلاصه اینکه یا باید اخذ قصد امتثال امر در مامور به ممکن باشد و یا باید به طریقی، دلیلی برای لزوم قصد امتثال پیدا شود. ▪️2- در این مسلک پس از اینکه لزوم قصد امتثال امر، پذیرفته شد، سوالی که ایجاد می شود، این است که آن امر چه ویژگی ای باید داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال اقوال متعددی وجود دارد همانند: الف) امر بالخصوص همانند «اقیموا الصلاه» برای کسانی که می خواهد نماز را بدون هیچ گونه شک و تردیدی در اجزاء و شرایط بخواند ب) امر اجمالی همانند «اقیموا الصلاه» برای کسی که قبله را نمی داند و می خواهد به چهار طرف نماز بخواند. (اشکال ابن ادریس در مسئله علم اجمالی). ج) امر عقلی. د) امر شرعی بدست آمده از ملازمه با امر عقلی. ه) امر مولوی. و) امر ارشادی. ز) امر نقلی ولو ارشادی. (قابل توجه است که این اقوال هم عرض نیستند). ▪️3- یکی دیگر از مسائل موجود در این مسلک امر سازی است. از آنجایی که گاهی امر موجود از فعلیت ساقط می شود (همانند مسئله ضد) و یا اینکه اساسا امری در مسئله وجود ندارد (مسئله شبهه وجوبیه بین وجوب و اباحه) و یا به هر دلیل دیگری، امر وجود ندارد و از طرفی لازم است که مکلف، قصد امتثال امر داشته باشد، قائلین به این مسلک از طرق مختلفی بر اساس مبنایی که برای امر در مسئله قبل پذیرفته اند، دست به امرسازی می زنند. برخی از این طرق عبارتند از: الف) ترتب. ب) ملازمه بین ثواب و امر در جایی که ثواب مفروض است. ج) امر عقلی محض. د) ملازمه امر عقلی و شرعی. ه) امر ارشادی شارع. و) امر استحبابی در مسئله تبدیل امتثال به امتثال) امر استحبابی در قاعده در تسامح ادله سنن. 2️⃣مسلک دوم: کفایت قصد مطلوبیت ▫️ظاهر اصولیین در مسئله تعبدی و توصلی این است که تنها ملاک عبادیت عبادت، «قصد امتثال امر» است و بلکه بر انحصار آن، دلیل اقامه می کنند. اما وقتی که از این بحث خارج می شوند و وارد در مسائلی می شوند که در انها امر وجود ندارد، اگر نتوانند امری بتراشند، دست از این ملاک بر می دارند. برخی از این مسائل عبارتند از: ضد، عبادیت طهارات ثلاث، رحجان احتیاط در عبادات. ▫️پس از دست برداشتن از لزوم «قصد امر»، به سراغ سایر مصادیق قصد قربت همانند «قصد مطلوبیت» و یا «قصد محبوبیت» می روند. آخوند (ره) و مرحوم مظفر (ره) بیان می دارند که اشکال استحاله فقط در «قصد امتثال» جاری است و سایر مصادیق مبتلا به این اشکال نیستند. اما امام (ره) در مناهج برخی از تقریرات اشکال را در این موارد نیز جاری می دانند. هر چند این اشکالات نیز قابل حل هستند. 3️⃣مسلک سوم: کفایت قصد احتمال مطلوبیت ▫️در مسلک اول و دوم باید علم به امر و یا حداقل علم به ملاک امر وجود داشته باشد. در مسلک دوم، در جایی که امر وجود داشته است و در حال حاضر، از فعلیت ساقط شده است، اینکه قبلا امر فعلی بوده است، دلالت دارد بر این که پس مصلحت و مطلوبیت آن باقیست و الآن به دلیل مانع فقط فعلیت آن برداشته شده است. ▫️اما گاهی همانند مسئله رجحان احتیاط در عبادات در فرض دوران بین وجوب و اباحه یا کراهت، نه تنها علم به امر وجود ندارد، بلکه مطلوبیت آن عمل نیز محرز نیست چون احتمال کراهت و یا اباحه نیز وجود دارد. در این مسئله برخی از اصولیین همانند شیخ اعظم (ره) در رسائل، قصد احتمال مطلوبیت را نیز کافی می دانند. ▫️در این مسلک در مورد منشأ احتمال مطلوبیت دو گرایش وجود دارد: برخی معتقدند هر احتمالی از هر جایی که باشد ولو نیش غولی باشد را می توان معتبر دانست و بر اساس آن عبادت را به قصد احتمال مطلوبیت انجام داد . اما برخی معتقدند که این احتمال باید یک منشأ صحیحی همچون خبر ضعیف و یا فتوا داشته باشد. ▪️برخی از مباحثی از علم اصول که درگیر این مسئله هستند، عبارتند از: تجری و مسئله ترتب ثواب در نزاع شیخ و محقق سبزواری در ملازمه بین ثواب و امر، ضد و ترتب، عبادیت طهارات ثلاث، تعبدی و توصلی، تبدیل امتثال به امتثال (پاروقی اصول فقه در ابتدای اجزاء)، علم اجمالی و صلات به اربع جهات، رجحان احتیاط در عبادات، اطلاق و تقیید. ✍️محسن ابراهیمی ۰۰/۰۷/۱۰ #اصول_فقه #پای_درس_استاد @almorsalaat 🔊در تفصیل این مطلب صوت زیر را از استاد فرحانی #بشنوید👇👇

🌀#اصول_فقه|بحثی جامع در موضوع قصد امتثال امر 🎙استاد علی فرحانی 📌استاد در این صوت که ویرایش شده جلسات 5، 6، 9 و 11 اسفند 99 از تدریس رسائل در مدرسه امام کاظم (ع) است، به مناسبت بحث از رجحان احتیاط در عبادات، بحث مفصلی در مورد قصد امتثال امر و نگاه های مختلف موجود در آن را مطرح می کنند. از امتیازات این صوت این است که به عمده بخش های ان به صورت پرسش و پاسخ و گفتگو است. #پای_درس_استاد #رسائل @almorsalaat

💢 سیر تطور و تدوین کتب روایی 🎙استاد علی فرحانی ✅ لزوم بازیابی و تجمیع دوباره منابع روایی به عنوان مقدمه تولید علوم انسانی 📌 بخشی از جلسات تبیین نظام اجتهادی امام خمینی. موسسه مفتاح سال۹۷ #روایات #رجال #پای_درس_استاد #علوم_انسانی_اسلامی @almorsalaat

📣#اطلاعیه| عناصر تمدنی اسلام در نهضت فاطمی 🎙استاد علی فرحانی 🏴به مناسبت ایام فاطمیه (س) 🕰جمعه و شنبه ۲۶ و ۲۷آذر، همراه با نماز مغرب و عشاء، خیابان امامزاده ابراهیم انتهای کوچه پنجم، مسجد حاج کاظم 🌀مدرسه آیت الله بهجت (ره) #پای_درس_استاد #هیئت @almorsalaat

♦️تاکید بر اهمیت معنویات برای طلاب و ضرورت انجام اعمال عبادی/ اشاره به توصیه رهبر معظم انقلاب به مطالعه نامه ها و مکتوبات عرفا/ تاکید بر انجام اعمال ام داوود و اهمیت آن 🎙استاد علی فرحانی 📌امروز چهارشنبه، ابتدای جلسه فقه نظام روابط اجتماعی #پای_درس_استاد #اخلاق_و_عرفان @almorsalaat

🌐 جایگاه و تبویب علم اصول در دیدگاه شیخ انصاری (ره) 🔰 استاد علی فرحانی 🔰 #تقریر: محسن ابراهیمی ┄┅┅═❅❅❄️❅❅═┅┅┄ 🔹مسئله جایگاه و تبویب علم اصول، موضوعی است که تقریبا در همه کتب اصولی مورد بحث واقع می شود. آقای مظفر (ره) (به تبع آخوند خراسانی (ره)) در ابتدای باب حجج از کتاب اصول فقه، اشکالی را به شیخ(ره) و قدمای علم اصول وارد کرد و فرمود که ایشان موضوع علم اصول را «ادله اربعه» قرار داده اند و بر این اساس عمده مباحث علم اصول از این علم خارج می شود و نهایتا می توان مباحث حجت را داخل در علم قرار داد. 🔹 اما به نظر می رسد که جناب شیخ انصاری نگاه متفاوتی به علم اصول و تبویب آن دارد و لذا این اشکال به جناب شیخ (ره) وارد نیست و شیخ(ره) نیز این اشکال را به قدما وارد نمی داند. 🔹مرحوم شیخ در مواضعی از کتاب رسائل (ابتدای مبحث قطع، مبحث خبر واحد، تنبیهات ابتدایی استصحاب) به این مسئله پرداخته اند و با توجه به این موارد و همچنین بر اساس ساختار کتاب رسائل، نگاه شیخ (ره) به جایگاه و تبویب علم اصول بدست می آید که در ادامه به صورت مختصر تبیین می شود. 🔹جناب شیخ انصاری(ره) چنین معتقدند که علم اصول علمی است که واسطه بین علم کلام و علم فقه است. (علم کلام امروزه مشترک لفظی است. منظور از علم کلام، همان علمی است که عقاید اسلامی در آن علم تبیین می شود). 🔹ما حصل علم کلام این است که ما انسان هایی هستیم که دارای تکالیفی از جانب شارع هستیم. این تکالیف را شارع در منابعی قرار داده است که در هر دوره و هر شرایطی باید از این منابع، احکام اسلامی استخراج شوند. این منابع: کتاب، سنت و عقل هستند. تا اینجا علم کلام تمام می شود و از اینجا به بعد علم اصول آغاز می شود. 🔹 حال که ما تکالیفی داریم که در منابع وجود دارند، می دانیم که برای استخراج احکام از این منابع، به #ابزار هایی نیاز می باشد که بوسیله آنها احکام الهی استخراج شوند. از آنجایی که می دانیم که ثواب و عقاب و توان پاسخگویی در قیامت بر اساس همین احکام الهی است، باید ابزارهایی استفاده کنیم که #حجیت داشته باشند و احکامی که بر اساس آنها بدست می آیند، عمل به آنها موجب معذوریت باشند. 🔹با این نگاه، وظیفه علم اصول این است که تمام ابزارهایی که حجت هستند و مجتهد برای استنباط احکام به آنها نیاز دارد را تامین کند. و با همین نگاه است که شیخ(ره) در ابتدای استصحاب می فرماید: «بمعونتها یستنبط». با توجه به این نظام فکری،حجیت کتاب، سنت و عقل در علم اصول مورد بررسی قرار نمیگیرد و به صورت اصل موضوع از علم کلام پذیرفته می شوند و فقط بحث از حجیت ابزار استنباط داخل در علم اصول است. همینطور که معلوم شد در این نگاه، بحث صغریات و کبریات مطرح نمی شود. انحراف از این نوع نگاه به علم اصول را آخوند خراسانی (ره) ایجاد کرد و بقیه هم عمدتا تابع آخوند هستند. 🔹این نگاه به علم اصول را حضرت امام (ره) از مرحوم آیت الله بروجردی (ره) تبیین می کند. برای مراجعه می توان به کتاب انوار الهدایه بحث خبر واحد، پاورقی تهذیب الاصول بحث اصولی بودن مقدمه واجب و لمحات الاصول بحث موضوع علم اصول مراجعه کرد. 🔹 حال باید بر اساس این نگاه کلی، ساختار علم اصول طراحی شود. شیخ چنین معتقد است که چون طبق قاعده «کل ما بالعرض لابد ان ینتهی الی ما بالذات» باید برای حجج (ابزارهای استنباط) یک حجت بالذات قرار داد و بقیه را به او ارجاع داد. 🔹ایشان می فرمایند که آنچه که حجت بالذات است، قطع است. لذا بحث را از حالات سه گانه مکلف شروع می کنند. سایر اصولیین هم ولو اینکه اینگونه تبویب را منکر باشند، اما لاجرم آن را در عمل پیاده می کنند. 🔹جناب شیخ بحث را از قطع شروع می کند و در تنبیهات، مصادیقی از قطع را مانند قطع حاصل از مقدمات عقلیه، علم اجمالی، قطع قطاع، بحث می کند. این موارد، از مواردی که رجوع به قطع می کنند، نیستند بلکه مصداق قطع هستند. 🔹سپس وارد ظنون می شوند و پس از یک بحث ثبوتی در امکان تعبد به ظنون وارد بحث اثباتی وقوع تعبد به ظنون می شوند. ظنون چون حجیت بالذات ندارند، باید به نحوی به قطع برگردند. #اصول #پای_درس_استاد @almorsalaat

♨️ #تدریس #فلسفه: کتاب نهایه الحکمه 🔰استاد علی فرحانی استاد علی فرحانی در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ تدریس نهایه الحکمه را در مدرسه فیضیه شروع و تا پایان مرحله اول را تدریس کردند. ⬇️لینک دانلود صوت جلسات👇 http://ostadfarhani.ir/morsalat/doroos/falsafe/nehaye-feyzie-96-97-azebtedatatashkik/ 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🌀چند ویژگی مهم این تدریس: 1⃣دفاع از علامه 🌀فلاسفه معاصر همچون حضرات آیات مصباح، جوادی و فیاضی در حواشی و شروح خود نقدهایی را به نظام فلسفی علامه وارد کرده اند. استاد در تدریس های فلسفی خود، خصوصا کتاب بدایه و نهایه، از نظرات علامه دفاع و نقدها را پاسخ می دهند. 2⃣عرض ذاتی 🌀استاد در این جلسات مفصلا مساله عرض ذاتی و سائر شروط مقدمات برهان را که در علم منطق آمده است توضیح میدهند و با تحقیق موضوع علم فلسفه، نشان میدهند که این معنا از عرض ذاتی در فلسفه جاری نیست. در نهایت هم با اقتباس از حواشی علامه بر کفایه و شواهدی که در نهایه وجود دارد نشان میدهند که اساسا مساله عرض ذاتی هیچ ملازمه ای با پیکربندی علوم (از جمله علم فلسفه) ندارد. 2⃣شروع از علم حصولی(علم حسی) 🌀بر اساس عبارات مختلف علامه در بدایه و نهایه و اصول فلسفه، بدست می آید که علامه، نظام فلسفی خود را با علم حصولی شروع می کنند و علم حسی را معصوم و کاشف واقع می دانند. استاد این مطلب را نیز در این کتاب تقریر کرده و نشان میدهند که تقدم معرفت شناسی بر فلسفه، انفعالی در برابر اشکالات غرب بوده و شروع فلسفه با علم حضوری و وجدانیات مستلزم قبول ایده آلیسم است. 3⃣اصالت وجود 🌀اصالت وجود را می توان اصلی ترین مبنای حکمت متعالیه دانست. اما تقریر این مسئله و برهان و نتایج آن دچار اختلافات فراوانی است. استاد این مسئله را بر اساس #سیر_ریاضی و بدون هیچ اصل موضوعی، تقریر و بیان می دارند که از دیدگاه علامه، ماهیت، ذهنی محض می شود. این مبحث یکی از مهمترین مباحثی است که در این تدریس به آن پرداخته شده است. 4⃣تشکیک 🌀در دیدگاه علامه، تشکیک از لوازم اصالت وجود و نفی ماهیت است‌. استاد این مسئله را به خوبی تبیین و اشکالات را پاسخ می دهند. مسئله جمع بین وحدت و کثرت، نسبت ممکنات و وجود، ربط شدن ممکنات در این موضوع مورد بحث قرار می گیرد. 5⃣مفاهیم پس از اصالت وجود 🌀از مسائل مهم پس از اصالت وجود، سرنوشت ماهیت و سایر مفاهیم و نحوه حکایتگری و نسبت آنها با واقع است. این مبحث از مهمترین موضوعات این تدریس است که استاد در مباحثی همچون تخصص (از فروعات تشکیک) و نفس الامر به آن میپردازند. 6⃣جمع فرع اول و دوم 🌀آیت الله مصباح و فیاضی معتقدند که فرع اول و دوم اصالت وجود با هم ناسازگار است. استاد تبیین می کنند که این دو فرع صحیح و سازگار و از لوازم اصالت وجود هستند. 7⃣تمرکز بر متن علامه 🌀استاد ضمن قرائت تمام عبارات علامه(تا پایان مرحله اول)، هر آنچه را در مقام توضیح مطالب علامه میفرمایند دقیقا بر متن تطبیق داده و نشان میدهند که اگر متن علامه دقیقا تفسیر شود، بسیاری از اشکالات به ایشان مرتفع میشود. 📌البته به علت دقت و عمق مطالب این جلسات، توصیه میشود برای استفاده کامل از این جلسات ابتدائا دوره #بدایه_الحکمه_استاد کار شود و بعدا این جلسات استماع شود. 🔰حجه الاسلام محسن ابراهیمی ⬇️دانلود پی دی اف کتاب نهایه👇 mktba.net/library.php?id=10803 #فلسفه #پای_درس_استاد #در_محضر_علامه @almorsalaat