لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
📢 برائت عقلائیه 📅 ۲ / دی ماه/ ۱۴۰۲ 💠جلسه ۵۴ 📚موضوع جلسه : 1️⃣عقل انسان بنا بر پذیرش حسن و قبح عقلی دو تا حکم را درک می کند: وجوب اطاعت الهی، دفع ضرر محتمل؛ موضوع وجوب اطاعت الهی، تکلیف محتمل است اما موضوع دفع ضرر محتمل احتمال تکلیف است. 2️⃣دو مسلک در باب حکم اولی عقل که وجوب اطاعت است وجود دارد: مسلک برائت عقلیه و مسلک حق الطاعه 3️⃣در مواردی که تکلیف محتمل در کار است اطاعت الهی در آن تکلیف محتمله واجب است به دو شرط: اول اینکه مکلف احتمال تکلیف را بدهد و دوم اینکه حجتی بر عدم تکلیف قائم نشده باشد (مکلف بر عدم تکلیف معذِّری نداشته باشد)؛ در این فرض با شهید صدر می توان موافقت کرد نه با مشهور که قائل به قبح عقاب بلا بیان شده اند 4️⃣بنا بر قاعده احتیاط عقلی هر جا احتمال تکلیف باشد و حجتی بر عدم تکلیف قائم نشده باشد باید عقلا احتیاط نمود و فرقی نیست که در واقع عقوبتی در کار باشد یا نباشد؛ این نظر منشأ نظریه احتیاط عقلی در مقابل دو نظریه قبلی شده است؛ هر چند در نتیجه با مسلک حق الطاعه به یک جا ختم می شود اما در تفسیر و تحلیلی دو راه مجزا دارند 5️⃣مشهور و شهید صدر برائت عقلائیه را در دایره تکالیف عقلائی قبول کرده اند اما نظر مختار این است که در موارد احتمال تکلیف عقلائی که حجتی بر عدم تکلیف وجود نداشته باشد، عقلاء احتیاط دارند نه برائت.