🔖تاملاتی در #هستی_شناسی_نظام (سیستم)
📌1.جایگاه و معرفی
🔹اگر من مفهوم «جوهر» یا «حیوان» یا «عرض» را محلّ بحث و تامل خود قرار دهم و یافته‌های معرفتی به دست آورم، یافته‌هایم در کدام دانش طبقه‌بندی می‌شوند؟ بدون شک #فلسفه. نزدیک‌ترین فصل مرتبط فلسفه، فصل ماهیات است که به‌صورت خاص به انواع و اقسام ماهیات و عوارض آن می‌پردازد.
🔹بنابراین هنگامی که مفهوم «نظام (سیستم)» به صورت یک «#کلی_طبیعی»ای که سلسله‌ای از اجناس را تشکیل می‌دهد، لحاظ کنیم و مورد مطالعه قرار دهیم، یک کار فلسفی انجام می‌دهیم که در متواضعانه‌ترین حالت، در فصل ماهیات فلسفه جای می‌گیرد. علامه‌طباطبایی، ذیل تقسیم جوهر به پنج قسم: ماده، صورت، جسم، نفس و عقل، می‌گوید: «مستند این تقسیم، در حقیقت استقراست». چرا «نظام» قسم ششم آن نباشد؟ (یا مثلا چرا قسم پنجم کیفیات نباشد؟)
🔹خلاصه، مطالعه کلی‌طبیعی «#نظام (#سیستم)» و بحث از #عوارض و لوازم آن، یک مطالعه‌ی کاملا فلسفی است، همچون سایر مطالعات فلسفی در ماهیات. اگر این تاملات، حجیم شد، خود می‌توانند فصل جدید و در ادامه علم جدیدی را بنا کنند: «#هستی_شناسی_نظام (سیستم)» یا «#فلسفه_نظام (سیستم)»، به‌معنای مطالعات عقلانی درباره سیستم.
🔻پی‌نوشت: آیا این تاملات الزاما نظریه یا فصلی مشبع هستند؟ قطعا خیر؛ هرچند که آرمان هر تاملی دست‌یابی به نظریه است! این تاملات -چنانکه ابتدای هر مسیر علمی اقتضا دارد- #طرح_پرسش‌ها و ایده‌هایی هستند که می‌توانند زمینه‌ساز و الهام‌بخش گام‌های بعدی باشند.
[🔺این مسیر چگونه طی می‌شود؟ من #بدایه و #نهایه_الحکمه را در دست راست و مطالعات نگرش سیستمی مغرب‌زمینان را در دست چپ نگه داشته‌ام. چشمم بین این دو دست در رفت‌وبرگشت است؛ کلیدواژه‌ها و مسائل را از دست چپ می‌گیرد و در دست راست جست‌وجو می‌کنم. سعی می‌کنم #بدایه و #نهایه را برای فهم نگرش سیستمی به خدمت بگیرم.]
🌐 @aliebrahimpour_ir