📖
#فلسفه| نارسایی الفاظ در فهم مفاهیم فلسفی
🔰علامه طباطبایی
▫️لغت را نيازمندى انسان اجتماعى به وجود آورده، انسانهاى اجتماعى وقتى كه با همنوعان خود دور هم گرد آمده و خواسته اند حوايج حياتى خود را به طور دسته جمعى رفع كنند، ناگزير شده اند كه علايمى براى كشف مقاصد خود با همديگر داشته باشند.
▫️و در نتيجه از راه وضع و قرارداد، الفاظ و اشارات را براى اين منظور برگزيده و به اين وسيله مقاصد خود را در باب عمل، كه مربوط به
#ماده محسوس مى باشد فهمانيده اند.
▫️اين وسيله به حسب طبع و پيدايش ابتدايى، ارتباط كلى با محسوسات يا چيزهايى كه در حكم محسوس و در خور فهم انسان اولى است داشته، و ارتباط آنها با مفاهيم كليه تدريجاً پيدا شده، و در مرحله هاى بعدى به وجود آمده است. و تازه اين مفاهيم، پس از پيدايش و جريان، پاى بند ماده و زمان و مكان بوده، و از چهار ديوار طبيعت بيرون نيستند.
و از اينجا روشن است، هنگامى كه پاى بحثهاى فلسفى و خاصه فلسفه ماوراء الطبيعه كه در كليات جهان هستى بى قيد ماده و طبيعت و در واقعيتهاى بيرون از گردش زمان و مكان بحث مى كند، به ميان آمده و در اين بخش از معلومات، به وسيله بيان لفظى، تفاهم برقرار گردد، چه قيامتى برپا خواهد شد.
▫️صدها و هزارها لفظ، از قبيل: بزرگى و كوچكى، دورى و نزديكى، بالا و پايين، قوت و ضعف، وحدت و كثرت، علت و معلول، تأثير و تأثر و نظاير اينها داريم كه در خلال بحثهاى فلسفى، چاره اى جز استعمال آنها نيست، در حالى كه به حسب عرف و لغت، مفهومى جز ماده و خواص ماده ندارند.
▫️و از سوى ديگر، اين بحثهاى فلسفى، كمترين تماسى با ماده و خواص ماده ندارند و در عين حال حقايق اين معانى در ماوراءالطبيعه هست، ولى نه به نحوى كه در ماده و خواص ماده مشهودند.
✅در نتيجه همين نارسايى بيان لفظى است كه مسائل كلى فلسفى، براى غير اهل فن، به هيچوجه، قابل هضم نبوده و نوعاً پيش متديّنين آنها، مطالبى كفرآميز، و پيش غير متديّنين، يك رشته سخنان واهى و خرافى و خنده دار، تلقى مى شود و براى متوسطين از اهل فن، كه كاملًا ورزيده نيستند، اسباب هزاران اشكال و اشتباه مى باشد.
📚شیعه ص۱۱۱
#در_محضر_علامه
@almorsalaat