انس با صحیفه سجادیه
36 3 اصفهانى‌ 2 ✳️ اصفهانى در ادامه نوشته است : 3- نياز نفس كه عبارت از آزمندى و سيرى ناپذيرى است و مقصود حديث نبوى كه فرمود: نزديك است كه به كفر انجامد. همين معناست. و در مقابل آن، حديث توانگرى، توانگرى نفس است، قرار دارد. و مقصود از اين جمله: كسى كه نداشته باشد، مال و ثروت او را توانگر و بى‌نياز نمى‌كند. نيز همين توانگرى است. 4- نيازمندى به خدا؛ كه حديث نبوى مى‌فرمايد: بار خدايا! با نيازمندى به خودت مرا بى‌نياز گردان و با بى‌نيازى از خودت مرا نيازمند مگردان. و همچنين آيه: ﴿فَقَالَ رَبّ إِنّى لِمَآ أَنزَلْتَ إِلَىَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ﴾«بقره 24» و گفت: پروردگارا! به آنچه از خير بر من نازل مى‌كنى، نيازمندم. مقصود همين معنا از فقر است. فقير در اصل به معناى كسى است كه ستون فقراتش شكسته است. اين توجيه، بهترين سخنى است كه در اين باب گفته شده‌ است. بعضى هم روسياهى (سواد الوجه) را حمل به مدح و ستايش كرده‌اند، يعنى فقر همچون خال سياهى است بر رخسار محبوب كه او را زيبا مى‌كند نه زشت. به قولى، مراد از وجه، ذات ممكن است و مراد از فقر، نياز آن در وجود ديگر صفات كماليه به غير؛ و تعبير از احتياج به روسياهى لزوم آن با ذات ممكن است به طورى كه سياهى از محل خود زايل نمى‌شود، احتياج نيز از ذات ممكن جداشدنى نيست. بعيد بودن اين دو توجيه پوشيده نيست. بهتر آن است كه به فرض درست بودن حديث، حمل بر فقر مذموم و نكوهيده شود. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏6، ص: 185 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
44 مشاهده