#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_9
#اصحاب_محمد
قسمت 14
#تابعان_حقيقى 3
🔴 #تابعين كيانند؟
تابع در لغت يعنى: هر كه به ديگرى اقتدا كند هر چند هزاران سال فاصله باشد و به تعبير امام معصوم تا روز قيامت ادامه دارد.
تابعى در اسلام منسوب به تابع است كه در تعريف مشهور محدثان كسى است كه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله را نديده است ولى صحابه مسلمان را ملاقات كرده و بر دين اسلام بميرد.
در اصطلاح به كسانى گويند كه: دوره حيات پيامبر را درك نكردهاند ولى اصحاب و صحابه پيامبر را ديدار كردهاند و برتران مسلمانان در زمان حضرت رسول را مصاحب مىناميدند، در عصر دوم آنان كه مصاحب بودند را تابعين و گروه بعدى را اتباع تابعين ناميدهاند.
در تفسير نمونه آمده است:
«گرچه بعضى از مفسران مفهوم اين جمله سبقونا بالأيمان را محدود به كسانى كردهاند كه بعد از پيروزى اسلام و فتح مكه به مسلمانان پيوستند ولى هيچ دليلى بر اين محدوديت نيست، بلكه تمام مسلمانان را تا دامنه قيامت شامل مىگردد.
قابل توجه اين كه در اين جا نيز اوصاف سه گانهاى براى تابعين ذكر مىكند:
نخست اين كه: آنها به فكر اصلاح خويش و طلب آمرزش و توبه در پيشگاه خداوند هستند.
ديگر اين كه: نسبت به پيشگامان در ايمان همچون برادران بزرگترى مىنگرند كه از هر نظر مورد احترامند و براى آنها نيز تقاضاى آمرزش از پيشگاه خداوند مىكنند.
سوم اين كه: آنها مىكوشند هر گونه كينه و دشمنى و حسد را از درون دل خود بيرون بريزند و از خداوند رؤوف و رحيم در اين راه يارى مىطلبند و به اين ترتيب خودسازى و احترام به پيشگامان در ايمان و دورى از كينه و حسد از ويژگىهاى آنهاست.
در اين جا برخى از مفسران بدون توجه به اوصافى كه براى هر يك از مهاجران و انصار تابعين در آيه آمده باز اصرار دارند كه همه صحابه را بدون استثنا پاك و منزه بشمرند و كارهاى خلافى كه احياناً بعضى در زمان خود پيامبر صلى الله عليه و آله يا بعد از او مرتكب شدهاند با ديده اغماض بنگرند و هر كس را كه در صف مهاجران و انصار و تابعين قرار گرفته، چشم بسته محترم و مقدس بدانند.
در حالى كه آيات گذشته پاسخ دندان شكنى به اين افراد مىدهد. با اين حال ما چگونه مىتوانيم كسانى را كه فى المثل در جنگ جمل حضور يافتند و روى امام خود شمشير كشيدند، نه اخوت اسلامى را رعايت كردند و نه سينهها را از غل و كينه و حسد و بخل پاك ساختند، نه سبقت در ايمان على عليه السلام را محترم شمردند؛ محترم بشمريم و هر گونه انتقاد از آنها را گناه بدانيم و چشم بسته در برابر سخنان اين و آن تسليم شويم.
خداوند در سوره توبه گروه تابعين را در زمره بهشتيان قرار داده است. همان طور كه مىدانيد در هر انقلاب وسيع اجتماعى كه بر ضد نابسامان اجتماعى صورت مىگيرد، پيشگامانى هستند كه پايههاى انقلاب و نهضت به دوش آنهاست، آنها در واقع وفادارترين عناصر انقلابى هستند؛ زيرا به هنگامى كه پيشوا و رهبرشان از هر نظر تنها است گرد او را مىگيرند، و با اين كه از جهات مختلف در محاصره قرار دارند و انواع خطرها از چهار طرف آنها را احاطه كرده، دست از يارى و فداكارى برنمىدارند. مخصوصاً مطالعه تاريخ، آغاز اسلام را نشان مىدهد كه پيشگامان و مؤمنان نخستين، با چه مشكلاتى روبه رو بودند، چگونه آنها را شكنجه و آزار مىدادند و ناسزا مىگفتند، متهم مىكردند، به زنجير مىكشيدند و نابود مىنمودند، ولى با اين همه گروهى با اراده آهنين و عشق سوزان و عزم راسخ و ايمان عميق در اين راه گام گذاردند و به استقبال انواع خطرها رفتند. در اين ميان سهم مهاجران نخستين از همه بيشتر بود و به دنبال آنها انصار نخستين يعنى آنهايى كه با آغوش باز از پيامبر به مدينه دعوت كردند و ياران مهاجر او را همچون برادران خويش مسكن دادند و از آنها با تمام وجود خود دفاع كردند و حتى بر خويشتن نيز مقدم داشتند.
ولى با اين حال آن چنان كه روش هميشگى او است، سهم ديگران را نيز ناديده نگرفته است و به عنوان تابعين به احسان از تمام گروههايى كه در عصر پيامبر يا زمانهاى بعد به اسلام پيوستند، هجرت كردند، و يا مهاجران را پناه دادند و حمايت نمودند ياد مىكند، و براى همه اجر و پاداشهاى بزرگى را نويد مىدهد.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 340
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_9
#اصحاب_محمد
قسمت 14
#تابعان_حقيقى 4
🔴 تبعيت به احسان از نظر علامه طباطبايى
و علامه طباطبايى در تفسير خود به نكتهاى قابل توجه اشاره مىفرمايد:
«و اما صنف سوم يعنى الذين اتبعوهم باحسان در اين صنف نيز قيدى آورده كه نكتهاى را افاده مىكند و آن قيد باحسان است.
مقدمه: بايد دانست كه در زبان عرب براى حرف «با» چند معنا است، گاهى به معناى «فى» به كار مىرود و گاهى معناى سببيت را مىرساند، و گاهى مصاحبت را.
در جمله مورد بحث نمىتواند به معناى «فى» بوده تا معناى جمله اين باشد. و «كسانى كه سابقين اولين را در احسان متابعت كردهاند» چون مىدانيم، منظور آيه چنين مىشود: «و كسانى كه سابقين اولين را به خاطر احسان پيروى كردهاند» چون اگر به اين معنا باشد و همچنين اگر به معناى «فى» بود كلمه احسان را با الف و لام مىآورد و مىفرمود: «بالاحسان» وليكن كلمه نامبرده را بدون الف و لام آورده، و از معناى «باء» مناسبتر با اين كلمه همان معناى سوم است.
و در نتيجه مقصود از اين قيد اين مىشود: تبعيت آنان همراه با يك نوع احسان بوده باشد و خلاصه، احسان، وصف براى پيروى مىشود.
خواهيد گفت مگر پيروى چند جور است؟ در جواب مىگوييم: ما از خود قرآن استفاده مىكنيم كه پيروى دو جور است، يكى مذموم و ناپسند و ديگرى ممدوح و پسنديده و قرآن كريم پيروى كوركورانه و از روى جهل و نياكانشان را كه جز متابعت هوى و شيطان انگيزه ديگرى ندارد مذمت مىكند. پس كسى كه پيرويش اينچنين باشد پيرويش بد و مذموم و كسى كه از حق پيروى كند پيرويش خوب و ممدوح است، و خداى تعالى درباره آن مىفرمايد:
الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلئِكَ الَّذِينَ هَدَيهُمُ اللَّهُ
آنان كه سخن را مىشنوند و از بهترينش پيروى مىكنند، اينانند كسانى كه خدا هدايتشان كرده.
و از جمله شرايط احسان در پيروى، يكى اين است كه عمل تابع، كمال مطابقت را با عمل متبوع داشته باشد كه اگر نداشته باشد باز پيروى بد و مذموم است.
پس، ظاهراً منظور از طبقه سوم يعنى الذين اتبعوهم باحسان كسانى هستند كه با پيروى نيك آن دو طبقه را پيروى كنند يعنى پيرويشان به حق باشد و يا به عبارتى پيرويشان براى اين باشد كه حق را با آنان ببينند. پس در حقيقت برگشت اين قيد به اين شد كه: پيروى دسته سوم از دو دسته اول پيروى از حق باشد، نه پيروى به خاطر علاقهاى كه به ايشان دارند يا به خاطر علاقه و تعصّبى كه به اصل پيروى از آنان دارند و همچنين در پيرويشان رعايت مطابقت را بكنند.
اين آن معنايى است كه از اتباع به احسان فهميده مىشود نه آنگه ديگران گفته‌اند: كه منظور اين است كه ايشان در كارهاى نيك پيروى كنند و يا اعمال صالح و كارهاى نيك انجام دهند. چون اين دو معنا با نكره و بى الف و لام بودن «احسان» آن طور كه بايد نمىسازد. و به فرض هم كه يكى از اين دو معنا مراد باشد، باز چارهاى نيست جز اين كه آنان را مقيد كنيم به اين كه پيرويشان پيروى از حق باشد؛ زيرا پر واضح است كه پيروى حق و پيروى در حق مستلزم انجام كارهاى نيك هست، ولى انجام كارهاى نيك هميشه پيروى حق و يا پيروى در حق نيست
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 340
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_9
#اصحاب_محمد
قسمت 14
#تابعان_حقيقى 5
🔴 علّت تجليل از صحابه
در روايات تجليل از صحابه و پيروان دين حق از جهت محبت و دوستى كامل و اعتقاد به راه رسالت بوده است و اين روش از ديدگاه ائمه اطهار عليهم السلام استمرار حكومت دينى است.
امام صادق عليه السلام در اين زمينه مىفرمايد:
وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ تَعالى اخْتارَ لِنَبيّهِ عَنْ أَصْحابِهِ طائِفَةً أَكْرَمَهُمْ بِاجَلِّ الْكَرامَةِ وَ حَلَّاهُمْ بِحُليّة التأييد وَالنَّصْرِ وَالْاستِقامَةِ لِصُحْبَتِهِ عَلَى الْمَحْبُوبِ وَالْمَكْرُوهِ وَانْطَقَ لِسانَ نَبيه مُحَمَّد صلى الله عليه و آله بِفَضائِلِهم وَ مَناقِبِهِم و كِراماتِهِم وَ اعْتَقِدْ مَحَبَّتَهُمْ وَ اذْكُرْ فَضْلَهُمْ.
بدان كه: خداوند بزرگ از براى پيغمبر خويش اصحابى را برگزيد. گروهى را به بزرگترين كرامت ارج نهاد. آنان را به زيور نيرومندى و يارى رسانى و استقامت در همراهى با حضرت در خوشىها و ناخوشىها زينت داد.
پس زبان آن حضرت را به يادآورى فضليتها و مناقب آنان گويا گرداند. پس حال دانستى كه ياران پيغمبر چنين هستند، به دوستى آنان معتقد باش و كمالات آنان را ياد كن.
آرى، چنين است كه گروهى از بندگان خدا در صف مبارزان حق قرار مىگيرند. و در ميدان عمل از مرز اعتقادات دفاع مىكنند.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 340
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_9
#اصحاب_محمد
قسمت 14
#تابعان_حقيقى 6
🔴 حقيقت #مسابقه در روايات
اللَّهُمَّ وَأَوْصِلْ إِلَى التَّابِعِينَ ... الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ ....
حضرت على عليه السلام در خطبهاى مردم را پس از هشدار نسبت به وظايف فكرى و رفتارى آنان، به سرانجام امورشان توجه مىدهد:
الْمِضْمارُ الْيَومَ وَ السِّباقُ غَدَاً فَانَّكُمْ لاتَدْرُونَ إلى جَنَّةٍ اوْ إلى النَّارِ وَ اسْتَغْفِرُ اللَّهَ لى وَ لَكُم.
آگاه باشيد كه امروز ميدان مسابقه است و فردا پيروز ميدان روشن مىگردد؛ پس نمىدانيد كه پايان آن به بهشت يا جهنّم است. و از خداوند براى خودم و شما طلب آمرزش مىكنم.
رسول خدا صلى الله عليه و آله در اين باره، هدف مسابقه را مشخص مىفرمايد:
السَّابِقُونَ إلى ظِلِّ العَرْشِ طُوبى لَهُمْ، قِيلَ: يا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَنْ هُمْ؟ فَقالَ:
الذَّينَ يَقْبَلُونَ الحَقَّ إذا سَمِعُوهُ وَ يَبْذُلُونَهُ إذا سُئِلُوهُ وَ يَحْكُمُونَ لِلنَّاسِ كَحُكْمِهِمْ لِأَنْفُسِهِم هُمُ السَّابِقُونَ إلَى ظِلِّ الْعَرْشِ.
پيشگامان به سوى سايه لطف پروردگار، خوشا به حال آنان، پرسيده شده آنان چه كسى هستند؟ فرمود: آنان هنگامى كه حق را مىشنوند مىپذيرند و در هنگام پرسش حق را در اختيار مىگزارند. درباره مردم آن گونه كه درباره خودشان حكم كنند، حكم مىدهند.
حضرت صادق عليه السلام مىفرمايد:
«من با پدرم بودم تا اين كه به قبر و منبر رسول اللّه صلى الله عليه و آله رسيديم، پس پدرم نزد گروهى از اصحابش ايستاد و به ايشان سلام كرد و فرمود: به خدا سوگند! من خود شما و بوى شما و روحهاى شما را دوست دارم، پس ما را به پرهيزگارى و كوشش يارى دهيد. همانا شما به ولايت ما نمىرسيد مگر به دورى از هواى نفس و تلاش. هر كسى از پيشوايى پيروى مىكند پس عمل او را به كار گيرد و سپس فرمود:
شما خط اتصال خداييد، شا پيرو خداييد و شما پيشگامان نخستين و آخرين هستيد، شما پيشگامان محبت ما در دنيا هستيد و شما پيشگامان بهشت در آخرتيد و ما به ضمانت الهى، بهشت را براى شما ضمانت مىكنيم.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 340
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#دعا_چهارم_9
«9» اللَّهُمَّ وَأَوْصِلْ إِلَى التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ
الَّذِينَ يَقُولُونَ:
« رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ خَيْرَ جَزَائِكَ»
خدايا ! به #تابعان_حقيقى كه به خوبى و نيكى پيرو اصحاب پيامبرند بهترين پاداشت را برسان
آن پيروانى كه مىگويند:
« پروردگار! ما و برادران ما را كه به ايمان بر ما پيشى گرفتند بيامرز! »
👌 دعای #چهارم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
🙏 خدايا ! به #تابعان_حقيقى كه به خوبى و نيكى پيرو اصحاب پيامبرند ، بهترين پاداشت را برسان .. #دعا_چهارم_9
✳️ كساني كه از تابعين قائل به افضليّت علي علیه السلام بر جميع مخلوقات هستند جماعت بسياري مي‌باشند مانند اُوَيْس‌قَرَني، و زيدبن صُوحان وبرادرش: صَعْصَعَه، و جُنْدُب الخير و عبيدة سلماني و غيرهم از آنان كه از جهت شمارش احصاء نمي‌گردند. و لفظ #شيعه در آن عصر گفته نمي‌شده است مگر بر كسي كه قائل به تفضيل او بوده است. و كلام و مقالۀ اماميّه و كساني كه به پيروي آنان درآمده‌اند از طعنه زنندگان بر امامت سلف در آن زمان بدين گونه از اشتهار مشهور نبوده است و بنابراين قائلين به تفضيل همانهائي بودند كه شيعه ناميده مي‌شده‌اند. و جميع آنچه كه در آثار و اخبار در فضل شيعه وارد شده است، و اين كه ايشانند كه به آنها وعدۀ بهشت داده شده است، مراد همين دسته مي‌باشند نه غير ايشان. و بدين جهت است كه اصحاب معتزلي ما در كتب و تصانيفشان گفته‌اند: ما حقّاً شيعه هستيم. و بناءً عليهذا اين قول به سلامت نزديكتر و از دو قولي كه در دو طرف افراط و تفريط واقع است به حقّ شبيه‌تر مي‌باشد
✍️ مرحوم علامه #طهرانی ره – #کتاب نورانی " امام شناسی " ج 18 قسمت 20 #صحابه و #تابعین قائل به افضلیت علی علیه السلام ( متن کامل کتاب)👇
📔 https://b2n.ir/SAHIFE2_tabeeen
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
🙏بار الها
درود فرست
از امروز تا روز قيامت
از جانب خودت بر #اصحاب_محمد
#تابعانِ_حقيقىِ و #صحابه_واقعى ایشان
درودى كه به سبب چنان كنى كه
آنها فقط عبد و بنده ی تو باشند ...
🔴 عبد براى رسيدن به مقام عبوديّت و به دست آوردن رشد و كمال و تأمين سعادت دنيا و آخرت و از همه مهمتر جلب رضا و خشنودى حق ،
راهى جز دريافت مفاهيم حقيقى اسماء خداوند ندارد.
✍️ استاد حسین #انصاریان در ذیل شرح #دعا_چهارم_16 (شرحی بر #نود_نه_اسم_خدا) آورده اند که ما آن را از امروز در این صفحه می آوریم (به توفیق الهی انشاالله)
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4 #اسم_اعظم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
بار الها
درود فرست
از امروز تا روز قيامت
از جانب خودت بر #اصحاب_محمد
#تابعانِ_حقيقىِ و #صحابه_واقعى ایشان
درودى كه به سبب چنان كنى كه
آنها فقط عبد و بنده ی تو باشند ...
🔴عبد براى رسيدن به مقام عبوديّت و به دست آوردن رشد و كمال و تأمين سعادت دنيا و آخرت و از همه مهمتر جلب رضا و خشنودى حق ،
راهى جز دريافت مفاهيم حقيقى اسماء خداوند ندارد.
✍️ استاد حسین #انصاریان در ذیل شرح #دعا_چهارم_16 (شرحی بر #نود_نه_اسم_خدا) آورده اند که ما آن را در این صفحه روزانه می آوریم (به توفیق الهی انشاالله)
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4 #اسم_اعظم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
🙏بار الها
درود فرست
از امروز تا روز قيامت
از جانب خودت بر #اصحاب_محمد
#تابعان_حقيقى و #صحابه_واقعى ایشان
درودى كه به سبب چنان كنى كه
آنها فقط عبد و بنده ی تو باشند ...
#دعا_چهارم_ 16
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
🙏بار الها
درود فرست
از امروز تا روز قيامت
از جانب خودت بر #اصحاب_محمد
#تابعان_حقيقى و #صحابه_واقعى ایشان
#دعا_چهارم_16
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🙏بار الها
درود فرست
از جانب خودت بر
#اصحاب_محمد
#تابعانِ_حقيقى
و #صحابه_واقعى ایشان
از الان تا روز قیامت
اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى التَّابِعِينَ مِنْ يَوْمِنَا هَذَا إِلَى يَوْمِ الدِّينِ
#دعا_چهارم_16
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
برنامه ی #نهج_البلاغه_خوانی
#نهج_البلاغه_حكمت_465
✳️ یاری اسلام توسط انصار
👈 و قَالَ (عليه السلام) فِي مَدْحِ الْأَنْصَارِ: هُمْ وَ اللَّهِ رَبَّوُا الْإِسْلَامَ كَمَا يُرَبَّى الْفِلْوُ، مَعَ غَنَائِهِمْ بِأَيْدِيهِمُ السِّبَاطِ وَ أَلْسِنَتِهِمُ السِّلَاطِ.
👈 حضرت علی که درود خدا بر او باد در ستايش #انصار ( يارانى كه اهل مدينه بودند و به پيغمبر(صلى الله عليه وآله) پيوستند) فرمودند:
به خدا سوگند آنها اسلام را پروراندند، چونان مادرى كه فرزندش را بپروراند، با توانگرى، با دست هاى بخشنده، و زبانهاى برنده و گويا.
👌 شرح این حکمت نورانی را در لینک زیر بخوانید: 👇
👈 طايفه پرافتخار انصار !!
#اصحاب_محمد
#تابعان_حقيقى
#صحابه_واقعی
#صحابه_منحرف
#دعا_چهارم_3
#دعا_چهارم_16
🖋کانال انس با صحیفه سجادیه
🆔 @sahife2