eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.7هزار عکس
2.5هزار ویدیو
1.6هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
❇️ دعای بخش اول در درود بر نگهداران عرش و تمام فرشتگان مقرب الهي عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في الصلوه علي حمله العرش و کل ملک مقرب، از دعاهاي امام (ع) در درود بر نگهداران عرش و تمام فرشتگان مقرب الهي است. محتواي دعا ملائکه و فرشتگان، موجودات و مخلوقات خداوند هستند که هر کدام متناسب با موقعيت و مقام و منزلتي که دارند در نظام آفرينش به فرمان خالق هستي وظائفي را انجام مي‏دهند. و در انجام ماموريت خويش هيچگاه دچار سستي و خستگي نشده و همواره در خدمت ذات مقدس الهي هستند. و از آنجا که بخشي از مخلوقات نظام هستي، مستقيم و غيرمستقيم با کارها و امور مربوط به انسانها ارتباط دارند. و انسانها در حيات دنيوي و يا پس از مرگ به نوعي با اين فرشتگان برخورد خواهند داشت، لذا بارزترين زمان ملاقات انسان با ملائکه مي‏تواند هنگام مرگ باشد که فرشته‏ي مرگ (عزرائيل) و يا ماموران الهي براي گرفتن جان انسانها حاضر مي‏شوند. با توجه به اين حقيقت امام سجاد (ع) در قالب دعا توجه ما را به اين مامورين الهي که شب و روز در کار و ماموريت هستند، و در پهنه‏ي هستي، و عالم غيب و شهود رسالتهايي را انجام مي‏دهند جلب مي‏کند. و با الهام از آيات قرآن و علم امامت، پاره‏اي از آنان را نام مي‏برد و به کار و ماموريت آنها اشاره مي‏فرمايد. و با بيان ارزشهاي والاي ملائکه ما را به اطاعت و فرمانبرداري از خداوند دعوت مي‏کند. دعاي سوم اينگونه آغاز مي‏شود: اللهم و حمله عرشک الذين لا يفترون من تسبيحک، بار خدايا و نگهداران عرشت، که از تسبيح و منزه نمودن تو سست نمي‏شوند. ارزشهايي را که امام (ع) براي ملائکه در اين دعا برمي‏شمارد عبارتند از: 1- لا يفترون من تسبيحک، از تسبيح گفتن خداوند سست نمي‏شوند. 2- لا يسئمون من تقديسک، از تقديس و مبري گردانيدن تو (خدا) به ستوه نمي‏آيند. 3- لا يستحسرون من عبادتک، از پرستش تو مانده نمي‏شوند. 4- لا يوثرون التقصير علي الجد في امرک، و تقصير و کوتاهي بر کوشش در(باره‏ي) امر و فرمان تو اختيار نمي‏نمايند. 5- لا يغفلون عن الوله اليک، و از شيفتگي، به سوي تو غفلت و فراموشي ندارند. بيان اين صفات و ويژگيهاي ملائکه و فرشتگان الهي، در جهت ترغيب انسانها به سوي عبادت و اطاعت از خداوند مي‏تواند باشد. امام (ع) با توصيف فرشتگان به اين صفات در حقيقت ما را به سوي بندگي و عبوديت دعوت مي‏کند که رمز تکامل و تعالي و تربيت الهي انسان و ساخته شدن جامعه‏ي انساني است. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول در درود بر پيروان پيامبران و ايمان‏آورندگان به ايشان عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في الصلوه علي اتباع الرسل و مصدقيهم، از دعاهاي امام (ع) در درود بر پيروان پيامبران و ايمان‏آورندگان به ايشان مي‏باشد. پيش از اين توضيح داديم که عناوين ادعيه‏ي صحيفه‏ي سجاديه، از محتواي دعاها گرفته شده است. و موضوعي از دعا به عنوان شاخص گرفته شده و عنوان دعا قرار داده شده است. مثلا عنوان دعاء چهارم، درود بر پيروان پيامبران مي‏باشد. گر چه مطالب متنوع ديگري نيز در اين دعا وجود دارد، ولي علت انتخاب اين عنوان شايد به اين دليل باشد زيرا دعا با اين مطلع آغاز مي‏شود: اللهم و اتباع الرسل و مصدقوهم...، بار خدايا و پيروان پيامبران و ايمان‏آورندگان به ايشان از اهل زمين که از روي غيب و پنهاني ايمان آوردند. امام (ع) جريان بعثت انبياء را از آدم تا حضرت محمد (ص) بيان فرموده و براي پيروان و رهروان راه آنان درخواست آمرزش و خشنودي مي‏کند. و سپس اصحاب رسول خدا (ص) را اينگونه معرفي مي‏کند: 1- اصحاب محمد خاصه الذين احسنوا الصحابه، اصحاب و ياران مخصوص محمد (ص)، آنان که همراه بودن (با آن حضرت) را نيکو به پايان بردند. امام (ع) با قيد «احسنوا الصحابه» آن ياران و اصحابي را ذکر مي‏کند که حقيقتا از رسول‏الله (ص) پيروي کردند. 2- و الذين ابلوا البلاء الحسن في نصره، و آنان که براي ياري او در جنگ، شجاعت و دلاوري برجسته‏اي از خود نشان دادند. 3- و کانفوه، و او را ياري کردند. 4- و اسرعوا الي وفادته، و به ايمان آوردن به او شتافتند. 5- و سابقوا الي دعوته، و در پذيرفتن دعوتش (به دين اسلام) از ديگران سبقت گرفتند. 6- و استجابوا له حيث اسمعهم حجه رسالاته، و دعوت او را آن هنگام که برهان رسالتهاي خود را به گوششان رساند پذيرفتند. 7- و فارقوا الازواج و الاولاد في اظهار کلمته، و در راه آشکار ساختن دعوت او، از زنان و فرزندان دوري کردند. 8- و قاتلوا الاباء و الابناء في تثبيت نبوته، و در تحکيم نبوت او با پدران و فرزندانشان جنگيدند. 9- و من کانوا منطوين علي محبته، و آنان که محبت و دوستي آن بزرگوار را در دل داشتند. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول درباره‏ي خود و دوستانش عنوان دعاء چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام لنفسه و لاهل و لايته، از دعاهاي امام (ع) درباره‏ي خود و دوستانش مي‏باشد. دعاهاي صحيفه‏ي سجاديه، معمولا با مدح و ستايش خداوند و بيان صفات الهي شروع مي‏شود. در اين قسمت امام (ع) درسهايي از خداشناسي را بيان مي‏کند. و متناسب با بيان صفات الهي درخواستهايي را در پيشگاه مقدس خداوند مطرح مي‏نمايد و حقيقتا درک و بيان اين تناسب و بيان صفات خداوند و توصيف ذات اقدس الهي جز از زبان معصومين برنمي‏آيد. دعاء پنجم از ترکيبي خاص برخوردار است، که تا انتهاي دعا رعايت شده، يعني امام (ع) ابتدا به مدح و ثناي الهي مي‏پردازد و سپس بر پيامبر و آلش درود مي‏فرستد و سپس درخواستهاي خود را بيان مي‏کند. فراز اول اين دعا چنين است: يا من لا تنقضي عجائب عظمته، صل علي محمد و آله، و احجبنا عن الالحاد في عظمتک، اي آنکه شگفتيهاي بزرگي او پايان ندارد، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از ستم در عظمت خود بازدار (چون ارتکاب گناه و عدول از حق، يک نوع جور نسبت به عظمت خالق است). 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول از دعاهاي آن حضرت به هنگام بامداد و شب است اين دعا با حمد و ثناي خداوند آغاز مي‏شود عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام عند الصباح و المساء، از دعاهاي آن حضرت به هنگام بامداد و شب است اين دعا با حمد و ثناي خداوند آغاز مي‏شود. الحمد لله الذي خلق الليل و النهار بقوته، سپاس خداي را که به قدرت خود شب و روز را آفريد. در اين بخش از دعا به نکات زير اشاره شده است. 1- آفرينش شب و روز و اينکه هر کدام داراي حدود و مرزبندي معيني است. 2- آمدن شب و روز از پي يکديگر و به وجود آمدن شرايط مناسب براي حيات و پرورش انسان و تغذيه او. 3- هدف از آفرينش شب و روز، و بيان اينکه خداوند شب را براي اين آفريد تا انسان از جنبشهاي رنج‏آور و دشواريهاي خسته‏کننده (روز) بيارامد. و روز را براي آنان قرار داده تا در آن فضل و احسان خداوند را بطلبند و وسيله روزي خويش را به دست آورند. 4- انسان همواره در بوته‏ي آزمايش قرار دارد. و صحنه‏ي زندگي دنيا براي او جايگاه امتحان و آزمايش مي‏باشد. 5- بيان اينکه همه چيز در جهان تحت اراده‏ي خداوند قرار دارد، چنانکه امام (ع) مي‏فرمايد: اصبحنا في قبضتک يحوينا ملکک و سلطانک،... به صبح درآمديم در پنجه‏ي (قدرت) تو که پادشاهي و توانائيت ما را فرامي‏گيرد و اراده و خواست تو ما را گرد مي‏آورد. و از روي امر و فرمان توست که در کارها دست مي‏بريم و در تدبير تو رفت و آمد مي‏کنيم. سپس امام (ع) اشاره به روزي که در آن قرار دارد مي‏نمايد و مي‏فرمايد: و هذا يوم حادث جديد، و هو علينا شاهد عتيد، ان احسنا ودعنا بحمد، و ان اسانا فارقنا بذم، و اين روز (روز) نوآمده و تازه‏اي است، و آن بر ما گواه آماده‏ايست، اگر نيکي کنيم با سپاسگزاري ما را بدرود مي‏نمايد، و اگر بدي کنيم با نکوهش از ما جدا خواهد شد. روزهايي که ما در زندگي سپري مي‏کنيم، همواره اين سخنان را با ما دارند، که چگونه آنها را به پايان مي‏رسانيم. آيا شب که به بستر خواب مي‏رويم، روز را بگونه‏اي گذرانده‏ايم که با سپاسگزاري و درودگويان از ما جدا شده باشد؟ اين فراز از دعاي امام (ع) ما را به «محاسبه‏ي» ايام زندگي دعوت مي‏کند. و آنگاه در جهت بهره‏گيري از آن روز و ايام ديگر درخواستهايي را بيان مي‏فرمايد که به گوشه‏هايي از آن درخواستها اشاره مي‏کنيم. 1- و ارزقنا حسن مصاحبته، و نيک همراه بودن با اين روز را روزي ما گردان. 2- و اجزل لنا فيه من الحسنات، و اخلنا فيه من السيئات، و املالنا ما بين طرفيه حمدا و شکرا و اجرا و ذخرا و فضلا و احسانا، و در اين روز براي ما نيکيها را بيافزا، و از بديها تهي‏مان ساز، و دو طرف (اول تا آخر) آن را براي ما از ستايش و سپاس و پاداش و اندوخته (براي آخرت) و بخشش و نيکي پر گردان. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول هرگاه کار دشوار و دل‏آزاري به او روي مي‏آورد و يا پيشامد سختي رخ مي‏داد و به هنگام غم و اندوه مي‏خواند عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام، اذا عرضت له مهمه او نزلت به ملمه و عند الکرب، از دعاهاي امام (ع) است هرگاه کار دشوار و دل‏آزاري به او روي مي‏آورد و يا پيشامد سختي رخ مي‏داد و به هنگام غم و اندوه مي‏خواند. انسان در زندگي فردي و اجتماعي همواره ممکن است با مشکلات و سختيهايي روبرو شود. زيرا حوادث و گرفتاريها و ناملايمات همانند تيرهايي هستند که به سوي انسانها روان مي‏شوند و او ناگزير است با آنها برخوردي شايسته و صحيح داشته باشد. و آن مشکلات و غم و اندوه و سختي را وسيله‏اي براي رشد و کمال خويش تبديل نمايد. امام علي (ع) مي‏فرمايد: هرگاه ترس و بيم (از بلاء) سخت شد پس پناهگاه (انسان) به سوي خدا رفتن است. و از امام موسي بن جعفر (ع) نقل است که فرمود: بلا و آفتي نيست که به بنده‏ي مومن روآورد و خداوند توفيق دعا را به او بدهد، جز آنکه بلا به زودي از بين برود. انسان اگر در مشکلات و سختيها به خدا روي آورد، و خودش را به خدا بسپارد، و با استعانت و نيرو گرفتن از ذات الهي به مصاف آنها برود، گذشته از اينکه پيشامدها و غم و اندوه را از خود دور مي‏گرداند، رشد روحي و معنوي پيدا کرده و از سختيها پيروز بيرون مي‏آيد. امام (ع) برخورد با مشکلات و سختيها را به ما آموزش مي‏دهد. و اينکه در آن شرايط از خداوند چه بخواهيم و چگونه درخواست خود را بيان کنيم. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول در پناه بردن به خداي تعالي از سختيها و بدي اخلاق و کردارهاي نکوهيده عنوان دعاء چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في الاستعاذه من المکاره و سيئي الاخلاق و مذام الافعال، از دعاهاي امام (ع) در پناه بردن به خداي تعالي از سختيها و بدي اخلاق و کردارهاي نکوهيده است. دعاء هشتم اينگونه آغاز مي‏شود: اللهم اني اعوذ بک من هيجان الحرص، خدايا از حرص و آز (بر دنيا) به تو پناه مي‏برم. در اين دعا امام سجاد (ع) به ما آموزش مي‏دهد که از بيماريهاي اخلاقي و رواني و نتايج و اثرات آنها به خدا پناه ببريم و به 44 صفت مذموم از آنها اشاره مي‏فرمايد: 1- هيجان الحرص، حرص و آز 2- سوره الغضب، تندي غضب و خشم 3- غلبه الحسد، تسلط حسد و رشک 4- ضعف الصبر، سستي صبر و شکيبايي 5- قله القناعه، کمي قناعت 6- شکاسه الخلق، سوء خلق و بدخوئي 7- الحاح الشهوه، افراط (بي‏حد) خواهش نفس 8- ملکه الحميه، غلبه‏ي حميت (طرفداري از ناحق) 9- متابعه الهوي، پيروي از هوا و هوس 10- مخالفه الهدي، مخالفت با هدايت و رستگاري 11- سنه الغفله، خواب غفلت 12- تعاطي الکلفه، اقدام بر تکلف و کار با مشقت (که انسان را به رنج آورد و خسته و بيزار نمايد) 13- ايثار الباطل علي الحق، برگزيدن باطل بر حق 14- الاصرار علي الماثم، اصرار و مداومت بر گناه. 15- استصغار المعصيه، کوچک شمردن گناه و معصيت. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای در اشتياق به درخواست آمرزش از خداوند عنوان دعاء چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في الاشتياق الي طلب المغفره من الله جل جلاله از دعاهاي امام (ع) در اشتياق به درخواست آمرزش از خداوند جل جلاله است. در اين دعا امام سجاد (ع) پس از درود فرستادن بر رسول خدا (ص) و آل او، درخواستهايي را به پيشگاه اقدس خداوند عرضه مي‏کند. اين درخواستها به ما مي‏آموزند که از خداوند چه بخواهيم و خواسته‏ي خودمان را چگونه بيان کنيم. درخواستهايي که مطرح شده در زمينه‏هاي مختلفي از جمله توبه، دوري از اصرار بر گناه، کسب رضاي خدا و توجه دادن به آفرينش انسان و... مي‏باشد. که در اينجا به فرازهايي از آن اشاره مي‏شود: 1- و صيرنا الي محبوبک من التوبه، و ما را به توبه (از گناه) که محبوب تو است بازگردان. 2- اللهم و متي وقفنا بين نقصين في دين او دنيا، فاوقع النقص باسرعهما فناء...، خدايا و هرگاه بين دو زيان (دو کيفر بر اثر دو تقصير و نافرماني) قرار گرفتيم: يکي در دين و ديگري در دنيا، (و يکي را مي‏بخشي) پس زيان (کيفر) را در آن که زود مي‏گذرد (دنيا) و عفو و بخشش را در آنکه مدتش طولاني است (دين) قرار بده. 3- و اعم ابصار قلوبنا عما خالف محبتک، و ديده‏ي دلهايمان را از آنچه خلاف دوستي تو است کور گردان. 4- و اجعل همسات قلوبنا، و حرکات اعضائنا، و لمحات اعيننا، و لهجات السنتنا في موجبات ثوابک، و رازهاي دلها و حرکات اندامها و نگاههاي پنهاني چشمها و سخنان زبانهاي ما را در آنچه باعث ثواب تو گردد قرار بده. امام در کلاس درس اين دعا به ما مي‏آموزد که براي رسيدن به سعادت ابدي، تمام توان خود را در جهت رضاي الهي و کسب ثواب و پاداش اخروي صرف کنيم و قلب و اعضاء و چشم و زبان را در خدمت به آرمان الهي و مکتب توحيد و در راه خدا به کار گيريم. به راستي که اگر انسانها تحت تربيت تعاليم آسماني قرآن و رسول‏الله صلي الله عليه و آله و سلم و ائمه‏ي معصومين عليهم‏السلام قرار بگيرند و دل و جان به مکتب توحيد بسپارند، و آنگونه شوند که جز رضاي الهي چيزي در دل نداشته باشند و آخرت را بر دنيا برگزينند و روح و روان و فکر و انديشه و دل و جان خود را در پرتو انوار الهي قرار دهند، آيا جوامع بشري به زيباترين و انساني‏ترين حيات فردي و اجتماعي نمي‏رسند؟ مسلما تنها در پرتو تعاليم انسان‏ساز قرآن و عترت بشريت مي‏تواند به «حيات طيبه» الهي و در دنيا و آخرت نائل شود. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای در پناه بردن به خداي تعالي عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في اللجا الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) در پناه بردن به خداي تعالي است. امام سجاد (ع) اراده‏ي خداوند را حاکم بر همه چيز معرفي مي‏کند، لذا در فراز اول دعا مي‏فرمايد: اللهم ان تشاتعف عنا فبفضلک، و ان تشاتعذبنا فبعدلک، خدايا اگر بخواهي ما را عفو کني از فضل و احسان تو است (نه شايستگي ما) و اگر بخواهي ما را به کيفر برساني از عدل و دادگري تو است (نه ستم بر ما) سپس از خداوند جل جلاله بخشش او را درخواست مي‏کند و مي‏فرمايد: يا غني الاغنياء، ها نحن عبادک بين يديک و انا افقر الفقراء اليک، فاجبر فاقتنا بوسعک، اي بي‏نياز بي‏نيازان، اينک ما بندگان تو و در اختيار توايم، و من نيازمندترين نيازمندان به تو هستم، پس به بي‏نيازي و عطاي خود نيازمندي ما را برطرف فرما. و در فراز ديگر دعاء مي‏فرمايد: و الي اين مذهبنا عن بابک، و از درگاه تو به کجا برويم؟ (جز تو کسي و جز درگاهت پناهي نداريم). امام سجاد (ع)، ايستاده بر قله‏ي عرفان، درس پرستش حقيقي و نيايش خالصانه و خاضعانه را در زيباترين عبارات و کلمات بيان مي‏کند. در حقيقت اين دعا چگونه پناه بردن به خدا را آموزش مي‏دهد. و آنگاه که انسان همه‏ي درها را بسته مي‏بيند، تنها يک در هميشه به روي او گشوده است و آن درگاه خداوند کريم است، درگاهي که هيچکس از آن محروم بازنمي‏گردد. و امام (ع) راه بهره بردن از اين نعمت بزرگ را مي‏آموزد، تا بدين وسيله روحهاي تشنه را از قطرات حياتبخش دعا و پرستش سيراب کرده و دريچه‏اي نو بر آنها گشوده، و نهال اميد و آرامش را در دلهاي آنان بکارد. آنچه امام سجاد عليه‏السلام در اين دعا و دعاهاي ديگر صحيفه در مقام نيايش و پرستش خداوند جل جلاله بيان مي‏کند، برگرفته از معرفت و شناخت و عشق و محبت ايشان به خداوند است. گويي کلمات و واژه‏ها پاره‏هايي از وجود نوراني اوست که به پيشگاه اقدس الهي عرضه مي‏شود، و زيباترين و ژرفترين و متعالي‏ترين ارتباط انسان کامل را با خداوند و معبود خويش نشان مي‏دهد. زيرا عبادت امام معصوم عليه‏السلام، امام عبادتها و نيايش ايشان امام نيايش‏هاست، و هيچ انساني نمي‏تواند بر قله‏ي رفيع معرفت و عشق و محبت امام معصوم عليه‏السلام نسبت به خداوند دست پيدا کند. و آنچه ما مي‏توانيم از بيانات و کلمات و عبارات نوراني ائمه‏ي معصومين (ع) و فرازهاي ادعيه‏ي صحيفه‏ي سجاديه کسب کنيم، به قدر توان و استعداد و قابليت خود، تنها قطره‏اي، ذره‏اي و نمي از اين اقيانوس مواج معرفت الهي است. و اين قطره نيز اگر نصيب گردد همه‏ي ما را بس. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای در درخواست عاقبت بخيري‏ عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام بخواتم الخير، از دعاهاي امام (ع) در درخواست عاقبت بخيري‏هاست. (اينکه انسان نهايت کارش نيکو گردد و سعادتمند شود، امري است که مورد علاقه‏ي همه است، و اصولا تمامي فعاليتها و تلاشها به نوعي براي رسيدن به آن است. حتي کساني که راه را گم کرده‏اند و به بيراهه مي‏روند، گمان مي‏کنند به سوي سعادت و نيکبختي گام برمي‏دارند. در حقيقت دعا براي عاقبت به خير شدن، و قبولي در پيشگاه خداست، که بالاترين سعادت و خوشبختي است. دعاي يازدهم اينگونه آغاز مي‏شود: يا من ذکره شرف للذاکرين، و يا من شکره فوز للشاکرين، و يا من طاعته نجاه للمطيعين، اي آنکه ياد او براي يادکنندگان موجب شرافت و بزرگي است، و اي آنکه شکر او براي شکرگزاران موجب پيروزي است، و اي آنکه اطاعت او براي اطاعت‏کنندگان موجب رهائي است. با توجه به دعا شايد بتوان گفت «شرف» و «فوز» و «نجات» به وسيله «ذکر» و «شکر» و «اطاعت» از خداوند به دست مي‏آيد. سپس امام (ع) جايگاه هر کدام را اينگونه بيان مي‏فرمايند: 1- و اشغل قلوبنا بذکرک عن کل ذکر، و دلهاي ما را به ياد خودت از هر يادي مشغول کن. 2- و السنتنا بشکرک عن کل شکر، و زبانهاي ما را به سپاس خود از هر سپاسي (مشغول کن). 3- و جوارحنا بطاعتک عن کل طاعه، و اندامهاي ما را به اطاعت خودت از هر اطاعتي (به کار آر). و در فرازهاي آخر دعا به ما مي‏آموزد که براي پايان حيات خويش از خداوند چه چيزي را درخواست کنيم. و اجعل ختام ما تحصي علينا کتبه اعمالنا توبه مقبوله، و پايان آنچه نويسندگان کردارهايمان براي ما (روز قيامت) مي‏شمارند، توبه‏ي پذيرفته شده قرار بده. نتيجه اينکه در دنيا قلب ذاکر و زبان شاکر و اعضاي بدن، مطيع فرمان خدا باشد، و در آخرت پذيرفته‏ي درگاه خدا گرديده و به «توبه‏ي مقبوله» دست يابد. اينکه انسان به اين درجه از شناخت برسد که بداند در حيات دنيا دنبال چه چيز باشد و چه بخواهد، يکي از نعمتهاي بزرگ خداوند است امام سجاد عليه‏السلام به ما در اين دعا مي‏آموزد تا در حيات دنيوي اين هدف را دنبال کنيم که با گفتار و کردار شايسته و مورد رضاي خداوند به اين سعادت بزرگ نائل شويم و ابلاغ توبه‏ي مقبوله را از پيشگاه خداوند متعال کار دريافت کنيم. (انشاءالله). ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای به ما شيوه‏ي اقرار به گناه و درخواست توفيق براي توبه و بازگشت از معصيت، به سوي اطاعت از خداي تعالي را آموزش مي‏دهد عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في الاعتراف و طلب التوبه الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) (که به ما) شيوه‏ي اقرار به گناه و درخواست (توفيق براي) توبه و بازگشت (از معصيت) به سوي (اطاعت) از خداي تعالي را آموزش مي‏دهد. امام محمد باقر (ع) فرمود: به خدا قسم، خدا از مردم جز دو خصلت و خوي نخواسته است اول آنکه به نعمتها اعتراف کنند که براي ايشان مي‏افزايد، دوم آنکه به گناهان اقرار نمايند که آنها را از آنان مي‏آمرزد. البته پيش از اين نيز توضيح داديم که امامان (ع) معصوم هستند، و نه تنها گناه نمي‏کنند، بلکه فکر گناه هم نمي‏کنند. اما در پيشگاه خدا و هنگام عبادت و دعا چنان سر بر آستان الهي مي‏گذارند و ابراز بندگي و خشوع مي‏کنند، که جز ذات اقدس الهي چيزي را نمي‏بينند، چنانکه مولا و مقتداي عارفان علي (ع) در حال عبادت و دعا و راز و نياز شبانه با معبود، از خود بي‏خود گرديده و از حال مي‏رفتند. امام سجاد (ع) در اين دعا به ما مي‏آموزد که چگونه عرض تقصير به پيشگاه خداوند ببريم و چگونه از او درخواست بازگشت و توبه کنيم. فرازهاي اول دعا را، ايستاده بر درگاه حق، به زيبايي اينگونه بيان مي‏فرمايند: اللهم انه يحجبني عن مسالتک خلال ثلاث، و تحدوني عليها خله واحده، بار خدايا سه خصلت مرا از درخواست از تو بازمي‏دارد و يک خصلت مرا بر آن مي‏دارد. و سپس آن سه خصلت را معرفي مي‏کنند: 1- يحجبني امر امرت به فابطات عنه، بازمي‏دارد مرا امري که به آن فرمان دادي و من از بجا آوردن آن درنگ کردم (کوتاهي کردم) 2- و نهي نهيتني عنه فاسرعت اليه، و نهيي که از آن جلوگيري کردي (دستور انجام ندادن آن را دادي) و من به سوي آن شتافتم. 3- و نعمه انعمت بها علي فقصرت في شکرها، و نعمتي که به من بخشيدي و من در سپاسگزاريش کوتاهي نمودم. امام (ع) بطور غيرمستقيم به ما آموزش مي‏دهد که براي رسيدن به رضاي الهي بايد اوامر و فرمانهاي خدا، يعني دستورات مکتب را انجام دهيم و از آنچه خداوند نهي کرده و خلاف دستور مکتب است دوري کنيم و با بکارگيري صحيح نعمتها و امکانات الهي که به ما ارزاني داشته شکر وي را بجا آوريم. سپس آن خصلتي که وامي‏دارد که از خداوند درخواست نمايد را اينگونه معرفي مي‏کند: و يحدوني علي مسالتک تفضلک علي من اقبل بوجهه اليک، و وامي‏دارد تا به درخواست از تفضل تو به کسي که رو به تو آورد. و ادامه مي‏فرمايد: و با گمان نيک به سويت آيد. مسلما کسي که به پيشگاه خداوند روي مي‏آورد و توبه و بازگشت مي‏کند و در حقيقت تصميم مي‏گيرد که انسان ديگري شود و گذشته را جبران کند، بازگشت و توبه‏ي او بايد داراي ويژگيها و علائمي باشد، که حالت بازگشت را در او نشان بدهد، امام سجاد (ع) حالات و ويژگيهايي که انسان تائب (توبه‏کننده) بايد داشته باشد و با آن حالت به پيشگاه خداوند روي آورد را چنين برمي‏شمرند: 1- تلقاک بالانابه، به وسيله‏ي توبه به تو روي آورد. 2- و اخلص لک التوبه، و توبه را براي تو خالص گرداند. 3- فقام اليک بقلب طاهر نقي، پس با دلي پاک به سوي تو برخيزد. (از درون و برون حالت بازگشت و توبه داشته باشد) 4- ثم دعاک بصوت حائل خفي، سپس با صداي تغيير يافته (زمزمه‏وار) آهسته تو را بخواند. 5- قد تطاطالک فانحني، و در حاليکه براي تو فروتني کرده و خم گشته. 6- و نکس راسه فانثني، و سرش را به زير افکنده و کج کرده. 7- قد ارعشت خشيته رجليه، به راستي که ترس پاهايش را به لرزه انداخته. 8- و غرقت دموعه خديه، و اشک گونه‏هايش را غرق کرده باشد. چنانکه ملاحظه مي‏کنيم، امام (ع) حالات جسمي و روحي انسان توبه‏کننده‏ي واقعي را دقيقا ترسيم مي‏کند. و اين جز از امام معصوم (ع) که طبيب الهي انسان است و به همه‏ي زواياي وجود او به علم الهي آگاهي دارد، از کس ديگري برنمي‏آيد. سپس در بخش ديگر دعا، و در حين مناجات و نيايش، به يکي از مهمترين و اساسي‏ترين ارزشهاي الهي يعني دوري از «استکبار» اشاره کرده و مي‏فرمايد: و ان احب عبادک اليک من ترک الاستکبار عليک، و جانب الاصرار، و لزم الاستغفار، و محبوبترين بندگان تو نزدت کسي است که بر تو سرکشي و استکبار ننمايد، و از اصرار (بر گناه) دوري گزيند، و همواره آمرزش طلبد. يعني از حالت استکبار که باعث مي‏شود انسان به سوي نافرماني و در نتيجه گناه روي آورد، دور شود و اگر گناهي کرد، بر آن اصرار نکند و آن را پيگيري ننمايد و به وسيله «استغفار» در پي جبران گناه و اثرات آن برآيد و از خداوند طلب بخشش کند. کسي که اين حالات را داشته باشد، هميشه در خط و راه خداوند گام برمي‏دارد لذا از کساني است که به فرمايش امام سجاد (ع) خداوند او را از همه بيشتر دوست دارد. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای در درخواست حاجتها از خداوند متعال عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في طلب الحوائج الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) در درخواست حاجتها از خداوند متعال است. در اين دعا امام (ع) ابتدا به ما شناخت و معرفت صحيح نسبت به خدايي که مي‏پرستيم را آموزش مي‏دهد. و در اين باره نکات زير را برمي‏شمرد: 1- نهايت حاجات و درخواستها به خدا بازمي‏گردد و وسايل و اسباب کار به دست اوست. 2- بخششهاي الهي بي‏منت و بدون عوض، به انسانها داده مي‏شود. 3- همه‏ي موجودات نيازمند و محتاج بخشش‏هاي خداوند هستند. 4- خزائن رحمت الهي فناناپذير و لبريز از بخشش است. 5- جز خداوند متعال، همه محتاج و فقير و نيازمند به او هستند. اين دعا اينگونه آغاز مي‏شود: اللهم يا منتهي مطلب الحاجات، خدايا، اي نهايت درخواست حاجتها (زيرا بندگان وقتي از همه جا نااميد شدند به تو روي مي‏آورند، يا آنکه بازگشت انجام خواسته‏ها به دست بندگانت در نهايت به اراده‏ي توست، زيرا اسباب کار به دست توست) انسان بايد همواره به اين نکته توجه داشته باشد که هيچ کاري در نظام آفرينش بدون خواست و اراده خداوند انجام نمي‏شود. و اگر خدا نخواهد هيچ کس نمي‏تواند به او کمک کند. و اگر کمکي هم از طرف شخصي به او صورت مي‏گيرد، به خواست و اراده‏ي خداوند بوده است، امام سجاد (ع) در فراز ديگري از دعا در اين باره مي‏فرمايد: و من توجه بحاجته الي احد من خلقک او جعله سبب نجحهادونک فقد تعرض للحرمان، و استحق من عندک فوت الاحسان، و کسي که براي حاجت و درخواست خود به يکي از آفريدگانت رو آورد يا جز تو را سبب برآمدن آن حاجت قرار دهد به درستي که به نوميدي گرائيده، و سزاوار نيافتن احسان از تو گرديده است. بايد به اين حقيقت روشن، از صميم قلب ايمان بياوريم که کسب موفقيت و گشايش در کارها و رفع مشکلات، به اراده‏ي خداوند است و کسي که موفقيت را در جهتي غير از جهت الهي بجويد، حتما محروم باز خواهد گشت. اين يک اصل مسلم است، يک قانون و سنت خداوند است، و قوانين و سنتهاي الهي تغييرناپذيرند. و امام سجاد (ع) به عنوان امام و مقتدا و راهنما، و به عنوان کسي که از جانب خدا و رسول (ص) براي هدايت انسانها برگزيده شده است، در کلاس درس اين دعا، اين حقيقت بزرگ که رمز موفقيت در زندگي دنيوي و اخروي است را آموزش مي‏دهد. سپس بر محمد (ص) و آلش درود مي‏فرستد و درخواستهاي خود را به پيشگاه مقدس الهي عرضه مي‏دارد. البته اين نکته قابل ذکر است که در دعاهاي صحيفه‏ي سجاديه همواره پيش از درخواست و پس از آن صلوات بر رسول‏الله (ص) و اهل‏بيت طاهرينش آورده مي‏شود. زيرا درخواستي که قبل و بعد آن به صلوات مزين باشد، از پيشگاه خداوند رد نمي‏شود. و امام (ع) در ضمن دعاها اين سنت را به ما آموزش مي‏دهد. و در فرازي از اين دعا پس از صلوات بر پيامبر (ص) و آل پاک او مي‏فرمايد: و اجعل ذلک عونا لي و سببا لنجاح طلبتي، و آن را (صلوات را) کمک من و وسيله‏اي براي برآورده شدن حاجتم قرار ده. فرستادن صلوات از سويي نشان‏دهنده عشق به رسول‏الله (ص) و اهل‏بيت پاک (ع) اوست و از سوي ديگر نشانه‏ي پذيرفتن دعوت رسول خدا (ص) و جانشيني امامان (ع) و تجديد بيعت در استمرار راه پيامبر (ص) و ائمه‏ي معصومين (ع) مي‏باشد. آنگاه در پايان دعا آمده است که دعاکننده حاجت خودش را بياورد و به سجده رود و در سجده اين عبارات زيبا و آرامش‏بخش و سازنده را بيان کند: فضلک انسني، و احسانک دلني، فاسالک بک و بمحمد و آله، صلواتک عليهم، ان لا تردني خائبا، فضل و بخشش تو مرا (از گرفتاريها) آرام نموده، و احسان تو مرا (به درگاهت) راهنمائي کرده، پس از تو درخواست مي‏کنم به حق خودت و به حق محمد و آل او، درودهاي تو بر آنان باد، که مرا نااميد برمگرداني. امام صادق (ع) مي‏فرمايد: چيزي که بنده را به پروردگارش نزديکتر مي‏نمايد هرگاه او را بخواند، آن است که در سجده باشد. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هنگامي که ستمي به آن حضرت مي‏رسيد، يا از ستمکاران چيزي مي‏ديد که خوش نداشت عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا اعتدي عليه او رءا من الظالمين ما لا يحب، از دعاهاي امام (ع) است، هنگامي که ستمي به آن حضرت مي‏رسيد، يا از ستمکاران چيزي مي‏ديد که خوش نداشت. «ظلم» امري زشت و ناپسند است و خداوند ظالمين را دوست ندارد. لذا امام (ع) موضعگيري و شيوه‏ي برخورد و اعتقاد يک مسلمان را نسبت به ظلم در قالب دعا به او آموزش مي‏دهد. در بخش اول دعا، به خداشناسي پرداخته و به اين موضوع اشاره مي‏کنند که خدا همواره يار مظلومين و دشمن ظالمين است. ايشان ابتدا مي‏فرمايد: يا من لا يخفي عليه انباء المتظلمين، اي آنکه خبرهاي شکوه‏کنندگان از ستم، بر او پنهان نيست. و يا من قربت نصرته من المظلومين، و يا من بعد عونه عن الظالمين، و اي آنکه ياري او به ستمديدگان نزديک است (به زودي آنها را ياري خواهد نمود)، و اي آنکه کمک او از ستمگران دور است (ايشان را ياري نمي‏کند). اين مطالب را امام (ع) در شرايطي بيان مي‏فرمايند که دشمنان اسلام، همواره اينگونه تبليغ مي‏کردند که اين اراده‏ي خداوند است که حکام ظالم و ستمگري چون معاويه و يزيد بر امورات مسلمين حاکم شوند، و آن همه ظلم و فساد و جنايت را روا دارند! امام (ع) در آن شرايط خفقان و استبداد در قالب دعا، به پيروان خود و ديگران آموزش مي‏دهد که خداوند نه تنها ظلم نمي‏کند که دشمن ظالمين و يار مظلومين است، و همواره در جبهه‏ي ستمديدگان عليه ستمگران قرار دارد. سپس در فراز ديگر دعا، امام (ع) دفع ظالمين را از خداوند درخواست مي‏کند و به ما مي‏آموزد که چگونه دفع ظالم و ستمگر را از خداوند طلب کنيم. چنانکه پيش از اين نيز توضيح داده شد، دعا در فرهنگ اسلام از جايگاه خاصي برخوردار است و در روايات با تعبيرات عميق و زيبايي توصيف شده است. گاهي به سلاح مومن و زماني به سپر مومن تشبيه گرديده است. در نتيجه امام (ع) به ما شيوه‏ي استفاده از اين سلاح برنده و کارساز و نيز سپر نگهدارنده و محافظت‏کننده در مقابل دشمنان را آموزش مي‏دهد. و در فراز ديگري از دعا در اين باره و در جهت دفع ستمگر در پيشگاه خداوند مي‏فرمايد: و خذ ظالمي و عدوي عن ظلمي بقوتک، و افلل حده عني بقدرتک، و اجعل له شغلا فيما يليه، و عجزا عما يناويه، و ستم‏کننده و دشمن مرا به قدرت خود از ستم بر من بازدار و با توانائي خود برندگي او را (دشمن) از من بشکن، و براي او کاري که درخور اوست قرار ده (تا به آن مشغول شده از من چشم بپوشد) و او را در برابر کسي که با او دشمني مي‏کند ناتوان گردان (دشمن مرا به وسيله دشمنش ناتوان گردان). سپس مي‏فرمايد: اللهم فکما کرهت الي ان اظلم، فقني من ان اظلم، بار خدايا همچنان که بر من ناپسند گردانيدي که ستم ببينم، مرا از اينکه (به ديگري) ستم کنم نگهدار. و از آنجا که آلوده شدن به ستم در برابر ستمگر، انحراف از مکتب و تعاليم الهي است، امام (ع) در اين باره چنين مي‏فرمايد: و اعصمني من مثل افعاله، و لا تجعلني في مثل حاله، و مرا از انجام کارهايي مانند کارهاي او (دشمن) نگهدار، و در مانند حال او قرار مده (مرا از ستم به ديگران و متصف شدن به خويهاي ناپسنديده‏ي مانند او حفظ فرما). و آنگاه به ما مي‏آموزد که از خصلتهاي ناپسند زير به خدا پناه ببريم: 1- و اعذني من سوء الرغبه، و از خواهش و خواسته‏ي بد مرا پناه ده. 2- و هلع اهل الحرص، و از حرص آزمندان و حريصان به دنيا. (مرا پناه ده). زيرا «سوء رغبت» و «حرص» از خصلتهايي مي‏باشند که مي‏توانند منشاء ظلم و ستم شوند. و انسان را از راه حق و عدالت دور کنند. انسان حريص به دنيا، زياده‏طلب است، و چشم به حق ديگران دارد و به دارايي خود قانع نيست. لذا براي رسيدن به آنچه اضافه مي‏خواهد اسير گرداب نابودکننده‏ي ستم مي‏شود. و امام زين‏العابدين (ع) با اين بيانات شيوا روان‏شناسي ظلم و ستم را تبيين کرده و در فراز ديگر دعا يکي از عوامل بازدارنده‏ي ظلم و ستم به ديگران را اينگونه از خداوند درخواست مي‏فرمايد: و صور في قلبي مثال ما ادخرت لي من ثوابک، و اعددت لخصمي من جزائک و عقابک،... و در دل من نمونه‏ي پاداشي که برايم (در آخرت) اندوخته‏اي و کيفري که براي دشمنم آماده ساخته‏اي را بنگار. و آن را وسيله‏ي خوشنودي من به آنچه مقدر فرموده‏اي (قناعت) و اطمينانم به آنچه برگزيده‏اي قرار ده. است که در سجده باشد. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هنگامي که بيمار مي‏شد يا اندوه و گرفتاري به آن حضرت رو مي‏آورد عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا مرض او نزل به کرب او بليه، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که بيمار مي‏شد يا اندوه و گرفتاري به آن حضرت رو مي‏آورد. جهان مادي، دنياي اصطکاک و برخورد است. در نتيجه همواره انسان در معرض بيماري، گرفتاري و مشکلات مختلف قرار دارد. اما اينکه انسان با اين مشکلات چگونه برخورد کند مهم است. براي مومن هر چه پيش آيد خير است، زيرا مومن خودش را همواره زير چتر رحمانيت و رحيميت خداوند مي‏بيند. و به مدد ايمان به خدا و عقيده‏ي توحيدي، از آنها در جهت رشد و کمال بهره مي‏گيرد. و در مصاف با مشکلات، از خداوند متعال با دعا و نيايش ياري مي‏جويد. اين خود راه کمال معنوي او را هموارتر مي‏سازد، زيرا دعا بهترين عبادت است و عبادت خداوند به معناي عام، هدف هستي و آفرينش انسان مي‏باشد. لذا در ادعيه‏ي اسلامي به طور کلي و در صحيفه‏ي سجاديه‏ي براي مواقع گرفتاري و مشکلات، در جهت تقويت انسان، و يافتن راه حل مناسب، دعاهايي بيان شده است. در فراز آغازين اين دعا امام (ع) در برخورد با سلامت و بيماري چنين مي‏فرمايد: اللهم لک الحمد علي ما لم ازل اتصرف فيه من سلامه بدني، و لک الحمد علي ما احدثت بي من عله في جسدي، فما ادري، يا الهي، اي الحالين احق بالشکر لک، و اي الوقتين اولي بالحمد لک، اوقت الصحه التي هناتني فيها طيبات رزقک، و نشطتني بها لابتغاء مرضاتک و فضلک، و قويتني معها علي ما وفقتني له من طاعتک؟ ام وقت العله التي محصتني بها، و النعم التي اتحفتني بها، تخفيفا لما ثقل به علي ظهري من الخطيئات، و تطهيرا لما انغمست فيه من السيئات، و تنبيها لتناول التوبه، و تذکيرا لمحو الحوبه بقديم النعمه؟ خدايا تو را سپاس مي‏گويم بر تندرستي تن من که (پيش از اين) هميشه در آن بسر مي‏بردم، و تو را سپاس بر بيماري که (اينک) در بدنم پديد آورده‏اي. پس نمي‏دانم، اي خداي من، کداميک از اين دو حالت (تندرستي و بيماري) به سپاسگزاري تو شايسته‏تر و کداميک از اين دو هنگام براي ستايش تو سزاوارتر است؟ آيا هنگام تندرستي که در آن روزيهاي پاکيزه‏ات را بر من گوارا ساخته و براي درخواست خوشنودي و احسانت شادماني بخشيده و با آن بر طاعت خويش توفيقم داده و توانايم کرده بودي؟ يا هنگام بيماري که مرا با آن (از گناهان) رهانيدي و هنگام نعمتها، (دردهايي) که آنها را به من ارمغان دادي تا گناهاني را که پشت مرا سنگين کرده سبک نمايد، و از بديهائي که در آن فرورفته‏ام پاکم سازد، و براي فراگرفتن توبه آگاه نمودن، و براي از بين بردن گناه به نعمت پيشين (تندرستي) يادآوري باشد؟ چنانکه خوانديم در اين دعا امام (ع) به ما مي‏آموزد که از هر دو حالت سلامتي و بيماري در جهت رشد و کمال استفاده کنيم، و هر دو وضعيت را به گونه‏اي که امام (ع) ترسيم فرمودند نعمت دانسته. و بر آن خدا را سپاس بگوئيم. و رستگاري و فلاح و سعادت را در هر دو حالت از خداوند متعال مسئلت کنيم. آنگاه در فرازهاي آخر دعا به ما مي‏آموزد که چه درخواستهايي را در اين هنگام از خداوند داشته باشيم و مي‏فرمايد: و حبب الي ما رضيت لي، بار خدايا آنچه برايم پسنديده‏اي را محبوب من بگردان. امام (ع) در حقيقت به ما مي‏آموزد از خداوند توان و ظرفيت پذيرش خواست او را طلب کنم. اگر انسان به اين موهبت بزرگ برسد به اوج عرفان و شناخت رسيده است. و امام سجاد (ع) به عنوان الگو و اسوه‏ي عرفان در قالب دعا شيوه دريافت اين فيض بزرگ را به ما آموزش مي‏دهد. و در جهت رسيدن به موفقيت در اين امتحان بزرگ، از خداوند اينگونه درخواست مي‏نمايد: و يسرلي ما احللت لي، و آنچه که بر من فرود آورده‏اي برايم آسان فرما. و سپس مي‏فرمايد: و اجعل مخرجي عن علتي الي عفوک...، و بيرون شدنم از بيماري را به عفو و بخششت قرار ده... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هنگامي که از گناهان، گذشت مي‏طلبيد، يا در درخواست بخشش از ناپسنديده‏ها تضرع مي‏نمود عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا استقال من ذنوبه، او تضرع في طلب العفو عن عيوبه: از دعاهاي امام (ع) هنگامي که از گناهان، گذشت مي‏طلبيد، يا در درخواست بخشش از ناپسنديده‏ها تضرع مي‏نمود. پيش از اين توضيح داده شد که امام معصوم نه تنها نافرماني خدا نمي‏کند بلکه فکر و انديشه‏ي گناه نيز به دلش خطور نمي‏کند. و اگر در صحيفه عناويني چون استغفار از گناه، طلب مغفرت و... آمده است در حقيقت آموزشي است به ما که چگونه از خداوند درخواست عفو و بخشش داشته باشيم، بايد دانست امام (ع) به لحاظ شناخت و معرفت نسبت به مقام الهي، به هر ميزان که خدا را عبادت مي‏کند، باز معتقد است، که حق عبادت را در پيشگاه اقدس الهي بجا نياورده است، لذا در نهايت عبوديت در پيشگاه عظمت خداوند جل و جلاله پيشاني بندگي بر زمين ساييده و طلب استغفار مي‏کند. البته اين استغفار، با استغفار براي بخشش از نافرماني خدا تفاوت دارد. زيرا بندگي و عبوديت در پيشگاه اقدس الهي اقتضا مي‏کند که انسان هر چه مي‏تواند خاضع و خاشع باشد. و همواره در نهايت بندگي از خداوند درخواست کند. و چه لذتي براي مردان خدا مخصوصا اولياءالله بيشتر و بهتر از اين که خاضعانه با خداوند راز و نياز کنند. مگر نه اين است که بزرگترين افتخار رسول خدا (ص) عبد بودن ايشان است و ما همواره در تشهد نماز به اين مطلب شهادت مي‏دهيم و مي‏گوئيم: اشهد ان محمدا عبده و رسوله. دعاء شانزدهم اينگونه آغاز مي‏شود: اللهم يا من برحمته يستغيث المذنبون، بار خدايا، اي آنکه گناهکاران به سبب رحمت او فريادرسي مي‏جويند. در اين دعا امام (ع) ابتدا در زمينه‏ي خداشناسي مطالبي را بيان مي‏فرمايند، و با زيباترين عبارات و توصيفات، ديدگاه و انديشه و اعتقاد به خدايي که مي‏پرستيم را روشن مي‏کنند. و در اين زمينه به نکات زير اشاره مي‏فرمايند: 1- خداوند مونس و آرام‏بخش هر غريب است. 2- فرج و گشايش در کارها و مشکلات با خدا است. 3- رحمت الهي در تمامي پهنه‏ي هستي گسترده است. 4- خداوند فريادرس هر تنها مانده است. 5- خداوند براي نعمتهايي که به ما داده پاداش نمي‏طلبد. 6- خداوند در مجازات افراط نمي‏کند. سپس امام (ع) به ما مي‏آموزد که در مقام اقرار به خطاها و گناهان، خالصانه و با صداقت به بيان کاستيها و لغزشهاي خود در پيشگاه خداوند بپردازيم. در اين فراز از دعا امام (ع) مي‏فرمايد: و انا يا الهي عبدک الذي امرته بالدعاء فقال: لبيک و سعديک، ها انا ذا، يا رب، مطروح بين يديک، و من اي خداي من، بنده‏ي توام که او را به دعا امر فرمودي و گفت: لبيک و سعديک يعني اطاعت مي‏کنم و فرمانت را به جا مي‏آورم، اينک منم اي پروردگار، بنده‏اي که در پيشگاهت افتاده است. آنگاه در فرازهاي آخر دعا پس از صلوات بر رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم و اهل‏بيت طاهرينش عليهم‏السلام به ما مي‏آموزد که چه درخواستهايي از خداوند داشته باشيم، و آنها را چنين برمي‏شمرد: 1- و قني من المعاصي، و مرا از گناهان مصون بدار. 2- و استعملني بالطاعه، و مرا به فرمانبرداري از خود مشغول بدار. 3- و ارزقني حسن الانابه، و نيکي بازگشت از گناه را روزي‏ام فرما. 4- و طهرني بالتوبه، و مرا به توبه پاک گردان. 5- و ايدني بالعصمه، و مرا به نگهداري (از گناهان و گرفتاريها) کمک کن. 6- و استصلحني بالعافيه، و با تندرستي آشتيم ده. 7- و اذقني حلاوه المغفره، و شيريني آمرزش را به من بچشان. 8- و اجعلني طليق عفوک، و مرا رها شده‏ي عفو خود گردان. چنانکه ملاحظه مي‏کنيم، تمامي درخواستها در زمينه اصلاح نفس و سازندگي شخصيت الهي انسان است، توفيق توبه و به دست آوردن غفران و بخشش الهي و موفق شدن به اطاعت از فرامين خداوند، محورهاي اصلي هدايت و سعادت و نيکبختي دنيا و آخرت انسان است، که امام (ع) در قالب دعا و در جهت ساختن و تربيت الهي انسان آنها را به زيبايي مطرح فرموده است. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای بخش اول هنگامي که گفتگوي شيطان مي‏شد، نامي از شيطان به ميان مي‏آمد پس از او و دشمني و مکر او به خدا پناه مي‏برد عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا ذکر الشيطان فاستعاذ منه و من عداوته و کيده، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که گفتگوي شيطان مي‏شد (نامي از شيطان به ميان مي‏آمد) پس از او و دشمني و مکر او به خدا پناه مي‏برد. امام (ع) در اين دعا از «نزغ» و «کيد» و «مواعيد» و «غرور» و «مصائد» شيطان به خداوند پناه مي‏برد و مي‏فرمايد: اللهم انا نعوذ بک من نزغات الشيطان الرجيم و کيده و مکائده، و من الثقه بامانيه و مواعيده و غروره و مصائده، خدايا ما (خداپرستان) به تو پناه مي‏بريم از تباهکاريها (يا وسوسه‏هاي) شيطان رانده شده‏ي (از رحمت) و از حيله و چاره‏جوئي و مکرهاي (گوناگون) او، و از اطمينان به آرزوها (يا دروغها) و وعده‏ها و فريب و دامهاي او. سپس دو چيز را براي دور کردن و ذليل و خوار کردن شيطان معرفي مي‏کند: 1- عبادت 2- محبت خدا و مي‏فرمايد: اللهم اخساه عنا بعبادتک، و اکبته بدوبنا في محبتک، بار خدايا او (شيطان) را از ما به سبب عبادت و بندگيت دور کن، و با کوشش ما در دوستيت ذليل و خوار فرما. و در ضمن درخواست از خداوند جهت محافظت در مقابل نقشه‏ها و توطئه‏هاي شيطان راههاي نفوذ و نقشه‏هاي او را به ما شناسانده و راههاي تسلط شيطان بر انسان را اينگونه برمي‏شمرد: 1- لا تجعل له في قلوبنا مدخلا ورود در دلها: براي ورود او در دلهاي ما جايي قرار مده. 2- و لا توطنن له فيما لدينا منزلا، پيدا کردن جايگاه در درون انسان: و در آنچه نزد ماست (براي او) جايگاهي مساز. 3- و ما سول لنا من باطل، آراستن باطل: و باطلي را که براي ما مي‏آرايد به ما بشناسان 4- و بصرنا ما نکائده به از راه فريب انسان: ما را به آنچه که او را بفريبيم بينا فرما. 5- و ايقظنا عن سنه الغفله بالرکون اليه، استفاده از غفلت انسان: و از خواب غفلتي که سبب اعتماد و ميل به او است بيدارمان گردان. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هرگاه از آن حضرت گرفتاري يا پيشامدي که از آن بيم داشت دفع مي‏شد و يا خواسته‏ي ايشان زود روا مي‏گشت عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا دفع عنه ما يحذر، او عجل له مطلبه، از دعاهاي امام (ع) است هرگاه از آن حضرت (گرفتاري يا پيشامدي) که از آن بيم داشت دفع مي‏شد و يا خواسته‏ي ايشان زود روا مي‏گشت. در دعاهاي گذشته، امام (ع) به ما شيوه‏ي درخواست از خداوند جهت دفع مشکلات و گرفتاريها را آموزش دادند. ايشان در اين دعا به ما مي‏آموزد که هنگام رها شدن از مشکلات و زماني که خداوند به رحمت واسعه‏ي خود گرفتاري ما را برطرف کرد و يا خواسته‏اي از خواسته‏هاي ما روا گردانيد، چگونه در پيشگاه الهي شکر و سپاس آن را به جا آوريم. و در اين زمينه مي‏فرمايد. اللهم لک الحمد علي حسن قضائک، و بما صرفت عني من بلائک. بار خدايا شکر تو را بر نيکوئي آنچه مقدر نموده‏اي، و به آنچه آفت و بدي که از من دور ساختي. و با توجه به اينکه «عافيت» يکي از بزرگترين نعمتهاي خداوند مي‏باشد و بزرگان دين همواره، در مواقع دعا سفارش کرده‏اند که از خداوند «عافيت» را درخواست کنيم، امام (ع) در فراز بعدي دعا توجه ما را به اين مطلب معطوف داشته و در پيشگاه الهي مي‏فرمايد: فلا تجعل حظي من رحمتک ما عجلت لي من عافيتک فاکون قد شقيت بما احببت و سعد غيري بما کرهت، پس بهره‏ي مرا از رحمت خود (تنها) تندرستي که اکنون بخشيده‏اي قرار مده که (در آخرت) به سبب آنچه دوست دارم بدبخت شوم و ديگري به سبب آنچه (در دنيا) پسند من نيست خوشبخت شود (منظور اين است که عافيت و تندرستي از آفت و بدي که در دنيا نصيب مي‏شود موجب نوميدي از پاداش صبر بر بلاء در آخرت نگردد) از اين رو خواسته مي‏شود که بهره‏ي از رحمت تنها عافيت در دنيا نباشد که در آخرت از پاداش صبرکنندگان بر بلاء بي‏بهره باشد. امام صادق (ع) مي‏فرمايد: اگر مومن چيزي را که در پاداش از مصائب و گرفتاريها براي اوست مي‏دانست، آرزو مي‏کرد که بدن او را با قيچي‏ها ببرند. و نيز امام باقر (ع) مي‏فرمايد: گرفتارترين مردم به بلاء پيامبران هستند، پس از آن اوصياء و پس از آن نيکان و کساني که از ديگران برترند، سپس مي‏فرمايد: و اگر اين تندرستي که روز را در آن به شب رسانده يا شب را به روز برده‏ام در جلو من (يعني آخرت) بلاء و گرفتاري هميشگي و بار سنگيني باشد که برطرف نشود، پس آنچه (گرفتاري آخرت) که برايم پس انداخته‏اي پيش انداز، و آنچه (عافيت در دنيا) که پيش انداخته‏اي پس انداز. امام (ع) به ما مي‏آموزد که همواره دنيا را براي آخرت رها کنيم، و آخرت و نعمتهاي ابدي آن را به امکانات زودگذر دنيا نفروشيم. و زندگي دنيوي خود را به گونه‏اي بخواهيم که سعادت آخرت را تامين کند. آنگاه در اين زمينه يک فرمول کلي و شاخصه‏ي فراگير را به ما آموخته مي‏فرمايند: فغير کثير ما عاقبته الفناء، و غير قليل ما عاقبته البقاء، پس چيزي (خوشي) که پايانش نيستي است اندک است (هر چند در نظر بسيار آيد) و چيزي (سودي) که پايانش هميشگي است بسيار است (هر چند آن را کم ببينند). ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هنگام درخواست باران پس از خشکسالي مي‏باشد عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام عند الاستسقاء بعد الجدب، از دعاهاي امام (ع) هنگام درخواست باران پس از خشکسالي مي‏باشد. کلمه‏ي «استسقاء» به معني درخواست آشاميدن آب است، و وقتي که نهرها خشک شوند و باران کم ببارد و آسمان به خاطر شيوع گناهان و کفران نعمتها و ندادن حقوق و کم‏فروشي و ظلم و حيله‏کاري و ترک امر به معروف و نهي از منکر و جلوگيري از زکات و حکم نمودن به غير آنچه خدا نازل فرموده، و غير اينها از چيزهايي است که موجب خشم حضرت رحمان مي‏شود و موجب نيامدن باران مي‏گردد. کيفيت نماز استسقاء مانند نماز عيد فطر و قربان دو رکعت است و در جماعت و فرادي خواندن آن به قصد رجاء اشکال ندارد. و بهتر است که دعاي قنوت شامل طلب باران و بارش و طلب عطف و توجه حضرت رحمان باشد به اين که درهاي آسمان را به رحمت خود باز کند و باران را نازل کند. و قبل از دعا صلوات بر محمد و آل محمد (ع) بفرستد. ابتدا امام (ع) در زمينه‏ي نزول باران مي‏فرمايد: اللهم اسقنا الغيث، و انشر علينا رحمتک بغيثک المغدق من السحاب المنساق لنبات ارضک المونق في جميع الافاق، خدايا ما را به باران سيراب گردان، و رحمتت را به باران فراوان از ابري که براي رويانيدن گياه زيبا در اطراف زمينت روان است بر ما بگستران. سپس ضمن معرفي اثرات باران به پاره‏اي از نعمتهاي خدا که به بارش باران ارتباط دارد و از تاثيرات مستقيم و غيرمستقيم آن مي‏باشد اشاره مي‏فرمايد، از جمله: 1- روئيدن گياهان و زيبائي طبيعت 2- رسيدن ميوه‏ها و شکفته شدن شکوفه و گل و گياه 3- توسعه و گسترش روزي 4- جاري شدن جويبارها 5- ارزان شدن نرخها 6- نشاط و زندگي بخشيدن به انسانها و موجودات ديگر 7- رويش کشت و زرع 8- افزايش توانايي بر توانائيهاي ما سپس امام (ع) به نعمتهايي اشاره مي‏فرمايد که کمتر به آن توجه مي‏شود، مثل نعمت آب گوارا و شيرين، ابرهاي پربار و سايه‏گستر، هوايي متعادل، بارش باران به صورت طبيعي، نه به صورت دردناک و کشنده، اينها نعمتهايي است که خداوند به ما ارزاني داشته و انسانها و همه موجودات از آن استفاده مي‏کنند. سپس امام در فراز آخر دعا بر محمد (ص) و آلش درود مي‏فرستد و از خداوند درخواست مي‏کند که برکات آسمانها و زمين را روزي گرداند. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای قسمت اول در درخواست توفيق براي اخلاقهاي ستوده و کردارهاي پسنديده عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام في المکارم الاخلاق و مرضي الافعال، از دعاهاي امام (ع) در درخواست توفيق (براي) اخلاقهاي ستوده و کردارهاي پسنديده است. تربيت انسان هدف تمامي اديان و پيامبران الهي بوده است. و در دين اسلام به عنوان آخرين و کاملترين دين خدا، مکارم اخلاق، و خويهاي پسنديده از جايگاه ويژه‏اي برخوردارند، چنانکه خداوند در قرآن کريم با عبارت (خلق عظيم)، پيامبر اکرم (ص) را به عنوان الگوي اخلاقي به انسانها معرفي مي‏کند دين اسلام به تعبيري دين «اخلاق» و «تربيت» است. قرآن مجيد به عنوان يگانه سند جاودانه الهي، همواره پيروان خود را به کسب ارزشهاي اخلاقي و خويهاي پسنديده دعوت مي‏کند، «تقوا»، «ايثار»، «راستگويي»، «عمل صالح»، «عدالت»، و ديگر سجاياي اخلاقي، پيوسته مورد سفارش قرآن و معصومين (ع) مي‏باشد. رفتار و گفتار پيامبر (ص) و ائمه‏ي معصومين (ع) الگوهايي روشن و جاويدان از اخلاق اسلامي است. و آنان معلمين الهي انسان در جهت شناساندن مکارم اخلاق به او تا قيام قيامت مي‏باشند. امام سجاد (ع) به عنوان جانشين رسول خدا (ص) و معلم الهي انسان و الگوي اخلاق اسلامي، در قالب دعا مکارم اخلاق را به ما آموزش مي‏دهد. زيرا ايشان برگزيده‏ي خدا و به علم الهي، به تمام زواياي وجود انسان آگاه است. و چون طبيبي حاذق، در کلاس دعا، به تشريح و توضيح و دسته‏بندي مباحث اخلاقي مي‏پردازد و انسان را در حين نيايش آموزش مي‏دهد يعني در زيباترين و عميقترين حالات با تعاليم و دستورات اخلاقي اسلام، که از چشمه‏ي جوشان و زلال علوم اهل‏بيت (ع) جاري مي‏شود، به آموزش او مي‏پردازد. 👈 ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
❇️ دعای هنگامي که چيزي او را اندوهگين و خطاها نگرانش مي‏کرد عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا حزنه امر و اهمته الخطايا، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که چيزي او را اندوهگين و خطاها نگرانش مي‏کرد. حفظ تعادل روحي و رواني انسان و به بيان ديگر امنيت و آرامش و سکون دروني، يکي از اهدافي است که همه در جهت رسيدن به آن تلاش مي‏کنند. و دعا تامين‏کننده‏ي تعادل و امنيت و آرامش در انسان است. وقتي يک نارسايي اخلاقي و يا مشکل مادي و اقتصادي و معيشتي و يا يک مشکل فردي و اجتماعي به انسان روي مي‏آورد، آدمي تعادل خويش را براي مدتي به طور شديد يا ضعيف از دست مي‏دهد. و اين بحرانها درون او را متلاطم مي‏سازد. در اين حالات دعا بهترين وسيله براي رسيدن به تعادل روحي و رواني است. گرچه عاليترين حالات انسان حالت نيايش و پرستش و اظهار خضوع و خشوع نسبت به معبود مي‏باشد، اما از اثرات جانبي و موثر دعا نيز در بهبودي نارسائيهاي مختلف نبايد غافل بود، که دعا يکي از بزرگترين و ارزشمندترين نعمتهايي است که خداوند به انسانها ارزاني داشته است. در اين دعا امام (ع) ابتدا مباحثي از خداشناسي را متناسب با نوع درخواستهايي که مي‏خواهد به پيشگاه خداوند عرضه کند به ما آموزش مي‏دهد. لذا با اشاره به دو صفت از صفات خداوند يعني «کافي» و «وافي» مي‏فرمايد: اللهم يا کافي الفرد الضعيف، و واقي الامر المخوف، خدايا، اي کفايت‏کننده‏ي آنکه تنها و ناتوان است، و اي نگهدارنده (بندگان خود) از امر ترسناک، امام (ع) ابتدا اين باور را به انسان گوشزد مي‏کند که خداوند وافي و کافي است، و يار و مددکار انسان نيازمند است. تا با قوت قلب خود، را به مشيت الهي بسپارد و زير چتر امنيت خداوند قرار گيرد و با يقين به استجابت دعا به مناجات بپردازد. تقويت مباني اعتقادي و پيدا کردن معرفت نسبت به خداوند جل جلاله، رمز لذت بردن از دعا و نيايش و پرستش اوست. سپس در فراز ديگري از دعا به ما مي‏آموزد که چه درخواستهايي را از خداوند داشته باشيم و در اين باره مي‏فرمايد: 1- لا تجعلني ناسيا لذکرک فيما اوليتني، مرا نسبت به ياد کردن خود در آنچه عطايم کرده‏اي فراموشکار مگردان، 2- و لا غافلا لاحسانک فيما ابليتني، و به احسانت در آنچه به من بخشيده‏اي غافل مساز، 3- و لا آيسا من اجابتک لي و ان ابطات عني، و در برآورده ساختن حاجتم اگر چه به کندي پيش رود نوميدم مفرما، 4- و اجعل ثنائي عليک، و مرا در هر حال به ستايش و نيايش خودت بگمار، 5- و اشعر قلبي تقواک، و شعار دلم را پرهيزکاري از خود بنما (تقوا و ترس از خدا را روش من بگردان)، 6- و استعمل بدني فيما تقبله مني، و بدنم را در آنچه از من مي‏پذيري (اطاعت و بندگي) به کار گير، آنگاه راه طي کردن مدارج عرفاني را توسط قلب با دعاهاي مخصوص چنين بيان مي‏فرمايد: 1- فرغ قلبي لمحبتک، دل مرا براي محبت و دوستي خويش خالي ساز، 2- و اشغله بذکرک، و (قلب مرا) به ياد خودت مشغولش گردان، 3- و انعشه بخوفک و بالوجل منک، و (قلب مرا) به ترس و بيم از خودت بلندمرتبه فرما، 4- و قوه بالرغبه اليک، و (قلبم را) به رغبت به سويت توانا، فرما. 5- و امله الي طاعتک، و (قلب مرا) به فرمانبريت متوجه کن، 6- و اجر به في احب السبل اليک، و (قلبم را) به بهترين راههاي به سوي خود روانه فرما، 7- و ذلله بالرغبه فيما عندک ايام حياتي کلها، و (قلب مرا) در تمام روزهاي زندگيم به خواستن آنچه نزد توست رام نما. آنگاه در بخشي از فراز آخر دعا مي‏فرمايد: و امنن علي بشوق اليک، و به شوق و دلباختگي به خود بر من منت گزار، محبت، ذکر، رغبت و رام شدن قلب در برابر فرامين الهي و طي مراحل و مدارج سير الي الله از جمله مباحث عميق عرفاني است که امام عارفان، و قرآن مجسم، امام زين‏العابدين عليه‏السلام در فرازهايي از اين دعاي شريف به ما مي‏آموزد. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای هنگام سختي و رنج و کارهاي دشوار عنوان دعاء چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام، عند الشده و الجهد و تعسر الامور، از دعاهاي امام (ع) است به هنگام سختي و رنج و کارهاي دشوار. در اين دعا امام (ع) ضمن اشاره به قدرت خداوند درخواستهايي را از خداوند طلب مي‏کنند، از جمله در زمينه فقر مي‏فرمايند: لا قوه لي علي الفقر، فلا تخطر علي رزقي، (خدايا) طاقت فقر را ندارم، پس روزيم را به خطر نينداز. آنگاه بر محمد و آلش درود فرستاده و از خداوند درخواست رغبت در «عمل» براي آخرت، «زهد» در دنيا و «شوق» براي انجام عمل نيک کرده و سپس در ادامه به ما مي‏آموزد که از خداوند امور زير را بخواهيم: 1- وهب لي نورا امشي به في الناس، و نوري (علم و دانشي) به من ببخش که با آن در بين مردم راه بروم (زندگي کنم). 2- و اهتدي به في الظلمات، و (به آن نور) در تاريکيها (گمراهيها) هدايت يابم. 3- و استضيئي به من الشک و الشبهات، و (به وسيله‏ي آن شناخت) از شک و دودلي و شبهات (در هم شدن حق و باطل) روشني يابم. معمولا اينگونه تصور مي‏شود که «رزق» تنها مادي است و مربوط به مسائل معيشتي و اقتصادي است، در حالي که رزق شامل چيزهاي ديگري هم مي‏شود. که امام سجاد (ع) در ضمن دعا به پاره‏اي از آنها اشاره مي‏فرمايند از جمله: (خدايا روزيم کن) 1- الرغبه في العمل، رغبت در عمل. 2- خوف غم الوعيد، ترس و اندوه از عذاب قيامت. 3- شوق ثواب الموعود، شوق به پاداش آخرت. 4- الحق عند تقصيري، اعتراف به حق (راضي بودن به فرمانت). 5- السلامه الصدر من الحسد، سلامتي سينه از حسد. 6- التحفظ من الخطايا، حفظ شدن از لغزشها و گناهان. با توجه به نمونه‏هايي که برشمرديم، رزق الهي همواره بر انسانها جاري است، و همه از آنها بهره‏مند مي‏شوند. عبادت خدا و توفيق بر نماز اول وقت و نماز جماعت رزق است. سلامت بودن قلب از بيماريهايي چون حسد، رزق است. گرچه بهره‏مند شدن از امکانات مادي، خانه، وسيله‏ي نقليه، ثروتهاي گوناگون نيز اگر از راه حلال باشد رزق است. آنگاه در فراز آخر دعا مي‏فرمايد: و اجعلني ممن يدعوک مخلصا في الرخاء دعاء المخلصين المضطرين لک في الدعاء، و مرا از کساني قرار ده که تو را هنگام خوشي از روي اخلاص مي‏خوانند مانند کساني که از روي اخلاص هنگام اضطرار و بيچارگي، در دعا از تو درخواست مي‏کنند. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای قسمت اول هنگامي که تندرستي و سپاس بر آن را از خداوند درخواست مي‏نمود عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام اذا سال الله العافيه و شکرها، از دعاهاي امام (ع) است هنگامي که تندرستي و سپاس بر آن را از خداوند درخواست مي‏نمود. عافيت و سلامتي يکي از نعمتهاي بزرگ خداوند است. که انسان کمتر به آن توجه دارد و شکر آن را بجا نمي‏آورد و قدر آن را نمي‏داند تا اينکه به بيماري دچار مي‏شود و آنگاه قدري به نعمت عافيت پي مي‏برد. در اين دعا امام سجاد (ع) بعد از فرستادن درود بر پيامبر (ص) و اهل‏بيتش (ع)، اينگونه به پيشگاه مقدس الهي درخواست عافيت مي‏کند: اللهم صل علي محمد و اله، و البسني عافيتک، و جللني عافيتک، و حصني بعافيتک، و اکرمني بعافيتک، و اغنني بعافيتک، و تصدق علي بعافيتک، وهب لي عافيتک، و افرشني عافيتک، و اصلح لي عافيتک، و لا تفرق بيني و بين عافيتک في الدنيا و الاخره. بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست و بر (تن و جان) من به لطف خودت لباس عافيت بپوشان، و عافيتت را بر تمام شئون وجودم شامل گردان، و مرا در سنگر و پناه عافيت و رستگاري خود محفوظ گردان، و به عافيت و رستگاري مرا گرامي بدار، و به عافيتت مرا مستغني و بي‏نياز گردان، و به من فقير درگاهت عافيت را صدقه و موهبت فرما، و عافيت را بر من گسترده گردان و به آن عافيت، امور مرا اصلاح کن، و ميان من و عافيت هرگز در دنيا و آخرت جدايي مينداز. چنانکه ملاحظه مي‏شود امام چهارم (ع) مساله‏ي «عافيت» و تاثير آن را در زندگي انسان در دنيا و آخرت به طور مبسوطي تشريح مي‏فرمايد. و بدين وسيله اهميت و جايگاه اين نعمت بزرگ را به ما گوشزد مي‏کند. در اين فراز از دعا امام (ع) عافيت را به امور زير تفسير و توجيه کرده است: 1- لباس محافظ 2- پناهگاه امن و آرامش‏بخش 3- موجب کرامت 4- بي‏نيازکننده از غير 5- صدقه و موهبت الهي 6- موجب اصلاح و اگر انسانها از اين نعمت بزرگ يعني «عافيت» به درستي بهره‏مند شوند و از آن در مسير کمال خود استفاده کنند، در دنيا و آخرت رستگار و سعادتمند خواهند شد. ادامه دارد ... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای دعا براي پدر و مادر خود عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام لابويه عليهماالسلام از دعاهاي امام (ع) براي پدر و مادر خود (ع) است. امام چهارم (ع) پس از درود فرستادن بر پيامبر (ص) و اهل‏بيت ايشان (ع) به پدر و مادر بزرگوار خويش دعا کرده مي‏فرمايند: و اخصص، اللهم، والدي بالکرامه لديک، و الصلوه منک، يا ارحم الراحمين، خدايا پدر و مادر مرا به گرامي داشتن نزد خود و احسان و نيکي از جانب خويش برتري بخش. اي بخشنده‏ترين بخشندگان. آنگاه به طور غيرمستقيم به مقام پدر و مادر و حقوق آنها بر فرزندان اشاره کرده و از خداوند در جهت اداي حقوق و وظائف انسان نسبت به والدين استمداد مي‏طلبد و مي‏فرمايد: و الهمني علم ما يجب لهما علي الهاما، و دانستن آنچه درباره‏ي ايشان بر من واجب است (حقوق آنها) را به من الهام نما و در دلم انداز. البته گرچه مي‏دانيم امام سجاد (ع) و پدر گراميشان امام حسين (ع) هر دو معصوم هستند. اما در اين دعا امام (ع) به ما رعايت حقوق پدر و مادر را گوشزد مي‏کند. و علاوه بر اينکه جايگاه آنها را در مکتب اسلام نشان مي‏دهد ما را با وظايفمان نسبت به آنها آشنا مي‏کند. سپس در فراز ديگري از دعا درباره رعايت حقوق پدر و مادر از خداوند طلب کمک کرده مي‏فرمايد: اللهم خفض لهما صوتي، و اطب لهما کلامي، و الن لهما عريکتي، و اعطف عليهما قلبي، و صيرني بهما رفيقا، و عليهما شفيقا. خدايا صدايم را در برابر ايشان آهسته، سخنم را خوشايند، خويم را نرم و دلم را بر آنان مهربان کن، و مرا با ايشان سازگار و بر آنان رحيم گردان. به آرامي سخن گفتن، کلام نيکو به کار بردن، نرم‏خو بودن و با عاطفه و محبت بودن و در نتيجه رفيق و شفيق پدر و مادر بودن از وظايفي است که امام (ع) در اين فراز از دعا به آنها اشاره فرموده‏اند. سپس با اشاره‏ي غيرمستقيم به نقش تربيتي پدر و مادر مي‏فرمايد: اللهم اشکر لهما تربيتي، و اثبهما علي تکرمتي، خدايا آنان را به پرورش من جزا ده و در گرامي داشتنم پاداش ده، و در مورد زمان دعا کردن بر پدر و مادر مي‏فرمايد: اللهم لا تنسني ذکرهما في ادبار صلواتي، و في انا من آناء ليلي، و في کل ساعه من ساعات نهاري، خداوندا ياد ايشان را به دنبال نمازها و در وقتي از اوقات شب و در هر ساعتي از ساعات روزم از يادم مبر. ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای قسمت اول دعا براي فرزندانش عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام لولده عليهم‏السلام، از دعاهاي امام (ع) است براي فرزندانش (ع). امام (ع) در فراز آغازين دعا براي فرزندان مي‏فرمايد: اللهم و من علي ببقاء ولدي، و باصلاحهم لي، و بامتاعي بهم، بار الهي بر من منت گذار به اين نعمت که فرزندانم را باقي بداري (و عمر طولاني و با عز به آنها عطا کني) و آنها را براي من صالح گرداني، و مرا به وجود آنها بهره‏مند و کامروا سازي. سپس در بخش ديگر دعا، درخواستهاي زير را در جهت طول عمر و اصلاح و سعادتمندي در دنيا و آخرت فرزندان بيان مي‏فرمايد: 1- طول عمر، الهي امدد لي في اعمارهم، خداي من عمر آنها را طولاني گردان. 2- صحت بدن و دين و اخلاق، و اصح لي ابدانهم و اديانهم و اخلاقهم، و بدنها و دينها و اخلاقشان را براي من نيکو گردان. 3- عافيت تن و جان، و عافهم في انفسهم...، و تن و جانشان را عافيت ده. 4- زيادي رزق و روزي، و ادرر لي و علي يدي ارزاقهم، و روزيهايشان را براي من و به دست من فراوان گردان. 5- نيکوکار و باتقوا و بابصيرت، و اجعلهم ابرارا اتقياء بصراء، و آنان را نيکوکاران و پرهيزکاران و بينايان بابصيرت قرار ده. 6- شنونده و فرمانبردار، سامعين مطيعين لک، و شنوندگان (سخن راست و حق) و فرمانبرداران خودت قرار ده. 7- دوستدار دوستان خدا و دشمن دشمنان او، و لاوليائک محبين مناصحين، و لجميع اعدائک معاندين و مبغضين، و (آنان را) دوستداران پنددهنده براي دوستانت، و دشمنان و کينه‏دار براي همه‏ي دشمنانت قرار بده. سپس با اشاره به اهميت تربيت فرزندان به ما مي‏آموزد از خداوند درخواست کنيم که ما را در تربيت آنان ياري و کمک فرمايد: و اعني علي تربيتهم و تاديبهم و برهم، و مرا در تربيت و تاديب (راه پسنديده را به آنها نشان دادن) و نيکي کردن به ايشان ياري فرما. آنگاه با اشاره به نقشه‏ها و توطئه‏هاي شيطان، به ما مي‏آموزد که براي حفظ شدن از وسوسه‏هاي شيطان دعا کنيم، و از خداوند بخواهيم که شيطان را بر ما غالب نکند. اللهم فاقهر سلطانه عنا بسلطانک حتي تحبسه عنا بکثره الدعاء لک، خدايا به توانايي خود او (شيطان) را از تسلط بر ما مغلوب نما تا به وسيله‏ي دعا خواندن بسيار (براي تو) او را از ما بازداري. ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای قسمت اول درباره‏ي همسايگان و دوستانش هنگامي که آنها را ياد مي‏نمود عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام لجيرانه و اوليائه اذا ذکرهم، از دعاهاي امام (ع) است درباره‏ي همسايگان و دوستانش هنگامي که آنها را ياد مي‏نمود. امام سجاد (ع) در اين دعا پس از درود فرستادن بر رسول خدا و آل او در مورد همسايگان و دوستان خويش مي‏فرمايد: و تولني في جيراني و موالي العارفين بحقنا، و المنابذين لاعدائنا بافضل ولايتک، (خدايا) مرا به بهترين ياري نمودن درباره همسايگان و دوستانم که به حق ما عارف هستند (امامت ما را باور داشته و حقوق ما را رعايت مي‏نمايند) و با دشمنان ما مخالفت مي‏کنند همراهي فرما. امام (ع) در اين بخش از دعا توجه ما را به باور و عقيده همسايگان و دوستان جلب کرده و دو صفت و ويژگي براي آنان ذکر مي‏فرمايد: 1- عارف بودن به حق امام (ع) (عقيده به امامت) 2- مخالفت با دشمنان امام (ع) سپس از خداوند درخواست مي‏کند که همسايگان و دوستان را به انجام اعمال و کارهاي زير توفيق دهد: 1- لاقامه سنتک، برپا داشتن سنت الهي. 2- و الاخذ بمحاسن ادبک، فراگرفتن اخلاق پسنديده‏ات. 3- في ارفاق ضعيفهم، در سود رساندن به ناتوانانشان. 4- و سد خلتهم، و جلوگيري از فقر و نيازمنديشان. 5- و عياده مريضهم، و عيادت از بيمارشان. 6- و هدايه مسترشدهم، و راهنمايي کساني از آنها که نيازمند ارشاد هستند. 7- و مناصحه مستشيرهم، و اندرز دادن کساني از آنها که نيازمند مشورت هستند. 8- و تعهد قادمهم، و ديدار کردن از سفر آمده‏هايشان. 9- و کتمان اسرارهم، و پنهان کردن رازهايشان. 10- و ستر عوراتهم، و پوشاندن عيبهايشان. 11- و نصره مظلومهم، و ياري ستمديده‏هايشان. 12- و حسن مواساتهم بالماعون، و خوب کمک کردنشان در ابزار خانه (ماعون) 13- و العود عليهم بالجده و الافضال، و سود رساندنشان به بخشش فراوان. 14- و اعطاء ما يجب لهم قبل السوال، و عطا کردن (به محتاجان) آنچه در نزدشان لازم و ضروري قبل از درخواست. ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای قسمت اول دعا براي عنوان دعا چنين است: و کان من دعائه عليه‏السلام لاهل الثغور، از دعاهاي امام (ع) براي مرزداران (پاسداران مرزهاي سرزمين اسلامي) مي‏باشد. امام سجاد (ع) در اين دعا توجه ما را به کساني جلب مي‏کند که در پرتو نگهباني و پاسداري آنها از حدود سرزمين اسلامي، امنيت و آرامش داخلي تامين مي‏شود. امام (ع) در دعا به ايشان و نيز حفظ حدود و مرزهاي اسلامي، عباراتي را بيان مي‏کند و ابتدا جهت استجابت دعا، کلام خود را با صلوات بر پيامبر (ص) و آل او آغاز کرده مي‏فرمايد: و حصن ثغور المسلمين بعزتک، و ايد حماتها بقوتک، و اسبغ عطاياهم من جدتک، و مرزهاي مسلمانان را به عزت و جلال خود محفوظ بدار، و نگهبانان آن مرزها را به قوت و قدرت خود ياري فرما و عطايا و انعامشان را از توانگريت فراوان گردان. سپس در زمينه‏هاي زير براي آنان (مرزداران) از خداوند درخواست ياري مي‏کند: 1- افزايش تعداد آنها، و کثر عدتهم. 2- و برندگي اسلحه‏هاي ايشان، و اشحذ اسلحتهم. 3- و حفظ حدود و محل استقرار آنها، و احرس حوزتهم. 4- و محکم شدن اطراف لشکرگاه آنها، و امنع حومتهم. 5- و پيوند دلها و هماهنگي و دوستي ميان سپاهيان، و الف جمعهم. 6- و تدبير امور ايشان، و دبر امرهم. 7- و تامين مستمر و پي‏درپي آذوقه‏ي ايشان، و واتر بين ميرهم. 8- و به تنهايي، کارگزاري نمودن سختيهايشان، و توحد بکفايه مونهم. 9- و ياري کردن ايشان براي رسيدن به پيروزي، و اعضدهم بالنصر. 10- و نيرو دادن به آنها به وسيله‏ي صبر، و اعنهم بالصبر. 11- و اعطاي دقت نظر به ايشان (در مقابل مکر و حيله دشمنان)، و الطف لهم في المکر. 12- و آشنا کردن آنها به آنچه (از فنون و تدابير جنگي و امور دين و دنيا) که نمي‏دانند، و عرفهم ما يجهلون. 13- و بصيرت دادن به سپاهيان به آنچه (مکر و فريب دشمنان) که نمي‏بينند، و بصرهم ما لا يبصرون. ادامه دارد .... ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2