❇️ #محتواي_دعا
دعای #سوم
بخش اول
در درود بر نگهداران عرش و تمام فرشتگان مقرب الهي
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في الصلوه علي حمله العرش و کل ملک مقرب، از دعاهاي امام (ع) در درود بر نگهداران عرش و تمام فرشتگان مقرب الهي است.
محتواي دعا
ملائکه و فرشتگان، موجودات و مخلوقات خداوند هستند که هر کدام متناسب با موقعيت و مقام و منزلتي که دارند در نظام آفرينش به فرمان خالق هستي وظائفي را انجام ميدهند. و در انجام ماموريت خويش هيچگاه دچار سستي و خستگي نشده و همواره در خدمت ذات مقدس الهي هستند.
و از آنجا که بخشي از مخلوقات نظام هستي، مستقيم و غيرمستقيم با کارها و امور مربوط به انسانها ارتباط دارند. و انسانها در حيات دنيوي و يا پس از مرگ به نوعي با اين فرشتگان برخورد خواهند داشت، لذا بارزترين زمان ملاقات انسان با ملائکه ميتواند هنگام مرگ باشد که فرشتهي مرگ (عزرائيل) و يا ماموران الهي براي گرفتن جان انسانها حاضر ميشوند. با توجه به اين حقيقت امام سجاد (ع) در قالب دعا توجه ما را به اين مامورين الهي که شب و روز در کار و ماموريت هستند، و در پهنهي هستي، و عالم غيب و شهود رسالتهايي را انجام ميدهند جلب ميکند. و با الهام از آيات قرآن و علم امامت، پارهاي از آنان را نام ميبرد و به کار و ماموريت آنها اشاره ميفرمايد. و با بيان ارزشهاي والاي ملائکه ما را به اطاعت و فرمانبرداري از خداوند دعوت ميکند.
دعاي سوم اينگونه آغاز ميشود: اللهم و حمله عرشک الذين لا يفترون من تسبيحک، بار خدايا و نگهداران عرشت، که از تسبيح و منزه نمودن تو سست نميشوند.
ارزشهايي را که امام (ع) براي ملائکه در اين دعا برميشمارد عبارتند از:
1- لا يفترون من تسبيحک، از تسبيح گفتن خداوند سست نميشوند.
2- لا يسئمون من تقديسک، از تقديس و مبري گردانيدن تو (خدا) به ستوه نميآيند.
3- لا يستحسرون من عبادتک، از پرستش تو مانده نميشوند.
4- لا يوثرون التقصير علي الجد في امرک، و تقصير و کوتاهي بر کوشش در(بارهي) امر و فرمان تو اختيار نمينمايند.
5- لا يغفلون عن الوله اليک، و از شيفتگي، به سوي تو غفلت و فراموشي ندارند.
بيان اين صفات و ويژگيهاي ملائکه و فرشتگان الهي، در جهت ترغيب انسانها به سوي عبادت و اطاعت از خداوند ميتواند باشد. امام (ع) با توصيف فرشتگان به اين صفات در حقيقت ما را به سوي بندگي و عبوديت دعوت ميکند که رمز تکامل و تعالي و تربيت الهي انسان و ساخته شدن جامعهي انساني است.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_سوم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #چهارم
بخش اول
در درود بر پيروان پيامبران و ايمانآورندگان به ايشان
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في الصلوه علي اتباع الرسل و مصدقيهم، از دعاهاي امام (ع) در درود بر پيروان پيامبران و ايمانآورندگان به ايشان ميباشد.
پيش از اين توضيح داديم که عناوين ادعيهي صحيفهي سجاديه، از محتواي دعاها گرفته شده است. و موضوعي از دعا به عنوان شاخص گرفته شده و عنوان دعا قرار داده شده است. مثلا عنوان دعاء چهارم، درود بر پيروان پيامبران ميباشد. گر چه مطالب متنوع ديگري نيز در اين دعا وجود دارد، ولي علت انتخاب اين عنوان شايد به اين دليل باشد زيرا دعا با اين مطلع آغاز ميشود:
اللهم و اتباع الرسل و مصدقوهم...، بار خدايا و پيروان پيامبران و ايمانآورندگان به ايشان از اهل زمين که از روي غيب و پنهاني ايمان آوردند.
امام (ع) جريان بعثت انبياء را از آدم تا حضرت محمد (ص) بيان فرموده و براي پيروان و رهروان راه آنان درخواست آمرزش و خشنودي ميکند. و سپس اصحاب رسول خدا (ص) را اينگونه معرفي ميکند:
1- اصحاب محمد خاصه الذين احسنوا الصحابه، اصحاب و ياران مخصوص محمد (ص)، آنان که همراه بودن (با آن حضرت) را نيکو به پايان بردند. امام (ع) با قيد «احسنوا الصحابه» آن ياران و اصحابي را ذکر ميکند که حقيقتا از رسولالله (ص) پيروي کردند.
2- و الذين ابلوا البلاء الحسن في نصره، و آنان که براي ياري او در جنگ، شجاعت و دلاوري برجستهاي از خود نشان دادند.
3- و کانفوه، و او را ياري کردند.
4- و اسرعوا الي وفادته، و به ايمان آوردن به او شتافتند.
5- و سابقوا الي دعوته، و در پذيرفتن دعوتش (به دين اسلام) از ديگران سبقت گرفتند.
6- و استجابوا له حيث اسمعهم حجه رسالاته، و دعوت او را آن هنگام که برهان رسالتهاي خود را به گوششان رساند پذيرفتند.
7- و فارقوا الازواج و الاولاد في اظهار کلمته، و در راه آشکار ساختن دعوت او، از زنان و فرزندان دوري کردند.
8- و قاتلوا الاباء و الابناء في تثبيت نبوته، و در تحکيم نبوت او با پدران و فرزندانشان جنگيدند.
9- و من کانوا منطوين علي محبته، و آنان که محبت و دوستي آن بزرگوار را در دل داشتند.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_چهارم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #پنجم
بخش اول
دربارهي خود و دوستانش
عنوان دعاء چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام لنفسه و لاهل و لايته، از دعاهاي امام (ع) دربارهي خود و دوستانش ميباشد.
دعاهاي صحيفهي سجاديه، معمولا با مدح و ستايش خداوند و بيان صفات الهي شروع ميشود. در اين قسمت امام (ع) درسهايي از خداشناسي را بيان ميکند. و متناسب با بيان صفات الهي درخواستهايي را در پيشگاه مقدس خداوند مطرح مينمايد و حقيقتا درک و بيان اين تناسب و بيان صفات خداوند و توصيف ذات اقدس الهي جز از زبان معصومين برنميآيد.
دعاء پنجم از ترکيبي خاص برخوردار است، که تا انتهاي دعا رعايت شده، يعني امام (ع) ابتدا به مدح و ثناي الهي ميپردازد و سپس بر پيامبر و آلش درود ميفرستد و سپس درخواستهاي خود را بيان ميکند.
فراز اول اين دعا چنين است: يا من لا تنقضي عجائب عظمته، صل علي محمد و آله، و احجبنا عن الالحاد في عظمتک، اي آنکه شگفتيهاي بزرگي او پايان ندارد، بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از ستم در عظمت خود بازدار (چون ارتکاب گناه و عدول از حق، يک نوع جور نسبت به عظمت خالق است).
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_پنجم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #ششم
بخش اول
از دعاهاي آن حضرت به هنگام بامداد و شب است اين دعا با حمد و ثناي خداوند آغاز ميشود
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام عند الصباح و المساء، از دعاهاي آن حضرت به هنگام بامداد و شب است اين دعا با حمد و ثناي خداوند آغاز ميشود.
الحمد لله الذي خلق الليل و النهار بقوته، سپاس خداي را که به قدرت خود شب و روز را آفريد. در اين بخش از دعا به نکات زير اشاره شده است.
1- آفرينش شب و روز و اينکه هر کدام داراي حدود و مرزبندي معيني است.
2- آمدن شب و روز از پي يکديگر و به وجود آمدن شرايط مناسب براي حيات و پرورش انسان و تغذيه او.
3- هدف از آفرينش شب و روز، و بيان اينکه خداوند شب را براي اين آفريد تا انسان از جنبشهاي رنجآور و دشواريهاي خستهکننده (روز) بيارامد. و روز را براي آنان قرار داده تا در آن فضل و احسان خداوند را بطلبند و وسيله روزي خويش را به دست آورند.
4- انسان همواره در بوتهي آزمايش قرار دارد. و صحنهي زندگي دنيا براي او جايگاه امتحان و آزمايش ميباشد.
5- بيان اينکه همه چيز در جهان تحت ارادهي خداوند قرار دارد، چنانکه امام (ع) ميفرمايد: اصبحنا في قبضتک يحوينا ملکک و سلطانک،... به صبح درآمديم در پنجهي (قدرت) تو که پادشاهي و توانائيت ما را فراميگيرد و اراده و خواست تو ما را گرد ميآورد. و از روي امر و فرمان توست که در کارها دست ميبريم و در تدبير تو رفت و آمد ميکنيم.
سپس امام (ع) اشاره به روزي که در آن قرار دارد مينمايد و ميفرمايد: و هذا يوم حادث جديد، و هو علينا شاهد عتيد، ان احسنا ودعنا بحمد، و ان اسانا فارقنا بذم، و اين روز (روز) نوآمده و تازهاي است، و آن بر ما گواه آمادهايست، اگر نيکي کنيم با سپاسگزاري ما را بدرود مينمايد، و اگر بدي کنيم با نکوهش از ما جدا خواهد شد.
روزهايي که ما در زندگي سپري ميکنيم، همواره اين سخنان را با ما دارند، که چگونه آنها را به پايان ميرسانيم. آيا شب که به بستر خواب ميرويم، روز را بگونهاي گذراندهايم که با سپاسگزاري و درودگويان از ما جدا شده باشد؟
اين فراز از دعاي امام (ع) ما را به «محاسبهي» ايام زندگي دعوت ميکند. و آنگاه در جهت بهرهگيري از آن روز و ايام ديگر درخواستهايي را بيان ميفرمايد که به گوشههايي از آن درخواستها اشاره ميکنيم.
1- و ارزقنا حسن مصاحبته، و نيک همراه بودن با اين روز را روزي ما گردان.
2- و اجزل لنا فيه من الحسنات، و اخلنا فيه من السيئات، و املالنا ما بين طرفيه حمدا و شکرا و اجرا و ذخرا و فضلا و احسانا، و در اين روز براي ما نيکيها را بيافزا، و از بديها تهيمان ساز، و دو طرف (اول تا آخر) آن را براي ما از ستايش و سپاس و پاداش و اندوخته (براي آخرت) و بخشش و نيکي پر گردان.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_ششم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #هفتم
بخش اول
هرگاه کار دشوار و دلآزاري به او روي ميآورد و يا پيشامد سختي رخ ميداد و به هنگام غم و اندوه ميخواند
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام، اذا عرضت له مهمه او نزلت به ملمه و عند الکرب، از دعاهاي امام (ع) است هرگاه کار دشوار و دلآزاري به او روي ميآورد و يا پيشامد سختي رخ ميداد و به هنگام غم و اندوه ميخواند.
انسان در زندگي فردي و اجتماعي همواره ممکن است با مشکلات و سختيهايي روبرو شود. زيرا حوادث و گرفتاريها و ناملايمات همانند تيرهايي هستند که به سوي انسانها روان ميشوند و او ناگزير است با آنها برخوردي شايسته و صحيح داشته باشد. و آن مشکلات و غم و اندوه و سختي را وسيلهاي براي رشد و کمال خويش تبديل نمايد.
امام علي (ع) ميفرمايد: هرگاه ترس و بيم (از بلاء) سخت شد پس پناهگاه (انسان) به سوي خدا رفتن است. و از امام موسي بن جعفر (ع) نقل است که فرمود: بلا و آفتي نيست که به بندهي مومن روآورد و خداوند توفيق دعا را به او بدهد، جز آنکه بلا به زودي از بين برود.
انسان اگر در مشکلات و سختيها به خدا روي آورد، و خودش را به خدا بسپارد، و با استعانت و نيرو گرفتن از ذات الهي به مصاف آنها برود، گذشته از اينکه پيشامدها و غم و اندوه را از خود دور ميگرداند، رشد روحي و معنوي پيدا کرده و از سختيها پيروز بيرون ميآيد.
امام (ع) برخورد با مشکلات و سختيها را به ما آموزش ميدهد. و اينکه در آن شرايط از خداوند چه بخواهيم و چگونه درخواست خود را بيان کنيم.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_هفتم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #هشتم
بخش اول
در پناه بردن به خداي تعالي از سختيها و بدي اخلاق و کردارهاي نکوهيده
عنوان دعاء چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في الاستعاذه من المکاره و سيئي الاخلاق و مذام الافعال، از دعاهاي امام (ع) در پناه بردن به خداي تعالي از سختيها و بدي اخلاق و کردارهاي نکوهيده است.
دعاء هشتم اينگونه آغاز ميشود:
اللهم اني اعوذ بک من هيجان الحرص، خدايا از حرص و آز (بر دنيا) به تو پناه ميبرم.
در اين دعا امام سجاد (ع) به ما آموزش ميدهد که از بيماريهاي اخلاقي و رواني و نتايج و اثرات آنها به خدا پناه ببريم و به 44 صفت مذموم از آنها اشاره ميفرمايد:
1- هيجان الحرص، حرص و آز
2- سوره الغضب، تندي غضب و خشم
3- غلبه الحسد، تسلط حسد و رشک
4- ضعف الصبر، سستي صبر و شکيبايي
5- قله القناعه، کمي قناعت
6- شکاسه الخلق، سوء خلق و بدخوئي
7- الحاح الشهوه، افراط (بيحد) خواهش نفس
8- ملکه الحميه، غلبهي حميت (طرفداري از ناحق)
9- متابعه الهوي، پيروي از هوا و هوس
10- مخالفه الهدي، مخالفت با هدايت و رستگاري
11- سنه الغفله، خواب غفلت
12- تعاطي الکلفه، اقدام بر تکلف و کار با مشقت (که انسان را به رنج آورد و خسته و بيزار نمايد)
13- ايثار الباطل علي الحق، برگزيدن باطل بر حق
14- الاصرار علي الماثم، اصرار و مداومت بر گناه.
15- استصغار المعصيه، کوچک شمردن گناه و معصيت.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_هشتم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #نهم
در اشتياق به درخواست آمرزش از خداوند
عنوان دعاء چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في الاشتياق الي طلب المغفره من الله جل جلاله
از دعاهاي امام (ع) در اشتياق به درخواست آمرزش از خداوند جل جلاله است.
در اين دعا امام سجاد (ع) پس از درود فرستادن بر رسول خدا (ص) و آل او، درخواستهايي را به پيشگاه اقدس خداوند عرضه ميکند. اين درخواستها به ما ميآموزند که از خداوند چه بخواهيم و خواستهي خودمان را چگونه بيان کنيم. درخواستهايي که مطرح شده در زمينههاي مختلفي از جمله توبه، دوري از اصرار بر گناه، کسب رضاي خدا و توجه دادن به آفرينش انسان و... ميباشد. که در اينجا به فرازهايي از آن اشاره ميشود:
1- و صيرنا الي محبوبک من التوبه، و ما را به توبه (از گناه) که محبوب تو است بازگردان.
2- اللهم و متي وقفنا بين نقصين في دين او دنيا، فاوقع النقص باسرعهما فناء...، خدايا و هرگاه بين دو زيان (دو کيفر بر اثر دو تقصير و نافرماني) قرار گرفتيم: يکي در دين و ديگري در دنيا، (و يکي را ميبخشي) پس زيان (کيفر) را در آن که زود ميگذرد (دنيا) و عفو و بخشش را در آنکه مدتش طولاني است (دين) قرار بده.
3- و اعم ابصار قلوبنا عما خالف محبتک، و ديدهي دلهايمان را از آنچه خلاف دوستي تو است کور گردان.
4- و اجعل همسات قلوبنا، و حرکات اعضائنا، و لمحات اعيننا، و لهجات السنتنا في موجبات ثوابک، و رازهاي دلها و حرکات اندامها و نگاههاي پنهاني چشمها و سخنان زبانهاي ما را در آنچه باعث ثواب تو گردد قرار بده.
امام در کلاس درس اين دعا به ما ميآموزد که براي رسيدن به سعادت ابدي، تمام توان خود را در جهت رضاي الهي و کسب ثواب و پاداش اخروي صرف کنيم و قلب و اعضاء و چشم و زبان را در خدمت به آرمان الهي و مکتب توحيد و در راه خدا به کار گيريم.
به راستي که اگر انسانها تحت تربيت تعاليم آسماني قرآن و رسولالله صلي الله عليه و آله و سلم و ائمهي معصومين عليهمالسلام قرار بگيرند و دل و جان به مکتب توحيد بسپارند، و آنگونه شوند که جز رضاي الهي چيزي در دل نداشته باشند و آخرت را بر دنيا برگزينند و روح و روان و فکر و انديشه و دل و جان خود را در پرتو انوار الهي قرار دهند، آيا جوامع بشري به زيباترين و انسانيترين حيات فردي و اجتماعي نميرسند؟ مسلما تنها در پرتو تعاليم انسانساز قرآن و عترت بشريت ميتواند به «حيات طيبه» الهي و در دنيا و آخرت نائل شود.
#محتواي_دعا_نهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #دهم
در پناه بردن به خداي تعالي
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في اللجا الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) در پناه بردن به خداي تعالي است.
امام سجاد (ع) ارادهي خداوند را حاکم بر همه چيز معرفي ميکند، لذا در فراز اول دعا ميفرمايد:
اللهم ان تشاتعف عنا فبفضلک، و ان تشاتعذبنا فبعدلک، خدايا اگر بخواهي ما را عفو کني از فضل و احسان تو است (نه شايستگي ما) و اگر بخواهي ما را به کيفر برساني از عدل و دادگري تو است (نه ستم بر ما)
سپس از خداوند جل جلاله بخشش او را درخواست ميکند و ميفرمايد:
يا غني الاغنياء، ها نحن عبادک بين يديک و انا افقر الفقراء اليک، فاجبر فاقتنا بوسعک، اي بينياز بينيازان، اينک ما بندگان تو و در اختيار توايم، و من نيازمندترين نيازمندان به تو هستم، پس به بينيازي و عطاي خود نيازمندي ما را برطرف فرما.
و در فراز ديگر دعاء ميفرمايد:
و الي اين مذهبنا عن بابک، و از درگاه تو به کجا برويم؟ (جز تو کسي و جز درگاهت پناهي نداريم).
امام سجاد (ع)، ايستاده بر قلهي عرفان، درس پرستش حقيقي و نيايش خالصانه و خاضعانه را در زيباترين عبارات و کلمات بيان ميکند. در حقيقت اين دعا چگونه پناه بردن به خدا را آموزش ميدهد. و آنگاه که انسان همهي درها را بسته ميبيند، تنها يک در هميشه به روي او گشوده است و آن درگاه خداوند کريم است، درگاهي که هيچکس از آن محروم بازنميگردد. و امام (ع) راه بهره بردن از اين نعمت بزرگ را ميآموزد، تا بدين وسيله روحهاي تشنه را از قطرات حياتبخش دعا و پرستش سيراب کرده و دريچهاي نو بر آنها گشوده، و نهال اميد و آرامش را در دلهاي آنان بکارد.
آنچه امام سجاد عليهالسلام در اين دعا و دعاهاي ديگر صحيفه در مقام نيايش و پرستش خداوند جل جلاله بيان ميکند، برگرفته از معرفت و شناخت و عشق و محبت ايشان به خداوند است. گويي کلمات و واژهها پارههايي از وجود نوراني اوست که به پيشگاه اقدس الهي عرضه ميشود، و زيباترين و ژرفترين و متعاليترين ارتباط انسان کامل را با خداوند و معبود خويش نشان ميدهد. زيرا عبادت امام معصوم عليهالسلام، امام عبادتها و نيايش ايشان امام نيايشهاست، و هيچ انساني نميتواند بر قلهي رفيع معرفت و عشق و محبت امام معصوم عليهالسلام نسبت به خداوند دست پيدا کند. و آنچه ما ميتوانيم از بيانات و کلمات و عبارات نوراني ائمهي معصومين (ع) و فرازهاي ادعيهي صحيفهي سجاديه کسب کنيم، به قدر توان و استعداد و قابليت خود، تنها قطرهاي، ذرهاي و نمي از اين اقيانوس مواج معرفت الهي است. و اين قطره نيز اگر نصيب گردد همهي ما را بس.
#محتواي_دعا_دهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #یازدهم
در درخواست عاقبت بخيري
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام بخواتم الخير، از دعاهاي امام (ع) در درخواست عاقبت بخيريهاست.
(اينکه انسان نهايت کارش نيکو گردد و سعادتمند شود، امري است که مورد علاقهي همه است، و اصولا تمامي فعاليتها و تلاشها به نوعي براي رسيدن به آن است. حتي کساني که راه را گم کردهاند و به بيراهه ميروند، گمان ميکنند به سوي سعادت و نيکبختي گام برميدارند. در حقيقت دعا براي عاقبت به خير شدن، و قبولي در پيشگاه خداست، که بالاترين سعادت و خوشبختي است.
دعاي يازدهم اينگونه آغاز ميشود: يا من ذکره شرف للذاکرين، و يا من شکره فوز للشاکرين، و يا من طاعته نجاه للمطيعين، اي آنکه ياد او براي يادکنندگان موجب شرافت و بزرگي است، و اي آنکه شکر او براي شکرگزاران موجب پيروزي است، و اي آنکه اطاعت او براي اطاعتکنندگان موجب رهائي است. با توجه به دعا شايد بتوان گفت «شرف» و «فوز» و «نجات» به وسيله «ذکر» و «شکر» و «اطاعت» از خداوند به دست ميآيد.
سپس امام (ع) جايگاه هر کدام را اينگونه بيان ميفرمايند:
1- و اشغل قلوبنا بذکرک عن کل ذکر، و دلهاي ما را به ياد خودت از هر يادي مشغول کن.
2- و السنتنا بشکرک عن کل شکر، و زبانهاي ما را به سپاس خود از هر سپاسي (مشغول کن).
3- و جوارحنا بطاعتک عن کل طاعه، و اندامهاي ما را به اطاعت خودت از هر اطاعتي (به کار آر).
و در فرازهاي آخر دعا به ما ميآموزد که براي پايان حيات خويش از خداوند چه چيزي را درخواست کنيم.
و اجعل ختام ما تحصي علينا کتبه اعمالنا توبه مقبوله، و پايان آنچه نويسندگان کردارهايمان براي ما (روز قيامت) ميشمارند، توبهي پذيرفته شده قرار بده.
نتيجه اينکه در دنيا قلب ذاکر و زبان شاکر و اعضاي بدن، مطيع فرمان خدا باشد، و در آخرت پذيرفتهي درگاه خدا گرديده و به «توبهي مقبوله» دست يابد.
اينکه انسان به اين درجه از شناخت برسد که بداند در حيات دنيا دنبال چه چيز باشد و چه بخواهد، يکي از نعمتهاي بزرگ خداوند است امام سجاد عليهالسلام به ما در اين دعا ميآموزد تا در حيات دنيوي اين هدف را دنبال کنيم که با گفتار و کردار شايسته و مورد رضاي خداوند به اين سعادت بزرگ نائل شويم و ابلاغ توبهي مقبوله را از پيشگاه خداوند متعال کار دريافت کنيم. (انشاءالله).
#محتواي_دعا_یازدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #دوازدهم
به ما شيوهي اقرار به گناه و درخواست توفيق براي توبه و بازگشت از معصيت، به سوي اطاعت از خداي تعالي را آموزش ميدهد
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في الاعتراف و طلب التوبه الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) (که به ما) شيوهي اقرار به گناه و درخواست (توفيق براي) توبه و بازگشت (از معصيت) به سوي (اطاعت) از خداي تعالي را آموزش ميدهد.
امام محمد باقر (ع) فرمود: به خدا قسم، خدا از مردم جز دو خصلت و خوي نخواسته است اول آنکه به نعمتها اعتراف کنند که براي ايشان ميافزايد، دوم آنکه به گناهان اقرار نمايند که آنها را از آنان ميآمرزد.
البته پيش از اين نيز توضيح داديم که امامان (ع) معصوم هستند، و نه تنها گناه نميکنند، بلکه فکر گناه هم نميکنند. اما در پيشگاه خدا و هنگام عبادت و دعا چنان سر بر آستان الهي ميگذارند و ابراز بندگي و خشوع ميکنند، که جز ذات اقدس الهي چيزي را نميبينند، چنانکه مولا و مقتداي عارفان علي (ع) در حال عبادت و دعا و راز و نياز شبانه با معبود، از خود بيخود گرديده و از حال ميرفتند.
امام سجاد (ع) در اين دعا به ما ميآموزد که چگونه عرض تقصير به پيشگاه خداوند ببريم و چگونه از او درخواست بازگشت و توبه کنيم.
فرازهاي اول دعا را، ايستاده بر درگاه حق، به زيبايي اينگونه بيان ميفرمايند: اللهم انه يحجبني عن مسالتک خلال ثلاث، و تحدوني عليها خله واحده، بار خدايا سه خصلت مرا از درخواست از تو بازميدارد و يک خصلت مرا بر آن ميدارد. و سپس آن سه خصلت را معرفي ميکنند:
1- يحجبني امر امرت به فابطات عنه، بازميدارد مرا امري که به آن فرمان دادي و من از بجا آوردن آن درنگ کردم (کوتاهي کردم)
2- و نهي نهيتني عنه فاسرعت اليه، و نهيي که از آن جلوگيري کردي (دستور انجام ندادن آن را دادي) و من به سوي آن شتافتم.
3- و نعمه انعمت بها علي فقصرت في شکرها، و نعمتي که به من بخشيدي و من در سپاسگزاريش کوتاهي نمودم.
امام (ع) بطور غيرمستقيم به ما آموزش ميدهد که براي رسيدن به رضاي الهي بايد اوامر و فرمانهاي خدا، يعني دستورات مکتب را انجام دهيم و از آنچه خداوند نهي کرده و خلاف دستور مکتب است دوري کنيم و با بکارگيري صحيح نعمتها و امکانات الهي که به ما ارزاني داشته شکر وي را بجا آوريم.
سپس آن خصلتي که واميدارد که از خداوند درخواست نمايد را اينگونه معرفي ميکند: و يحدوني علي مسالتک تفضلک علي من اقبل بوجهه اليک، و واميدارد تا به درخواست از تفضل تو به کسي که رو به تو آورد. و ادامه ميفرمايد: و با گمان نيک به سويت آيد.
مسلما کسي که به پيشگاه خداوند روي ميآورد و توبه و بازگشت ميکند و در حقيقت تصميم ميگيرد که انسان ديگري شود و گذشته را جبران کند، بازگشت و توبهي او بايد داراي ويژگيها و علائمي باشد، که حالت بازگشت را در او نشان بدهد، امام سجاد (ع) حالات و ويژگيهايي که انسان تائب (توبهکننده) بايد داشته باشد و با آن حالت به پيشگاه خداوند روي آورد را چنين برميشمرند:
1- تلقاک بالانابه، به وسيلهي توبه به تو روي آورد.
2- و اخلص لک التوبه، و توبه را براي تو خالص گرداند.
3- فقام اليک بقلب طاهر نقي، پس با دلي پاک به سوي تو برخيزد. (از درون و برون حالت بازگشت و توبه داشته باشد)
4- ثم دعاک بصوت حائل خفي، سپس با صداي تغيير يافته (زمزمهوار) آهسته تو را بخواند.
5- قد تطاطالک فانحني، و در حاليکه براي تو فروتني کرده و خم گشته.
6- و نکس راسه فانثني، و سرش را به زير افکنده و کج کرده.
7- قد ارعشت خشيته رجليه، به راستي که ترس پاهايش را به لرزه انداخته.
8- و غرقت دموعه خديه، و اشک گونههايش را غرق کرده باشد.
چنانکه ملاحظه ميکنيم، امام (ع) حالات جسمي و روحي انسان توبهکنندهي واقعي را دقيقا ترسيم ميکند. و اين جز از امام معصوم (ع) که طبيب الهي انسان است و به همهي زواياي وجود او به علم الهي آگاهي دارد، از کس ديگري برنميآيد.
سپس در بخش ديگر دعا، و در حين مناجات و نيايش، به يکي از مهمترين و اساسيترين ارزشهاي الهي يعني دوري از «استکبار» اشاره کرده و ميفرمايد:
و ان احب عبادک اليک من ترک الاستکبار عليک، و جانب الاصرار، و لزم الاستغفار، و محبوبترين بندگان تو نزدت کسي است که بر تو سرکشي و استکبار ننمايد، و از اصرار (بر گناه) دوري گزيند، و همواره آمرزش طلبد.
يعني از حالت استکبار که باعث ميشود انسان به سوي نافرماني و در نتيجه گناه روي آورد، دور شود و اگر گناهي کرد، بر آن اصرار نکند و آن را پيگيري ننمايد و به وسيله «استغفار» در پي جبران گناه و اثرات آن برآيد و از خداوند طلب بخشش کند. کسي که اين حالات را داشته باشد، هميشه در خط و راه خداوند گام برميدارد لذا از کساني است که به فرمايش امام سجاد (ع) خداوند او را از همه بيشتر دوست دارد.
#محتواي_دعا_دوازدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #سیزدهم
در درخواست حاجتها از خداوند متعال
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في طلب الحوائج الي الله تعالي، از دعاهاي امام (ع) در درخواست حاجتها از خداوند متعال است.
در اين دعا امام (ع) ابتدا به ما شناخت و معرفت صحيح نسبت به خدايي که ميپرستيم را آموزش ميدهد. و در اين باره نکات زير را برميشمرد:
1- نهايت حاجات و درخواستها به خدا بازميگردد و وسايل و اسباب کار به دست اوست.
2- بخششهاي الهي بيمنت و بدون عوض، به انسانها داده ميشود.
3- همهي موجودات نيازمند و محتاج بخششهاي خداوند هستند.
4- خزائن رحمت الهي فناناپذير و لبريز از بخشش است.
5- جز خداوند متعال، همه محتاج و فقير و نيازمند به او هستند. اين دعا اينگونه آغاز ميشود:
اللهم يا منتهي مطلب الحاجات، خدايا، اي نهايت درخواست حاجتها (زيرا بندگان وقتي از همه جا نااميد شدند به تو روي ميآورند، يا آنکه بازگشت انجام خواستهها به دست بندگانت در نهايت به ارادهي توست، زيرا اسباب کار به دست توست) انسان بايد همواره به اين نکته توجه داشته باشد که هيچ کاري در نظام آفرينش بدون خواست و اراده خداوند انجام نميشود. و اگر خدا نخواهد هيچ کس نميتواند به او کمک کند. و اگر کمکي هم از طرف شخصي به او صورت ميگيرد، به خواست و ارادهي خداوند بوده است، امام سجاد (ع) در فراز ديگري از دعا در اين باره ميفرمايد: و من توجه بحاجته الي احد من خلقک او جعله سبب نجحهادونک فقد تعرض للحرمان، و استحق من عندک فوت الاحسان، و کسي که براي حاجت و درخواست خود به يکي از آفريدگانت رو آورد يا جز تو را سبب برآمدن آن حاجت قرار دهد به درستي که به نوميدي گرائيده، و سزاوار نيافتن احسان از تو گرديده است.
بايد به اين حقيقت روشن، از صميم قلب ايمان بياوريم که کسب موفقيت و گشايش در کارها و رفع مشکلات، به ارادهي خداوند است و کسي که موفقيت را در جهتي غير از جهت الهي بجويد، حتما محروم باز خواهد گشت. اين يک اصل مسلم است، يک قانون و سنت خداوند است، و قوانين و سنتهاي الهي تغييرناپذيرند. و امام سجاد (ع) به عنوان امام و مقتدا و راهنما، و به عنوان کسي که از جانب خدا و رسول (ص) براي هدايت انسانها برگزيده شده است، در کلاس درس اين دعا، اين حقيقت بزرگ که رمز موفقيت در زندگي دنيوي و اخروي است را آموزش ميدهد.
سپس بر محمد (ص) و آلش درود ميفرستد و درخواستهاي خود را به پيشگاه مقدس الهي عرضه ميدارد.
البته اين نکته قابل ذکر است که در دعاهاي صحيفهي سجاديه همواره پيش از درخواست و پس از آن صلوات بر رسولالله (ص) و اهلبيت طاهرينش آورده ميشود. زيرا درخواستي که قبل و بعد آن به صلوات مزين باشد، از پيشگاه خداوند رد نميشود. و امام (ع) در ضمن دعاها اين سنت را به ما آموزش ميدهد. و در فرازي از اين دعا پس از صلوات بر پيامبر (ص) و آل پاک او ميفرمايد:
و اجعل ذلک عونا لي و سببا لنجاح طلبتي، و آن را (صلوات را) کمک من و وسيلهاي براي برآورده شدن حاجتم قرار ده.
فرستادن صلوات از سويي نشاندهنده عشق به رسولالله (ص) و اهلبيت پاک (ع) اوست و از سوي ديگر نشانهي پذيرفتن دعوت رسول خدا (ص) و جانشيني امامان (ع) و تجديد بيعت در استمرار راه پيامبر (ص) و ائمهي معصومين (ع) ميباشد.
آنگاه در پايان دعا آمده است که دعاکننده حاجت خودش را بياورد و به سجده رود و در سجده اين عبارات زيبا و آرامشبخش و سازنده را بيان کند: فضلک انسني، و احسانک دلني، فاسالک بک و بمحمد و آله، صلواتک عليهم، ان لا تردني خائبا، فضل و بخشش تو مرا (از گرفتاريها) آرام نموده، و احسان تو مرا (به درگاهت) راهنمائي کرده، پس از تو درخواست ميکنم به حق خودت و به حق محمد و آل او، درودهاي تو بر آنان باد، که مرا نااميد برمگرداني.
امام صادق (ع) ميفرمايد: چيزي که بنده را به پروردگارش نزديکتر مينمايد هرگاه او را بخواند، آن است که در سجده باشد.
#محتواي_دعا_سیزدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #چهاردهم
هنگامي که ستمي به آن حضرت ميرسيد، يا از ستمکاران چيزي ميديد که خوش نداشت
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا اعتدي عليه او رءا من الظالمين ما لا يحب، از دعاهاي امام (ع) است، هنگامي که ستمي به آن حضرت ميرسيد، يا از ستمکاران چيزي ميديد که خوش نداشت.
«ظلم» امري زشت و ناپسند است و خداوند ظالمين را دوست ندارد. لذا امام (ع) موضعگيري و شيوهي برخورد و اعتقاد يک مسلمان را نسبت به ظلم در قالب دعا به او آموزش ميدهد. در بخش اول دعا، به خداشناسي پرداخته و به اين موضوع اشاره ميکنند که خدا همواره يار مظلومين و دشمن ظالمين است. ايشان ابتدا ميفرمايد:
يا من لا يخفي عليه انباء المتظلمين، اي آنکه خبرهاي شکوهکنندگان از ستم، بر او پنهان نيست.
و يا من قربت نصرته من المظلومين، و يا من بعد عونه عن الظالمين، و اي آنکه ياري او به ستمديدگان نزديک است (به زودي آنها را ياري خواهد نمود)، و اي آنکه کمک او از ستمگران دور است (ايشان را ياري نميکند).
اين مطالب را امام (ع) در شرايطي بيان ميفرمايند که دشمنان اسلام، همواره اينگونه تبليغ ميکردند که اين ارادهي خداوند است که حکام ظالم و ستمگري چون معاويه و يزيد بر امورات مسلمين حاکم شوند، و آن همه ظلم و فساد و جنايت را روا دارند! امام (ع) در آن شرايط خفقان و استبداد در قالب دعا، به پيروان خود و ديگران آموزش ميدهد که خداوند نه تنها ظلم نميکند که دشمن ظالمين و يار مظلومين است، و همواره در جبههي ستمديدگان عليه ستمگران قرار دارد.
سپس در فراز ديگر دعا، امام (ع) دفع ظالمين را از خداوند درخواست ميکند و به ما ميآموزد که چگونه دفع ظالم و ستمگر را از خداوند طلب کنيم.
چنانکه پيش از اين نيز توضيح داده شد، دعا در فرهنگ اسلام از جايگاه خاصي برخوردار است و در روايات با تعبيرات عميق و زيبايي توصيف شده است. گاهي به سلاح مومن و زماني به سپر مومن تشبيه گرديده است. در نتيجه امام (ع) به ما شيوهي استفاده از اين سلاح برنده و کارساز و نيز سپر نگهدارنده و محافظتکننده در مقابل دشمنان را آموزش ميدهد. و در فراز ديگري از دعا در اين باره و در جهت دفع ستمگر در پيشگاه خداوند ميفرمايد:
و خذ ظالمي و عدوي عن ظلمي بقوتک، و افلل حده عني بقدرتک، و اجعل له شغلا فيما يليه، و عجزا عما يناويه، و ستمکننده و دشمن مرا به قدرت خود از ستم بر من بازدار و با توانائي خود برندگي او را (دشمن) از من بشکن، و براي او کاري که درخور اوست قرار ده (تا به آن مشغول شده از من چشم بپوشد) و او را در برابر کسي که با او دشمني ميکند ناتوان گردان (دشمن مرا به وسيله دشمنش ناتوان گردان).
سپس ميفرمايد: اللهم فکما کرهت الي ان اظلم، فقني من ان اظلم، بار خدايا همچنان که بر من ناپسند گردانيدي که ستم ببينم، مرا از اينکه (به ديگري) ستم کنم نگهدار.
و از آنجا که آلوده شدن به ستم در برابر ستمگر، انحراف از مکتب و تعاليم الهي است، امام (ع) در اين باره چنين ميفرمايد: و اعصمني من مثل افعاله، و لا تجعلني في مثل حاله، و مرا از انجام کارهايي مانند کارهاي او (دشمن) نگهدار، و در مانند حال او قرار مده (مرا از ستم به ديگران و متصف شدن به خويهاي ناپسنديدهي مانند او حفظ فرما).
و آنگاه به ما ميآموزد که از خصلتهاي ناپسند زير به خدا پناه ببريم:
1- و اعذني من سوء الرغبه، و از خواهش و خواستهي بد مرا پناه ده.
2- و هلع اهل الحرص، و از حرص آزمندان و حريصان به دنيا. (مرا پناه ده).
زيرا «سوء رغبت» و «حرص» از خصلتهايي ميباشند که ميتوانند منشاء ظلم و ستم شوند. و انسان را از راه حق و عدالت دور کنند.
انسان حريص به دنيا، زيادهطلب است، و چشم به حق ديگران دارد و به دارايي خود قانع نيست. لذا براي رسيدن به آنچه اضافه ميخواهد اسير گرداب نابودکنندهي ستم ميشود. و امام زينالعابدين (ع) با اين بيانات شيوا روانشناسي ظلم و ستم را تبيين کرده و در فراز ديگر دعا يکي از عوامل بازدارندهي ظلم و ستم به ديگران را اينگونه از خداوند درخواست ميفرمايد:
و صور في قلبي مثال ما ادخرت لي من ثوابک، و اعددت لخصمي من جزائک و عقابک،... و در دل من نمونهي پاداشي که برايم (در آخرت) اندوختهاي و کيفري که براي دشمنم آماده ساختهاي را بنگار. و آن را وسيلهي خوشنودي من به آنچه مقدر فرمودهاي (قناعت) و اطمينانم به آنچه برگزيدهاي قرار ده.
است که در سجده باشد.
#محتواي_دعا_چهاردهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #پانزدهم
هنگامي که بيمار ميشد يا اندوه و گرفتاري به آن حضرت رو ميآورد
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا مرض او نزل به کرب او بليه، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که بيمار ميشد يا اندوه و گرفتاري به آن حضرت رو ميآورد.
جهان مادي، دنياي اصطکاک و برخورد است. در نتيجه همواره انسان در معرض بيماري، گرفتاري و مشکلات مختلف قرار دارد. اما اينکه انسان با اين مشکلات چگونه برخورد کند مهم است. براي مومن هر چه پيش آيد خير است، زيرا مومن خودش را همواره زير چتر رحمانيت و رحيميت خداوند ميبيند.
و به مدد ايمان به خدا و عقيدهي توحيدي، از آنها در جهت رشد و کمال بهره ميگيرد. و در مصاف با مشکلات، از خداوند متعال با دعا و نيايش ياري ميجويد. اين خود راه کمال معنوي او را هموارتر ميسازد، زيرا دعا بهترين عبادت است و عبادت خداوند به معناي عام، هدف هستي و آفرينش انسان ميباشد. لذا در ادعيهي اسلامي به طور کلي و در صحيفهي سجاديهي براي مواقع گرفتاري و مشکلات، در جهت تقويت انسان، و يافتن راه حل مناسب، دعاهايي بيان شده است.
در فراز آغازين اين دعا امام (ع) در برخورد با سلامت و بيماري چنين ميفرمايد: اللهم لک الحمد علي ما لم ازل اتصرف فيه من سلامه بدني، و لک الحمد علي ما احدثت بي من عله في جسدي، فما ادري، يا الهي، اي الحالين احق بالشکر لک، و اي الوقتين اولي بالحمد لک، اوقت الصحه التي هناتني فيها طيبات رزقک، و نشطتني بها لابتغاء مرضاتک و فضلک، و قويتني معها علي ما وفقتني له من طاعتک؟ ام وقت العله التي محصتني بها، و النعم التي اتحفتني بها، تخفيفا لما ثقل به علي ظهري من الخطيئات، و تطهيرا لما انغمست فيه من السيئات، و تنبيها لتناول التوبه، و تذکيرا لمحو الحوبه بقديم النعمه؟
خدايا تو را سپاس ميگويم بر تندرستي تن من که (پيش از اين) هميشه در آن بسر ميبردم، و تو را سپاس بر بيماري که (اينک) در بدنم پديد آوردهاي.
پس نميدانم، اي خداي من، کداميک از اين دو حالت (تندرستي و بيماري) به سپاسگزاري تو شايستهتر و کداميک از اين دو هنگام براي ستايش تو سزاوارتر است؟ آيا هنگام تندرستي که در آن روزيهاي پاکيزهات را بر من گوارا ساخته و براي درخواست خوشنودي و احسانت شادماني بخشيده و با آن بر طاعت خويش توفيقم داده و توانايم کرده بودي؟
يا هنگام بيماري که مرا با آن (از گناهان) رهانيدي و هنگام نعمتها، (دردهايي) که آنها را به من ارمغان دادي تا گناهاني را که پشت مرا سنگين کرده سبک نمايد، و از بديهائي که در آن فرورفتهام پاکم سازد، و براي فراگرفتن توبه آگاه نمودن، و براي از بين بردن گناه به نعمت پيشين (تندرستي) يادآوري باشد؟
چنانکه خوانديم در اين دعا امام (ع) به ما ميآموزد که از هر دو حالت سلامتي و بيماري در جهت رشد و کمال استفاده کنيم، و هر دو وضعيت را به گونهاي که امام (ع) ترسيم فرمودند نعمت دانسته. و بر آن خدا را سپاس بگوئيم. و رستگاري و فلاح و سعادت را در هر دو حالت از خداوند متعال مسئلت کنيم. آنگاه در فرازهاي آخر دعا به ما ميآموزد که چه درخواستهايي را در اين هنگام از خداوند داشته باشيم و ميفرمايد:
و حبب الي ما رضيت لي، بار خدايا آنچه برايم پسنديدهاي را محبوب من بگردان. امام (ع) در حقيقت به ما ميآموزد از خداوند توان و ظرفيت پذيرش خواست او را طلب کنم. اگر انسان به اين موهبت بزرگ برسد به اوج عرفان و شناخت رسيده است. و امام سجاد (ع) به عنوان الگو و اسوهي عرفان در قالب دعا شيوه دريافت اين فيض بزرگ را به ما آموزش ميدهد.
و در جهت رسيدن به موفقيت در اين امتحان بزرگ، از خداوند اينگونه درخواست مينمايد:
و يسرلي ما احللت لي، و آنچه که بر من فرود آوردهاي برايم آسان فرما.
و سپس ميفرمايد: و اجعل مخرجي عن علتي الي عفوک...، و بيرون شدنم از بيماري را به عفو و بخششت قرار ده...
#محتواي_دعا_پانزدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #شانزدهم
هنگامي که از گناهان، گذشت ميطلبيد، يا در درخواست بخشش از ناپسنديدهها تضرع مينمود
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا استقال من ذنوبه، او تضرع في طلب العفو عن عيوبه:
از دعاهاي امام (ع) هنگامي که از گناهان، گذشت ميطلبيد، يا در درخواست بخشش از ناپسنديدهها تضرع مينمود.
پيش از اين توضيح داده شد که امام معصوم نه تنها نافرماني خدا نميکند بلکه فکر و انديشهي گناه نيز به دلش خطور نميکند. و اگر در صحيفه عناويني چون استغفار از گناه، طلب مغفرت و... آمده است در حقيقت آموزشي است به ما که چگونه از خداوند درخواست عفو و بخشش داشته باشيم، بايد دانست امام (ع) به لحاظ شناخت و معرفت نسبت به مقام الهي، به هر ميزان که خدا را عبادت ميکند، باز معتقد است، که حق عبادت را در پيشگاه اقدس الهي بجا نياورده است، لذا در نهايت عبوديت در پيشگاه عظمت خداوند جل و جلاله پيشاني بندگي بر زمين ساييده و طلب استغفار ميکند. البته اين استغفار، با استغفار براي بخشش از نافرماني خدا تفاوت دارد. زيرا بندگي و عبوديت در پيشگاه اقدس الهي اقتضا ميکند که انسان هر چه ميتواند خاضع و خاشع باشد. و همواره در نهايت بندگي از خداوند درخواست کند. و چه لذتي براي مردان خدا مخصوصا اولياءالله بيشتر و بهتر از اين که خاضعانه با خداوند راز و نياز کنند. مگر نه اين است که بزرگترين افتخار رسول خدا (ص) عبد بودن ايشان است و ما همواره در تشهد نماز به اين مطلب شهادت ميدهيم و ميگوئيم: اشهد ان محمدا عبده و رسوله.
دعاء شانزدهم اينگونه آغاز ميشود: اللهم يا من برحمته يستغيث المذنبون، بار خدايا، اي آنکه گناهکاران به سبب رحمت او فريادرسي ميجويند. در اين دعا امام (ع) ابتدا در زمينهي خداشناسي مطالبي را بيان ميفرمايند، و با زيباترين عبارات و توصيفات، ديدگاه و انديشه و اعتقاد به خدايي که ميپرستيم را روشن ميکنند. و در اين زمينه به نکات زير اشاره ميفرمايند:
1- خداوند مونس و آرامبخش هر غريب است.
2- فرج و گشايش در کارها و مشکلات با خدا است.
3- رحمت الهي در تمامي پهنهي هستي گسترده است.
4- خداوند فريادرس هر تنها مانده است.
5- خداوند براي نعمتهايي که به ما داده پاداش نميطلبد.
6- خداوند در مجازات افراط نميکند.
سپس امام (ع) به ما ميآموزد که در مقام اقرار به خطاها و گناهان، خالصانه و با صداقت به بيان کاستيها و لغزشهاي خود در پيشگاه خداوند بپردازيم. در اين فراز از دعا امام (ع) ميفرمايد: و انا يا الهي عبدک الذي امرته بالدعاء فقال: لبيک و سعديک، ها انا ذا، يا رب، مطروح بين يديک، و من اي خداي من، بندهي توام که او را به دعا امر فرمودي و گفت: لبيک و سعديک يعني اطاعت ميکنم و فرمانت را به جا ميآورم، اينک منم اي پروردگار، بندهاي که در پيشگاهت افتاده است.
آنگاه در فرازهاي آخر دعا پس از صلوات بر رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم و اهلبيت طاهرينش عليهمالسلام به ما ميآموزد که چه درخواستهايي از خداوند داشته باشيم، و آنها را چنين برميشمرد:
1- و قني من المعاصي، و مرا از گناهان مصون بدار.
2- و استعملني بالطاعه، و مرا به فرمانبرداري از خود مشغول بدار.
3- و ارزقني حسن الانابه، و نيکي بازگشت از گناه را روزيام فرما.
4- و طهرني بالتوبه، و مرا به توبه پاک گردان.
5- و ايدني بالعصمه، و مرا به نگهداري (از گناهان و گرفتاريها) کمک کن.
6- و استصلحني بالعافيه، و با تندرستي آشتيم ده.
7- و اذقني حلاوه المغفره، و شيريني آمرزش را به من بچشان.
8- و اجعلني طليق عفوک، و مرا رها شدهي عفو خود گردان.
چنانکه ملاحظه ميکنيم، تمامي درخواستها در زمينه اصلاح نفس و سازندگي شخصيت الهي انسان است، توفيق توبه و به دست آوردن غفران و بخشش الهي و موفق شدن به اطاعت از فرامين خداوند، محورهاي اصلي هدايت و سعادت و نيکبختي دنيا و آخرت انسان است، که امام (ع) در قالب دعا و در جهت ساختن و تربيت الهي انسان آنها را به زيبايي مطرح فرموده است.
#محتواي_دعا_شانزدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #هفدهم
بخش اول
هنگامي که گفتگوي شيطان ميشد، نامي از شيطان به ميان ميآمد پس از او و دشمني و مکر او به خدا پناه ميبرد
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا ذکر الشيطان فاستعاذ منه و من عداوته و کيده، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که گفتگوي شيطان ميشد (نامي از شيطان به ميان ميآمد) پس از او و دشمني و مکر او به خدا پناه ميبرد.
امام (ع) در اين دعا از «نزغ» و «کيد» و «مواعيد» و «غرور» و «مصائد» شيطان به خداوند پناه ميبرد و ميفرمايد:
اللهم انا نعوذ بک من نزغات الشيطان الرجيم و کيده و مکائده، و من الثقه بامانيه و مواعيده و غروره و مصائده،
خدايا ما (خداپرستان) به تو پناه ميبريم از تباهکاريها (يا وسوسههاي) شيطان رانده شدهي (از رحمت) و از حيله و چارهجوئي و مکرهاي (گوناگون) او، و از اطمينان به آرزوها (يا دروغها) و وعدهها و فريب و دامهاي او.
سپس دو چيز را براي دور کردن و ذليل و خوار کردن شيطان معرفي ميکند:
1- عبادت 2- محبت خدا
و ميفرمايد: اللهم اخساه عنا بعبادتک، و اکبته بدوبنا في محبتک، بار خدايا او (شيطان) را از ما به سبب عبادت و بندگيت دور کن، و با کوشش ما در دوستيت ذليل و خوار فرما.
و در ضمن درخواست از خداوند جهت محافظت در مقابل نقشهها و توطئههاي شيطان راههاي نفوذ و نقشههاي او را به ما شناسانده و راههاي تسلط شيطان بر انسان را اينگونه برميشمرد:
1- لا تجعل له في قلوبنا مدخلا ورود در دلها: براي ورود او در دلهاي ما جايي قرار مده.
2- و لا توطنن له فيما لدينا منزلا، پيدا کردن جايگاه در درون انسان: و در آنچه نزد ماست (براي او) جايگاهي مساز.
3- و ما سول لنا من باطل، آراستن باطل: و باطلي را که براي ما ميآرايد به ما بشناسان
4- و بصرنا ما نکائده به از راه فريب انسان: ما را به آنچه که او را بفريبيم بينا فرما.
5- و ايقظنا عن سنه الغفله بالرکون اليه، استفاده از غفلت انسان: و از خواب غفلتي که سبب اعتماد و ميل به او است بيدارمان گردان.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_هفدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #هجدهم
هرگاه از آن حضرت گرفتاري يا پيشامدي که از آن بيم داشت دفع ميشد و يا خواستهي ايشان زود روا ميگشت
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا دفع عنه ما يحذر، او عجل له مطلبه، از دعاهاي امام (ع) است هرگاه از آن حضرت (گرفتاري يا پيشامدي) که از آن بيم داشت دفع ميشد و يا خواستهي ايشان زود روا ميگشت.
در دعاهاي گذشته، امام (ع) به ما شيوهي درخواست از خداوند جهت دفع مشکلات و گرفتاريها را آموزش دادند. ايشان در اين دعا به ما ميآموزد که هنگام رها شدن از مشکلات و زماني که خداوند به رحمت واسعهي خود گرفتاري ما را برطرف کرد و يا خواستهاي از خواستههاي ما روا گردانيد، چگونه در پيشگاه الهي شکر و سپاس آن را به جا آوريم. و در اين زمينه ميفرمايد. اللهم لک الحمد علي حسن قضائک، و بما صرفت عني من بلائک. بار خدايا شکر تو را بر نيکوئي آنچه مقدر نمودهاي، و به آنچه آفت و بدي که از من دور ساختي.
و با توجه به اينکه «عافيت» يکي از بزرگترين نعمتهاي خداوند ميباشد و بزرگان دين همواره، در مواقع دعا سفارش کردهاند که از خداوند «عافيت» را درخواست کنيم، امام (ع) در فراز بعدي دعا توجه ما را به اين مطلب معطوف داشته و در پيشگاه الهي ميفرمايد: فلا تجعل حظي من رحمتک ما عجلت لي من عافيتک فاکون قد شقيت بما احببت و سعد غيري بما کرهت،
پس بهرهي مرا از رحمت خود (تنها) تندرستي که اکنون بخشيدهاي قرار مده که (در آخرت) به سبب آنچه دوست دارم بدبخت شوم و ديگري به سبب آنچه (در دنيا) پسند من نيست خوشبخت شود (منظور اين است که عافيت و تندرستي از آفت و بدي که در دنيا نصيب ميشود موجب نوميدي از پاداش صبر بر بلاء در آخرت نگردد) از اين رو خواسته ميشود که بهرهي از رحمت تنها عافيت در دنيا نباشد که در آخرت از پاداش صبرکنندگان بر بلاء بيبهره باشد.
امام صادق (ع) ميفرمايد: اگر مومن چيزي را که در پاداش از مصائب و گرفتاريها براي اوست ميدانست، آرزو ميکرد که بدن او را با قيچيها ببرند.
و نيز امام باقر (ع) ميفرمايد: گرفتارترين مردم به بلاء پيامبران هستند، پس از آن اوصياء و پس از آن نيکان و کساني که از ديگران برترند، سپس ميفرمايد: و اگر اين تندرستي که روز را در آن به شب رسانده يا شب را به روز بردهام در جلو من (يعني آخرت) بلاء و گرفتاري هميشگي و بار سنگيني باشد که برطرف نشود، پس آنچه (گرفتاري آخرت) که برايم پس انداختهاي پيش انداز، و آنچه (عافيت در دنيا) که پيش انداختهاي پس انداز. امام (ع) به ما ميآموزد که همواره دنيا را براي آخرت رها کنيم، و آخرت و نعمتهاي ابدي آن را به امکانات زودگذر دنيا نفروشيم. و زندگي دنيوي خود را به گونهاي بخواهيم که سعادت آخرت را تامين کند.
آنگاه در اين زمينه يک فرمول کلي و شاخصهي فراگير را به ما آموخته ميفرمايند: فغير کثير ما عاقبته الفناء، و غير قليل ما عاقبته البقاء، پس چيزي (خوشي) که پايانش نيستي است اندک است (هر چند در نظر بسيار آيد) و چيزي (سودي) که پايانش هميشگي است بسيار است (هر چند آن را کم ببينند).
#محتواي_دعا_هجدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #نوزدهم
هنگام درخواست باران پس از خشکسالي ميباشد
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام عند الاستسقاء بعد الجدب، از دعاهاي امام (ع) هنگام درخواست باران پس از خشکسالي ميباشد.
کلمهي «استسقاء» به معني درخواست آشاميدن آب است، و وقتي که نهرها خشک شوند و باران کم ببارد و آسمان به خاطر شيوع گناهان و کفران نعمتها و ندادن حقوق و کمفروشي و ظلم و حيلهکاري و ترک امر به معروف و نهي از منکر و جلوگيري از زکات و حکم نمودن به غير آنچه خدا نازل فرموده، و غير اينها از چيزهايي است که موجب خشم حضرت رحمان ميشود و موجب نيامدن باران ميگردد. کيفيت نماز استسقاء مانند نماز عيد فطر و قربان دو رکعت است و در جماعت و فرادي خواندن آن به قصد رجاء اشکال ندارد. و بهتر است که دعاي قنوت شامل طلب باران و بارش و طلب عطف و توجه حضرت رحمان باشد به اين که درهاي آسمان را به رحمت خود باز کند و باران را نازل کند. و قبل از دعا صلوات بر محمد و آل محمد (ع) بفرستد.
ابتدا امام (ع) در زمينهي نزول باران ميفرمايد:
اللهم اسقنا الغيث، و انشر علينا رحمتک بغيثک المغدق من السحاب المنساق لنبات ارضک المونق في جميع الافاق،
خدايا ما را به باران سيراب گردان، و رحمتت را به باران فراوان از ابري که براي رويانيدن گياه زيبا در اطراف زمينت روان است بر ما بگستران. سپس ضمن معرفي اثرات باران به پارهاي از نعمتهاي خدا که به بارش باران ارتباط دارد و از تاثيرات مستقيم و غيرمستقيم آن ميباشد اشاره ميفرمايد، از جمله:
1- روئيدن گياهان و زيبائي طبيعت
2- رسيدن ميوهها و شکفته شدن شکوفه و گل و گياه
3- توسعه و گسترش روزي
4- جاري شدن جويبارها
5- ارزان شدن نرخها
6- نشاط و زندگي بخشيدن به انسانها و موجودات ديگر
7- رويش کشت و زرع
8- افزايش توانايي بر توانائيهاي ما
سپس امام (ع) به نعمتهايي اشاره ميفرمايد که کمتر به آن توجه ميشود، مثل نعمت آب گوارا و شيرين، ابرهاي پربار و سايهگستر، هوايي متعادل، بارش باران به صورت طبيعي، نه به صورت دردناک و کشنده، اينها نعمتهايي است که خداوند به ما ارزاني داشته و انسانها و همه موجودات از آن استفاده ميکنند.
سپس امام در فراز آخر دعا بر محمد (ص) و آلش درود ميفرستد و از خداوند درخواست ميکند که برکات آسمانها و زمين را روزي گرداند.
#محتواي_دعا_نوزدهم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #بیستم
قسمت اول
در درخواست توفيق براي اخلاقهاي ستوده و کردارهاي پسنديده
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام في المکارم الاخلاق و مرضي الافعال، از دعاهاي امام (ع) در درخواست توفيق (براي) اخلاقهاي ستوده و کردارهاي پسنديده است.
تربيت انسان هدف تمامي اديان و پيامبران الهي بوده است. و در دين اسلام به عنوان آخرين و کاملترين دين خدا، مکارم اخلاق، و خويهاي پسنديده از جايگاه ويژهاي برخوردارند، چنانکه خداوند در قرآن کريم با عبارت (خلق عظيم)، پيامبر اکرم (ص) را به عنوان الگوي اخلاقي به انسانها معرفي ميکند دين اسلام به تعبيري دين «اخلاق» و «تربيت» است. قرآن مجيد به عنوان يگانه سند جاودانه الهي، همواره پيروان خود را به کسب ارزشهاي اخلاقي و خويهاي پسنديده دعوت ميکند، «تقوا»، «ايثار»، «راستگويي»، «عمل صالح»، «عدالت»، و ديگر سجاياي اخلاقي، پيوسته مورد سفارش قرآن و معصومين (ع) ميباشد.
رفتار و گفتار پيامبر (ص) و ائمهي معصومين (ع) الگوهايي روشن و جاويدان از اخلاق اسلامي است. و آنان معلمين الهي انسان در جهت شناساندن مکارم اخلاق به او تا قيام قيامت ميباشند.
امام سجاد (ع) به عنوان جانشين رسول خدا (ص) و معلم الهي انسان و الگوي اخلاق اسلامي، در قالب دعا مکارم اخلاق را به ما آموزش ميدهد. زيرا ايشان برگزيدهي خدا و به علم الهي، به تمام زواياي وجود انسان آگاه است. و چون طبيبي حاذق، در کلاس دعا، به تشريح و توضيح و دستهبندي مباحث اخلاقي ميپردازد و انسان را در حين نيايش آموزش ميدهد يعني در زيباترين و عميقترين حالات با تعاليم و دستورات اخلاقي اسلام، که از چشمهي جوشان و زلال علوم اهلبيت (ع) جاري ميشود، به آموزش او ميپردازد.
👈 ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_بیستم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #محتواي_دعا
دعای #بیست_یکم
هنگامي که چيزي او را اندوهگين و خطاها نگرانش ميکرد
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا حزنه امر و اهمته الخطايا، از دعاهاي امام (ع) هنگامي که چيزي او را اندوهگين و خطاها نگرانش ميکرد.
حفظ تعادل روحي و رواني انسان و به بيان ديگر امنيت و آرامش و سکون دروني، يکي از اهدافي است که همه در جهت رسيدن به آن تلاش ميکنند. و دعا تامينکنندهي تعادل و امنيت و آرامش در انسان است.
وقتي يک نارسايي اخلاقي و يا مشکل مادي و اقتصادي و معيشتي و يا يک مشکل فردي و اجتماعي به انسان روي ميآورد، آدمي تعادل خويش را براي مدتي به طور شديد يا ضعيف از دست ميدهد. و اين بحرانها درون او را متلاطم ميسازد. در اين حالات دعا بهترين وسيله براي رسيدن به تعادل روحي و رواني است. گرچه عاليترين حالات انسان حالت نيايش و پرستش و اظهار خضوع و خشوع نسبت به معبود ميباشد، اما از اثرات جانبي و موثر دعا نيز در بهبودي نارسائيهاي مختلف نبايد غافل بود، که دعا يکي از بزرگترين و ارزشمندترين نعمتهايي است که خداوند به انسانها ارزاني داشته است.
در اين دعا امام (ع) ابتدا مباحثي از خداشناسي را متناسب با نوع درخواستهايي که ميخواهد به پيشگاه خداوند عرضه کند به ما آموزش ميدهد. لذا با اشاره به دو صفت از صفات خداوند يعني «کافي» و «وافي» ميفرمايد: اللهم يا کافي الفرد الضعيف، و واقي الامر المخوف، خدايا، اي کفايتکنندهي آنکه تنها و ناتوان است، و اي نگهدارنده (بندگان خود) از امر ترسناک،
امام (ع) ابتدا اين باور را به انسان گوشزد ميکند که خداوند وافي و کافي است، و يار و مددکار انسان نيازمند است. تا با قوت قلب خود، را به مشيت الهي بسپارد و زير چتر امنيت خداوند قرار گيرد و با يقين به استجابت دعا به مناجات بپردازد. تقويت مباني اعتقادي و پيدا کردن معرفت نسبت به خداوند جل جلاله، رمز لذت بردن از دعا و نيايش و پرستش اوست.
سپس در فراز ديگري از دعا به ما ميآموزد که چه درخواستهايي را از خداوند داشته باشيم و در اين باره ميفرمايد:
1- لا تجعلني ناسيا لذکرک فيما اوليتني، مرا نسبت به ياد کردن خود در آنچه عطايم کردهاي فراموشکار مگردان،
2- و لا غافلا لاحسانک فيما ابليتني، و به احسانت در آنچه به من بخشيدهاي غافل مساز،
3- و لا آيسا من اجابتک لي و ان ابطات عني، و در برآورده ساختن حاجتم اگر چه به کندي پيش رود نوميدم مفرما،
4- و اجعل ثنائي عليک، و مرا در هر حال به ستايش و نيايش خودت بگمار،
5- و اشعر قلبي تقواک، و شعار دلم را پرهيزکاري از خود بنما (تقوا و ترس از خدا را روش من بگردان)،
6- و استعمل بدني فيما تقبله مني، و بدنم را در آنچه از من ميپذيري (اطاعت و بندگي) به کار گير،
آنگاه راه طي کردن مدارج عرفاني را توسط قلب با دعاهاي مخصوص چنين بيان ميفرمايد:
1- فرغ قلبي لمحبتک، دل مرا براي محبت و دوستي خويش خالي ساز،
2- و اشغله بذکرک، و (قلب مرا) به ياد خودت مشغولش گردان،
3- و انعشه بخوفک و بالوجل منک، و (قلب مرا) به ترس و بيم از خودت بلندمرتبه فرما،
4- و قوه بالرغبه اليک، و (قلبم را) به رغبت به سويت توانا، فرما.
5- و امله الي طاعتک، و (قلب مرا) به فرمانبريت متوجه کن،
6- و اجر به في احب السبل اليک، و (قلبم را) به بهترين راههاي به سوي خود روانه فرما،
7- و ذلله بالرغبه فيما عندک ايام حياتي کلها، و (قلب مرا) در تمام روزهاي زندگيم به خواستن آنچه نزد توست رام نما.
آنگاه در بخشي از فراز آخر دعا ميفرمايد:
و امنن علي بشوق اليک، و به شوق و دلباختگي به خود بر من منت گزار،
محبت، ذکر، رغبت و رام شدن قلب در برابر فرامين الهي و طي مراحل و مدارج سير الي الله از جمله مباحث عميق عرفاني است که امام عارفان، و قرآن مجسم، امام زينالعابدين عليهالسلام در فرازهايي از اين دعاي شريف به ما ميآموزد.
#محتواي_دعا_بیست_یکم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_دوم
هنگام سختي و رنج و کارهاي دشوار
عنوان دعاء چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام، عند الشده و الجهد و تعسر الامور، از دعاهاي امام (ع) است به هنگام سختي و رنج و کارهاي دشوار.
در اين دعا امام (ع) ضمن اشاره به قدرت خداوند درخواستهايي را از خداوند طلب ميکنند، از جمله در زمينه فقر ميفرمايند:
لا قوه لي علي الفقر، فلا تخطر علي رزقي، (خدايا) طاقت فقر را ندارم، پس روزيم را به خطر نينداز.
آنگاه بر محمد و آلش درود فرستاده و از خداوند درخواست رغبت در «عمل» براي آخرت، «زهد» در دنيا و «شوق» براي انجام عمل نيک کرده و سپس در ادامه به ما ميآموزد که از خداوند امور زير را بخواهيم:
1- وهب لي نورا امشي به في الناس، و نوري (علم و دانشي) به من ببخش که با آن در بين مردم راه بروم (زندگي کنم).
2- و اهتدي به في الظلمات، و (به آن نور) در تاريکيها (گمراهيها) هدايت يابم.
3- و استضيئي به من الشک و الشبهات، و (به وسيلهي آن شناخت) از شک و دودلي و شبهات (در هم شدن حق و باطل) روشني يابم.
معمولا اينگونه تصور ميشود که «رزق» تنها مادي است و مربوط به مسائل معيشتي و اقتصادي است، در حالي که رزق شامل چيزهاي ديگري هم ميشود. که امام سجاد (ع) در ضمن دعا به پارهاي از آنها اشاره ميفرمايند از جمله: (خدايا روزيم کن)
1- الرغبه في العمل، رغبت در عمل.
2- خوف غم الوعيد، ترس و اندوه از عذاب قيامت.
3- شوق ثواب الموعود، شوق به پاداش آخرت.
4- الحق عند تقصيري، اعتراف به حق (راضي بودن به فرمانت).
5- السلامه الصدر من الحسد، سلامتي سينه از حسد.
6- التحفظ من الخطايا، حفظ شدن از لغزشها و گناهان.
با توجه به نمونههايي که برشمرديم، رزق الهي همواره بر انسانها جاري است، و همه از آنها بهرهمند ميشوند. عبادت خدا و توفيق بر نماز اول وقت و نماز جماعت رزق است. سلامت بودن قلب از بيماريهايي چون حسد، رزق است. گرچه بهرهمند شدن از امکانات مادي، خانه، وسيلهي نقليه، ثروتهاي گوناگون نيز اگر از راه حلال باشد رزق است.
آنگاه در فراز آخر دعا ميفرمايد: و اجعلني ممن يدعوک مخلصا في الرخاء دعاء المخلصين المضطرين لک في الدعاء، و مرا از کساني قرار ده که تو را هنگام خوشي از روي اخلاص ميخوانند مانند کساني که از روي اخلاص هنگام اضطرار و بيچارگي، در دعا از تو درخواست ميکنند.
#محتواي_دعا_بیست_دوم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_سوم
قسمت اول
هنگامي که تندرستي و سپاس بر آن را از خداوند درخواست مينمود
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام اذا سال الله العافيه و شکرها، از دعاهاي امام (ع) است هنگامي که تندرستي و سپاس بر آن را از خداوند درخواست مينمود.
عافيت و سلامتي يکي از نعمتهاي بزرگ خداوند است. که انسان کمتر به آن توجه دارد و شکر آن را بجا نميآورد و قدر آن را نميداند تا اينکه به بيماري دچار ميشود و آنگاه قدري به نعمت عافيت پي ميبرد. در اين دعا امام سجاد (ع) بعد از فرستادن درود بر پيامبر (ص) و اهلبيتش (ع)، اينگونه به پيشگاه مقدس الهي درخواست عافيت ميکند:
اللهم صل علي محمد و اله، و البسني عافيتک، و جللني عافيتک، و حصني بعافيتک، و اکرمني بعافيتک، و اغنني بعافيتک، و تصدق علي بعافيتک، وهب لي عافيتک، و افرشني عافيتک، و اصلح لي عافيتک، و لا تفرق بيني و بين عافيتک في الدنيا و الاخره.
بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست و بر (تن و جان) من به لطف خودت لباس عافيت بپوشان، و عافيتت را بر تمام شئون وجودم شامل گردان، و مرا در سنگر و پناه عافيت و رستگاري خود محفوظ گردان، و به عافيت و رستگاري مرا گرامي بدار، و به عافيتت مرا مستغني و بينياز گردان، و به من فقير درگاهت عافيت را صدقه و موهبت فرما، و عافيت را بر من گسترده گردان و به آن عافيت، امور مرا اصلاح کن، و ميان من و عافيت هرگز در دنيا و آخرت جدايي مينداز.
چنانکه ملاحظه ميشود امام چهارم (ع) مسالهي «عافيت» و تاثير آن را در زندگي انسان در دنيا و آخرت به طور مبسوطي تشريح ميفرمايد. و بدين وسيله اهميت و جايگاه اين نعمت بزرگ را به ما گوشزد ميکند. در اين فراز از دعا امام (ع) عافيت را به امور زير تفسير و توجيه کرده است:
1- لباس محافظ
2- پناهگاه امن و آرامشبخش
3- موجب کرامت
4- بينيازکننده از غير
5- صدقه و موهبت الهي
6- موجب اصلاح
و اگر انسانها از اين نعمت بزرگ يعني «عافيت» به درستي بهرهمند شوند و از آن در مسير کمال خود استفاده کنند، در دنيا و آخرت رستگار و سعادتمند خواهند شد.
ادامه دارد ...
#محتواي_دعا_بیست_سوم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_چهارم
دعا براي پدر و مادر خود
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام لابويه عليهماالسلام از دعاهاي امام (ع) براي پدر و مادر خود (ع) است.
امام چهارم (ع) پس از درود فرستادن بر پيامبر (ص) و اهلبيت ايشان (ع) به پدر و مادر بزرگوار خويش دعا کرده ميفرمايند:
و اخصص، اللهم، والدي بالکرامه لديک، و الصلوه منک، يا ارحم الراحمين، خدايا پدر و مادر مرا به گرامي داشتن نزد خود و احسان و نيکي از جانب خويش برتري بخش. اي بخشندهترين بخشندگان.
آنگاه به طور غيرمستقيم به مقام پدر و مادر و حقوق آنها بر فرزندان اشاره کرده و از خداوند در جهت اداي حقوق و وظائف انسان نسبت به والدين استمداد ميطلبد و ميفرمايد:
و الهمني علم ما يجب لهما علي الهاما، و دانستن آنچه دربارهي ايشان بر من واجب است (حقوق آنها) را به من الهام نما و در دلم انداز.
البته گرچه ميدانيم امام سجاد (ع) و پدر گراميشان امام حسين (ع) هر دو معصوم هستند. اما در اين دعا امام (ع) به ما رعايت حقوق پدر و مادر را گوشزد ميکند. و علاوه بر اينکه جايگاه آنها را در مکتب اسلام نشان ميدهد ما را با وظايفمان نسبت به آنها آشنا ميکند.
سپس در فراز ديگري از دعا درباره رعايت حقوق پدر و مادر از خداوند طلب کمک کرده ميفرمايد: اللهم خفض لهما صوتي، و اطب لهما کلامي، و الن لهما عريکتي، و اعطف عليهما قلبي، و صيرني بهما رفيقا، و عليهما شفيقا. خدايا صدايم را در برابر ايشان آهسته، سخنم را خوشايند، خويم را نرم و دلم را بر آنان مهربان کن، و مرا با ايشان سازگار و بر آنان رحيم گردان.
به آرامي سخن گفتن، کلام نيکو به کار بردن، نرمخو بودن و با عاطفه و محبت بودن و در نتيجه رفيق و شفيق پدر و مادر بودن از وظايفي است که امام (ع) در اين فراز از دعا به آنها اشاره فرمودهاند.
سپس با اشارهي غيرمستقيم به نقش تربيتي پدر و مادر ميفرمايد: اللهم اشکر لهما تربيتي، و اثبهما علي تکرمتي، خدايا آنان را به پرورش من جزا ده و در گرامي داشتنم پاداش ده، و در مورد زمان دعا کردن بر پدر و مادر ميفرمايد:
اللهم لا تنسني ذکرهما في ادبار صلواتي، و في انا من آناء ليلي، و في کل ساعه من ساعات نهاري، خداوندا ياد ايشان را به دنبال نمازها و در وقتي از اوقات شب و در هر ساعتي از ساعات روزم از يادم مبر.
#محتواي_دعا_بیست_چهارم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_پنجم
قسمت اول
دعا براي فرزندانش
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام لولده عليهمالسلام، از دعاهاي امام (ع) است براي فرزندانش (ع).
امام (ع) در فراز آغازين دعا براي فرزندان ميفرمايد:
اللهم و من علي ببقاء ولدي، و باصلاحهم لي، و بامتاعي بهم، بار الهي بر من منت گذار به اين نعمت که فرزندانم را باقي بداري (و عمر طولاني و با عز به آنها عطا کني) و آنها را براي من صالح گرداني، و مرا به وجود آنها بهرهمند و کامروا سازي.
سپس در بخش ديگر دعا، درخواستهاي زير را در جهت طول عمر و اصلاح و سعادتمندي در دنيا و آخرت فرزندان بيان ميفرمايد:
1- طول عمر، الهي امدد لي في اعمارهم، خداي من عمر آنها را طولاني گردان.
2- صحت بدن و دين و اخلاق، و اصح لي ابدانهم و اديانهم و اخلاقهم، و بدنها و دينها و اخلاقشان را براي من نيکو گردان.
3- عافيت تن و جان، و عافهم في انفسهم...، و تن و جانشان را عافيت ده.
4- زيادي رزق و روزي، و ادرر لي و علي يدي ارزاقهم، و روزيهايشان را براي من و به دست من فراوان گردان.
5- نيکوکار و باتقوا و بابصيرت، و اجعلهم ابرارا اتقياء بصراء، و آنان را نيکوکاران و پرهيزکاران و بينايان بابصيرت قرار ده.
6- شنونده و فرمانبردار، سامعين مطيعين لک، و شنوندگان (سخن راست و حق) و فرمانبرداران خودت قرار ده.
7- دوستدار دوستان خدا و دشمن دشمنان او، و لاوليائک محبين مناصحين، و لجميع اعدائک معاندين و مبغضين، و (آنان را) دوستداران پنددهنده براي دوستانت، و دشمنان و کينهدار براي همهي دشمنانت قرار بده. سپس با اشاره به اهميت تربيت فرزندان به ما ميآموزد از خداوند درخواست کنيم که ما را در تربيت آنان ياري و کمک فرمايد: و اعني علي تربيتهم و تاديبهم و برهم، و مرا در تربيت و تاديب (راه پسنديده را به آنها نشان دادن) و نيکي کردن به ايشان ياري فرما. آنگاه با اشاره به نقشهها و توطئههاي شيطان، به ما ميآموزد که براي حفظ شدن از وسوسههاي شيطان دعا کنيم، و از خداوند بخواهيم که شيطان را بر ما غالب نکند.
اللهم فاقهر سلطانه عنا بسلطانک حتي تحبسه عنا بکثره الدعاء لک، خدايا به توانايي خود او (شيطان) را از تسلط بر ما مغلوب نما تا به وسيلهي دعا خواندن بسيار (براي تو) او را از ما بازداري.
ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_بیست_پنجم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_ششم
قسمت اول
دربارهي همسايگان و دوستانش هنگامي که آنها را ياد مينمود
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام لجيرانه و اوليائه اذا ذکرهم، از دعاهاي امام (ع) است دربارهي همسايگان و دوستانش هنگامي که آنها را ياد مينمود.
امام سجاد (ع) در اين دعا پس از درود فرستادن بر رسول خدا و آل او در مورد همسايگان و دوستان خويش ميفرمايد:
و تولني في جيراني و موالي العارفين بحقنا، و المنابذين لاعدائنا بافضل ولايتک، (خدايا) مرا به بهترين ياري نمودن درباره همسايگان و دوستانم که به حق ما عارف هستند (امامت ما را باور داشته و حقوق ما را رعايت مينمايند) و با دشمنان ما مخالفت ميکنند همراهي فرما. امام (ع) در اين بخش از دعا توجه ما را به باور و عقيده همسايگان و دوستان جلب کرده و دو صفت و ويژگي براي آنان ذکر ميفرمايد:
1- عارف بودن به حق امام (ع) (عقيده به امامت)
2- مخالفت با دشمنان امام (ع)
سپس از خداوند درخواست ميکند که همسايگان و دوستان را به انجام اعمال و کارهاي زير توفيق دهد:
1- لاقامه سنتک، برپا داشتن سنت الهي.
2- و الاخذ بمحاسن ادبک، فراگرفتن اخلاق پسنديدهات.
3- في ارفاق ضعيفهم، در سود رساندن به ناتوانانشان.
4- و سد خلتهم، و جلوگيري از فقر و نيازمنديشان.
5- و عياده مريضهم، و عيادت از بيمارشان.
6- و هدايه مسترشدهم، و راهنمايي کساني از آنها که نيازمند ارشاد هستند.
7- و مناصحه مستشيرهم، و اندرز دادن کساني از آنها که نيازمند مشورت هستند.
8- و تعهد قادمهم، و ديدار کردن از سفر آمدههايشان.
9- و کتمان اسرارهم، و پنهان کردن رازهايشان.
10- و ستر عوراتهم، و پوشاندن عيبهايشان.
11- و نصره مظلومهم، و ياري ستمديدههايشان.
12- و حسن مواساتهم بالماعون، و خوب کمک کردنشان در ابزار خانه (ماعون)
13- و العود عليهم بالجده و الافضال، و سود رساندنشان به بخشش فراوان.
14- و اعطاء ما يجب لهم قبل السوال، و عطا کردن (به محتاجان) آنچه در نزدشان لازم و ضروري قبل از درخواست.
ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_بیست_ششم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#محتواي_دعا
دعای #بیست_هفتم
قسمت اول
دعا براي #مرزداران
عنوان دعا چنين است:
و کان من دعائه عليهالسلام لاهل الثغور، از دعاهاي امام (ع) براي مرزداران (پاسداران مرزهاي سرزمين اسلامي) ميباشد.
امام سجاد (ع) در اين دعا توجه ما را به کساني جلب ميکند که در پرتو نگهباني و پاسداري آنها از حدود سرزمين اسلامي، امنيت و آرامش داخلي تامين ميشود. امام (ع) در دعا به ايشان و نيز حفظ حدود و مرزهاي اسلامي، عباراتي را بيان ميکند و ابتدا جهت استجابت دعا، کلام خود را با صلوات بر پيامبر (ص) و آل او آغاز کرده ميفرمايد: و حصن ثغور المسلمين بعزتک، و ايد حماتها بقوتک، و اسبغ عطاياهم من جدتک، و مرزهاي مسلمانان را به عزت و جلال خود محفوظ بدار، و نگهبانان آن مرزها را به قوت و قدرت خود ياري فرما و عطايا و انعامشان را از توانگريت فراوان گردان. سپس در زمينههاي زير براي آنان (مرزداران) از خداوند درخواست ياري ميکند:
1- افزايش تعداد آنها، و کثر عدتهم.
2- و برندگي اسلحههاي ايشان، و اشحذ اسلحتهم.
3- و حفظ حدود و محل استقرار آنها، و احرس حوزتهم.
4- و محکم شدن اطراف لشکرگاه آنها، و امنع حومتهم.
5- و پيوند دلها و هماهنگي و دوستي ميان سپاهيان، و الف جمعهم.
6- و تدبير امور ايشان، و دبر امرهم.
7- و تامين مستمر و پيدرپي آذوقهي ايشان، و واتر بين ميرهم.
8- و به تنهايي، کارگزاري نمودن سختيهايشان، و توحد بکفايه مونهم.
9- و ياري کردن ايشان براي رسيدن به پيروزي، و اعضدهم بالنصر.
10- و نيرو دادن به آنها به وسيلهي صبر، و اعنهم بالصبر.
11- و اعطاي دقت نظر به ايشان (در مقابل مکر و حيله دشمنان)، و الطف لهم في المکر.
12- و آشنا کردن آنها به آنچه (از فنون و تدابير جنگي و امور دين و دنيا) که نميدانند، و عرفهم ما يجهلون.
13- و بصيرت دادن به سپاهيان به آنچه (مکر و فريب دشمنان) که نميبينند، و بصرهم ما لا يبصرون.
ادامه دارد ....
#محتواي_دعا_بیست_هفتم
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2