eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
5.1هزار دنبال‌کننده
16.8هزار عکس
2.5هزار ویدیو
1.7هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
6 ✳️ رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ: الزَّوْجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الْمَسْكَنُ الْواسِعُ، و الْمَرْكَبُ الْهَنى‏ءُ، وَ الْوَلَدُ الصّالِحُ، وَ مِنْ يُمْنِ المَرْأَةِ انْ يَكُونَ بِكْرُها جارِيَةً يَعْنى اوَّلَ وَلَدِها. از خوشبختى مرد مسلمان: همسر شايسته، خانه وسيع، مركب خوب، و فرزند صالح است. و از بركت و ميمنت زن اين است كه اول فرزندش دختر باشد. امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: ما سَأَلْتُ رَبّى اوْلاداً نَضِرَ الْوَجْهِ، وَ لاسَأَلْتُهُ وَلَداً حَسَنَ الْقامَةِ، وَلكِنْ سَأَلْتُ رَبّى اوْلاداً مُطيعينَ لِلّهِ، وَجِلينَ مِنْهُ حَتّى اذا نَظَرْتُ الَيْهِ وَ هُوَ مُطيعٌ لِلّهِ قَرَّتْ عَيْنِى. از حضرت حق نخواستم فرزند خوشگل و زيبا اندام به من عنايت كند، از او خواستم به من اولادى بدهد كه مطيع خدا باشند، و خدا ترسى در آنان ديده شود، تا هر وقت به آنان نظر كنم و وجودشان را در دايره اطاعت از حق ببينم، چشمم روشن شود. امام على عليه السلام فرمود: مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كانَ لَهُ حَسَنَةٌ، وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ، وَ مَنْ عَلَّمَهُ الْقُرآنَ دُعِىَ الْابَوانِ فَكُسِيا حُلَّتَيْنِ يُضى‏ءُ مِنْ نُورِهِما وُجُوهُ اهْلِ الْجَنَّةِ. آن كه فرزندش را ببوسد براى او حسنه‏اى است، هر كس فرزندش را خوشحال كند خداوند در قيامت او را خوشحال مى‏نمايد، و هر كس قرآن به فرزندش بياموزد اين پدر و مادر در بهشت فراخوانده شوند، و دو حلّه بر اندامشان بپوشانند كه تمام اهل بهشت از نور آنها روشن شوند. رسول خدا صلى الله عليه و آله درباره حق فرزندان بر پدر مى‏فرمايد: مِنْ حَقِّ الْوَلَدِ عَلى والِدِهِ ثَلاثَةٌ: يُحَسِّنُ اسْمَهُ، وَ يُعَلِّمُهُ الْكِتابَةَ، وَ يُزَوِّجُهُ اذا بَلَغَ. فرزند را بر پدر سه حق است: اسم او را نيكو بگذارد، نوشتن يادش دهد، و چون به بلوغ رسيد او را زن بدهد. امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: رسول خدا صلى الله عليه و آله سفارش مى‏فرمود: اذا وَعَدَ احَدُكُمْ صَبِيَّهُ فَلْيُنْجِزْ. هرگاه يكى از شما به فرزند خود وعده‏اى داد، بايد به آن وفا كند و از عهد خود تخلّف ننمايد. اين روايت مى‏گويد: مسئله وفاى به عهد را كه از آداب الهى و صفات برجسته انسانى است عملًا تعليم فرزندان خود نماييد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: رَحِمَ اللّهُ عَبْداً اعانَ وَلَدَهُ عَلى بِرِّهِ بِالْاحْسانِ الَيْهِ وَ التَّألُّفِ لَهُ وَ تَعْليمِهِ وَ تَأْديبِهِ. رحمت الهى بر پدرى كه در راه نيكى به فرزندش كمك كند و احسان به او كند و چون كودكى رفيق دوران كودكى او باشد، و وى را دانشمند و با ادب بار بياورد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 297 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
7 ✳️ رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: مِنْ حَقِّ الْوَلَدِ عَلَى الْوالِدِ أنْ يُحَسِّنَ اسْمَهُ، وَ يُحَسِّنَ ادَبَهُ. از حقوقى كه فرزند به پدر و مادر دارد اين است كه نام خوبى براى او انتخاب كند، و نيكى او را ادب نمايد. مردى به رسول اللّه صلى الله عليه و آله عرضه داشت: حق فرزند بر من چيست؟ فرمود: تُحَسِّنُ اسْمَهُ وَ ادَبَهُ، وَ ضَعْهُ مَوْضَعاً حَسَناً. او را به اسم خوبى نامگذارى كن، به درستى ادبش نما، و او را به كار خوب و مناسبى بگمار. از حضرت باقر عليه السلام است: شَرُّ الْآباءِ مَنْ دَعاهُ الْبِرُّ الَى الْافْراطِ، وَشَرُّ الْابْناءِ مَنْ دَعاهُ التَّقْصيرُ الَى الْعُقُوقِ. بدترين پدران كسانى هستند كه در نيكى و محبت نسبت به فرزندان از حد مناسب تجاوز كنند، و بدترين فرزندان كسانى هستند كه در اثر تقصير و كوتاهى در انجام وظايف، عاق پدر شوند. محيط خانواده يك محيط اجتناب‏ناپذير، و كودك ناگزير به زندگى در آن است. ضوابط و قواعد آن بر طفل تحميل شده و كودك تحمل آن را مجبور است. پس در چنين وضع و شرايطى براى كودك، حقى پيدا مى‏شود كه والدين موظّف به اداى آن لااقل در محيط خانواده‏اند. تربيت مهم‏ترين حق او در قلمرو مهم‏ترين محدوده زندگى اوست. پدر در آن رابطه مسؤوليت مستقيم دارد، بايد او را به گونه‏اى بپروراند كه فعلًا فردى در حال رشد، و در آينده عضوى مفيد براى جامعه باشد. فرزند، عزيزترين فرد براى پدر و مادر است، وطبيعى است آنها دوست بدارند كه اين عزّت و دُردانگى همچنان محفوظ ماند، و در زندگى آينده تداوم يابد، در اين راستاست كه والدين كودك عقلًا و هم از نظر اخلاقى موظف به تربيت او مى‏شوند. بخشش و تفضّل والدين به كودك روا نيست در حد مال و ثروت و غذا باشد، و هم بخشش آن نيست كه از هم اكنون به شكرانه ولادتش پدر و مادر زمينى را به اسم او قباله كنند و براى آينده او از نظر مال و ثروت بينديشند؛ زيرا كه اين همه در قبال تربيت هيچ است. امير المؤمنين عليه السلام مى‏فرمايد: ما نَحَلَ والِدٌ وَلَداً نَحْلًا افْضَلَ مِنْ ادَبٍ حَسَنٍ هيچ پدرى نسبت به فرزندش، بخشش و تفضلى بهتر از ادب نيك نبخشيده است. در حقيقت، ادب نيكوترين ميراث است، امام على عليه السلام در اين زمينه فرمود: خَيْرُ ما وَرَّثَ الْآباءُ الْابْناءَ الْادَبُ. بهترين ميراثى كه پدران براى فرزندان باقى مى‏گذارند ادب و تربيت است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 300 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
8 در تربيت فرزندان‏ 1 ✳️ بر اين اساس كودكان را نبايد به حال و طبيعت خود واگذار كرد، امر تربيت مهم و مسؤوليت والدين در اين رابطه سنگين است. و مادر وظيفه دارند موجبات رشد او را از هر جهت فراهم آورند و نهال شخصيت او را از هم اكنون آبيارى نمايند. در امر كودكان و اداى حقوقشان، پدر و مادر هر دو مسئولند، اما مسؤوليت پدر در اين رابطه مستقيم و بيشتر است. او مسؤول مستقيم تربيت اسلامى فرزندان خويش، و مسؤول عواقب نيك و بد آنهاست. وظيفه دارد آنان را افرادى مؤمن، لايق، متعهد، مسؤول براى خود و جامعه‏اش پديد آورد، اين وظيفه حتى در دوران جنينى كودك براى پدران مطرح است و زمينه سازى‏ها از همان آغاز بايد انجام شود. پدر در خانواده نقشى مسلّط دارد، اوست كه از نظر امر و نهى و كنترل اخلاق، توجه اهل خانه را به سوى خود معطوف مى‏دارد، و راهنماى آنها درعرصه زندگى‏ است، بر اين اساس او مسؤول رشد و هدايت و تأمين عوامل سعادت فرزندان، و اصلاح وضع آنها و مسؤول جهت دادن به سوى خير است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 302 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
8 در تربيت فرزندان‏ 2 ✳️ در خانه تنها مسؤول اقتصاد و تهيه لوازم زندگى اهل خانه نيست، بلكه او همچنان مسؤول تهذيب و هدايت اخلاقى، ايجاد روحيه مقاومت در برابر شدايد، هموار كردن راه زندگى، عرضه و تنفيذ ميراث فرهنگى، مسؤول ايجاد عادات و اخلاق و صفات ارزنده، رشد و نماى جسمى و روانى، ادب و وقار آنان و پرهيز دادن از انحرافات است. او همچنان بايد براى فرزندان موجبات عفّت و پاكى، ادب و وقار را فراهم سازد، زبان و اخلاق او براى آنان درس باشد. در اين راه نقش مادر نيز مهم ولى نقش پدر مهم‏تر و سنگين‏تر است، و طبيعى است كه براى موفقيت در كار ضرورى باشد پدر و مادر در اين رابطه دست به دست هم دهند و نيكوتر بكوشند و بينديشند. كوتاهى‏ها در امر تربيت سبب آن مى‏شوند كه كار سازندگى با دشوارى مواجه شود و كودك آن چنان كه بايد به پيش نرود. از نظر ما يتيم كسى نيست كه پدر يا مادرش از دنيا رفته باشد، بلكه يتيم كسى است كه در جنبه علم و ادب بى سرپرست باشد. اگر پدران در امر تربيت كوتاهى كنند، زمينه براى بسيارى از لغزش‏ها و انحرافات آنها فراهم خواهد آمد. منحرفان جامعه به حقيقت كسانى هستند كه در دوران كودكى از تربيتى كافى برخوردار نبوده‏اند و طبيعى است كه چنين پدران نه تنها مورد نفرت مردمند، بلكه مورد نفرت و لعنت خداوند نيز مى‏باشند. كوتاهى در تربيت مسؤوليت آور است، و آدمى نمى‏تواند در پيشگاه عدل خدا حتى جواب فرزندان را بدهد كه از روش تربيتى او شكايت مى‏كنند، و شكايت‏مسموع واقع شده و خداوند از پدر آنها بازخواست مى‏كند. رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: اكْرِمُوا اوْلادَكُمْ، وَاحْسِنُوا آدابَهُمْ يُغْفَرْ لَكُمْ. فرزندان خود را گرامى بداريد، و آداب آنان را نيكو گردانيد تا آمرزيده شويد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 303 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
9 1 ✳️ اگر بر اثر اراده حق و حوادثى كه در راه انسان است فرزند دلبند آدمى از دستش برود، وظيفه الهى فرزند مرده اقتضا مى‏كند، اولًا: اين برنامه را هديه‏اى از جانب دوست بداند، و ثانياً: بر آن صبر كند، و كلمه‏اى كه توهين به حق و حقيقت باشد از او صادر نگردد تا به اجر عظيم و ثواب سنگين برسد. رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: انَّ الْمُؤْمِنَ لَوْ يَعْلَمُ ما اعَدَّ اللّهُ لَهُ عَلَى الْبَلاءِ لَتَمَنّى‏ انَّهُ فِى دارِ الدُّنْيا قُرِّضَ بِالْمَقاريضِ. اگر مؤمن مى‏دانست كه خداوند عزيز در برابر بلائى كه به او مى‏رسد چه چيزى مهيّا فرموده، هر آينه آرزو مى‏كرد در حيات دنيا با دم قيچى قطعه قطعه شود! رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‏فرمودند: ايُّما رَجُلٍ قَدَّمَ ثَلاثَةَ اوْلادٍ لَمْ يَبْلُغُوا الْحِنْثَ، اوِ امْرَأةٍ قَدَّمَتْ ثَلاثَةَ اوْلادٍ فَهُمْ حِجابٌ يَسْتُرُونَهُ مِنَ النّارِ. هر مردى سه فرزندش كه هنوز به وقت بلوغ نرسيده‏اند از دستش برود، يا زنى سه فرزندش از دنيا رحلت كنند، اين فرزندان بين آنان و آتش حجاب و مانع مى‏گردند. حضرت باقر عليه السلام فرمود: مَنْ قَدَّمَ اوْلاداً يَحْتَسِبُهُمْ عِنْدَ اللّهِ حَجَبُوهُ مِنَ النّارِ بِاذْنِ اللّهِ عَزَّوجلَّ. هر كس فرزندانى از او فوت شود و وى داغ مصيبت آنان را به حساب خدا و خواست او بگذارد، و صبر و بردبارى پيشه كند آن فرزندان به اذن خدا بين او و آتش حجاب شوند. حضرت صادق عليه السلام فرمود: وَلَدٌ واحِدٌ يُقَدِّمُهُ الرَّجُلُ افْضَلُ مِنْ سَبْعينَ وَلَداً يَبْقُونَ بَعْدَهُ يُدْرِكُونَ الْقائِمَ. يك فرزند كه انسان به داغش دچار شود، فضيلتش ازهفتاد فرزند كه بعد از خود بگذارد و همه آنان امام عصر عليه السلام را درك كنند بيشتر است! رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: ما نَزَلَ الْبَلاءُ بِالْمُؤْمِنِ وَ الْمُؤْمِنَةِ فِى نَفْسِهِ وَ وَلَدِهِ وَ مالِهِ حَتّى يَلْقَى اللّهَ عَزَّوَجَلَّ وَ ما عَلَيْهِ خَطيئَةٌ. بلائى در زمينه جان و اولاد و مال بر مرد مؤمن و زن مؤمنه نمى‏رسد، جز اين كه به خاطر آن خداوند را در قيامت بدون داشتن گناه در پرونده ملاقات‏ كند! رسول اللّه صلى الله عليه و آله مى‏فرمودند: بَخٍ بَخٍ، خَمْسٌ ما اثْقَلَهُنَّ فِى الْميزانِ: لا الهَ الَّا اللّهُ، وَ سُبْحانَ اللّهِ، وَ الْحَمْدُلِلّهِ، وَ اللّهُ اكْبَرُ، وَالْوَلَدُ الصّالِحُ، يُتَوَفَّى لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ فَيَحْتَسِبُهُ. به به چه سنگين است در ترازوى عمل پنج حقيقت: لا اله الّا اللَّه سبحان اللَّه، الحمدللَّه، اللَّه اكبر، و داغ فرزند شايسته كه به حساب حق گذارده شود. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: انّى رَأَيْتُ الْبارِحَةَ عَجَباً .... رأَيْتُ رَجُلًا مْن امَّتى قَدْ خَفَّ ميزانُهُ فَجاءَ افْراطُهُ فَثَقَّلُوا ميزانَهُ. شب گذشته در خواب مسائل تعجب آور ديدم ... مردى از امّتم را مشاهده كردم كه اعمالش در ميزان در حدى نبود كه باعث نجاتش شود، ناگهان فرزندانى كه از او مرده بودند آمدند و عملش را در ميزان الهى سنگين كردند. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 304 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
9 2 ✳️ از عثمان بن مظعون فرزندى مُرد، آن چنان ناراحت شد كه در خانه ماند و دست به عبادت دائم زد، خبر اين مسئله به رسول خدا صلى الله عليه و آله رسيد، او را خواست و فرمود: گوشه‏گيرى براى ما نيست، رهبانيت دردين من نمى‏باشد، رهبانيت امّت من جهاد در راه خداست. اى عثمان! براى بهشت هشت در و براى جهنم هفت در است، نمى‏خواهى وقتى وارد قيامت شوى كنار درى از درهاى بهشت‏ فرزندت را ببينى كه دامنت را بگيرد و از تو نزد خدا شفاعت كند؟ به رسول الهى عرضه داشتند: ثوابى كه براى عثمان بن مظعون هست براى ما هم در مرگ فرزندانمان هست؟ فرمود: آرى، براى شما كه در داغ اولاد صبر كنيد و آن را به حساب حق بگذاريد. «1» به يكى از شايستگان به طور مرتب پيشنهاد ازدواج مى‏شد ولى نمى‏پذيرفت؛ روزى پس از بيدار شدن از خواب گفت: وسيله ازدواج مرا مهيّا كنيد. از او سبب پرسيدند، گفت: به اميد اين كه خداوند فرزندى روزى من كند و سپس او را از من بگيرد تا براى آخرتم ذخيره‏اى باشد. سپس گفت: در خواب ديدم قيامت برپا شده، تمام خلايق در موقفند، و همه از شدت تشنگى مى‏سوزند، ناگهان اطفالى را ديدم قنديلهايى از نور بر آنهاست، به دستشان ظرف‏هائى از طلا و نقره است كه تعدادى را سيراب مى‏كنند و از بقيه مى‏گذرند. به سوى يكى از آنها دست دراز كردم و گفتم: مرا سيراب كن كه تشنگى از پايم انداخت، گفت: در بين ما براى تو فرزندى نيست، ما پدران خود را سيراب مى‏كنيم، گفتم: شما كيستيد؟ گفتند، اطفالى كه در زمان حيات پدر و مادر از دنيا رفته‏ايم. در هر صورت اولاد نعمت حق است، و مسؤوليت تربيت او سنگين، و بر اداى حقوق ظاهرى و باطنيش ثواب عظيم مترتب است، و در صورت فوت فرزند، اجر فوق العاده براى پدر و مادر دارد. [وَ بِإِصْلَاحِهِمْ لِي و بِإِمْتَاعِي بِهِم «2» إِلَهِي امْدُدْ لِي فِي أَعْمَارِهِمْ وَ زِدْ لِي فِي آجَالِهِمْ وَ رَبِّ لِي صَغِيرَهُمْ وَ قَوِّ لِي ضَعِيفَهُمْ وَ أَصِحَّ لِي أَبْدَانَهُمْ وَ أَدْيَانَهُمْ وَ أَخْلَاقَهُمْ وَ عَافِهِمْ فِي أَنْفُسِهِمْ وَ فِي جَوَارِحِهِمْ وَ فِي كُلِّ مَا عُنِيتُ بِهِ مِنْ أَمْرِهِمْ وَ أَدْرِرْ لِي وَ عَلَى يَدِي أَرْزَاقَهُمْ‏] و به شايسته نمودنشان، براى پيروى از من، و به بهره‏مند شدنم در دنيا و آخرت از ايشان بر من منت گذار، خدايا! عمرشان را به سود من طولانى كن، و مدّت زندگى آنها به خاطر من بيفزا، و خردسالشان را به نفع من تربيت كن، و ناتوانشان را براى من نيرومند ساز، و بدن‏ها و آيين‏ها و اخلاقشان را برايم به سلامت دار، و به آنها در جان و اعضا و هر كارشان كه به آن اهتمام دارم، سلامت همه جانبه عنايت كن، و براى من و به دست من، روزى آنان را فراوان فرما. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 306 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
10 1‏ ✳️ در دستگاه آفرينش، خداوند به ساختمان آدم توجه و دقت بسيار نموده است، به ويژه اين كه ذات حق تعالى همه نيازها و تناسب‏ها را در وجود او برقرارساخته و فرموده: لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسنَ فِى أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ» « تین 4 » كه ما انسان را در نيكوترين نظم و اعتدال و ارزش آفريديم. تقويم به معنى ساختن چيزى به صورت مناسب و معتدل و كيفيت شايسته است. احسن تقويم يعنى به بهترين نظام و شكلى كه ممكن بوده؛ در تركيب آدم منظور شده است. در جاى ديگر مى‏فرمايد: الَّذِى خَلَقَكَ فَسَوَّيكَ فَعَدَلَكَ* فِى أَىّ صُورَةٍ مَّا شَآءَ رَكَّبَكَ» «انفطار 7» همان كسى كه تو را آفريد و اندامت را درست و نيكو ساخت و متعادل و متناسب قرار داد،* و تو را در هر نقش و صورتى كه خواست تركيب كرد. سپس تاج كرامت و مقام اشرف مخلوقات و برترى بر همه موجودات و كاينات را بر او لطف نمود و او را با بسيارى از نعمت‏ها و ارزاق گرامى داشت. وَ لَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِى ءَادَمَ وَحَمَلْنهُمْ فِى الْبَرّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْنهُم مّنَ الطَّيّبتِ وَ فَضَّلْنهُمْ عَلَى‏ كَثِيرٍ مّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا» «اسرا 70» به يقين فرزندان آدم را كرامت داديم، و آنان را در خشكى و دريا [بر مركب‏هايى كه در اختيارشان گذاشتيم‏] سوار كرديم، و به آنان از نعمت هاى پاكيزه روزى بخشيديم، وآنان را بر بسيارى از آفريده‏هاى خود برترى كامل داديم. گستردگى مفاهيم در آيات فوق، اشاره به اين نكات است كه: خداوند انسان را از هر نظر ميزان و شايسته آفريد. الف- از منظر جسمى و مادى‏ ب- از منظر روحى و عقلى‏ ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 308 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
10 2‏ ✳️ الف- از منظر جسمى و مادى‏ همه ابزار و آلات حركت و تلاش و رشد را در اختيار او گذاشته است و بر هر گونه گفتار و رفتار و منشى، لباس آداب و كمال و مكارم اخلاقى پوشانده است. اميرالمؤمنان على عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد: ثُمَّ نَفَخَ فيها مِنْ رُوحِهِ فَمَثُلَتْ انْساناً ذا اذْهانٍ يُجيلُها، وَ فِكَرٍ يَتَصَرَّفُ بِها، وَ جَوارِحَ يَخْتَدِمُها، وَ ادَواتٍ يُقَلِّبُها، وَ مَعْرِفَةٍ يَفْرُقُ بِهَا بَيْنَ الْحَقِّ وَ الْباطِلِ وَ الْاذْواقِ وَ الْمَشامِّ وَ الْالوانِ وَ الْاجْناسِ، مَعْجُوناً بِطِينَةِ الْالْوانِ الْمُخْتَلِفَةِ، وَ الْاشْباهِ الْمُؤْتَلِفَةِ وَ الْاضْدادِ الْمُتَعادِيَةِ، وَ الْاخلاطِ الْمُتَبايِنَةِ، مِنَ الْحُرِّ وَ الْبَرْدِ وَ الْجُمُودِ وَ الْمَساءَةِ وَ السُّرُورِ. « » سپس از دم خود بر آن ماده شكل گرفته دميد تا به صورت انسانى زنده درآمد، داراى اذهان و افكارى كه در جهت نظام حياتش به كار گيرد، و اعضايى كه به خدمت گيرد و ابزارى كه زندگى را بچرخاند، و معرفتش داد تا بين حق و باطل تميز دهد و مزه‏ها و بوها و رنگها و جنس‏هاى گوناگون را از هم باز شناسد، در حالى كه اين موجود، معجونى بود از طينت رنگهاى مختلف، و همسانهايى نظير هم، و اضدادى مخالف هم، و اخلاطى متفاوت با هم، از گرمى و سردى و رطوبت و خشكى و ناخوشى و خوشى. https://eitaa.com/sahife2/46812 ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 310 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
10 3‏ ✳️ ب- از منظر روحى و عقلى‏ نخستين نعمتى كه حق به انسان داد، خرد و نيروى انديشه بود و به كمال عقل و قوه تميز و نطق و بيان بر بسيارى از آفريدگان خود برترى بخشيد، از اين رو در پهنه زمين هر جنبده‏اى با حواس و غرايز درون خود پوياست، اما آدميزاد به وسيله دو نيروى عقل و نطق بر همه موجودات چيرگى دارد تا جايى كه امر و نهى كننده گشته‏ و ديگران و همگان در تسخير اويند. به اين منظور هر گونه استعدادى از رشد و كمال جويى و پيمودن قوس صعودى تا نزديكترين جا به عرش حق، در او فراهم كرده است و عالم كبيرى را در جرم صغيرى جاى داده است و تاج بندگى و كرامت حق را بر سر او گذاشته و بر اين آفريده بهترين تبريك‏ها را فرموده است. البته گاهى اين امتيازها و بركات از او گرفته مى‏شود و از مسير حق منحرف و در درّه اسفل السافلين سقوط مى‏كند و به مقام پست نباتات و چارپايان زمينى مى‏رسد. كرامت، امتيازى است كه در ديگرى نيست و مخصوص موجود دارنده كمال است و آن نعمت‏هايى خدادادى در وجود انسان كه بدون تلاش و عملى عطا گرديده است. امّا فضيلت، امتيازى است كه در ديگران هم وجود دارد و انسان با تلاش و شكيبايى به همراه توفيق الهى، نعمت‏هاى معنوى و معرفتى نصيب او مى‏شود. در وجود آدمى كرامت و فضيلت هر دو گنجانده شده است و نوع انسان مى‏تواند با كرامت حق و فضل الهى، فطرت و استعدادهاى درونى را رشد و كمال دهد. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در خطبه‏اى مفصّل؛ ماه رمضان را زمينه ساز كرامت بخشيدن به انسانيت برمى‏شمرد و مى‏فرمايد: هُوَ شَهْرٌ دُعيتُمْ فيهِ إِلى‏ ضِيافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ اهْلِ كَرامَةِ اللَّهِ. اين ماهى است كه شما به مهمانى خدا فراخوانده شده‏ايد و از اهل عزّت و بزرگوارى خدا قرار داده شده‏ايد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 311 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
10 4‏ ✳️ انسان از مهمترين اهداف آفرينش هستى و فرستادن پيامبران براى بشر بوده است و ارتباط با خدا و نيايش و بهره‏گيرى از ابزار خودسازى و رشد فكرى و كسب كمالات، به انسان كمك مى‏كند كه در بندگى و عزت نفس و كرامت انسانى به توفيق‏هاى زيادى دست يابد. ربّ العالمين يعنى پروردگار جهانيان كه خود اولين مربى و معلم بشر است، در مرحله اول، انبيا و اولياى خود را به تربيت و ادب نفس و سازندگى روحى و روانى، زينت بخشيد. رسول اللّه صلى الله عليه و آله فرمود: أَدَّبَنى‏ رَبِّى‏ فَأَحْسَنَ تَأْديبى‏. پروردگارم مرا تربيت كرد و به نيكوترين صورت تربيت نمود. و از آن زيبايى‏ها اين كه رسولِ خود را به محبت و مكارم اخلاقى و معلم بشر، افتخار بخشيده است. حضرت على عليه السلام در سفارش‏هاى خويش به كميل فرمود: يا كُمَيْلُ! إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله ادَّبَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ ادَّبَنى‏ وَ أَنَا أُؤَدِّبُ الْمُؤْمِنينَ وَ أُوَرِّثُ الأَدَبَ الْمُكَرَّمِينَ. اى كميل! همانا پيامبر خدا را خداوند تربيت كرد و او مرا تربيت نمود و من مؤمنان را تربيت مى‏كنم و براى بزرگواران ادب به ارث مى‏گذارم. امام صادق عليه السلام در باب امر به واجبات و نهى از محرمات مى‏فرمايد: مؤمن آن قدر براى خانواده خود دانش و تربيت نيكو به ارث مى‏گذارد تا همه آنها را به بهشت وارد كند به طورى كه كوچك و بزرگ و خدمتكار و همسايه را در بهشت مى‏يابد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 312 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
10 5‏ ✳️ روش‏هاى تربيتى فرزندان در اصلاح و راهنمايى به سوى نيكوكارى و سعادت، نقش بسزايى دارد. خانواده، نخستين كانون تربيت فرزند و معمار اول شخصيت اوست، در همين مدرسه بزرگ پرورشى است كه فرزندان به تدريج از رفتارهاى پدر و مادر الگوبردارى مى‏كنند. كودكان تا سنين قبل از آموزش رسمى مدرسه، مقلد پدر و مادرند و مطابق اصل همانند سازى رفتار و گفتار و افكار، خود را شبيه آنان مى‏سازند. از آن جا كه كودكان مطابق فطرت الهى، خداپرست و درست كردار به دنيا آمده‏اند؛ اگر در محيط زندگى هم پاك و شايسته تربيت شوند، به درجه‏هاى سعادت و نيك سرانجامى خواهند رسيد. توجّه والدين به كودكان از جهت محبت و دوست داشتن، وفاى به عهد، رعايت حق و عدالت، احترام به شخصيت، مشاوره و همزبانى، بازى و همراهى و دعا در حق فرزندان، موجب رشد و شادابى و صلاح آنان مى‏شود و آنان را از دام‏هايى كه شياطين در پيش رويشان گسترده‏اند، نجات مى‏دهد. امام صادق عليه السلام فرمود: پدرم مرا به سه چيز تربيت كرد و فرمود: پسرم! هر كه با دوست بد همنشينى كند سالم نمى‏ماند. و هر كه گفتار خود را مهار نكند پشيمان مى‏گردد و هر كه به جاهاى بد درآيد؛ آماج تهمت و بدگمانى قرار گيرد. «1» از اين رو حضرت على عليه السلام مى‏فرمايد: أَصْلِحِ المُسِئَ بِحُسْنِ فِعالِكَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَيْرِ بِجَميلِ مَقالِكَ. بدكار را با كردار نيكت درست گردان و با گفتار نيكو و زيبايت، او را به خير و خوبى راهنمايى كن. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 313 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2