❇️ حیرت در حیرت
🔸 قسمت اول
✍️ محمد جعفری
👈 #مهدی_نصیری دریادداشتی در مورد رحلت آیت الله #مصباح چنین نوشته است:
«آن مرحوم از حیث رعایت زیّ روحانیت و تواضع رفتاری و مهربانی در تعاملات شخصی نیز زبانزد بود اما غفلت از یک نکته یعنی امکان خطای عالمان و مجتهدان و صاحب نظران دینی در عصر غیبت به دلیل عدم امکان دسترسی به معلم و مفسر معصومِ قران و سنت، ایشان را نسبت به پاره ای از دیدگاهها و نظرات خود ـ که حتما احتمال خطا در آنها راه داشته و نمی توانسته به عنوان معرفت و اسلام ناب قلمداد شود ـ آن چنان راسخ و صاحب حق می کرد که به خود اجازه می داد بعضا مخالفان خود را به جهل و کفر و فسق و خیانت و ارتداد و ...متهم کند و چهره ای خشن و مهاجم از خویش در طیفی از افکار عمومی و نخبگان ترسیم کند».
نکاتی چند در این باره را با ایشان در میان می گذارم:
1. امکان خطای عالمان و مجتهدان در عصر غیبت، امری است کاملا پذیرفته اما ما محکمات و مسلّماتی در عرصه دینداری داریم که مبنای دیانت است و طبعا انکار آنها، چیزی از اسلام باقی نخواهد گذاشت . طبعا هر عالم اسلام شناسی و از جمله حضرت آیت الله مصباح رحمت الله علیه می تواند در این مورد خود را راسخ و صاحب حق بداند و البته آن آموزه ها را هم به عنوان معرفت ناب و اسلام حقیقی، معرفی نماید. اگر جز این باشد، ما می مانیم و یک تکثر معرفتی و نسبیت فکری و دیگر هیچ!
2. آقای نصیری در ادامه می نویسند: « ما گریزی از به رسمیت شناختن اجتهادات و قرائت های روشمند گوناگون دینی نداریم و مجاز به #تکفیر و تخطئه شخصیتی و نسبت دادن انحراف و بددینی به صاحب نظران نیستیم مگر آن که ثابت شود که اوّلاً اجتهاد آنها غیر روشمند است ... ». جمله اخیر ایشان را باید به فال نیک گرفت که مرز میان خودشان و نظریه قرائتهای مختلف از دین را ابراز کردند. بله باید کسی که در مقام استنباط احکام دین قرار می گیرد، اجتهاد روشمند را در پیش بگیرد و الا می توان او را تخطئه نمود. حضرت استاد مصباح در سیره علمی خویش، دقیقا تابع همین نگرش بود و بس. تاریخ پنجاه ساله نوشته های ایشان گواه این مدعاست. هر جا ایشان، نویسنده یا تفکری را نقد می کند بر همین اساس بوده است که این نوع برداشتها از اسلام، نا روشمند و مخالف با مبانی استنباط و منطق فهم دین است و زمینه انحرافات جدی را در تفکر دینی فراهم می نماید. اگر نبود روشنگری امثال ایشان و شهید مطهری، معلوم نبود که التقاط و تفکر نسبی گرایانه، دیگر برای دین، حتی محکماتی باقی بگذارد. اگر سیره استاد مصباح در تخطئه نظریه یا صاحب نظر نادرست است، پس باید اساسا سیره امام خمینی و شهید مطهری را هم نادرست خواند که از اسلام سُرایی عده ای از نویسندگان به جای اسلام شناسی سخن می گفتند.
3. اما مقوله تکفیر، خود تهمتی است ناروا. ای کاش جناب نصیری، دست کم نمونه ای خٌرد از رویکرد تکفیری استاد نشان می دادند. هر آن که با آثار گفتاری و نوشتاری، ایشان آشنایی اجمالی داشته باشد، در بیان ایشان جز منطق و خرد ورزی مشاهده نمی کند. گویا سابقة ژورنالیستی آقای نصیری باعث شده که در امتداد جریان شارلاتانیسم رسانه ای دوم خرداد که آیت الله مصباح را به واسطه طرح بحث جهاد، «تئوریسین خشونت» معرفی می کردند، چهره ای خشن و مهاجم از ایشان به تصویر بکشد. بله استاد مصباح ، بر روی تفکرات التقاطی و لیبرالی و رحمانی از اسلام خط بطلان می کشید و البته طبیعی است که این به ذائقه فکری روشنفکران دینی و طرفداران آنها خوش نیاید و حضرت ایشان را به خشونت طلبی متهم نمایند. گویا آقای نصیری تصور می کنند که خوانندگان اصلاح طلب نشریة ارزش مدار و اصول گرای صبح در دهه هفتاد، امروزه چهره رحمانی از ایشان در ذهن دارند!!
4. ناگفته هایی باقی ماند که به قسمت بعدی این قلم،موکول می کنم. این یادداشت را با این جمله به پایان می برم که صاحب « عصر حیرت»، که خود در حیرتی عمیق، نسبت به مواضع گذشته معرفتی و سیاسی فرو افتاده است، از سویی نابیّت فکری و اعتقادی را در اختیار معصوم می داند و بس و از سویی پلورالیسم مدرن و نسبیّت حقیقت را نفی می کند! این دو را چگونه می توان جمع نمود جز با حیرت در حیرت؟!
🌐 @meshkatnoor
فهرست مطالب كانال:👇🏼
https://eitaa.com/sajedi_ir/672
🆔 https://eitaa.com/joinchat/2073231414Cedf9811cee
🔵 حیرت در حیرت
🔻 قسمت دوم
✍️ محمد جعفری
👈 ادامه بررسي يادداشت #مهدی_نصیری در مورد رحلت آیت الله #مصباح:
💠رحمت و رضوان خداوند بر آن عالم بصیر و آن پیر فرزانه حضرت علامه آیت الله مصباح که در سخنرانی های روشنگرانه اش در اواخر دهه هفتاد، بارها بر این نکته پافشاری می نمود که زیانبارترین و خطرناکترین نظریه ای که از صدر اسلام تا کنون برآمده و کیان دیانت و ایمان را به سخره می گیرد، نظریه قرائتهای مختلف از دین است. آری بر اساس این تئوری و مبتنی بر سیالیت فهم و اندیشه، دیگرجایی برای فهم اصیل و ناب از دین باقی نمی ماند و سَره و ناسَره و خالص و بدلی در دین به یکسان انگاشته می شود. مجتهد شبستری در آن ایام نوشته بود: « تمامى متون بدون استثناء، تفسيرهاى متعدد را برمىتابد و تنها تفسير ممكن و درست، اصلاً معنا ندارد». ( محمد مجتهدشبسترى، «قرائت رسمى از دين»، راه نو، ش 19، شهریور 1377، ص 20) و نیز وی حقیقت تدین را ، تعلق خاطر به حقيقت متعالى تعبیر می کرد كه با هرگونه حيات اجتماعى و سياسى مىتواند خود را وفق دهد ( محمد مجتهد شبستری، نقدی بر قرائت رسمی از دین ، صص 105- 106).
💠 آن چه امروزه در بیان برخی نویسندگان حوزوی همچون جناب مهدی نصیری وآقای رسول جعفریان مشاهده می کنیم، ناخواسته و ناآگاهانه به نحوی بازگشت به همان نظریه قرائتها است. هر دو نویسنده محترم، تفکر و اندیشه استاد مصباح را مبتنی بر تفکر فلسفی دانسته اند که صرفاً یک قرائت از اسلام است و ناقدان بسیار دارد. مهدی نصیری می نویسد: « آیت الله مصباح در زمره فیلسوفان مسلمان بودند، در حالی که طیفی از عالمان شیعه یعنی متکلمان با فلسفه اسلامی و صدرایی مرزبندی داشته و آن را بر خلاف مبانی قران وسنت و عقل می دانند. حال اگر قرار باشد نوع برخورد آن مرحوم با مخالفان فکری خود صحیح باشد، باید به متکلمان شیعه حق داد که او را در زمره منحرفان و بددینان و مخالفان اسلام قلمداد کنند». و بعد در ادامه در راستای نظریه حیرت خویش نتیجه می گیرد: « التفات و توجه به شرایط عصر غیبت و به رسمیت شناختن اجتهادات و قرائت های روشمند گوناگون و پرهیز از ادعا و نمایندگی اسلام ناب از سوی هر عالم دینی (چه آن که نابیت فکری و اعتقادی در اختیار معصوم است و بس) می تواند پایان بخش بسیاری از نزاعهای زیانبارعقیدتی و سیاسی و فراهم کننده فضای آزاد برای تضارب آراء و اندیشه ها باشد»
💠 باید در نقد این سطحی نگری ها گفت بله اولا تفاسيري از دين که تحميل فلسفه بر دين باشد البته که انحراف است و آيتالله مصباح، به اذعان موافقان و مخالفانِ منصف، در مقام تفسير آيات و روايات، به شدت از تحميل ذهنيات بر متون ديني پرهيز ميکردند و ثانیا مهمترین ابتکار علمی استاد مصباح این بود که دین را منظومه ای می فهمید و این منظومه را در قالب مبانی اندیشه ای طراحی کرده بود. بدیهی است که اساس این مبانی برگرفته از مسلمات عقلی و معرفتی بود که بی آن که بخواهد خود را به مباحث اختلافی فلسفی درگیر کند، از معارف برهانی در تبیین و تثیبت ساختمان معارف دینی بهره می برد. این کجا و آمیخته کردن دین با فلسفه و صرفا قرائتی فلسفی از دین دادن؟ آیا اساسا بدون داشتن مبانی فکری صحیح و مبتنی بر عقلانیت و وحیانیت، جایی برای درک سلیم معارف تعالی بخش دین باقی می ماند؟ آیا با این توصیف ، دیگر در دوره غیبت و حیرت، راه هدایتی باقی می ماند؟! آری وقتی دوره غیبت، عصر حیرت تلقی شد، طبعا دیگر مجالی برای بنیان سازی دینی و بنای ساختمانی محکم باقی نمی ماند. نقدها را بود آیا که عیاری گیرند؟
@meshkatnoor
فهرست مطالب كانال:👇🏼
https://eitaa.com/sajedi_ir/672
🆔 https://eitaa.com/joinchat/2073231414Cedf9811cee
🔸همایش ملی علامه #مصباح یزدی(ره)؛ فیلسوف علوم اجتماعی اسلامی
🔰 در آستانه نخستین سالگرد ارتحال علامه محمدتقی مصباح یزدی(ره) و به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار می شود
💢 با سخنرانی:
#علی_اکبر_رشاد
#غلامرضا_فیاضی
#عبدالحسین_خسروپناه
#مجتبی_مصباح_یزدی
#علی_مصباح_یزدی
#حسین_بستان
#حمید_پارسانیا
⏰ چهارشنبه سوم آذرماه ۱۴۰۰، ساعت ۱۸
🔹 همایش حضوری با رعایت پروتکل های بهداشتی
📺 پخش زنده و مستقیم با ترافیک رایگان از طریق TV.iict.ac.ir
#همایش
#علامه_مصباح
@iictchannel
Eitaa.com/Sajedi_ir/
Instagram.com/Sajedi_ir
فهرست مطالب كانال:
Eitaa.com/sajedi_ir/672
لینک این فایل در تلگرام👇
https://t.me/asajedi_ir/1244
فصلنامه تخصصی الحاد پژوهی نبراس 5.pdf
20.71M
✅ مطالبی که در این شماره می خوانید:
📖 درسنامه آشنایی با الحاد جدید: خداناباوری و زیست شناسی تکاملی/ دکتر نیما نریمانی
📜 یادداشت علمی: واقع گرایی در ریاضیا/ دکتر رضا ضیاء توحیدی
🎙 #مصاحبه: #الحاد_جدید و ما- دکتر علی #شهبازی
📚 #معرفی_کتاب: «#تکامل؛ تصادف و خدا» - سید غلامرضا #مصباح
👤 #شخصیت_شناسی: مایکل #بهی- سید عبدالهادی #حسینی
📝 #شبهه_شناسی: #اندام های_بیوظیفه و ناکارآمد(قسمت دوم)- سید مجتبی #اخلاقی
🎥 #نقد_فیلم: یادداشتی تحلیلی بر فیلم « #درخت_حیات»- - سید علی #موسوی_نجفی
🏫 #معرفی_موسسه: #موسسه_دیسکاوری- دکتر سید علی #واعظ_زاده
🔬 برنامه علمی: واکنش های الهیاتی به #نظریه_تکامل - دکتر نیما #نریمانی
💠 «پرونده ویژه»: مساله حیات 💠
📜 #حیات: ماهیت و #منشاء- دکتر مرتضی #پیرو جعفری
📜 چیستی حیات- سید حسین همایون #مصباح
🎙 حیات در نگاه #حکما: از نفس نباتی تا عقل انسانی- #مصاحبه با دکتر #جوارشکیان
🎙 نگاهی عمیق به پدیده #الحاد_جدید- #مصاحبه با دکتر قاسم #اخوان_نبوی
📜 #ماهیت_حیات: چالش ها و ابهامات- کلاوس #بیسبارت- ترجمه: محمد موسی #محمدی
📜 رویارویی علم و فلسفه با #مسئله_حیات- مایکل #مورانژ - ترجمه: محمدعلی #واعظی
📜 تکامل #پیش_سلولی و #منشأ_حیات- آنتونیو #لازکانو- ترجمه: دکتر سید عبدالبصیر #حسینی
📚 #کتاب_شناسی #مسئله_حیات
@altawhid
🔰 @Sajedi_ir