ظرفیت‌های تمدنی #فقه_شیعه
#فقه بدون #نظام تمدن ساز نیست
#فقه تک ورژنی مهندس #تمدن نمی‌شود
📌 حجت الاسلام رهدار گفت: اگر #فقه بخواهد زایش تمدنی داشته باشد نیاز به پیچیدگی دارد و #فقه بسیط و فقهی که فقط نسخه‌های تک ورژنی از آن بیرون می‌آید، نمی‌تواند مهندس تمدن باشد.
📝 به گزارش خبرنگار وسائل، نشست هفتم از سلسله نشست‌های فقه بدون نظام تمدن ساز نیست / فقه تک ورژنی مهندس تمدن نمی‌شودمطالعات اسلامی علوم انسانی با عنوان «ظرفیت‌های تمدنی فقه شیعه» با حضور #حجت_الاسلام_احمد_رهدار، رئیس موسسه فتوح اندیشه و عضو هیأت علمی دانشکده باقر العلوم (ع) شامگاه چهارشنبه اول اسفند به همت مرکز تخصصی طوبی و دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در محل سالن جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.
🔸 حجت الاسلام رهدار، در این جلسه به بیان دو رویکرد درباره ظرفیت‌های فقه شیعه برای تمدن اسلامی پرداخت، گفت: رویکرد نخست این است که ما از توراث فقهی موجود خودمان استنتاخ تمدنی داشته باشیم که ببینیم چه مقدار می‌توان به فقه موجود بار تمدنی داد.
🔸 وی افزود: رویکرد دوم این است که ما نگاه توصیه‌ای به فقه داشته باشیم و بگوییم فقه بایسته و مطلوب ما چه نسبتی با بحث تمدن می‌تواند داشته باشد و اگر بخواهد نسبت پیدا کند چه پرسش هائی وجود دارد.
🌿🌿🌿
ادامه نشست در👇👇👇
#طلبه_جوان_موتور_پیشران_حوزه
🔅🔅🔅
📝 اختصاصی شبکه اجتهاد: همواره ترجیع بند توصیه‌های مقام معظم #رهبری به مسئولین کشور، استفاده از ظرفیت‌ها و توان بالای #جوانان انقلابی بوده است. معظم‌له چندی پیش نیز در بیانیه گام دوم انقلاب، ضمن اینکه انقلاب را در «دوّمین مرحله‌ی #خودسازی و #جامعه‌پردازی و #تمدّن‌سازی» دانستند، بر نقش محوری جوانان در تحقق این آرمان تاکید ورزیدند. چند روز پس از آن نیز در دیدار با اقشار مختلف مردم آذربایجان شرقی، ناظر به جوانان دو نکته مهم ایراد فرمودند. یکی اینکه «جوانان موتور پیشران کشور هستند و باید خود را از لحاظ روحی، معنوی، اخلاقی، علمی و توانایی‌های مدیریتی و تشکیلاتی آماده کنند». و دیگر اینکه «استفاده از ظرفیت‌های کشور را نیازمند حرکت #آتش_به_اختیار جوانان دانستند و به گروه‌های جوان مومن انقلابی توصیه نمودند باید هر کاری را که امکانپذیر است در چارچوب قوانین و مصلحت کشور انجام دهند و معطل کسی نمانند».
🔸 اکنون آنچه برای ما طلاب جوان انقلابی اهمیت دارد این است که متوجه باشیم نه تنها از دایره مخاطبان ولی امر مسلمین خارج نیستیم، بلکه بیشترین بار مسئولیت بر دوش ما است. اگر قرار است این انقلاب به سمت «خودسازی، جامعه پردازی» و در نهایت تحقق یک «#تمدن_اسلامی» حرکت کند، قطعا بدون پشتوانه #طلاب_انقلابی، این کار امکان پذیر نیست. بدیهی است که تهیه نقشه راه رسیدن به این هدف بزرگ، بدون مشارکت اسلام شناسان خوش فکر و خلاق حوزوی که آشنا به مبانی اسلام و مقاصد متعالی شریعت هستند، ممکن نیست. در این میان نیز اندیشمندان جوان به خاطر توان و انرژی بالا و انگیزه و روحیه جهادی که در خود دارند به‌ترین گزینه برای ادای این تکلیف بزرگ هستند.
🔸 پژوهشگران و اندیشمندان جوان #حوزوی در نخستین گام باید مختصات هدف، که یعنی تمدن مورد نظر اسلام را مشخص نمایند تا در پرتو آن، راه رسیدن و نقشه راه نیز ترسیم شود. باید روشن شود #تمدن مورد نظر اسلام چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. اگر رهبر معظم انقلاب همواره پیشرفت‌های متخصصین جوان ایرانی را تحسین می‌کنند و بر افزایش سرعت و شتاب ایشان تاکید می‌ورزند، به این معنا نیست که تمدن مد نظر ایشان صرفا دنباله روی غرب و جلو زدن از آنها در تمدن مادیِ الحادی است. زیرا آنچه رکن اصلی تمدن مد نظر اندیشمندان اسلامی از جمله #رهبری معظم است، همان قید اسلامی آن است. بنابراین همین که حد و مرز پیشرفت مادی در تمدن اسلامی تا کجاست و اصلا مسابقه با #غرب در این زمینه تا چه حد صحیح است، یکی از کلیدی‌ترین مسائلی است که اندیشمندان حوزی باید به آن پاسخ دهند و جا دارد ده‌ها کرسی نظریه پردازی و جلسات گفتگو و مناظره پیرامون آن شکل بگیرد و زوایای آن به خوبی روشن شود.
🔸 یکی دیگر از مسائل مهمی که باید تکلیف خود را با آن یکسره کنیم #فقه_نظام و #علوم_انسانی_اسلامی است. چهل سال است که فقط حرف آن را زدیم و اقدام جدی و قابل توجهی در این راستا انجام ندادهایم. آیا بعد از چهل سال نباید تکلیف این مسئله روشن شده باشد؟ منکرین که با یک «نداریم» شانه از زیر بار مسئولیت خالی می‌کنند؛ این مدعیان هستند که باید پاسخ درخوری داشته باشند. بدیهی است که بعد از چهل سال دیگر نمی‌توان با کلی گویی به این مسئله پاسخ داد. اگر محصولی در این زمینه تولید کرده‌ایم باید آن را عرضه کنیم، وگرنه باید دید این ناتوانی به خاطر ضعف روش علمی و فقهی رایج است یا به خاطر تنبلی و بیتفاوتی ما، یا هر دو؟
🔸 برخی نیز فقط همایش می‌گیرند و سخنرانی می‌کنند و مدعی هستند که با همین فقه و اصول موجود و بالاتر از آن با همین مکاسب شیخ(ره)، می‌توان همه سوالات و نیازهای دنیای امروز را پاسخ داد و حتی بالاتر از آن نظام سازی کرد؛ اما پاسخ نمی‌دهند که با این کتابی که مشحون از اصول عملیه است، چگونه می‌توان #نظام_سازی کرد و دریغ از ارائه یک نمونه عملی.
🔸 اما این وظیفه سنگین، با نصب بنر و پوستر یا برگزاری همایش و سخنرانی برخی روحانیون و ائمه جمعه و جماعات درباره آن و احیانا تعریف و تمجید از متن زیبای بیانیه، ادا نمی‌شود. از بدنه حوزه و بزرگان آن نیز کاری بر نمی‌آید که اگر غیر از این بود در این چهل سال معلوم شده بود. پس طلاب جوان مومن انقلابی که موتورهای #پیشران #حوزه هستند، باید کمر همت بسته، آستین‌ها را بالا بزنند و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و معطل هیچ کس نمانند. «چرا که به عمل، کار برآید».
🌿🌿🌿
@salmanraoofi
📌 مشروحی از دیدار اخیر پژوهشگران #حوزه تمدنی با #رهبر_انقلاب
حجت الاسلام #متولی امامی، مدیر مؤسسه مطالعات #تمدن_اسلامی و از پژوهشگران و صاحب نظران عرصه تمدن اسلامی روایتی صمیمانه از دیدار با رهبری را بازگو کرد.
🔅🔅🔅
✳ خبری از بریز و بپاش در این دیدار نبود
🔹 در دیداری که یازدهم بهمن ماه با رهبر معظم انقلاب داشتیم، نکته‌های بسیار ظریف و لطیفی به غیر از محتوای دیدار را شاهد بودیم، به امامت ایشان #نماز جماعت را اقامه کردیم و ایشان #نماز را با تمام مستحبات و با توجهی خاص به جا آوردند و دقایقی پس از #نماز نیز راز و نیازی با خدا داشتند. از نقاط مختلف کشور در جمع ما افرادي چون دكتر #پارسانيا، استاد #واسطي، استاد طاهرزاده، دكتر #بابايي، دكتر #ذوعلم، دكتر #الويري، دكتر #جهان‌بين و... بودند.
🔹 نکته جالب توجه اینکه شامی تهیه نشده بود و شاهد بریز و بپاش بیت المال هم نبودیم، پذیرایی مختصر و ساده‌ای در حد چند مرتبه چای و یک شیرینی ساده صورت گرفت و حتی قندهایی که در قندان بود از حد معمول قندهایی که در بازار وجود دارد بسیار کوچکتر بود.
🔹 رهبري تك به تك ما را چشم در چشم با نگاه محبت‌‌آميزي مورد تفقد قرار دادند و فرمودند: «الآن ساعت شش و نيم است. من تا هشت خدمت شما هستم».
🔹 دكتر #الويري تعريفي از بينش تمدني ارائه كردند. استاد #طاهرزاده زاويه بحث را به زمينه‌هاي افول تمدن غربي كشانيدند. استاد #واسطي بحث خوبي در موضوع #فقه #تمدن‌ساز، با عنوان فقه فرآيندي ارائه كردند كه رهبري فرمودند: «اين فقه فرآيندي جالب بود!». دكتر بابايي سه مسأله اساسي #تمدن نوين اسلامي را تعيين نسبت ما و غرب، يأس امت اسلامي و سرعت تحولات دانست. دكتر لك‌زايي هم به تشكيلاتي شدن ارتباط پژوهشگران #حوزه تمدن و تشكيل ستاد پي‌گيري تمدن نوين اسلامي اصرار داشتند.
🔹 بنده در باب بحران تمدن ايران امروز، الگوي تصرف و چگونگي نظام‌سازي فقهي مطالبي عرض كردم. البته دوستان ديگري هم سخن گفتند كه تا حدود ساعت هفت و نيم به طول انجاميد.
✳ سجده شکر #رهبری به دلیل مباحث مطرح شده در این دیدار
🔹 مباحث مختلفی در این جلسه مطرح شد که موجب شادی #رهبر انقلاب گشت و ایشان فرمودند من باید پس از این جلسه سجده شکر به جا بیاورم و تأکید کردند که انتظار نداشتم در حوزه مباحث تمدنی تا این حد رشد علمی داشته باشیم.
🔹 مباحثی که #رهبر_انقلاب مطرح کردند چند نکته مهم داشت: نکته اول اینکه ایشان تأکید داشتند در مباحث ذهنی غرق نشوید و دقت داشته باشید تمدن یک امر عینی و عملی است، یک زمانی مسأله تهاجم فرهنگی مطرح شد اما بیشتر نگاه نظری به مسأله صورت گرفت، اگرچه ممکن است مسائل نظری لازم باشد اما باید برنامه عملی برای مباحث مختلف به ویژه مسأله تمدن و# تمدن سازی وجود داشته باشد. ایشان تأکید کردند که تمدن چیزی نیست که در کتابها می‌نویسید بلکه چیزی است که در کف میدان رقم خواهد خورد، در مباحث ذهنی غرق نشوید.
🔹 البته این نکته را هم باید مطرح کنم زمانی که بنده در محضر #رهبر انقلاب صحبت می‌کردم به این مسأله اشاره کردم که متأسفانه پژوهشگاه‌ها مشغول مباحث نظری و تئوریک شده‌اند و درگیر با دشمن فرضی هستند و #رهبر_انقلاب در جواب این موضوع فرمودند که این دیدگاه صحیح است اما بدون نظریه نمی‌توان کاری از پیش برد، در حقیقت ایشان به تولید نظریه و نظریه پردازی در مراکز علمی و پژوهشی تأکید داشتند ولی معتقد هستند طرح عملی در میدان شکل خواهد گرفت.
🍁🍁🍁
@salmanraoofi
ادامه مطلب را دنبال فرمایید👇👇👇
📌 مشروحی از دیدار اخیر پژوهشگران #حوزه تمدنی با #رهبر_انقلاب
حجت الاسلام #متولی امامی، مدیر مؤسسه مطالعات #تمدن_اسلامی و از پژوهشگران و صاحب نظران عرصه تمدن اسلامی روایتی صمیمانه از دیدار با رهبری را بازگو کرد.
🔅🔅🔅
✳ تأکید امام #خامنه‌ای به «امید» و زنده نگاه داشتن آن در جامعه
🔹 موضوع دیگری که #رهبر_انقلاب مطرح کردند و بسیار مهم بود، مسأله توجه به «امید» بود، ایشان تأکید داشتند که امید را باید زنده نگه داشت و اگر امید در جامعه از بین برود حرکت ما در مسیر #تمدن سازی کند خواهد شد و همگرایی اجتماعی برای دستیابی به #تمدن اسلامی ضعیف خواهد شد.
🔹 در ادامه تأکید #رهبر انقلاب بر مسأله امید و اهمیت امید در جامعه به گفت‌وگوی خود با یکی از علمای سوریه اشاره کردند و فرمودند: این عالم سوری به من گفت وقتی که پیرامون مسائل جبهه مقاومت آیه «إن معی ربی سیهدین» که آن آیه ای است که در #قرآن آمده و حضرت موسی این جمله را زمانی گفتند که به لب رود نیل رسیدند و فرعون در تعقیب ایشان و قومشان بودند و افرادی در قوم گفتند که بزودی فرعونیان ما را اسیر خواهند کرد. حضرت موسی گفت «کلا، إن معی ربی، سیهدین» آن عالم سوری گفت زمانی که این آیه را شما خواندی ما در سوریه دیدیم و دلمان گرم شد و مطمئن شدیم که پیروز خواهیم بود و در نهایت نیز به پیروزی رسیدیم. ایشان تأکید داشتند امید در دل مردم باید به این صورت باشد.
🔹 محور دیگری که #رهبر انقلاب در مباحث خود بر آن تأکید داشتند هم افزایی و قرار داشتن در کنار یکدیگر است، گروه‌های فعال در حوزه تمدنی باید در کنار یکدیگر باشند و فعالیت هم افزا داشته باشند، باید موج اجتماعی، علمی و #فرهنگی در #حوزه تمدنی ایجاد شود و باید گفت‌وگو در میان این گروه‌ها همواره دائر باشد.
🔹 مسأله دیگری که ایشان مطرح کردند تبدیل کردن ادبیات مباحث #تمدنی به یک بحث فاخر علمی بود نه اینکه صرفا یک بحث سرسری و تئوری باشد که در حاشیه قرار داشته باشد، نکته دیگر این بود که ایشان تأکید داشتند #انقلاب اسلامی باید به عنوان یک پدیده تمدنی دیده شود نه یک پدیده سیاسی.
✳ #انقلاب اسلامی یک پدیده تمدنی است نه سیاسی
🔹 این نکته که امام #خامنه‌ای فرمودند نکته بسیار دقیقی است، اگر انقلاب اسلامی را یک پدیده سیاسی ببینیم یعنی یکبار #انقلاب را باید با فلانی بسنجیم، یکبار با فلانی و بار دیگر با فلانی، این یعنی سطح #انقلاب اسلامی را پایین می‌آوریم و به دنبال آن انتظارات اجتماعی مردم از #انقلاب اسلامی و آرمان‌های انقلاب اسلامی نزول خواهد کرد، اما اگر #انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده تمدنی دیده شود نه تنها سطح انتظارات در سطح تمدنی خواهد بود بلکه زمان انتظارات ما از دستاوردهای #انقلاب اسلامی #تمدن ساز طولانی تر خواهد شد چرا که تمدن سازی نیازمند چند قرن زمان خواهد بود و در بازه زمانی طولانی مدت به نتیجه خواهد رسید.
🔹 زمانی بنده به کشورهای مختلف نظیر هند سفر داشتم و شاهد بودم علیرغم اینکه در این کشورها #انقلابی شکل گرفته اما هنوز اسامی معابر و میدان‌ها و خیابان‌ها همان اسامی است که پیش از انقلاب‌شان و برخلاف مسیر #انقلاب آنها تعیین شده بوده، این نشان دهنده سیاسی بودن انقلاب آنها است در حالی که در #انقلاب اسلامی شاهد هستیم رویکرد مردم به کلی تغییر کرد و تغییرات عمده‌ای در حوزه فرهنگی و مذهبی پدید آمد.
🔹 نکته مهمی که #رهبری در باب مباحث اجتماعی و سیاسی انقلاب اسلامی مطرح کردند این بود که ایشان فرمودند من گاهی به خیابان‌ها می‌آیم و مردم را می‌بینیم، مغازه‌ها را نگاه می‌کنم، متأسفانه می‌بینم از عبارت‌هایی نظیر کافی‌شاپ و هایپر مارکت استفاده شده در حالی که ما در فرهنگ خودمان عباراتی نظیر قهوه خانه و فروشگاه را داریم و این استفاده از عبارتهای انگلیسی به فرهنگ ما لطمه می‌زند. مراقبت از اصطلاحات و دیالوگ‌های #فرهنگی یکی از مصادیق مراقبت از #فرهنگ است.
✳ #جوانگرایی در این دیدار قابل توجه بود
🔹 مسأله جالب توجه در این نشست توجه #رهبر انقلاب به جوانان حاضر در جلسه بود، فرصت صحبت کردن و ارائه مطالب در این جلسه در اختیار جوانان قرار گرفت، افراد پیشکسوت و صاحب جایگاه که از بزرگواران هم هستند امکان صحبت پیدا نکردن اما #امام خامنه‌ای فرصت را در اختیار ما قرار دادند تا صحبت کنیم و با دیدگاه‌های ما نسل‌های #جوان #انقلاب آشناتر بشوند.
در پایان باید ابراز خرسندی کنم از اینکه #رهبر انقلاب همواره با پژوهشگران و صاحب نظران و افراد مؤثر در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی دیدار دارند و این نشان دهنده توجه ویژه ایشان به مسائل علمی و فرهنگی است که برای جامعه علمی و پژوهشی کشور امید آفرین و مایه خوشحالی است.
🍁🍁🍁
@salmanraoofi
📌 #فهم_تمدنی_قرآن_کریم
#حبیب_الله_بابایی
#تمدن نه یک وضعیت بلکه یک #فرایند است
🔅🔅🔅
✳ حجت الاسلام حبیب الله بابایی در برنامه ضیافت گفت:
ما تمدن را یک وضعیت نمی دانیم بلکه یک فرآیند می دانیم و واژه تمدن تنها یک اسم نیست چون بر اساس مکان و زمان سنجیده می شود.
📝 به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، هفتمین برنامه «ضیافت» به موضوع «فهم تمدنی قرآن» اختصاص داشت که با اجرا و سردبیری مالک شجاعی، عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و با حضور حجت الاسلام حبیب الله بابایی عضو پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی سه شنبه شب ۲۴ اردیبهشت ماه از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت.
ادامه گزارش را در پست زیر دنبال کنید👇
@salmanraoofi
📌 #فهم_تمدنی_قرآن_کریم
#حبیب_الله_بابایی
#تمدن نه یک وضعیت بلکه یک #فرایند است
🔅🔅🔅🔅
✳ حجت الاسلام حبیب الله بابایی تمدن پژوه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در توضیح اینکه فهم تمدنی قرآن چیست، گفت: در ابتدا باید مشخص شود فهم تمدنی از قرآن چه چیزهایی نیست و به همین دلیل این فهم را به برون متنی و درون متنی تفکیک می‌کنم. ما در پی این نیستیم که قرآن را همچون مسأله‌ای که امروز در فضای مدرن جامعه بشری مطرح شده، در نظر بگیریم و بخواهیم قرآن را نیز مدرن نشان دهیم. فهم تمدنی یک عبارت تصنعی نیست که با واژگان بازی کنیم و آن چیزی که مورد توجه و تمرکز است، نگاهی برون و درون متنی است. وقتی نگاه مان برون متنی است یعنی آموزه‌های قرآن در وهله دوم قرار می‌گیرد و قرآن را به عنوان یک فکت تمدنی در نظر می‌گیریم. این در حالی است که قرآن به مثابه یک متن تغییرات بزرگی را در گذشته تاریخ اسلام ایجاد کرده است که این همان فهم تمدنی قرآن است.
🔹 وی افزود: نگاه تاریخی نشان می‌دهد آنچه مایه هویت مسلمانان در پهنای تاریخی شده است متن قرآن است که از بالکان تا بنگال ارزش‌های مشترک، زبان مشترک و چالش‌هایی را به وجود آورده است.
🔹 بابایی درباره نگاه درون متنی نیز توضیح داد: فهم تمدنی در پی این است که به گونه‌ای قرآن را فهم کند که بتواند به نیازهای انباشته جامعه امروز انسان معاصر پاسخ نظام مندی بدهد و دوم اینکه در جامعه امروزی انسان معاصر بتواند پاسخ‌های متراکم به نیازهای انباشته دهد. قرآن در این تعریف تمدن را نیکی‌ها و خیرات بشری معرفی می‌کند و فهم تمدنی قصد دارد الگو و زمینه‌های این خیرات را نشان دهد و در پی ایجاد یک جامعه توحیدی به جامعه‌ای متراکم توحیدی است. بنابراین به صورت کلی، فهم تمدنی قرآن شامل فهم جامع از قرآن برای تحقق جامعه آموزه‌های دینی شمرده می‌شود.
🔹 وی در پاسخ به اینکه در قرآن چه مفاهیم و دلالت‌های تمدنی وجود دارد، گفت: باید استنطاق تمدنی از قرآن را جدی بگیریم و منظورم این است که اساساً ما و دیگرانی که هوس فهم تمدنی داریم، باید معلوم کنیم چه دغدغه و هدفی داریم که می‌خواهیم عینک تمدن به چشم بزنیم و چه نیازی را می‌خواهیم رفع کنیم. تلقی من این است که این فهم، در فرآیند تاریخ تکامل انسانی، معرفت و دانش یافته است و باعث می‌شود انسان در استنتاق های قرآنی خود شبکه ای تر فکر کند و نگاه‌های کلان و جامع اش پخته‌تر شود.
🔹 این تمدن پژوه، رصدهای تمدنی در اعماق قرآن را به دور از اخلاق دانست و گفت: ما تمدن پژوهان در مطالعاتی که داریم همیشه در هر جلسه و بحثی به این اذعان می‌کنیم که اساساً قرآن خیلی بزرگ‌تر از آن است که بتوانیم لایه‌ها و متون معنایی آن را سیر کنیم اما اگر بخواهیم به سمت قرآن برویم و بخواهیم فهم را بیان کنیم، باید دو مسیر را تفکیک کنیم که به ما دو نظام معرفتی را ارائه می‌کند.
🔹 وی در ادامه این بحث توضیح داد: مسیر اول؛ به دنبال واژگان یا مفاهیمی در قرآن هستیم که شبیه موضوع تمدن در ادبیات اجتماعی امروز است. در این مسیر با انبوهی از الفاظ روبرو می‌شویم که هر کدام می‌تواند گوشه‌ای از پازل تمدنی را حل کند. در این رویه باید رویکرد تمدنی داشته باشید که بر اساس آن، همه واژگان قرآن را از منظر و رویکرد تمدنی بررسی می‌کنید و در این صورت مشخص می‌شود که قرآن چه وزن تمدنی برای جامعه امروز و ایجاد یک جامعه انسانی‌تر پیدا می‌کند. مسیر دوم به افق تمدنی اشاره دارد که توحید هم به عنوان آموزه عقیدتی و هم آموزه اخلاقی تفسیر می‌شود. این تراز شما را به بحث‌های تمدنی می‌کشاند و می‌توانید با انسانی که هم دین شما نیست تهاتر کنید.
ادامه گزارش را در پست زیر دنبال کنید👇
@salmanraoofi
📌 #فهم_تمدنی_قرآن_کریم
#حبیب_الله_بابایی
#تمدن نه یک وضعیت بلکه یک #فرایند است
🔅🔅🔅🔅
✳ حجت الاسلام بابایی در مورد اینکه آیا سابقه فهم تمدنی قرآن موجود است یا خیر، بیان کرد: در نگاه تمدنی، فهم تمدنی در خلأ اتفاق می‌افتد و نمی‌توانیم از گذشتگان خودمان بگذریم بلکه باید در تراز خودمان آن را به جامعه بکشانیم اما خوانش جدید آن است که ما تمدن را یک وضعیت نمی‌دانیم بلکه یک فرآیند می‌دانیم و واژه تمدن تنها یک اسم نیست چون بر اساس مکان و زمان سنجیده می‌شود و به همین دلیل نیاز داریم استنطاق‌های جدید تمدنی را داشته باشیم.
🔹 وی خاطرنشان کرد: در هر قرائت و فهم جدید از قرآن، پاسخ جدیدی را پیدا می‌کنید و به نظرم این یک قاعده وجودی است که جنبه اجتماعی نیز دارد و ترقی معرفتی و اجتماعی در جامعه ایجاد می‌کند و نقش قرآن در ترقی اجتماعی اینجاست که مشهود می‌شود.
🔹 این عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با ورود به بحث مواجهه تمدن غرب و تمدن اسلامی، درباره اینکه شاخصه‌های تمدن قرآنی کجا همگرایی و کجا واگرایی دارند، گفت: نقطه شروع بحث تمدن و فهم تمدنی ضرورتاً دوره مدرنیزاسیون در اسلام نیست هر چند کسی که می‌خواهد در این زمینه بررسی کند، باید به آنچه که در دنیا اتفاق افتاده اشراف داشته باشد. در میراث خودمان نقاط و لحظاتی وجود دارند که فهم و رویکرد تمدنی هستند. در سنت و در میراث فکری خودمان، آثار بزرگان وجود دارد که به عنوان مصادیق تمدنی قابل توجه هستند. البته برای بررسی این موضوع، همچنان باید به ثقل اکبر و ثقل اصغر پایبند بود یعنی همیشه باید قرآن را در سیر مطالعات در نظر بگیریم؛ در مرحله اول مرکز قرآن و در مرحله دوم، شمولیت قرآن باید حفظ شود. همچنین در کنار آن می‌توانیم به متن‌های علمی و دینی عالمان ما که معطوف به اندیشه‌های ادبی اسلامی است، مراجعه کنیم نه فقط میراث فکری این بزرگان باید خوانده شود بلکه باید از تجربه زیسته آنها نیز مطلع شویم.
🔹 وی تصریح کرد: اگر بخواهیم به تمدن در اصطلاح جدید بپردازیم با چالش‌ها و رویکردهای جدیدی مواجه می‌شویم و در این صورت است که باید بتوانیم میراث گذشته را به روز کنیم. باید از آنچه که در جهان امروز در حال رخ دادن است، مطلع باشیم اما آنجایی که قرار است خودمان باشیم باید به قرآن برگردیم و این همان نقطه‌ای است که شاخص‌های فهم تمدنی از قرآن را می‌سازد.
🔹 بابایی در مورد در حاشیه بودن قرآن در مباحث دانشگاه و حوزه و راهکاری برای بازگشت به قرآن گفت: اولاً تمدن‌ها با کیفیت ساخته می‌شوند و دوم اینکه ما تمدن پژوهان نمی‌توانیم از مساله‌های جهان اسلام شانه خالی کنیم. رویکرد تمدنی در شرایط امروز باید بگوید چرا حال جهان اسلام ناخوش است؛ هنوز تمدن پژوهان، نتوانستند با موضوع خشونت، متن تمدنی تولید کنند و خیلی از مسائل دیگر برای آنها مرجع و مطلبی تولید نشده است. هویت اندیشه تمدنی رفت و برگشتی است و اساساً اندیشه تمدنی در میدان پا می‌گیرد نه در چهاردیواری، و ما در رفت و برگشت کتاب به کتاب نمی‌توانیم اندیشه تمدنی پخت و پز کنیم. فهم تمدنی قرآن و استخراج شاخص‌های تمدنی، محصور شدن در فضای دانشگاهی و حوزوی را نمی‌طلبد چراکه باید نیازهای روز و مسائل موجود را درک کنیم تا نسبتی بین مساله‌ها، معضلات و پاسخی برای آنها برقرار کنیم.
🔹 وی در پایان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه فهم تمدنی قرار است چه گره‌ای از مشکلات ما باز کند؟ آیا می‌توان آن را با تدابیر دیپلماتیک مقایسه کرد، گفت: لازم است در پاسخ به این سوال، به مساله امید به مثابه یک استراتژی تمدنی تاکید کنم؛ اساساً تاریخ تمدن‌ها نشان می‌دهد که جهش‌های تمدنی در بدترین شرایط اتفاق می‌افتد مثل ظهور پیامبر(ص) در یک سرزمین جاهلی. تلقی من این است که در خوانش های خودمان باید نقطه‌های امید، جهش و عزیمت تمدنی را در نظر بگیریم و آنها را آشکارا به یکدیگر بگوییم و به هم تواصی امید داشته باشیم تا خروجی‌ها هموار شود و کنترل وضعیت برای ما آسان شود.
@salmanraoofi