#آموزش_وزن_و_عروض #جلسه_اول 🔻🔻🔻🔻🔻🔻 #تعریف_شعر_کلاسیک شعر کلاسیک را به #کلام_موزون_خیال_انگیز تعریف کرده‌اند. توضیح واژگان: ۱. کلام: کلام یا همان #جمله در مقابل کلمه می‌باشد و شعر کلاسیک و به طور کلی شعر وقتی کلام هست که حاوی پیامی باشد. یک کلمه به تنهایی نمی‌تواند پیامی را منتقل کند و حتما باید کلامی منعقد شود تا پیامی نیز منتقل گردد. فرض بفرمایید جداجدا گفته شود: را و یا ما و یا نمانْد و یا طاقت همانطور که ملاحظه می‌فرمایید هیچ کدام از این کلمات حاوی پیامی نیستند ولی اگر این کلمات کنار هم بیایند، پیامی را متوجه ما می‌سازند: ما را طاقت نمانْد ۲. موزون: کلام موزون نیز در مقابل کلام بی‌وزن است. اگر ارکان جمله بالا را با جابجایی و نظم خاصی بچینیم ضرب‌آهنگ‌ و ریتم خاصی پیدا می‌کند. ملاحظه بفرمایید: طاقت نمانْد ما را ریتم و آهنگ این کلام موزون به زبان ساده میشه تن تن ت تن، ت تن تن که کاملا مشخص است که این جمله نسبت به جمله ساده قبلی، یک آهنگ و وزن خاصی دارد. ۳. خیال‌انگیز: در مقابل کلام موزون خیال‌انگیز که همان تعریف جامع #شعر_کلاسیک است؛ #نظم می‌باشد که فاقد عنصر خیال می‌باشد و صرفا کلام موزونی است که جملاتی را به گوش شنونده می‌رساند. ملک‌الشعرای بهار در تفاوت شعر و نظم سروده قابل توجهی دارند: شعر دانی چیست‌، مرواریدی از دریای عقل شاعر آن‌ افسونگری کاین ‌طرفه‌ مروارید سُفت صنعت‌ و سجع‌ و قوافی‌ هست‌ نظم‌ و نیست شعر ای بسا ناظم که نظمش نیست الا حرف مفت! شعر آن باشد که خیزد از دل و جوشد ز لب باز در دل‌ها نشیند هرکجاگوشی شنفت ای ‌بسا شاعرکه ‌او در عمرخود نظمی نساخت وی بسا ناظم که ‌او در عمر خود شعری نگفت در ادامه #آموزش_وزن_و_عروض جلسه بعد به #انواع_هجا خواهیم پرداخت... #محسن_علیخانی سوال و رفع اشکال: @msalikhani 🔰 🔶 @shaershow 🔶 〰〰〰〰〰〰〰

#آموزش_وزن_و_عروض #جلسه_دوم 🔻🔻🔻🔻🔻🔻 #انواع_هجا در جلسه قبل آموختیم که شعر کلاسیک، #کلام_موزون_خیال_انگیز است و به توضیح واژگان آن نیز پرداختیم. همانطور که خدمت شما دوستان عرض کردم، تا زمانی که کلامی منعقد نگردد؛ پیامی هم نخواهد بود لذا توضیح بیشتری پیرامون قید #کلام ارائه نمی‌کنم چرا که ملال‌آور خواهد بود. قید دوم تعریف ما یعنی #موزون بودن و وزن‌داشتن، تمام آن چیزی است که ما در #آموزش_وزن_و_عروض به دنبال آن هستیم. ✅نکته: از این جلسه به بعد یادگیری مطالب آموزشی ما، نیاز به کمی تمرین دارند. وقتی ما می‌گوییم #موزون دقیقا منظورمان همان ریتم و آهنگ است. ولی چه ریتم و آهنگی؟! جواب ساده است: هر ریتم و آهنگی! ولی نکته قابل توجه این است که با گذشت زمان، از بین بی‌نهایت ریتم و آهنگ، فقط ۳۱ وزن باقی‌مانده‌اند! چرا؟! چون به نظر می‌آید علت محدود شدن ریتم‌ها و آهنگ‌ها (اوزان) به ۳۱وزن عوامل زیر بوده است: ۱. بیشترین کاربرد از قدیم‌الایام توسط شعرا بنام همچون سعدی، حافظ و...؛ ۲. زیبایی ذاتی این اوزان و ملایمت با طبع انسان؛ ۳. روان بودن این اوزان نسبت به سایر اوزان مهجور و محذوف دیگر؛ ۴. همسانی و هماهنگی با زبان و ادبیات فارسی. معرفی و یادگیری این اوزان سی‌و‌یک‌گانه را؛ چه برای سرودن و چه برای تشخیص وزن؛ از چند جلسه دیگر آغاز خواهیم کرد ولی یادگیری این اوزان، پیش‌نیازهایی دارد. اولین پیش‌نیاز، یادگیری بخش‌ها یا همان #هجا های کلمات است. توضیح آنکه اگر ما هر کلمه‌ای را -همانند یک دانش‌آموز اول ابتدایی- به صورت عادی بخش کنیم؛ از جهت مدت زمانی که طول می‌کشد تا آن بخش را تلفظ کنیم؛ یکی از این سه حالت را خواهد داشت: الف. کوتاه‌ترین ب. بلندترین ج. متوسط یعنی اگر کوتاه‌ترین هجای ما نیم ثانیه(۰.۵ ثانیه) و بلندترین هجای ما یک و نیم ثانیه(۱.۵ ثانیه) باشد، هجای متوسط ما ۱ثانیه طول می‌کشد تا از دهان خارج شود. اگر بخواهیم این هجاها را از کم به زیاد مرتب کنیم و اصطلاح ادبی آن‌ها را در نظر بگیریم با ترتیب زیر روبرو خواهیم شد: الف. هجای کوتاه (کوتاه‌ترین=۰.۵ثانیه) ب. هجای بلند (متوسط=۱ثانیه) ج. هجای کشیده (بلندترین=۱.۵ثانیه) تمرین: جمله زیر را بخش کرده و به صورت عادی زمزمه کنید: من به باغ می‌روم. حروف را کامل تلفظ کنید و دوباره دقت کنید: من(۱ثانیه) به(۰.۵ثانیه) باغ(۱.۵ثانیه) می(۱ثانیه) رَ(۰.۵ثانیه) وم(۱ثانیه) درست بود؟ در سرودن و یا خوانش شعر نیز باید همینطور کلمات را بخش کنیم. فقط یک نکته: برای سهولت تشخیص هجاها، علایم اختصاری جالبی تعریف شده است. ببینید: الف. هجای کوتاه (کوتاه‌ترین=۰.۵ثانیه) = "U" ب. هجای بلند (متوسط=۱ثانیه) = "_" ج. هجای کشیده (بلندترین=۱.۵ثانیه)= "_U" بنابراین: من(۱ثانیه) = _ به(۰.۵ثانیه) = U باغ(۱.۵ثانیه) = _U می(۱ثانیه) = _ رَ(۰.۵ثانیه) = U وم(۱ثانیه) = _ اگر بخواهیم آموزش هجاها را کامل کنیم باید هر سه هجا را بررسی کنیم تا ببینیم ترکیب چه حروفی با هم این هجاها را بوجود می‌آورد: #هجای_کوتاه (U): یک ترکیب بیشتر ندارد: یک حرف الفبا + َ ِ ُ مثل: مَ در کلمه مَرو جِ در کلمه جِگر خُ در کلمه خُدا #هجای_بلند (_) سه ترکیب دارد: ۱. یک حرف الفبا + آ ای او مثل: ما در کلمه مادر جی در کلمه جیوه خو در کلمه خوشه ۲. آ ای او مثل: آ در کلمه آیا ای در کلمه ایران او در کلمه او(سوم شخص غایب) ۳. یک حرف الفبا + َ ِ ُ + یک حرف الفبا ساکن مثل: دَر در کلمه دریا قِس در کلمه قسمت سُر در کلمه سرفه #هجای_کشیده (_U) چهار ترکیب دارد: ۱. یک حرف الفبا + آ ای او + یک حرف الفبا ساکن مثل: ماش جیغ خوب ۲. یک حرف الفبا + َ ِ ُ + دو حرف الفبا ساکن مثل: مَرد جِلد خُرد ۳. یک حرف الفبا + آ ای او + دو حرف الفبا ساکن مثل: ماست نیست دوست ۴. آ ای او + دو حرف الفبا ساکن مثل: آرد ایست اوست ۵. آ ای او + یک حرف الفبا ساکن مثل: آب ایل اوف نکته: در کلماتی مثل اوج، موج و...، صدا «اَوْ» مثل «او» است. #محسن_علیخانی سوال و رفع اشکال: @msalikhani 🔰 🔶 @shaershow 🔶 〰〰〰〰〰〰〰