eitaa logo
خرد اجتماعی
411 دنبال‌کننده
340 عکس
67 ویدیو
45 فایل
نشر اندیشه‌های دکتر سید حسین شرف الدین (این کانال توسط ادمین اداره می‌شود.) سایت دکتر شرف الدین sharafoddin.ir ارتباط با ادمین @m110614 🌹 تبادل فقط با کانال‌های اندیشه‌ای انجام می‌پذیرد.
مشاهده در ایتا
دانلود
♦️رمضان، ماه ضیافت (قسمت سوم) ✏️سید حسین شرف الدین 🔷 اندیشه‌های اجتماعی در ادعیه این ماه کدامند...؟! 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️رمضان، ماه ضیافت (قسمت سوم) ✏️سید حسین شرف الدین 🔷 یکی از دعاهای سرشار از معارف الهی که قرائت آن در هر شب این ماه مبارک توصیه شده است، دعای موسوم به «دعای افتتاح» است. مضامین عرفانی این دعا در یک تقسیم‌بندی کلی به دو بخش فردی و اجتماعی(ناظر به ارتباط معنوی مومن با خداوند و ناظر به نحوه تعامل خداوند با گروه‌های اجتماعی محبوب و مبغوض) تقسیم می‌شوند. 🔶 برخی از فرازهای اجتماعی این دعا، متضمن معارفی است که هم بسیار پیچیده و هم قدری با حال و هوای معنوی رمضان بی تناسب می‌آید. برای نمونه این دعا در اولین فراز اجتماعی خودبه یکی از سنت‌های لایتغیر خداوند و نحوه تعامل هستی با دو جریان حق و باطل و گروه‌های بهنجار و نابهنجار(با محوریت عقاید، ارزش‌ها و قواعد رفتاری دین) اشاره دارد: 🔰 «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي يُؤْمِنُ الْخَائِفِينَ وَ يُنَجِّي الصَّادِقِينَ [الصَّالِحِينَ‏] وَ يَرْفَعُ الْمُسْتَضْعَفِينَ وَ يَضَعُ الْمُسْتَكْبِرِينَ وَ يُهْلِكُ مُلُوكاً وَ يَسْتَخْلِفُ آخَرِينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ قَاصِمِ الْجَبَّارِينَ مُبِيرِ الظَّالِمِينَ‏ مُدْرِكِ‏ الْهَارِبِينَ‏ نَكَالِ الظَّالِمِينَ صَرِيخِ الْمُسْتَصْرِخِينَ مَوْضِعِ حَاجَاتِ الطَّالِبِينَ مُعْتَمَدِ الْمُؤْمِنِين‏» 🔷 حمد و سپاس خدای را که ترسنانندگان[از عظمت خویش] را ایمنی می‌بخشد؛ صالحان یا صادقان را[از گرفتاری‌ها و مصائب] نجات می‌دهد؛ مستضعفان و خوارشدگان را بلند مرتبه می‌گرداند؛ گردن‌کشان را خوار و فرومایه می‌سازد؛ پادشاهان را هلاک می‌گرداند‌ و دیگرانی را برجای آنها می‌نشاند؛ سرکشان و زورگویان را درهم می‌شکند؛ ظالمان را نابود می‌سازد؛ گریزندگان [از مجازات الهی] را به دام می‌اندازد؛ ظالمان و طاغیان را کیفر می‌دهد؛ به فریاد، امدادجویان می‌رسد؛ حوایج نیازمندان را برمی‌آورد؛ موضع اعتماد و تکیه گاه اهل ایمان است. 🔶 گفتنی است که سنت الهی در نابودی ظالمان، طاغیان، پادشاهان و مستکبران زمان منافاتی با اقداماتی که انسان‌ها در قالب جنبش‌ها، انقلابات، کودتاها، اصلاحات برای رهایی از سلطه آنها صورت می‌دهند و اوضاع اجتماعی را بهبود می‌بخشند، ندارد. به اقتضای توحید افعالی، هر اقدام انسانی نیز در این خصوص در طول اراده و مشیت سیاسی خداوند جای می‌گیرد. احتمالا هدف از این نوع تذکارها، تبیین موضع خداوند در قبال این گروه‌هاست، باشد که عموم و بویژه مومنان، اراده سیاسی اجتماعی خود را همسو با اراده الهی سامان دهند و در جهت حصول اصلاحات بنیادین گام بردارند. 👣 این مطلب ادامه دارد..... 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️ تولید و نشر فکر؛ ویژگی بارز شهید مطهری 🎙مقام معظم رهبری 🔷 روز معلم در جمهوری اسلامی برابر است با روز شهادت معلم بزرگ، مرحوم شهید مطهری. خصوصیتی در شهید مطهری است که این خصوصیت برای همه‌ی معلمین، چه معلمین حوزه‌های علمیه، چه معلمین دانشگاه‌ها، چه معلمین مدارس و آموزش و پرورش، برای آن‌ها باید الگو باشد. 🔶 مرحوم شهید مطهری؛ ☑️مرد دانشمندی بود ☑️مرد متفکری بود ☑️عالم بود واقعاً ☑️فیلسوف بود ☑️فقیه بود ☑️به مسائل فکری تسلط کامل داشت 🔷 این خصوصیات در این بزرگوار بود؛ لکن آن خصوصیت خیلی مهم و ویژگی ایشان این بود که: ✅هم تولید فکر می‌کرد ✅هم نشر فکر می‌کرد 🔶 نشر فکر خیلی مهم است. این بزرگوار آرام نمی‌نشست. آرام و قرار نداشت. ما دیده بودیم ایشان دائم در فکر بود. دائم دغدغه داشت که فکر درست را، فکر متقن و عمقی را نشر بدهد بین مخاطبان خود و یک جهاد نرم‌افزاری به تمام معنا را ایشان شروع کرده بود در طول سالیان متمادی. 🔷 پ.ن: توجه و عنایت مقام معظم رهبری به نشرعلم و عمومی‌سازی فکر به عنوان مهمترین و بارزترین ویژگی شهید متفکر مطهری؛ قابل توجه و دقت‌نظر است که به نظر می‌رسد امروزه در جنگ‌های شناختی و اندیشه‌ای،نیاز ویژه به این امر در سازوکار ژورنالیسم اندیشه بیش از پیش ضروری است. 📌آدرس کانال؛ 🆔@Taammolat74 🆔@sharafoddin_ir
♦️اندر مصونیت اخلاقی علوم‌ انسانی و اجتماعی ✏️داوود مهدوی‌زادگان 📰 منبع: روزنامه فرهیختگان(28 اردیبهشت 1400) 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️اندر مصونیت اخلاقی علوم‌ انسانی و اجتماعی ✏️داوود مهدوی‌زادگان 🔷 دکتر رضا داوری می‌فرماید: «علوم‌انسانی و اجتماعی قابل دستکاری و جهت‌دهی به‌سمت اغراض و مقاصد سیاسی نیست و با نظریه سیاسی ساخته نمی‌شود.» به‌عقیده ایشان، علت ماندگاری نام بنیانگذاران علوم‌انسانی در این است که آنان قصد خاصی نداشتند و مقصود سیاسی خاصی را تعقیب نمی‌کردند. لکن این سخن، اگرچه درباره علوم دقیقه (طبیعی و ریاضی) و نیز فلسفی درست است ولی درباره علوم‌انسانی و اجتماعی چندان دقیق نیست. 🔶 در علوم دقیقه تنها چیزی که در پیشرفت علم دخالت دارد، استدلال و فرمول‌های ریاضی است. هرقدر هم که فاعل شناسای این علوم با غرض‌ورزی، وارد کار شود، تاثیری ندارد و باید اغراض را پشت در آزمایشگاه بگذارد و بعد وارد شود. ولی در علوم‌انسانی و اجتماعی این‌طور نیست. پژوهشگر این رشته از علوم به‌سختی می‌تواند فارغ از اغراض سیاسی و شخصی به مباحث این علوم بپردازد. 🔷 چرا بحث از ایدئولوژیک‌شدن علم را پیش می‌کشیم. این ایدئولوژیک‌شدن علم، به علوم‌انسانی و اجتماعی اختصاص دارد و ربطی به علوم دقیقه ندارد. در علوم‌ریاضی، قوانین کشف می‌شوند ولی در علوم‌اجتماعی درباره قوانین وضعیه جامعه بحث می‌شود. برخی هم این علوم را برساخت اجتماعی می‌دانند و جامعه بدون اغراض و غرض‌ورزی و سلطه سیاسی، متصور نیست. 🔶 اساسا علوم‌انسانی و اجتماعی جدید ماهیت ابزاری دارد و معطوف به هدف است و در دنیای مدرن این هدف را هر عاملی غیر از عقلانیت فلسفی و ارزشی تعیین می‌کند؛ زیرا دانش مدرن از این نوع عقلانیت فاصله گرفته است. آنچه می‌تواند علوم‌انسانی و اجتماعی را از گزند اغراض سیاسی و شخصی مصون بدارد، همین عقلانیت فلسفی و ارزشی است که در ساحت اندیشه مدرن مفقود و به حاشیه رفته است. 🔷 ماکس وبر در کتاب دانشمند و سیاستمدار می‌گوید دانشگاه جای دو کس نیست؛ پیامبران و کاهنان. این سخن وی، لااقل نسبت به پیامبران هیچ پشتوانه نظری یا فلسفی ندارد و به‌مثابه تیر خلاص به مصونیت علوم‌انسانی است. سکولاریزاسیون علوم‌انسانی به یقین، دانش را بیش از پیش غرض‌ورزانه و متکی به نظریه و قدرت سیاسی می‌کند. متاسفانه نظام عالی آموزشی و پژوهشی کنونی گرفتار همین مساله است که در سال‌های اخیر شتاب بیشتری نیز پیدا کرده است. 🔶رویکرد سکولار هیچ التفاتی به عنصر تقوا و طهارت نفس در مصون ماندن علوم‌انسانی و اجتماعی از اغراض سیاسی ندارد. از این روی، دکتر داوری نمی‌تواند مدعی امتناع عدم مصونیت این علوم باشد. اگر غرض‌ورزی در علوم‌انسانی ممتنع است، چگونه است که نظام‌نامه اخلاق آموزش می‌نویسند. علوم‌انسانی و اجتماعی برای مصون ماندن از غرض‌ورزی‌های شخصی و سلطه سیاسی به تعالیم الهی نیاز دارد، نه ‌اینکه دین به آنها نیاز داشته باشد، زیرا رویکرد سکولار در زمینه اخلاق آموزش و پژوهش، ناتوان از جایگزین دین‌شدن است. 🔷 متاسفانه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها، التفات جدی به این معنا ندارند و اصولا پرداختن به دین را وظیفه اصلی خود نمی‌دانند درحالی که محافل علمی به‌شدت به حضور دین نیازمندند. اکنون وقت آن است که علوم‌انسانی و اجتماعی، تجویز ماکس وبر در بیرون راندن دین از دانشگاه را کنار بگذارد و با گشاده‌رویی پذیرای آن باشد. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️مشوق‌های رشد جمعیت در جامعه سنتی و مدرن ✏️ سید حسین شرف الدین 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️مشوق‌های رشد جمعیت در جامعه سنتی و مدرن ✏️ سید حسین شرف الدین 🔷 یکی از تفاوت‌های جامعه سنتی و جامعه مدرن این است که در جامعه سنتی دواعی غریزی و روانی در گام اول و دواعی خانوادگی و خویشاوندی، در گام دوم، محرک و مشوق اساسی افراد به تولید و تکثیر نسل بوده است. برای مثال، زوجین در ابتدای ازدواج عمدتا برای ارضای میل غریزی و عاطفی، اثبات سلامت بیولوژیک،‌ رهایی از بار طعنه‌ها و فشارهای اجتماعی، رونق بخشی بیشتر به زندگی مشترک، احیانا کسب امتیاز و اعتبار اجتماعی به تولید یک یا دو فرزند اقدام می‌کردند. 🔶 بعد از این مرحله، انگیزه‌ها و دواعی ثانوی و بیرونی پا در میانی می‌کرد و آنها را آگاهانه و ناآگاهانه به ازدیاد نسل و تکثر و تعدد اولاد سوق می‌داد. انگیزه‌هایی همچون کسب منزلت اجتماعی، بسط خانواده گسترده(که خود تنها هسته‌ای از آن شمرده می‌شدند)، رقابت با سایر برادران و خواهران، کسب قدرت اجتماعی بیشتر(درقیاس با سایر خانواده‌ها و عشیره‌ها)، افزایش نیروی کار برای رونق‌بخشی به اوضاع اقتصادی، امکان‌یابی وصلت با خانواده‌ها و اقوام مختلف(گرفتن عروس و دامادهای متعدد)؛ در این مرحله مشوق و مهیج افراد به زیادت نسل می‌شد. برای تامین این هدف،‌ گاه تعدد زوجات ضروری تشخیص داده می‌شد. 🔷 اما در جامعه مدرن تحت تاثیر برخی تحولات در سطوح نرم‌افزاری و سخت افزاری(که جای ذکر آن در این مجال نیست)، دواعی اولیه تولید نسل تاحدی فروکاسته و تضعیف شده است. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند سالهای اولیه زندگی مشترک را بدون فرزند که بزعم آنها، آمدنش مشکلاتشان را مضاعف خواهد ساخت؛ بگذرانند. انگیزه‌ها و دواعی ثانوی نیز کاملا از میان رفته یا قویا تضعیف شده است. 🔶 از این رو، دولت‌ها به نمایندگی ازسوی جامعه و در راستای تامین اهداف ملی و سیاست‌های توسعه‌ای خود را موظف می‌دانند تا با توسل به اهرم‌های تشویقی جوانان را به تولید نسل، دست‌کم در حد جایگزین، وسوسه کنند. مشوق‌هایی همچون اعطای وام ازدواج، اولویت‌دهی به استخدام متاهلان، اعطای وام مسکن، تامین بخشی از اجاره‌بها، دادن مرخصی با حقوق به خانم‌های کارمند در ماه‌های منتهی به زایمان و چند ماه پس از آن، تامین بخشی از هزینه‌های عادی بچه‌داری و...! 🔷 در بسیاری از کشورهای پیشرفته برای تحقق این هدف یعنی ترغیب خانواده‌ها به تولید نسل و در ادامه به تکثیر و افزایش آن سیاست‌هایی اتخاذ شده است. برخی دولت‌ها هراس‌افکنی در میان خانواده‌ها(اینکه فرزندان خانواده‌های کم اولاد با چه مشکلاتی در آینده مواجه خواهند بود) را نیز به فهرست فوق افزوده‌اند. جالب اینکه طبق مطالعات، این سیاست‌ها نیز برغم جاذبه‌های ظاهری، در عمل چندان موثر نبوده است یا دست کم انتظارات سیاستگذاران و کارگزاران امور را تامین نکرده است. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️رسالت انتخاباتی حوزه و روحانیت(قسمت اول) ✏️ سید حسین شرف الدین 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️رسالت انتخاباتی حوزه و روحانیت(قسمت اول) ✏️ سید حسین شرف الدین 🔷 از نهاد حوزه و روحانیت به عنوان یکی از کارگزاران مهم فرهنگی و هدایت‌گر جامعه در مسیر اهداف و آرمان‌های انقلاب و نظام اسلامی، انتظار می‌رود که در شرایط موجود نقش خطیرخود در عرصه انتخابات به عنوان نماد جمهوریت و دمکراسی، را متناسب با ضرورت‌ها و اقتضائات کشور در وضعیت کنونی به انجام رساند. مخاطب این دعوت اکثریت فرهیخته و همنوای با اهداف و آرمان‌های انقلاب و منویات مقام معظم رهبری است. اهم این انتظارات و توقعات در گزاره‌های ذیل فهرست شده‌اند. 🔶 ازحوزه و روحانیت انتظار می‌رود که: 🔰با ایجاد یک مرکزیت که جریانات فکری و سلایق مختلف در حوزه را نمایندگی می‌کند، حضور هدایت‌گرایانه خود در عرصه انتخابات را به انجام رساند؛ 🔰به موضوع انتخابات و ابعاد مختلف آن و نیز نقش کانونی‌اش در تقویت خصیصه جمهوریت نظام اسلامی اهتمام ورزد؛ 🔰در دفع این اتهام که انقلابیون مذهبی و حامیان صدیق نظام اسلامی(بویژه قشرسنتی آنها) اعتقادی به جمهوریت نظام و ضرورت مشارکت جمعی در فرایند اشغال پست‌های کلیدی آن ندارند و چنین ساختاری را بیشتر ناشی از القائات ملی‌گراها و جریانات روشنفکری در اول انقلاب یا همسویی با جهان مدرن می‌دانند؛ نظراً و عملاً اهتمام کنند. به بیان دیگر، حوزه باید فارغ از هیجانات و التهابات سیاسی، موضع اسلام را در این خصوص منقح و مبرهن سازد؛ 🔰 مسئولان امر بویژه مجلس شورای اسلامی را به اصلاح قانون موجود انتخابات ریاست جمهوری که به هیچ وجه در شان نظام اسلامی نیست، ترغیب کند و خود نیز در این راستا مشارکت جوید؛ 🔰 در بسط و ترویج منشور اخلاق انتخاباتی تدوین شده در فضای عمومی کشور و نهادینه‌ساختن آن مشارکت فعال کند؛ 🔰 در تهیه منشوری مناسب برای سامان‌دهی به روند مناظرات زنده رسانه‌ای کاندیداها و اصلاح آنچه در دو دهه اخیر شاهد آن بوده‌ایم، مشارکت نماید؛ 🔰 در جهت شفاف‌سازی عملکرد نهادهای مسئول مثل شورای نگهبان و دفاع از حقوق کسانی که مدعی‌اند به ناحق از گردونه انتخابات به کنار نهاده شده‌اند،‌ میانجی‌گری کند (برای نمونه: از اولیای امر بخواهد تا با ارائه تعریفی عملیاتی از عنوان «رجل سیاسی» که بخشی از رد صلاحیت‌ها، همواره بدان مستند بوده است؛ رفع ابهام نماید)؛ 🔰 انتخابات را به مثابه یک فرایند نهادینه‌شده، تکرارشونده و اجتناب‌ناپذیر به موضوعی برای خرد‌ورزی، مطالعه و پژوهش با هدف ارتقای کیفی آن تبدیل کند؛ 🔰 با آگاهی‌بخشی و روشنگری در مهارهیجانات و التهابات عقل‌ستیز و منافی مصلحت‌اندیشی‌های عقلایی که در ایام انتخابات برفضای عمومی کشور حاکم می شود، ایفای نقش کند؛ 🔰 افراد شایسته و دارای صلاحیت‌های لازم را به نام‌نویسی و شرکت در انتخاب ترغیب کند؛ 👣 این مطلب ادامه دارد...!! 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️رسالت انتخاباتی حوزه و روحانیت(قسمت دوم) ✏️ سید حسین شرف الدین 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️رسالت انتخاباتی حوزه و روحانیت(قسمت دوم) ✏️ سید حسین شرف الدین 🔰 در بیان ملاک‌ها و شاخص‌های انتخاب اصلح، ارائه رهنمود کند؛ 🔰 با تشکیل جلسات کارشناسی، طرح‌ها و برنامه‌های پیشنهادی کاندیداهای قطعی و محتمل را مورد بررسی و نقد قرار دهد؛ 🔰با ایجاد مرکزیتی کاملا تخصصی و معتبر، در روند نظر سنجی‌های انتخاباتی که در بحبوحه انتخابات ضرورت می‌یابد و معمولا در جهت‌دهی به فضای انتخاباتی کشور و احیانا انحراف افکار عمومی مورد استفاده و سوء استفاده قرار می‌گیرد، مشارکت کند؛ 🔰با سازمانهای مختلف درگیر در امر انتخابات، حسب توان و جایگاه اجتماعی خود، تعامل و همکاری نماید؛ 🔰با دعوت از فعالان رسانه‌ای همسو، ظرفیت‌های موجود رسانه‌ای بویژه شبکه‌های اجتماعی را در جهت هدایت افکار عمومی، و مهار ترک تازیهای جریانات ناهمسو، در حد امکان ساماندهی کند؛ 🔰با بهره‌گیری از فرصت‌های تبلیغی، عموم مردم را به مشارکت حداکثری در انتخابات دعوت و ترغیب کند و ابهامات و شبهات را از اذهان بزداید؛‌ 🔰از حمایت صریح و ضمنی از کاندایدهای مشخص و معین اکیدا اجتناب ورزد؛ 🔰بر روند تبلیغات کاندیداهای روحانی در مناطق مختلف کشور(بویژه در انتخابات مجلس) و نحوه عملکرد آنها، برای مهار برخی سوء‌استفاده‌های محتمل، نظارت نامرئی نماید؛ 🔰روحانیون مسئول مثل ائمه جمعه و جماعات را از استفاده از تریبون‌های رسمی و امکانات در اختیار، در جهت حمایت از کاندیداهای خاص برحذر دارد؛ 🔰بعد از اتمام رای‌گیری و اعلام نتایج،‌ وضعیت انتخابات را بویژه در هفته‌های منتهی به برگزاری، مورد بررسی قرار دهد و ضعف‌ها و تخلفات محتمل را به مسئولان امر گزارش کند؛ 🔰به انتخاب مردم هرچند با ملاک‌های ترجیحی آنها سازگاری چندانی نداشته باشد، احترام بگذارد؛ 🔰به نمایندگی از مردم از منتخبان آنها در دوره مسئولیتشان استفسار کند و عملکردهای ناصواب را تذکر دهد؛ 🔰عملکرد روحانیون منتخب را دست کم بعد از پایان دوره مسئولیتشان(در سمت ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس شورا، مجلس خبرگان، شوراها، و حتی دستگاه قضا) مورد ارزیابی قرار دهد؛ 🔰موضوع جواز یا عدم جواز فقهی مشارکت خانم‌ها در انتخابات ریاست جمهوری و صلاحیت آنها برای احراز این موقعیت اجرایی برتر را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️روشنفکران ایرانی چه نامزدی را می‌پسندند؟ 🎙 داوود مهدوی زادگان 🔰برگرفته از یادداشت آقای مهدوی زادگان در روزنامه فرهیختگان. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️روشنفکران ایرانی چه نامزدی را می‌پسندند؟ 🎙 داوود مهدوی زادگان 🔶 روشنفکران ایرانی از وقتی که یادمان می‌آید و خوانده‌ایم، خود را طلایه‌دار پیشرفت و ترقی می‌دانستند و چنین معرفی می‌شوند. آنها در اوایل انقلاب و به‌ویژه پس از خاتمه جنگ تحمیلی به کنشگران سیاسی تاثیر‌گذار تبدیل شده‌اند. حمایت آنان از نامزدهای انتخاباتی خاص و تاثیرشان در نتیجه انتخابات را نمی‌توان انکار کرد. چنانکه شاهد حمایت تاثیر‌گذار آنان از نامزدی خاتمی و موسوی و روحانی بودیم. 🔷حمایت تمام‌قد روشنفکران در سال 96 از حسن روحانی خیلی آشکار بود، به‌طوری که برخی از آنان صریحا اعلام کردند که حاضرند برای تبلیغ روحانی، شهربه‌شهر مسافرت کنند. پس، امروز دیگر نمی‌توان در تحلیل علل عقب‌ماندگی ایران، نقش کنشگری روشنفکران ایران را نادیده انگاشت و آنان را چونان ناظران بنشسته در کناری تلقی کرد. 🔶 همان‌طور که می‌دانیم نامزدهای موردحمایت روشنفکری همواره از میان جریان سیاسی خاصی موسوم به اصلاحات بوده است و سابقه نداشته که آنان از نامزدهای جریان انقلابی حمایت کنند. بنابراین، می‌توان گفت که یکی از ویژگی‌ها یا معیارهای نامزد مطلوب روشنفکران ایرانی، غیرانقلابی بودن است. پرداختن به همین ویژگی مطلوب، گویای خیلی چیزهاست. 🔷 تصور رایج از موضع سیاسی روشنفکری، مخالف وضع موجود بودن است. پس علی‌القاعده، شخصیت مطلوب روشنفکری یک انقلابی است. زیرا فرد انقلابی در پی تغییر و اصلاح وضعیت موجود است. برخلاف شخصیت غیرانقلابی که محافظه‌کارانه عمل می‌کند و سعی در حفظ وضع موجود دارد. اما در ایران، روشنفکری از این قاعده تبعیت نمی‌کند و هیچ‌گاه از شخصیت انقلابی حمایت نکرده است. به این اعتبار، دفاع و حمایت روشنفکری از کاندیدای غیرانقلابی به معنای مدافع وضع موجود بودن است. به همین خاطر، هیچ‌گاه نشده که روشنفکران ایرانی منتقد برجام باشند. 🔶 اینان که در آثار قلمی‌شان عقب‌ماندگی را تقبیح می‌کنند، هیچ‌گاه در میدان عمل، منتقد سیمان ریختن در دیگ آب سنگین هسته‌ای و تعطیلی صنعت هسته‌ای به‌مثابه نماد پیشرفت و ترقی نبودند. چون این‌گونه وقایع نتیجه عملکرد دولت غیرانقلابی بوده است. 🔷 اما ویژگی دوم کاندیدای مطلوب روشنفکری ایران، غرب‌گرایی است. از خاتمی تا روحانی نوعی خصلت غرب‌گرایی را در آنها می‌توان مشاهده کرد. خاتمی با ‌انگیزه‌های الحاق ایران به دنیای غرب، ایده گفت‌وگوی تمدن‌ها را مطرح کرد. چنانکه غربی‌ها به استقبال آن آمدند و یک سال را هم با همین عنوان نام‌گذاری جهانی کردند. عدم‌مخالفت با برجام و نیز مساله تحریم غرب علیه ایران در دوران دولت روحانی به دلیل همسویی روشنفکری با غرب است والا نباید این جریان با تفاهمنامه ایران و چین مخالفت می‌کردند. 🔶 ممکن است دو شاخصه غیرانقلابی بودن و غرب‌گرایی را دلیلی بر دفاع روشنفکری از وضعیت موجود ندانیم. لکن ویژگی سومی هم وجود دارد که تردیدی در اثبات موافقت روشنفکری با حفظ وضعیت موجود باقی نمی‌گذارد و آن عبارت از شاخصه ناکارآمدی نامزد انتخاباتی است. هرگونه اصلاح و تغییر توسط دولتمردان کارآمد ممکن است. یک دلیل نابسامانی‌ها، سپردن امورات به دست دولتمردان بی‌کفایت است. لذا حمایت از این‌گونه افراد به معنای عدم اراده بر تغییر وضعیت موجود است. 🔷 چنانکه یکی از ویژگی‌های نامزدهای موردحمایت روشنفکری در سه دهه اخیر، ناکارآمد بودن آنان است. سیدمحمد خاتمی در دو دوره ریاست‌جمهوری‌اش، دولت را مشغول ایده توسعه سیاسی کرد و درنهایت، دولتی ناکارآمد را تحویل داد. حسن روحانی نیز با دلخوش بودن به روی خوش نشان دادن کدخدا، قدرت را تصاحب کرد ولی عملا به‌عنوان یکی از ناکارآمدترین دولت‌های پس از انقلاب شناخته شد. 🔶 محسن رنانی که کارشناس اقتصاد توسعه است و از ناتوانی دولت روحانی در تغییر وضعیت موجود آگاه بود، برای آنکه در ایام انتخابات 96 مجبور به اتخاذ موضع انتقادی نسبت به روحانی نشود، به گفته خودش پنهان می‌شود و تمام راه‌های ارتباطی با خود را قطع می‌کند. 🔷 به هر روی، حمایت روشنفکری از نامزدی که انقلابی نیست و غرب‌گرا و ناکارآمد است، تماما دلالت بر آن دارد که این جریان به لحاظ عملی خواهان حفظ وضعیت نابسامان موجود است. شاید یک دلیل این کار آنان حفظ ژست چهره اپوزیسیونی‌شان است، زیرا با قرار گرفتن جامعه در مسیر پیشرفت و ترقی، دیگر موضوعی برای گفتار انتقادی آنان باقی نمی‌ماند. اما در هر صورت، مواضع سیاسی و عملی روشنفکری در حفظ وضع موجود، دیدگاه نظری آنان در بحث علل توسعه‌نیافتگی را بی‌معنا می‌کند. امروز، پارادوکس نظر و عمل روشنفکری در جامعه ایرانی به معضل بزرگ فرهنگی تبدیل شده است. بدون تردید، حیات علمی و سیاسی توأم با پارادوکس نظر و عمل، رنج‌آور و تلخ است. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️مظلومیت فرهنگ! ✏️ احمدحسین شریفی 🔷 موضوع اصلی مناظره دوم نامزدهای سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بود. اما بدون آنکه بخواهم به کسی جسارت کنم، به اعتقاد این بنده سخنان نامزدهای محترم نشان داد که هیچ کدام فهم درستی از این سه مقوله مهم و حیاتی ندارند! 🔶 هیچ کدام از آنان نتوانستند فهم و برداشت صحیحی از فرهنگ و اجتماع و سیاست بیان کنند. در بیان هیچ کدام از آنان معلوم نشد که نقش و جایگاه «اسلام» در فهم فرهنگی و اجتماعی و سیاسی آنان چیست؟ چه تفاوتی میان «فرهنگ اسلامی» و «اجتماع اسلامی» و «سیاست اسلامی» با فرهنگ و اجتماع و سیاست «غیر اسلامی» قائل‌اند؟ هیچ تمایزی در سخنان هیچ کدام از نامزدهای محترم مشاهده نشد! 🔷 هیچ اشاره‌ای به نقش «فرهنگ» در اقتصاد و سیاست نکردند. گویا همگی آنها آگاهانه یا ناآگاهانه تئوری مارکسیستی زیربنا بودن اقتصاد را پیش‌فرض گرفته بودند! هیچ‌کدام از آنان از بنیان اصلی فرهنگ و اجتماع یعنی بنیان‌های دینی و ارزش‌شناختی فرهنگ و اجتماع و سیاست سخن نگفت! گویا هیچ فهمی از این حقیقت نداشتند! 🔶 هیچ کدام از آنان از نقش هنرهای بی‌کلام فرهنگ‌ساز و سیاست‌ساز یعنی موسیقی، مد و مدل، معماری، شهرسازی و حتی اسباب‌بازی‌های کودکان و بازی‌های کودکان و نوجوانان در فرهنگ و جامعه و سیاست سخنی به میان نیاورد. حقیقتاً با مشاهده مناظره دوم دلم برای مظلومیت فرهنگ سوخت. 🔷 ناباورانه به همه دغدغه‌مندان فرهنگ و آسیب‌های اجتماعی عرض می‌کنم هیچ امیدی به دولت آینده برای تقویت بنیان‌های فرهنگی و یا کاستن از آسیب‌های اجتماعی نباید داشت. خود ما باید مجاهدانه و آتش به اختیار در این زمینه‌ها وارد شویم. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @Ahmadhoseinsharifi 🆔 @sharafoddin_ir
♦️آسیب شناسی فعالیت‌های فرهنگی حول موضوع افزایش جمعیت ✏️ علی گودرزی 🔰برگرفته از خبرگزاری مهر(30 اردیبهشت 1400) 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️آسیب شناسی فعالیت‌های فرهنگی حول موضوع افزایش جمعیت ✏️ علی گودرزی آسیب های پیش روی فعالیت های فرهنگی جامعه در موضوع جمعیت، به شرح زیر است: 1️⃣ همه عرصه‌ها و موضوعات فرهنگی، دچار نوعی سروصداهای گزارش محور هستند اما مسائل مهم، استراتژیک و راهبردی را باید از این آسیب‌ها دور نگه داشت و از لوگو بازی یا گدایی لوگو در برنامه‌های این بخش خودداری کرده وگرنه با توجه به مسیر سخت پیش رو و موانع موجود بر سر راه فرزند آوری خروجی این کارهای گزارشی بدون اثر را نمی‌توان در کف جامعه مشاهده کرد. 2️⃣ برگزاری جلسات متعدد اگر چه خوب و بسیار قابل تقدیر است اما استفاده از عناوین خاص منزجر کننده و غیر کارشناسی با مخاطب خاص و سروصداهای خبری، ولی بدون بیننده و شنونده لازم هم یکی از آسیب‌های بسیار مهم این عرصه شده است. 3️⃣ تولید محتوا به نوعی در این عرصه متوقف شده است و محتواهای کنونی به نوعی تاریخ مصرف گذشته شده‌اند و یا کافی نیستند و لازم است مجموعه‌های علمی و دانشگاهی و حوزه به وظیفه خود در این عرصه عمل کنند. 4️⃣ یکی دیگر از آسیب‌های این عرصه حضور افراد غیر متخصص و غیر آکادمیک در رأس و میدان‌های پیش روی این موضوع است، به نوعی که برخی متولیان حوزه افزایش جمعیت به شدت با حوزه‌های علمی این بحث بیگانه اند و بعضاً از تعاریف اولیه این بحث بی بهره و یا کم بهره اند. 5️⃣ یکی دیگر از مشکلات در این عرصه غیر عامل بودن متولیان این حوزه است و به نوعی برخی افرادی که سردمدار این مساله هستند الگوهای نامتناسبی برای فرزند آوری را در خانواده خود تجربه کردند و مردم وقتی این فراخوان به افزایش را می‌بینند و نگاهی به خانواده‌های منادیان می‌کنند دچار تردید می‌شوند و توجیهاتی همچون ناباروری هم دیگر خریداری ندارد. 6️⃣ رقابت سیستم‌های حاکمیتی با مجموعه‌های مردمی و جوشش های مردمی یکی بدترین معضلات فرهنگی در تمامی موضوعات است که بعضاً شاهد آن هستیم، یعنی نهادی حاکمیتی که باید حامی مجموعه‌های مردمی باشد خودش دنبال جلب حمایت از مجموعه‌های مردمی برای انجام یک فعل است و این یعنی فاجعه. 7️⃣ یکی دیگر از آسیب‌های این عرصه عدم برخورد با مجموعه‌ها و افراد ضد جمعیتی است که متأسفانه با پول بیت المال و با برندهای حاکمیتی مشغول به ایجاد زیرساخت‌های ضد جمعیتی هستند. لازم است نهادهای امنیتی این مجموعه‌ها را رصد و پیگیری کنند و در صورت نیاز به مجموعه‌های قضائی معرفی کنند و برخورد لازم با آنها صورت پذیرد. 8️⃣ عدم ورود پیشکسوت‌های کاهش در عرصه‌های افزایش به نوعی این تلقی را ایجاد می‌کند که هنوز عده‌ای که پیگیر سیاست کاهش بودند بعد از ابلاغ سیاست‌های افزایش، پیگیر افزایش نیستند و این در صورتی است که توبه از مسیر گذشته توسط مسئولین این بخش نیاز به جبران عملی دارد که بدین وسیله فعالان حوزه جمعیت انتظار دارند که همانگونه که در مساله کاهش نقش‌آفرین بوده‌اند در مساله تشویق به افزایش جمعیت هم نقش آفرینی جدی کند. 🔚 پایان 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️ مشوق‌های رشد جمعیت ✍️ سید حسین شرف الدین 🔷 در جامعه سنتی دواعی غریزی و روانی در گام اول و دواعی خانوادگی و خویشاوندی، در گام دوم، محرک و مشوق اساسی افراد به تولید و تکثیرنسل بوده است. برای مثال، زوجین در ابتدای ازدواج عمدتا برای ارضای میل غریزی و عاطفی، اثبات سلامت بیولوژیک،‌ رهایی از بار طعنه‌ها و فشارهای اجتماعی، رونق بخشی بیشتر به زندگی مشترک، احیانا کسب امتیاز و اعتبار اجتماعی به تولید یک یا دو فرزند اقدام می‌کردند. بعد از این مرحله، انگیزه ها و دواعی ثانوی و بیرونی پا در میانی می کرد و آنها را آگاهانه و ناآگاهانه به ازدیاد نسل و تکثر و تعدد اولاد سوق می‌داد. 🔶 انگیزه‌هایی همچون کسب منزلت اجتماعی، بسط خانواده گسترده(که خود تنها هسته‌ای از آن شمرده می‌شدند)، رقابت با سایر برادران و خواهران، کسب قدرت اجتماعی بیشتر(در قیاس با سایر خانواده‌ها و عشیره‌ها)، افزایش نیروی کار برای رونق‌بخشی به اوضاع اقتصادی، امکان‌یابی وصلت با خانواده‌ها و اقوام مختلف(گرفتن عروس و دامادهای متعدد)؛ در این مرحله مشوق و مهیج افراد به زیادت نسل می‌شد. برای تامین این هدف،‌ گاه تعدد زوجات ضروری تشخیص داده می‌شد. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
خرد اجتماعی
#پرونده_جمعیت #یادداشت ♦️ مشوق‌های رشد جمعیت ✍️ سید حسین شرف الدین 🔷 در جامعه سنتی دواعی غریزی و
♦️ مشوق‌های رشد جمعیت ✍️ سید حسین شرف الدین 🔷 در جامعه مدرن تحت تاثیر برخی تحولات در سطوح نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، دواعی اولیه تولید نسل تاحدی فروکاسته و تضعیف شده است. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند سالهای اولیه زندگی مشترک را بدون فرزند که بزعم آنها، آمدنش مشکلاتشان را مضاعف خواهدساخت؛ بگذرانند. انگیزه‌ها و دواعی ثانوی نیز کاملا از میان رفته یا قویا تضعیف شده است. از این رو، دولت‌ها به نمایندگی از سوی جامعه و در راستای تامین اهداف ملی و سیاست‌های توسعه‌ای خود را موظف می‌دانند تا با توسل به اهرم‌های تشویقی جوانان را به تولید نسل، دست کم در حد جایگزین، وسوسه کنند. 🔶 مشوق‌هایی همچون اعطای وام ازدواج، اولویت‌دهی به استخدام متاهلان، اعطای وام مسکن، تامین بخشی از اجاره‌بها، دادن مرخصی با حقوق به خانم‌های کارمند در ماه‌های منتهی به زایمان و چند ماه پس از آن، تامین بخشی از هزینه‌های عادی بچه‌داری و... در بسیاری از کشورهای پیشرفته برای تحقق این هدف یعنی ترغیب خانواده‌ها به تولید نسل و در ادامه به تکثیر و افزایش آن اتخاذ شده است. 🔷 برخی دولت‌ها هراس‌افکنی در میان خانواده‌ها(اینکه فرزندان خانواده‌های کم اولاد با چه مشکلاتی در آینده مواجه خواهند بود) را نیز به فهرست فوق افزوده‌اند. جالب اینکه طبق مطالعات، این سیاست‌ها نیز برغم جاذبه‌های ظاهری، در عمل چندان موثر نبوده است یا دست کم انتظارات سیاستگذاران و کارگزاران امور را تامین نکرده است. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️اندرحکایت قتل‌های ناموسی ✍️ سید حسین شرف‌الدین 🔷 وقوع برخی حوادث غیرمنتظره که معمولا با قربانی‌گرفتن از میان سوژه‌های آسیب‌پذیر، و بالتبع جریحه‌دارشدن احساسات جمعی ختم به شر می‌شود، موضوع چرایی خشونت‌ورزی برهنه و کنترل‌ناپذیرعلیه زنان را در کانون توجه تحلیلی و انتقاددی اندیشمندان علوم اجتماعی و ارباب رسانه قرار می‌دهد. 🔶 بی‌شک، زمینه‌ها و علل روان‌شناختی و فرهنگی- اجتماعی متعددی در ایجاد انگیزه و ترغیب مردان به ارتکاب قتل‌های ناموسی و توجیه آنها موثرند. از آن جمله: ✔️ تزلزل نسبی نهاد خانواده و کاهش تعهدات اخلاقی زوجین به حفظ کیان آن؛ ✔️ آسیب‌پذیری بالای زنان در جهان پرتلاطم معاصر(بویژه با میانجی رسانه و شبکه‌های اجتماعی)؛ ✔️ غلبه ساختاری موقعیت و سلطه مرد در جامعه ایرانی؛ ✔️ احساس تعلق مالکانه مرد نسبت به همسردر میان برخی اقوام؛ ✔️ ناآگاهی از حقوق و تکالیف همسری متقابل؛ ✔️ کودک همسری؛ ✔️ ازدواج‌های ناخواسته و تحمیلی؛ ✔️ افزایش زمینه‌های محیطی برای فریب و اغفال زنان بی‌مبالات و کم توجه به ضربه‌پذیری خود؛ ✔️ افزایش نرخ بی‌وفایی و خیانت(یا تجاوز به عنف)؛ ✔️ افزایش رشد کمی تجدید فراش و رفیق‌بازی پنهان در میان مردان؛ ✔️ تقدس‌یابی اعمال خشونت علیه زنان متهم(به بهانه غیرت‌ورزی، دفاع از ناموس، پاسداری از عفت عمومی و حریم اخلاقی جامعه)؛ ✔️ وجود برخی مویدات و مشوقات عرفی برای سوق‌یابی به این قبیل حوادث؛ ✔️ افزایش انگیزه برای بهانه‌جویی جهت انفصال تعلقات زوجیت و معاف‌ساختن خود از پرداخت مهریه؛ ✔️ضعف برخورد دستگاه قضا با عاملان این قبیل جنایات. ❇️ بی‌شک، کثرت وقوعی این قبیل حوادث به جریحه‌دارشدن احساسات فرزندان و خانواده‌های قربانیان، افکارعمومی، رواج ناامنی روانی و اخلاقی درجامعه، بالابردن قهری هزینه‌های امنیتی و حفاظتی، عادی‌شدن و روایی خشونت‌ورزی برهنه منجر خواهد شد. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
🔥 سور آتشین...!! ✏️سید حسین شرف‌الدین ✅ چرا جشن ایرانیان در آخر سال را چهارشنبه‌سوری می نامند؟ ✅مبدأ و منشا این پدیده کدام است؟ ✅واکنش ما باید با آن چگونه باشد؟ 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
🔥 سور آتشین...!! (قسمت اول) ✏️سید حسین شرف‌الدین 🔷 چهارشنبه‌سوری از جمله آئین‌های کهن ایرانیان است که ریشه در فرهنگ، اساطیر، و باورهای مردم این سرزمین دارد. از دید برخی پژوهشگران، جشن‌های چهارشنبه‌سوری تا قرن هفتم هجری با آداب فراوان در جای‌جای ایران برگزار می‌شده و بعدها تا قرن دهم به دلایلی تعطیل شده است. 🔶 بعد از گذشت این زمان، دوباره احیا شده و شکلی اسلامی‌تر و مذهبی‌تر به خود گرفته است. سفره‌ای که برای ارواح درگذشتگان پهن می‌شد و بنا بود با دعای فروهرها (ارواح پاک) تبرک شود، با همان آداب به سفره حضرت خضر تغییر یافت و آجیل شور و شیرین آن، نام «مشکل‌گشا» به خود گرفت. 🔷 آتش‌افروختن بر بام‌ها برای راهنمایی مردگان، به روشن کردن شمع و چراغ در مکان‌های مقدس و امام‌زاده‌ها و مساجد و سوزاندن کُندر و اسپند و دود‌کردن عود در مکان‌های مذهبی تغییر فرم داد. سرانجام این جشن نیز مثل اغلب آداب و آئین‌های ایرانی با مذهب شیعه پیوندی نزدیک یافت. 🔶 در مورد وجه توصیف چهارشنبه آخر سال به «سوری» نیز باید گفت که از دید برخی پژوهشگران، واژه سوری از واژه پهلوی ‌سوریک (suric) به معنای «سرخ» گرفته شده است.‌به همین دلیل در برخی مناطق ایران به چهارشنبه‌سوری، «چهارشنبه سرخی» می‌گفتند. 🔷 واژه «سور» گاه به عنوان جزئی ترکیبی از یک کلمه به کار می‌رود مثل سورنا یا سرنا که به معنای ساز جشن است. «سور» گاهی هم به معنای مهمانی است و به همین دلیل سور‌دادن به معنی مهمانی‌دادن است. 🔶 در گویش خضری که یکی از اصیل‌ترین گویش‌های ایرانی است، سور (sowr) یا سُهر (sohr) به معنای، سرخ، جشن و مهمانی به کار رفته است. در زبان اوستایی نیز سور به معنای جشن و مهمانی است. از دید برخی، سور از واژة سوئیره (suirya) اوستایی و به معنی چاشت است و به همین دلیل در پهلوی و پارسی، از کاربرد آن «مهمانی بزرگ» اراده می‌شده است. 🔷 همچنین در فرهنگ پهلوی، واژه «سور» به معنی «سرخ»، «مهمانی و جشن مذهبی» و «شادابی» هر سه به کار می‌رفته است؛ اگرچه کاربرد آن در معنای بزم و شادی غلبه بیشتری داشته و در عرف ایرانیان معاصر نیز معمولا از چهارشنبه‌سوری همین معنا اراده می‌شود: چهارشنبه‌ شادی. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
🔥 سور آتشین...!!(قسمت دوم) ✏️سید حسین شرف‌الدین 🔹درباره منشا چهارشنبه‌سوری روایات متعددی وجود دارد که در ذیل بدانها اشاره می‌کنیم: 1️⃣ جشن فروهرها 🔸ایرانیان باستان بر این باور بودند که پنج روز آخر سال تا پنج روز بعد از سال نو؛ فروهر افراد متوفی (ارواح پاک) به زمین و به نزد خانواده‌هایشان بازمی‌گردند تا حال آنها را جویا شوند. و به یُمن برگزاری مراسم جشن و شادمانی در روز چهارشنبه آخر سال، این روز چهارشنبه‌سوری یا جشن سوری نام گرفت. دلیل تقدس این ایام این اعتقاد بود که از یک سو، فروهرها به زمین فرود می‌آیند و از سوی دیگر، این ایام آغاز جشن‌های نوروزی بوده است. 🔹طبق آئین هر یک از جشن‌های ایرانی معمولا با آتش‌بازی آغاز می‌شده است. مردم می‌کوشیدند تا در این شب چهارشنبه خانه‌ای بسیار تمیز و سفره‌ای رنگین داشته باشند و همه شادمان و در صلح و آشتی باشند تا ارواح مردگانشان با دیدن نور دوستی و صمیمیت در خانواده خود، شادمان و خرسند گردند و برای ایشان دعا کنند. در این شب، همچینن به نشانه روشنی و فروغ خانه، در پشت‌بام‌ها نیز آتش روشن می‌کردند تا ارواح راه خانه خود را بیابند. 2️⃣ تخلیه اجاق زمستان 🔸طبق روایت دوم، رسم معمول ایرانیان این بود که در روزهای آخرزمستان و با گرم شدن تدریجی هوا، خاکستر و گرد و غبار اجاق ها را جاروب کرده و به همراه وسایل کهنه و دورریختنی، آنها را از خانه خود بیرون می‌ریختند. آنها معمولا یک روز پیش از چهارشنبه‌سوری با کسب اجازه از مؤبد بزرگ یا نمایندگان او؛ آتش اجاق‌ها و تنورها را خاموش می‌کردند تا بتوانند در روز چهارشنبه، خاکستر انباشته شده در تنورها و اجاق‌ها را به یاری و کمک یکدیگر به میدان بزرگی که در حکم خاکدان بود، منتقل کنند. 🔹آنان همچنین ابزارها و وسایل فرسوده و بی‌مصرف خود را به این مکان منتقل می‌کردند و به هنگام غروب روز سه‌شنبه که فردایش چهارشنبه آخر سال بود، مردی مشعل به دست که «آتش‌افروز» خوانده می‌شد با مشعلی فروزان از آتشکده به سوی خانه‌ها می‌آمد و با صدای خوش «آتش افروزم/سالی یکروزم» آتش مقدس را به اجاق‌ها نزدیک می‌کرد و یک بار دیگر دود از اجاق‌ها برمی‌خاست و دودمان آراسته می‌شد. 🔸مردم سپس با خوشحالی به کنار خاکدان می‌رفتند و با حضور نماینده دینی هر محل به خواندن دعا و شکرگزاری ازدرگاه ایزد یکتا، می پرداختند. نماینده مذهبی بعد از اتمام دعا مشعل آتشین را به وسایل انباشته شده در خاکدان می‌زد تا پلشتی‌های موجود در خاکدان را بسوزاند. آنگاه مردم از روی آتش برافروخته شده می‌پریدند و شادمانی می‌کردند. 3️⃣ آتش حضرت ابراهیم 🔹برخی با استناد به قرآن کریم براین باورند که چهارشنبه سوری یادآور آتش افروزی نمرودیان بت‌پرست برای سوزاندن حضرت ابراهیم خلیل(ع) است؛ آتشی که به امر خدا سرد شد. پس از این واقعه موحدان و مومنان هر ساله به پاس این معجزه آشکار، روز چهارشنبه آخر سال را به عنوان یکی از ایام الله جشن می‌گرفتند. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
♦️ابعاد اجتماعی یک ضیافت ✏️سید حسین شرف‌الدین 🔶 پیامبر اکرم(ص) در خطبه معروف شعبانیه خود ماه رمضان را برترین ماه خدا، ماهی سرشار از برکت، رحمت و مغفرت خداوند معرفی فرمود؛ ماهی که روزهای آن برترین روزها، شب‌های آن برترین شب‌ها، ساعات و لحظات آن برترین ساعات و لحظات است؛ ماهی که مومنان در آن به میهمانی خداوند تشرف یافته‌اند؛ ماهی که نفس‌های مومنان[روزه‌دار] در آن تسبیح، خواب آنها عبادت، عمل آنها مقبول و دعای آنها مستجاب است؛ ماهی که ابواب بهشت در آن مفتوح است. پس با قلبی پاک و نیتی صادق، توفیق روزه‌داری و تلاوت قرآن در آن را از حضرتش مسئلت کنید. 🔷 حضرت(ص) همچنین به برخی ابعاد اجتماعی این ماه شریف نیز توجه داده است: صدقه‌دادن به فقرا و نیازمندان، حرمت‌نهادن به پیران و سالخوردگان، شفقت و ترحم بر کودکان و ضعفاء ، اتصال و ارتباط با بستگان و خویشاوندان، فروبستن چشم از آنچه دیدن آن را نباید، بستن گوشها از آنچه شنیدن آن را نشاید، اکرام و اطعام به یتیمان؛ ماهی که نیک‌خلقی و حسن معاشرت در آن، جواز عبور از پل صراط است؛ کسی که خود را از ارتکاب شر و بدی در آن بدور دارد، از غضب خداوند در قیامت مصون خواهد بود و ‌کسی که با خویشان و ارحام خویش پیوند کند، خداوند از روی لطف و رحمت با او پیوند خواهد کرد. 🔶 یکی از دعاهای منقول از پیامبر اکرم(ص) که به قرائت آن به ویژه بعد از هر نماز واجب در ماه مبارک رمضان توصیه شده، دعایی است اجتماعی که اجابت حتی درصدی از مطالبات آن می‌تواند چهره جهان انسانی ما را تغییر دهد؛ در این دعا برای همه اهل قبور و کوچ‌کنندگان از این سرای فانی، شادی و سرور؛ برای فقرا و نیازمندان، تمکن و بی‌نیازی؛ برای گرسنگان، غذا و طعام(سیری)؛ برای برهنگان، پوشش و لباس؛ برای بدهکاران و قرض داران، ادای دیون؛ برای مضطربان و مغمومان، غم‌گساری و شادی؛‌ برای غریبه‌ها و مهاجران، بازگشت به سرزمین مالوف؛ برای اسیران و زندانیان، آزادی و رهایی؛‌ برای جامعه اسلامی، اصلاح همه مفاسد؛ برای بیماران، شفا و درمان؛ برای احوال بد و اوضاع نابسامان، نیک‌حالی و بهبودی، برای حاجت‌مندی و نیازداری، غنا و وسعت رزق؛ مسئلت شده است. 🔷 همچنین یکی از دعاهای سرشار از معارف الهی که قرائت آن در هر شب این ماه مبارک توصیه شده است، دعای موسوم به «دعای افتتاح» است. مضامین عرفانی این دعا در یک تقسیم‌بندی کلی به دو بخش فردی و اجتماعی(ناظر به ارتباط معنوی مومن با خداوند و ناظر به نحوه تعامل خداوند با گروه‌های اجتماعی محبوب و مبغوض) تقسیم می‌شوند. برای نمونه این دعا در اولین فراز اجتماعی خود به یکی از سنت‌های لایتغیر خداوند و نحوه تعامل هستی با دو جریان حق و باطل و گروه‌های بهنجار و نابهنجار(با محوریت عقاید، ارزش‌ها و قواعد رفتاری دین) اشاره دارد. 🔶 گفتنی است که سنت الهی در نابودی ظالمان، طاغیان، پادشاهان و مستکبران زمان منافاتی با اقداماتی که انسان‌ها در قالب جنبش‌ها، انقلابات، کودتاها، اصلاحات برای رهایی از سلطه آنها صورت می‌دهند و اوضاع اجتماعی را بهبود می‌بخشند، ندارد. به اقتضای توحید افعالی، هر اقدام انسانی نیز در این خصوص در طول اراده و مشیت سیاسی خداوند جای می‌گیرد. احتمالا هدف از این نوع تذکارها، تبیین موضع خداوند در قبال این گروه‌هاست، باشد که عموم و بویژه مومنان، اراده سیاسی اجتماعی خود را همسو با اراده الهی سامان دهند و در جهت حصول اصلاحات بنیادین گام بردارند. 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir
هدایت شده از مرکز پژوهشی مبنا
◾️سیاه‌ترین سفید...!! 🖋 دکتر حسین شرف‌الدین، جامعه‌شناس و عضو هیئت‌علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) 👈 از جمله مسائل مستحدثه و غیرمنتظره در جامعه ایران معاصر در دهه کنونی، پدیده موسوم به ازدواج سفید است. ازدواج سفید به عنوان مولفه ای انضمامی از مدرن، با مختصات ویژه تقریبا هیچ تناسب معنا داری با نیازها، انتظارات، اقتضائات، زیرساخت های فرهنگی، الگوها و قواعد هنجاری و تجربه های زیسته جامعه به عنوان یک مذهبی دارای اکثریت مسلمان، برخوردار از حاکمیت دینی و ملتزم به شریعت اسلامی ندارد. به دلیل همین ناهمخوانی است که این پدیده به رغم نوظهور بودن و کمیت وقوعی بسیار محدود آن(عمدتا در برخی کلان شهرها و در میان شمار اندکی از شهروندان) حساسیت های بسیار زیادی را در سطح عموم برانگیخته و اندیشمندان علوم اجتماعی را در جهت یافتن علل و دلایل موثر در تکون و بسط تدریجی و آرام آن و نیز آثار و پیامدهای مختلف آن به فرضیه سازی و نظریه پردازی برانگیخته است. ▫️برخی زنان و بلکه مردان در قالب یک اعتراض مدنی آرام به الگوی غالب و رسمی ازدواج، به تن درمی‌دهند. الگوی رایج از دید ایشان برغم شروط چندگانه ضمن عقد، همچنان متضمن درجاتی از ظلم و تبعیض علیه زنان است. 🌐 مطالعه یادداشت 🆔@mabna_center
♨️ اندیشه اجتماعی فقیه فقید..! ✏️سید حسین شرف‌الدین ❇️ اندیشه اجتماعی مرحوم علامه مصباح از برخی ویژگی‌های اختصاصی برخوردار است. اهم ویژگی‌های این اندیشه عبارتند از: ✔️ بهره‌گیری از رویکردهای چندگانه توصیفی، تبیینی(به‌ویژه در موضوعات روز)،‌ تفسیری(دلیل‌گرایانه و معناکاوانه)، انتقادی(به‌ویژه در تقابل با اندیشه‌ها و جریانات فکری ناهمسو)، اصلاحی، یوتوپینیستی(آرمانی)، توجیهی و مدافعانه؛ ✔️ پذیرش دوگانگی فرد و جامعه(یا عاملیت و ساختار و البته اصالت‌دهی به فرد)؛ ✔️ اعتقاد به هستومندی جامعه(به مثابه نوعی معقول ثانی فلسفی که برغم فقدان عینیت متحصل خارجی، منشاء انتزاع عینی دارد. منشاء انتزاع آن روابط و مناسبات جاری در میان انسان‌ها در زندگی روزمره است.)؛ ✔️ تقلیل جامعه به مناسبات، ارتباطات و کنش‌های متقابل انسانی و پیامدهای قهری ناشی از این تعاملات(از دید استاد، موضوع جامعه‌شناسی چیزی جز روابط و تعاملات انسانی و آثار و پیامدهای آن درگستره حیات اجتماعی نیست)؛ ✔️ اعتقاد به قانونمندی پدیده‌های اجتماعی و تاریخی(حاکمیت قوانین تکوینی بر پدیده‌ها،‌ رویدادها و تعاملات اجتماعی) و اعتقاد به پویش مستمر جهان زندگی(به تبع گرایش فطری انسان به کمال‌خواهی و تعالی‌جویی نامتناهی)؛ ✔️ تلقی جامعه به مثابه نظامی باز و دارای تعامل مستمر با محیط(اعم از محیط طبیعی و محیط‌های فرهنگی – اجتماعی)؛ ✔️ بهره‌گیری از روش‌شناسی ترکیبی(تاریخی، مقایسه‌ای، نقلی، اجتهادی، عقلی - برهانی)؛ ✔️ دارابودن موضع هستی‌شناسانه توام با موضع ارزشی – هنجاری در مواجهه با واقعیت‌های اجتماعی؛ ✔️ عطف توجه قاطع به جنبه‌های عاملی و انسانی و نیم‌نگاهی نیز به جنبه‌های ساختاری؛ ✔️ توجه توامان به وضعیت‌های تعادلی و تضادی جامعه(هرچند با ترجیح جنبه‌های تعادلی و کارکردی)؛ ✔️ دارابودن موضع متعهدانه، خیرخواهانه و تعهدمندی اخلاقی به آرمانها و مصالح جمعی(در مقابل، ادعای واهی لزوم بی‌طرفی علمی)؛ ✔️ تنوع موضوعی و محتوایی مباحث(طرح انبوه مباحث مرتبط با قلمروهای موضوعی و رشته گرایش‌های تخصصی متعدد علوم اجتماعی)؛ ✔️ کلان نگری(به جای تاکید بر مسائل و موضوعات معین دارای قیودات زمانی و مکانی) در عین اهتمام به مسائل جامعه ملی؛ ✔️ اصالت‌دادن به فرهنگ دینی و سنتی (به جای فرهنگ مدرن و پسامدرن)؛ ✔️ اعتقاد به نقش کانونی دین/ اسلام در شکل‌دهی و هویت بخشی به نظام شخصیت، فرهنگ، ارکان جامعه اسلامی و راهبری آنها؛ ✔️ دارابودن ماهیت غیرانباشتی (اندیشه‌هایی فاقد ارتباط ارگانیک با پیشینه‌های مسانخ خود، و به بیان دیگر، اندیشه‌هایی خلاق و فاقد پیوستگی به یک سنت فکری پرسابقه در اندیشه اسلامی)؛ ✔️ مستندگویی و مدلل‌گویی(ارجاع مستقیم به منابع دست اول اسلام یعنی آیات و روایات و استنباطات اجتهادی و برهانی). 📌آدرس کانال؛ 🆔 @sharafoddin_ir