🔸 حدود 70 درصد مردم ایران باور دارند که افراد، مسئول فقر خودشان نیستند.
✍️ نویسنده: احمد فرزانه- دانشآموخته جامعه شناسی
بعضی از جامعهشناسان، به ویژه کسانی که در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ قلم میزدند، تمایل داشتند فقر را با توجه به قصور اخلاقی مردم، تنبلی و سستی یا فرهنگ وابستگی آنها تبیین کنند. جامعهشناسان دیگر استدلال کردهاند که فقر میتواند بهعنوان نتیجه روشهایی درک شود که بر اساس آنها منابع و فرصتها بهطور نابرابر در جامعه توزیع میشود. بعضی از جامعهشناسان به تاثیر رو به زوال طبقه اجتماعی اشاره کردهاند. اما در مقابل، تحقیقات نشان داده است که طبقه اجتماعی و فرایندهای بازتولید طبقاتی، بهویژه برای تداوم فقر در طول زمان و در طول نسلها، مهم باقی میمانند. موقعیت اجتماعی افراد هنوز تا حد زیادی، بر فرصتهای موجود برای آنها تاثیر میگذارد. آغاز زندگی در فقر به معنای خطر بیشتر فقر در زندگی آینده است.
افزون بر این، سنتهای اقتصادی کلاسیک ادعا میکنند که درنهایت افراد مسئول فقر هستند: انتخاب فقیر شدن. اقتصاد نئوکلاسیک، دلایل فقر را فراتر از کنترل افراد میداند. مکاتب کینزی/ نئولیبرال بر نیروهای اقتصاد کلان متمرکز شده و بر نقش دولت در تأمین ثبات اقتصادی و تأمین کالاهای عمومی تأکید میکنند. فقر عمدتاً بهطور غیرمستقیم(غیرارادی) و امری ناشی از بیکاری در نظر گرفته شده است. دیدگاههای مارکسیستی/ رادیکال، تبعیض طبقاتی و گروهی را بهعنوان مرکز فقر در نظر میگیرند و نقشی کلیدی برای دولت در دخالت و تنظیم بازارها قائلاند. نظریههای طرد اجتماعی و سرمایه اجتماعی، نقش عوامل اجتماعی را بهاندازه عوامل اقتصادی تشخیص میدهند. آنها به درک اولیه درکِ پیدایش فقر و استمرار آن در طول زمان کمک میکنند.
در اینجا آنچه مهم است پاسخ به این پرسش است که آیا طرد اجتماعی و بهطور کلی اجتماع باید کانون تجزیهوتحلیل فقر باشد(همانطور که توسط نظریههای طرد اجتماعی و سرمایه اجتماعی تأکید شده، و تا حدی توسط اقتصاددانان مارکسیستی) یا برعکس، افراد باید موردتوجه قرار گیرند؟(همانطور که توسط نظریههای رایج اقتصادی مورد تأکید قرار میگیرد.)
همچنین این سؤال وجود دارد که آیا افراد باید بهطور فعال مسئول رفاه خود باشند (همانطور که مکاتب کلاسیک و جدید معتقدند) یا آنها قربانیان منفعل نقایص نظام اجتماعی – اقتصادیاند؟ (همانطور که سنتهای کینزی و مارکسیستی باور دارند.)
پاسخ مردم ایران در پیمایش فرهنگ اقتصادی ایرانیان به این سوال، پاسخی قاطع بوده است و حدود 70 درصد آنان، با هر میزان درآمدی که داشتند این بوده که افراد، تقصیر کم یا خیلی کمی در وضعیت فقیرانه خودشان دارند و این وضعیت، بیش از آنکه ناشی از عدم کار و تلاش آنها باشد، متاثر از عوامل غیرارادی است.
🔗 منابع متن
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 دسترسی به خدمات درمانی در ایران
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اجتماعی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 دسترسی به خدمات درمانی در ایران
✍️ خدمات درمانی یکی از مهمترین خدمات ارائه شده توسط دولتها به شهروندان است که در دولتهای رفاه به عنوان یکی از حقوق پایه برای تمام افراد در نظر گرفته میشود. دسترسی نامتوازن به خدمات درمانی یکی از نشانههای گسترش نابرابری در کشورها است که میتواند علت یا معلول دیگر انواع نابرابری در جامعه باشد.
دادههای منتشر شده از سوی سازمان نظام پزشکی نشان میدهد که جمعیت پزشکان پس از انقلاب رشد چشمگیری داشته است. تعداد پزشکان عضو سازمان نظام پزشکی از حدود ۱۵ هزار نفر در سال ۱۳۶۵ به حدود ۱۴۸ هزار نفر در سال ۱۴۰۰ رسیده است. این آمار به این معناست که در سال ۱۳۶۵ به ازای هر ۳۳۹۳ نفر یک پزشک در ایران بوده در صورتی که در سال ۱۴۰۰ به ازای هر ۵۶۸ نفر یک پزشک طبابت میکرده است.
با وجود این، آمار استانی تعداد کادر درمانی، نشاندهنده توزیع نامتوازن آنها در استانهای گوناگون است. با وجود آنکه استانهای مرکزی مانند تهران و اصفهان دارای بیشترین میزان پزشکان، ماماها و دندانپزشکان در کشور هستند، استانهای حاشیهای مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کردستان و آذربایجان غربی نسبت به دیگر استانها دچار محرومیت هستند.
این وضعیت میتواند سبب افزایش آسیبهای ناشی از عدم دسترسی به امکانات درمانی کافی در استانهای محروم شود و از سوی دیگر، تمرکز امکانات در شهرهای مرکزی، کیفیت خدمترسانی به تمام گروهها و مناطق را کاهش میدهد.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اجتماعی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 آمریکا یک سال پیش از انتخابات
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_سیاسی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 آمریکا یک سال پیش از انتخابات
✍ افکار عمومی پیچیده است و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. دلایل محبوبیت یک فرد میتواند در بین گروههای مختلف مردم متفاوت باشد. یک سال مانده به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، وضعیت افکار عمومی این کشور و جایگاه کاندیداهای بالقوه در این انتخابات در میان مردم آمریکا، مورد توجه بسیاری از افراد در سراسر جهان بوده است. با توجه به نقش آمریکا در معادلات جهانی، نتیجه این انتخابات میتواند تأثیر بسیاری بر وضعیت سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف داشته باشد.
نتایج نظرسنجیهای مختلف در آمریکا نشان میدهد با وجود اینکه ترامپ در بین بخشی از افکار عمومی آمریکا به عنوان یک چهره تهدیدکننده برای دموکراسی شناخته میشود و از سوی دیگر، درگیر پروندههای مختلف قضایی است، اما محبوبیتش طی هفت سال گذشته نه تنها کاهش پیدا نکرده بلکه افزایش نیز داشته است.
از طرف دیگر، میزان مجبوبیت بایدن که سال 2020 توانست ترامپ را شکست دهد و او را در رویای ریاست جمهوری هشت ساله ناکام گذاشت، روند کاهشی پیدا کرده است. به نظر میرسد عملکرد بایدن بخشی از رأیدهندگان آمریکایی را ناامید کرده است. به طوری که بیش از نیمی از مردم آمریکا وضع زندگی خود را در دوران ریاست جمهوری بایدن بدتر ارزیابی کردهاند.
حال این سوال پیش میآید که با وجود دیدگاههای تند و تیز ترامپ در زمینه سیاست خارجی، مهاجران، نژاد پرستی و غیره و همچنین پروندههای جرائم مختلفی که موضوع بسیاری از رسانههاست چگونه بر مجبوبیتش افزوده شده و یکی از شانسهای جدی برای انتخابات ریاست جمهوری 2024 است؟
وجود ناامیدی از سیاستهای دولت بایدن و همچنین عدم اعتماد نسبت به سایر نهادهای سیاسی موجود، شرایط را برای اقبال به سوی گروههای پوپولیستی آماده میکند. رهبران پوپولیست در چنین شرایطی میتوانند با دیگریسازی خود را به عنوان نجاتدهندهای تعریف کنند که در برابر تمام سیاستمداران و نخبگان فاسد قرار میگیرند. ویژگی این رهبران آن است که خود را تنها نماینده «مردم» معرفی میکنند که میتوانند حق آنان را از این نخبگان و سیاستمداران فاسد بگیرند.
ترامپ از ابتدای روی کار آمدن خود تلاش کرده تا به خوبی دستورکار رهبران پوپولیست را اجرا کند. اقدامات دولت بایدن برای مقابله با ترامپ همچون ایجاد پرونده قضایی و ... نیز نهتنها نمیتواند باعث کاهش محبوبیت او شود، بلکه ابزارهایی در اختیار او قرار میدهند تا بتواند بهتر استراتژیهای پوپولیستی خود را به کار گیرد. نکته حائز اهمیت برای رهبران پوپولیست آن است که بتوانند خود را خارج از چهارچوب گروههای سیاسی موجود تعریف کنند و به عنوان یک استثنا و منجی معرفی شوند که همه گروههای موجود تلاش دارند آنها را حذف و منزوی کنند
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_سیاسی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 توزیع ثروت در جهان
✍️ بر اساس گزارش بانک جهانی دادههای درآمد- UBS، نابرابری گستردهای در توزیع درآمد در سطح مناطق جغرافیایی وجود دارد.
حدود 50 درصد از افراد دارای کمتر از ۱۰ هزار دلار درآمد، در کشورهای آسیا (به جز هند و چین) و اقیانوسیه و کشورهای آفریقایی ساکن هستند. در مقابل حدود ۷۰ درصد از کسانی که ثروتی بیش از ۱ میلیون دلار دارند در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی زندگی میکنند.
این گزارش به وضوح توزیع نابرابر ثروت در جهان را نشان میدهد. نابرابری موضوعی است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان مختلف بوده و درباره پیامدهای آن بحث و بررسیهای مختلفی صورت گرفته است. وجود نابرابری در کشورها سبب میشود که جذب سرمایه و خلق ثروت در کشورهای دارای درآمد پایینتر کاهش یابد و روز به روز بر میزان نابرابری جهان افزوده شود.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 تصویر مردم ایران از طبقه اجتماعی خود
✍️ احمد فرزانه-دانشآموخته جامعهشناسی
🔗 منابع متن
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 تصویر مردم ایران از طبقه اجتماعی خود
✍️ احمد فرزانه-دانشآموخته جامعهشناسی
اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران در تصویری که از وضعیت اقتصادی خود دارند، تلقی نمیکنند که جزء طبقه بالا باشند؛ به طوری که تنها کمتر از یک و نیم درصد مردم، خود را جزء طبقه بالا میدانند.
این تلقی برای جوانترها مثبتتر است و با افزایش سن کاهش مییابد بهطوری که تنها 3 هزارم اشخاصی که 55 ساله یا بیشترند خود را جزء طبقه بالا میدانند.
تلقی از قرار داشتن در طبقه بالا در بین اشخاص دارای تحصیلات عالی تفاوت چندانی با سایرین ندارد اما در میان اشخاص دارای وضعیتهای اقتصادی گوناگون متفاوت است:
بر مبنای خانوارهای 4 نفره، در حالیکه 1 و 2 دهم درصد خانوارهایی با درآمد 4 میلیونی و کمتر خود را جزء طبقه بالا میدانند، تنها 6 هزارم خانوارهایی با در آمد 4 الی 8 میلیون تومانی از خود چنین تصویری دارند .
حدود یک چهارم مردم ایران در سال 99 خود را جزء طبقه متوسط بالا میدانستند و این تلقی در بین اشخاص کمسنتر بیشتر وجود داشت؛ بهطوریکه حدود یک سوم اشخاص 18 تا 35 ساله چنین برداشتی داشتند ولی تنها 15 درصد اشخاص 55 ساله و بیشتر، چنین تصوری داشتند. همچنین اشخاص دارای تحصیلات عالی چیزی نزدیک به دو برابر سایرین خود را متوسط بالا طبقهبندی میکردند.
یک نکته مهم در چنین مواردی، قضاوتهایی ذهنی است که تحت تاثیر عوامل مختلفی میتواند هماهنگ یا برخلاف وضع عینی اشخاص باشد و در مورد طبقه اشخاص نیز میتواند مصداق داشته باشد. از مهمترین عوامل ایجاد چنین قضاوتهایی و در پی آن ایجاد احساس خوشایند یا ناخوشایند، مقایسه است: مقایسه وضع خود با دیگران، مقایسه وضعیت جامعه با سایر جوامع، مقایسه امروز با دیروز و... امری که موجد مسائلی همچون فقر نسبی است.
نکته دیگر وضعیت امروز جامعه ایران است که طی سالهای اخیر -که پیمایش نگرشهای ایرانیان نیز در دل آن انجام شده است- دچار تورمهای بالا و کاهش مستمر قدرت خرید مردم بوده است و باید پرسید: «امروز و در حالی که ارزش پول ملی بیش از پیش کاهش یافته است، قضاوت مردم از وضعیت طبقاتیشان چیست؟»؛ امری که ضرورت دارد با پیمایشهای مستمر و زود به زود مورد سنجش قرار بگیرد.
🔗 منابع متن
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 کدام مشاغل آینده دارند؟
✍️ دادههای گزارش آینده مشاغل که از سوی مجمع جهانی اقتصاد منتشر شده، نشان میدهد که به طور کلی مشاغل مرتبط با فضای تحت وب و امنیت شبکه بیشترین رشد را تا سال 2027 خواهند داشت. در این میان هوش مصنوعی و هوش تجاری به عنوان پرطرفدارترین موضوعات روز مشاغل دنیا، در رده نخست قرار دارند و مشاغل مرتبط با این حوزهها آینده روشنی از نگاه این گزارش خواهند داشت.
با وجود افزایش شدید استفاده از ابزارهای هوشمند در مشاغل، نیاز به نیروی انسانی نیز همچنان در اقتصاد جهانی پابرجا میماند. براساس این گزارش، همچنان برخی مشاغل مانند رانندگان ماشینها سنگین و اتوبوس، معلمان حرفهای، تعمیرکاران ماشینآلات، مشاغل مرتبط با توسعه کسبوکار و مدرسان آموزش عالی در صدر مشاغل پراستخدام قرار خواهند داشت.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 ثباتِ رنج در افغانستان
🔗 دسترسی به متن اصلی گزارش
🔅 میتوان شناخت!
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center