اینکه بستگان میت در شب اول دفن، کنار قبر او تا صبح می مانند تا او نترسد درست است؟ #پرسمان

اگر نماز اینقدر مهم است که شما می‌گویید، پس چرا جزء اصول دین نشده #پرسمان

اگر قرآن و نماز و زیارت برای اموات هدیه کنیم آیا به خودمان هم چیزی می‌رسد؟ #پرسمان

هدیه‌ای که برای اموات می‌فرستیم حتماً به آنها می‌رسد؟ از کجا بفهمیم به آنها رسیده؟ #پرسمان

آیا می‌شود نماز ظهر و عصر را با یک اذان و یک اقامه خواند؟ #پرسمان

در نماز جماعت کدام قسمت را فقط باید امام جماعت بخواند و نمازگزاران نخوانند؟ #پرسمان

به خاطر بیماری مثل دیسک گردن یا دیسک کمر می‌توانم نماز کامل بخوانم، آیا نمازم درست است و خدا آن را می‌پذیرد؟ #پرسمان

من توبه کردم و نماز می‌خوانم ، آیا خدا نمازهای گذشته را که نخوانده‌ام می‌بخشد؟ #پرسمان

اولین پرسش در برزخ و اولین پرسش در قیامت از چیست ؟ #پرسش

چه کنیم تا از سختی های قیامت و آتش جهنم در امان باشیم؟ #پرسمان

صبح‌ها وضو گرفتن در بیابان سخت است ، می‌توانم تیمم کنم؟ #پرسمان

دو پسر دارم چند ماهه نماز رو ترک کردن و میگن دین رو قبول نداریم میگن ما عقل گرا هستیم و عقل و اخلاق برا زندگی کافیه؟

.

فایده زیارت اهل قبور که می‌گوییم «السلام علی اهل لا اله الا الله» چیست؟

🌹 120 سخنرانی سه دقیقه ای با موضوع نماز 🌹 مفید برای مبلغان و معلمان #pdf

#همنشین_خدا 1 ؛ همنشین خدا بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز گِلی خوشبوی در حمّام روزی * رسید از دست مَحبوبی به دستم بدو گفتم که مشکی یا عَبیری * که‌ از بویِ دلاویز تو مَستم بگفتا من گِلی ناچیز بودم * ولیکن مدتی با گُل نشستم کمالِ همنشین در من اثر کرد * وگرنه من همان خاکم که هستم. خدمت شما عرض کنم که آن خاک و گِل من و شما هستیم و گُلِ خوشبویِ عالم خداست. خدا فرمودند: « أَنَا جَلِیسُ مَنْ ذَکرَنِی‏ »[1]. من همنشین می‌شوم با کسی که من را یاد کند. بالاترین یاد خداوند چیست؟ نماز است که روزانه ۵ بار بر ما واجب شده است. در نماز سه نوع ذکر و یاد خداوند در آن است. یک. ذکرِ قلبی: قلبِ‌ ما به یاد خداست. دو. ذکرِ زبانی: با زبانِ ما نام او را‌‌ می‌بریم. سه. ذکرِ عملی: با بدنِ خود در حال قنوت و رکوع و سجده یاد خداوند می‌کنیم. توجه داشته باشیم که هر چه بیشتر با خداوند همنشین بشویم، بیشتر عطر و بوی خداوند می‌گیریم: خدا « رحیم » هست. ما هم مهربون‌‌ می‌شویم. خدا « طاهر » است. ما هم پاک‌‌ می‌شویم. از چه پاک‌‌ می‌شویم؟ از عیب ها، حرص، حسادت، تکبر. از چه پاک‌‌ می‌شویم؟ از گناهان. خدا « نور » است. که « اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ »[2] ما هم نورانی‌‌ می‌شویم. به این نور در قبر، قیامت و بهشت خیلی نیاز داریم. خدا « صبور » هست. صبر و تحمل ما هم در برابر مشکلات زندگی بالا می‌رود. خدا « قوی » هست و شیاطین از او‌‌ می‌ترسند. ما هم قوی‌‌ می‌شویم، شیاطینِ جنّ و انس‌‌ می‌ترسند به ما نزدیک بشوند. یادمان باشد هر چه بیشتر و بهتر نماز بخوانیم، بیشتر کمالِ همنشین بیشتر در ما اثر‌‌ می‌کند و بیشتر رنگ و بوی خداوند می‌گیریم. [1] عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج‏1، ص 127. [2] سوره نور، آیه 35.

#همنشین_خدا 2 ؛ نقشه شیطان بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز شما که با گفتارت خوبی ها را آموزش می‌دهی و با رفتارت دانش آموزان را به انجام خوبی ها دعوت‌‌ می‌کنی. می‌خواهم دو آیه برای شما بخوانم از قرآن. از دو دشمنِ که به شدت با هم دشمنی‌‌ می‌کنند. یک. سوره نور آیه ۲۱: « فَإِنَّهُ یأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکرِ » شیطان شما را دعوت و امر‌‌ می‌کند به فحشا و منکر. « فحشا » یعنی گناهانِ بزرگ که مخفیانه انجام‌‌ می‌شود و « منکر » یعنی گناهان بزرگ و زشت که آشکار انجام بشود. دو. سوره عنکبوت آیه‌ی ۴۵: « إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکر » نماز نهی‌‌ می‌کند از فحشا و منکر. پس نماز و شیطان با هم دشمن هستند. مثلاً شیطان از سمت چپ ما را‌‌ می‌کشاند به سمت درّه‌ی گناه و نماز از سمت راست ما را نگه‌‌ می‌دارد که وارد چاه گناه نشویم. شیطان چهار نقشه دارد برای دوری ما از نماز. یک. تعطیل: شیطان وسوسه‌‌ می‌کند که دلت پاک باشد، نماز نخوندی نخوندی ! اون خدایی که من‌‌ می‌شناسم هر چه هم نماز نخونی‌‌ می‌بخشه ! عبادت بجز خدمت خلق نیست ! به جای اینکه نماز بخوانی برو به مردم خدمت کن و... هزاران نقشه‌‌ می‌کشد تا نمازِ ما را تعطیل کند. دو. تأخیر: اگر نتونست جلوی اقامه‌ی نماز را بگیرد، می‌گوید خُب حالا چه عجله ای داری؟ غذایت را بخور، کارت را انجام بده، استراحتت را بکن.... سرِ فرصت نماز هم‌‌ می‌خونی ! یعنی تلاش‌‌ می‌کند نمازِ اول وقت را به تأخیر بیندازد. سه. تخفیف: به محضِ اینکه « اللَّهُ‏ أَکبَر » نماز را گفتیم کارهای دیگر ما را یادآوری‌‌ می‌کند و آن ها را مهم و فوری نشان می‌دهد. و می‌گوید: « عجله کن ! زود باش ! به آن کارها نمی‌رسی ! حالا دیگر تعقیبات نمی‌خواهد بخوانی ! بلند شو برو به آن کارت برس ». [1] در حالی که خود ما‌‌ می‌دانیم بسیاری از آن کارها آن قدر هم مهم و فوری نیست، یعنی اگر بیست دقیقه بعد آن کارها را انجام بدهیم هیچ ضرری نمی‌کنیم. چهار. تخریب: بعد از نماز کاری‌‌ می‌کند که آثارِ نماز کم بشود. قدرتِ نماز در بازدارندگی از فحشا و مُنکر کاهش پیدا کند. با چشم چرانی، با غیبت، با تُندی و بداخلاقی که نسبت به دیگران ممکن داشته باشیم. شیخ رجبعلی خیاط یک عارف بزرگ هست. می‌گوید: در مسجد دیدم جوانی در حال نماز هست و نور همه‌ی بدن او را گرفته و مثل هاله ای نورانی شده ». بعد از نمازش گفتم پشت سرش حرکت کنم و با او رفیق بشوم ببینم چه عملی انجام داده که این قدر نمازش نورانی هست. یادمان باشد نماز نورانی بهتر‌‌ می‌تواند انسان را از فحشا و منکر انسان را باز دارد. می‌گوید جلوی مسجد دیدم با خادم مسجد بگو مگو کرد و به او پرخاش کرد... بعد از عصبانیت و تندی که انجام داد دیدم هاله‌ی نور از او جدا شد و محو شد. [2] من و شما هم مواظب باشیم اگر با دانش آموز ما بد اخلاقی کنیم قدرتِ نماز ما کاهش پیدا می‌کند نمازِ ما یک جور هایی تخریب‌‌ می‌شود. مواظب این چهار نقشه‌ی شیطان باشیم. [1] (بحار الأنوار، ج‏81، ص 259) [2] کیمیای محبت، شرح حال شیخ رجبعلی خیاط، ص ۲۲۶.

#همنشین_خدا 3 ؛ مشاوره به گنهکار بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز یه داستانِ عجیب و عبرت آموز‌‌ می‌خواهم برای شما تعریف کنم. در زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، مردها که سفر تجاری می‌رفتند. دو ماه، شش ماه و حتی یک سال این سفرشان ممکن بود طول بکشد. زنی با اضطراب و استرس، با دلهره و تپش قلبِ بالا، در حالی که شب قبل نخوابیده بود. خودش را در پرتگاهِ جهنم‌‌ می‌دید و به محضر رسول خداوند آمد و گفت: « گفتگوی محرمانه دارم لطفاً به یارانت بگو کنار بروند » وقتی یاران از کنار رسول خداوند از آن مکان دور شدند گفت: چهار گناه بزرگ انجام دادم با اینکه زنِ شوهر دار هستم. یک. خلوت با نامحرم. دو. زنا و انعقاد نطفه حرام. سه. وقتی نوزاد بدنیا آمد سر دو راهی ماندم که نوزاد بماند، آبرو برود یا آبرو بماند و نوزاد برود؟ بنابراین به جای اینکه نوزاد را شیر بدهم، دست گذاشتم او را خفه کردم. چهار. ترسیدم اگر بخواهم بروم او را دفن کنم، لو برم این بدن نوزاد مُرده را داخل خُمره‌ی سرکه انداختم و این سرکه‌ی نجس شده را فروختم. یا رسول الله چه کنم؟ راه توبه ای هست؟ آیا خداوند من را‌‌ می‌بخشد؟ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند که رحمتِ خداوند از گناهِ تو بزرگتر هست. به رحمتِ خداوند امیدوار باش. بعد پیامبر که بالاترین تخصصِ مشاوره را دارند فرمودند: « أنّى ظَنَنتُ أنَکِ تَرَکتِ صَلاَةَ العَصر »[1] من گمان می‌کنم آن روز که گناهِ اول را انجام داده بودی، نمازت را ترک کرده بودی. یعنی در حقیقت آن زن چهار گناه انجام نداده بود. پنج گناه انجام داده بود و گناهِ اولش خلوت با نا محرم نبود، ترکِ نماز بود. من و شما هم اگر در رابطه با سیگاری بودن دانش آموزان و ارتباط با نامحرم و بی حجابی و شراب‌‌ می‌خواهیم مشاوره بدهیم باید یادمان باشد اولین سؤال ما از نماز آنها باشد. برای اینکه مشکل ریشه‌ای حل بشود یک دستی به سر و روی نمازشان بکشیم و کمک شان کنیم نمازشان سر و سامان بگیرد. دقت کنید ما نمی‌گوییم هر کسی نماز نخونه حتماً این گناهان بزرگ را انجام می‌دهد. می‌گوییم احتمالِ انجام این گناهان به شدت بالا می‌رود. خداوند در سوره مریم آیه ۵۹ وقتی گروهی از جهنمی ها را توصیف می‌کند می‌فرماید: « أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَوات‏ » اول نماز را ضایع کردن و بعد دنبال شهوات و خواسته‌های حرام شان رفتند. پس ترک نماز مانند بازیِ دومینو‌‌ می‌ماند که حرکت و ضربه‌ی اولی هست که گناهانِ بعدی را به دنبال دارد. در رابطه با نماز خودمان و دانش آموزانِ خود دقت بیشتری داشته باشیم. [1] فخر رازى، تفسیر کبیر، ج 13-14، ص 85، حدیث ذیل سوره والعصر.

#همنشین_خدا 4 ؛ کار نیک ماندگار بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلمِ عزیز به شما که دوستدار آقا رسول الله هستید. می‌خواهم یک سفارش و سنّت حضرت را به خودم و شما یادآور بشوم. وقتی حضرت از مکه هجرت کردند در نزدیکیِ مدینه در روستای قُبا حدود چهارده روز توقف کردند. مسجدی را بنا کردند که اولین مسجد در اسلام شد به نام مسجد قُبا. خودشان در ساخت مسجد کمک‌‌ می‌کردند و خشت ها را حمل‌‌ می‌کردند. [1] وارد مدینه که شدند اولین اقدامِ شان تعیین یک زمین بود برای مسجد. قیمت گذاری کردند و هزینه‌اش را پرداختند، خودشان مشارکت کردند در ساختِ خشت، در حمل و نقل خشت ها و بالا بردن دیوار مسجد. [2] آن مسجد اسمش هست مسجدُالنبی، خداوند قسمت کند من و هم شما برویم آن جا نماز اقامه کنیم. بسیار تشویق‌‌ می‌کردند به ساخت مسجد، فرمودند پنج گروه هستند که در قبرهایشان آرمیده اند ولی حساب شان لحظه به لحظه و سال به سال پر از حَسنات می‌شود. یکی از آن پنج گروه کسی هست که برای خداوند مسجدی بسازد. [3] یعنی ساخت مسجد « باقیاتُ الصّالِحات » است. کارِ نیک ماندگار است. [4] حتی فُقرا را هم تشویق‌‌ می‌کردند به ساخت مسجد. می‌فرمودند اگر کسی به اندازه‌ی لانه‌ی مرغ سنگ خوار ـ مثلاً لانه‌ی یک کبوتر ـ مسجدی بسازد خداوند در بهشت برای او خانه‌ای بنا می‌کند. [5] من و شما هم اگر دوست داریم کار خیری برای خود، پدر و مادر یا اموات مان انجام بدهیم خوب است در شهرِ خود به مساجدی که در حال ساخته کمک مالی کنیم تا در ثواب ساخت مسجد شریک باشیم. خیّرینِ مسجدساز یک مجمعی دارند که سایت شان را در اینترنت‌‌ می‌تونید پیدا کنید. کمک‌های شما را برای ساخت مساجد در مناطقِ فقیر نشین کشور قبول‌‌ می‌کنند، حتی اگر مبلغ هزار تومن باشد. بیاییم با کمک در ساخت مساجد، هم پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را خوشحال کنیم، هم ذخیره‌ی خوبی برای قبر و قیامت خود و اموات‌مان فراهم کنیم. [1] بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، دانشنامه جهان اسلام، ج ۱، ص ۷۲۳۵. [2] موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت علیهم السلام، دانش نامه اسلامی، واژه «بنای مسجد مدینه». [3] (بحار الأنوار، ج 104، ص 97) [4] قرآن در آیه 46 سوره کهف می فرماید : الْمالُ وَ الْبَنُونَ زینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیرٌ عِنْدَ رَبِّک ثَواباً وَ خَیرٌ أَمَلا. مال و فرزندان، زینت زندگى دنیایند و کارهاى ماندگار شایسته، نزد پروردگارت پاداشى بهتر دارند و امید داشتن به آنها نیکوتر است. [5] مَن بَنى مَسجِدا و لَو مَفحَصَ‏ قَطاةٍ، بَنَى اللّهُ لَهُ بَیتا فِی الجَنَّةِ. (بحار الأنوار، ج 77 ص 121)

#همنشین_خدا 5 ؛ آمادگی ذهنی نمازگزار بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز همین جور که دانش‌آموزان وقتی می‌خواهند وارد کلاس شما بشوند باید دو آمادگی در خودشان ایجاد کنند ؛ اول آمادگی جسمی و دوم آمادگی ذهنی. ما هم وقتی می‌خواهیم وارد کلاسِ بندگی خداوند بشویم، باید دو آمادگی در خودمان ایجاد کنیم. یک. آمادگیِ جسمی مثل اینکه لباس و بدن ما نجاست نداشته باشد، پاک و تمیز باشد. وضو بگیریم، رو به قبله بایستیم. دو. باید یک آمادگی ذهنی هم داشته باشیم. مثلاً مستحب است قبل از اینکه « تَکبیرةُ الإحرام » نماز را بگویید جملاتی با خودتان و با خداوند صحبت کنید. این ها در شما ایجاد آمادگیِ ذهنی‌‌ می‌کند. یعنی اثرِ تلقینی بر خود شما هم دارد. من می‌خواهم سه تا از جملاتی که مستحب است قبل از « تَکبیرةُ الإحرام » نماز گفته بشود با هم دوره کنیم. یک. آیه ۷۹ سوره انعام: « وَجَّهْتُ‏ وَجْهِی‏ لِلَّذِی‏ فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ‏ » [1] روی خودم را برمی گردانم به سمت کسی که پدید آورنده‌ی آسمانها و زمین است. خالصانه روی خود را به سوی او می‌کنم و من از مشرکان نیستم. « وَجَّهْتُ‏ وَجْهِی‏ » یعنی تمام توجهم، یعنی به خودم تلقین‌‌ می‌کنم که در طول نماز تمام توجّهم به سوی او باشد، یعنی حضور قلب داشته باشم. دو. سوره‌ی انعام آیه ۱۶۲ : « إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکی وَ مَحْیای وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ‏ » [2] نمازِ من، مجموعه‌ی عبادات من، مجموعه‌ی زندگی من و مرگِ من فقط برای خداست او که پروردگار جهانیان است. « لِلَّه » یعنی فقط برای او. یعنی دارم به خودم تلقین‌‌ می‌کنم نمازم برای شهرت، ثروت و مقام و... نباشد. یعنی خلوصِ نیت را به خودم تلقین‌‌ می‌کنم. سه. « یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاک الْمُسِی‏ءُ وَ قَدْ أَمَرْتَ الْمُحْسِنَ أَنْ یتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسِی‏ءِ وَ أَنْتَ‏ الْمُحْسِنُ‏ وَ أَنَا الْمُسِی‏ءُ »[3] ای نیکوکار، خطاکار به سمت تو آمد و خودت دستور دادی نیکوکاران از بدیِ خطاکاران بگذرند. تو خوبی و من بد هستم، پس از من بگذر. این جمله یعنی تلقین اینکه من به خداوند بدهکارم، طلبکار نیستم. من گنه کارم و گنه کار بدهکار است. همین که کریم در خانه‌اش را باز نگه داشت و به روی من نبست و اجازه‌ی گفتگو و ملاقات به منِ گنهکار داد، این نهایت لطف و کَرم اوست. پس در ذهنم نیارم که حالا من برای خداوند نماز خواندم، پس خداوند برای من چه‌‌ می‌کند؟ نه ! ما به خداوند بدهکاریم. سعی کنیم این سه تا جمله را یاد بگیریم و قبل از نماز به خود تلقین کنیم. تلقین اینکه تلاش کنیم نماز ما خالصانه باشد. تلقینِ اینکه در نماز حضور قلب داشته باشیم. و تلقینِ اینکه ما به خداوند بدهکاریم. [1] الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام، ص 104. [2] الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام، ص 104. [3] (فلاح السائل و نجاح المسائل، 155)

#همنشین_خدا 6 ؛ کلمه آرام بخش بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز لطفاً به این سؤال بنده جواب بدهید که گمشده‌ی بزرگ انسان ها چیست؟ آرزویِ بزرگ آدم ها چیست؟ بله، رسیدن به آرامش. انسان ها تشنه آرامش هستند. در سوره رعد آیه ۲۸ دارو را این جوری معرفی‌‌ می‌کند که « أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب‏ » آگاه باشید فقط با یاد خداست که همه‌یِ همه‌یِ قلب ها به آرامش می‌رسند. علماء یک آیه دیگر را کنار این آیه قرار‌‌ می‌دهند و آن آیه ۱۴ سوره طه است. « أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکری‏ » نماز را اقامه کن برای اینکه به یاد منِ خداوند باشید. نماز یادِ واجبِ خداست در شبانه‌روز و بالاترین یادِ خداوند هم هست و این جور نتیجه می‌گیرند: « کسی که نمازِ خوب بخواند به آرامش‌‌ می‌رسد ». علاوه براین برداشتِ درست که علماء دارند بنده می‌خواهم یک برداشت جدید ‌خدمت‌تان عرض کنم: خداوند حکیم است یعنی تک‌تک واژه‌هایِ قرآن را از روی حکمت انتخاب کرده خداوند بیش از صد نام دارد ؛ « غَفور » است « حَلیم » است « مَجید » است و... در این جا فرمود « أَلا بِذِکرِ اللَّهِ.. » بدانید با یاد الله دل آرام‌‌ می‌شود، نفرمودند: « بِذکرِ الرَّحمان، « بذکرِ الغَفور، بِذکرِ الوَدود یا.. » یعنی انتخاب واژه‌ی « الله » در این جا حکیمانه است. یعنی خودِ واژه‌ی « الله » هم به ما آرامشِ روحی‌‌ می‌دهد و هم آرامش جسمی‌‌ می‌دهد. حتی همین قلبِ ظاهری صنوبریِ داخلِ بدنِ ما با واژه « الله » به آرامش‌‌ می‌رسد. سخنرانِ معروف استاد انصاریان می‌فرمودند: یک دانشمندِ مسیحی تحقیقی انجام داد در رابطه با ارتباط واژه « الله » و ضربان قلب. نتیجه تحقیقش این بود: « کسی که ضربانِ قلب نامنظمی دارد، اگر شروع کند آرام آرام « الله، الله » بگوید ضربانِ قلبش به سمت منظم شدن پیش می‌رود، یعنی واژه « الله » در آرامشِ جسمِ ما هم مؤثر است. یعنی نماز که منبع آرامش است را خداوند آن طور قرار داد که بیشترین تکرارِ واژه‌ی آرام بخش « الله » را داشته باشد. می‌دانید در شبانه‌روز یک مسلمان چند بار در نمازش واژه « الله » را تکرار‌‌ می‌کند؟ ما در سوره حمد دو بار، در سوره توحید سه بار، در تشهد دو بار، در تسبیحاتِ اربعه چهار بار، در رکوع و سجده سه بار‌‌ می‌گوییم « سُبْحانَ اللَّه ». بعد از نمازش در تسبیحاتِ حضرت زهراء علیها السلام صد بار واژه‌ی « الله » را تکرار می‌کنیم. اگر مسلمانی قرآن نخواند، نماز مستحبی نخواند، نمازش بدون اذان و اقامه باشد و فقط همین نماز با تسبیحات حضرت زهراء علیها السلام را در شبانه روز انجام بدهد ۸۳۷ بار در شبانه‌روز واژه‌ی « الله » را تکرار می‌کند یعنی با تکرار این ذکر، خودش را به منبع آرامش وصل می‌کند. این ذکرِ زبانی، در آرامشِ روحی ما هم مؤثر هست. پس بیاییم این ذکر را در نماز با توجه و آرامش بیشتری تکرار کنیم تا بیشتر از اثر آرام بخشی آن برخوردار گردیم.

#همنشین_خدا 7 ؛ برده تاجر آزاد بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز با هم درباره‌ی نماز گفتگو‌‌ می‌کردیم. در این جلسه‌‌ می‌خواهم به این سؤال پاسخ بدهیم: « من شنیدم نماز باید خالصانه باشد یعنی فقط و فقط برای خداوند باشد. حتی یک درصدش اگر برای غیر خداوند باشد آن نماز خالصانه نخواهد بود و قبول نمی‌شود » و من فهمیدم نمازم تا حالا خالصانه نبوده، چون به شوق نعمت‌های بهشتی بوده مثلِ کاخ ها، نهرها، درختان، همسران، خوردنی ها و نوشیدنی هایی که خداوند به نمازگزاران‌‌ می‌دهد. نماز من از ترسِ جهنم بوده مثل ترس از آن زنجیرهایی که به دست و پای بی نمازها‌‌ می‌بندند چقدر وحشتناک هست. آن مار و افعی ها چقدر ترسناک هستند. پس من نمازم خالصانه نبوده است. جواب: قرآن اخلاص را اینگونه تعریف‌‌ می‌کند « لا نُریدُ مِنْکمْ جَزاءً وَ لا شُکورا » [1] نماز ما با دو شرط خالصانه است: یک. « توقع پاداش » فقط و فقط از خداوند داشته باشیم نه غیر خدا. دو. « توقع تشکر » فقط و فقط از خداوند داشته باشیم نه غیر خدا. پس اگر ما توقع تشکر و پاداش داشته باشیم از خدا. این با اخلاص هیچ منافاتی ندارد. اگر برای مردم باشد، ضد اخلاص است. با این اوصاف نمازِ شما صد درصد قبول است، چون به گفته‌های خداوند درباره بهشت و جهنم اعتماد کردی و توقعِ پاداش از خداوند داری. حتی اگر کسی نماز بخواند برای آثار و فواید دنیایی نماز، مثلاً به آرامش برسد یا مال و عمرش با برکت بشود یا اینکه شنیده لحظه‌ی قبض روحِ انسانِ با نماز آسان است و به خاطر این فایده نماز بخواند، این هرگز با اخلاص منافات ندارد. امام صادق علیه السلام فرمودند: عبادت و نماز سه نوع است. [2] یک. عبادتِ بردگان که از ترسِ تنبیه است، از ترس عذاب‌های جهنم مثلاً نماز‌‌ می‌خوانند. دو. عبادت تاجران که به شوقِ تشویق و نعمت‌های بهشتی نماز‌‌ می‌خوانند. اینها هم عبادت خالصانه است و خداوند می‌پذیرد امّا سطحش پایین است. سعی کنیم سطح عبادت‌مان را بالاتر بیاریم. سه. عبادت آزادگان، یعنی کسانی که به شوق روی دوست نماز‌‌ می‌خوانند. در ضمیرِ ما نمی‌گنجد به غیر از دوست کس * هر دو عالم را به دشمن دِه که ما را دوست بس خود امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: من در نمازم به طمعِ بهشت عبادت نمی‌کنم، از ترسِ جهنم هم نماز نمی‌خوانم، « وَ لَکنْ وَجَدْتُک أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ » چون تو را شایسته‌ی پرستیدن دیدم عبادت‌‌ می‌کنم [3]، یعنی اگر بهشت و جهنمی هم نباشد، من کمِ عبادتم نمی‌گذارم. البته این خیلی درجه‌ی بالایی هست که خداوند توفیقش را بدهد من و شما به این درجه برسیم. گر در طلب منزل جانی، جانی * گر در طلب لقمه‌ی نانی، نانی این نکته رمز گویمت تا دانی * هر چیز که در جستن آنی، آنی نمازتان مقبول درگاه خدا. [1] سوره انسان آیه 9. [2] (نهج البلاغة، حکمت 237) [3] مَا عَبَدْتُک طَمَعاً فِی جَنَّتِک وَ لَا خَوْفاً مِنْ‏ نَارِک‏ وَ لَکنْ وَجَدْتُک أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُک. (عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‏1، 404)

#همنشین_خدا 8 ؛ راه رسیدن به مقامات عرفانی بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلمِ عزیز شما که دوست داری به خداوند نزدیک بشوی. به قولِ عُرفا به مقاماتِ عالیِ عرفانی برسی و سیر و سلوکی معنوی داشته باشی. در این جلسه‌‌ می‌خواهم سه جمله کلیدی از سه عارف برای شما تعریف کنم. یک. شخصیتی که امام خمینی رضوان الله علیه از بین ده استادشان فقط درباره ایشان فرمودند: « روحی لَهُ الفِدا » منِ خمینی فداش بشوم. شخصیتی که امام خمینی فرمود: « اگر سال‌های سال درس داشته باشد من همیشه سر کلاسش حاضر‌‌ می‌شوم » یعنی خودم را از عِلم و از نفس قُدسی او هیچ گاه بی نیاز نمی‌بینم. ایشان آیت الله محمدعلی شاه آبادی رضوان الله علیه هست. سال‌هایِ سال در مسجد جامع تهران، نماز جماعت و درسِ اخلاق داشت. یک روز بالای منبر گفت: « آی مردم نمی‌خواهید آدم بشید؟ اگر نمی‌خواهید آدم بشوید، بگویید من این همه وقت نگذارم برای سخنرانی و درس اخلاق » بعد از منبر چند نفر بازاری محضر ایشان آمدند و گفتند ما‌‌ می‌خواهیم آدم بشویم، چه کنیم؟ ایشان فرمودند: « من سه توصیه به‌ شما می‌گویم انجام بدهید اگر اثرش را دیدید بیایید درس جدید را به شما بدهم » یک. هر کجا بودید با شنیدنِ صدای اذان نماز اول وقت بخوانید، اگر به جماعت شد بهتر است. دو. در فروشِ جنس‌ به مردم به حداقلِ سود قانع باشید، یعنی به فکر خدمت به مردم باشید، نه جمع آوری ثروت. سه. متدینین سالی یک بار خمس می‌دهند. ولی شما ماهی یک بار دخل و خرج‌تان را از هم کم کنید، سودِ خالصی که برای شما می‌ماند یک پنجم آن را به مرجع تقلید خود بدهید. یکی از بازاری ها می‌گوید: « من تصمیمِ قطعی گرفتم این توصیه ها را عمل کنم، از ماه رجب شروع کردم به عمل به توصیه ایشان. در وسط ماه رمضان بود تو مسجد در حالِ خواندن نماز جماعت بودیم. یک دفعه دیدم چشمم باز شد چیزهای زیبا و عجیبی‌‌ می‌بینم که قبلاً نمی‌دیدم و بعد هم بارها و بارها باز این اتفاق برام افتاد ». [1] دو. علامه قاضی استاد اخلاقِ آیت الله بهجت و علامه طباطبایی فرمودند: « اگر کسی نمازهای واجبش را اولِ وقت خواند و به مقاماتِ عالی نرسید مرا لعن کند »[2] سه. آیت الله بهجت رضوان الله علیه فرمودند: « برای رسیدن به مقاماتِ عالیِ عرفانی فقط دو کار انجام بدهید، 1. ترک گناه در فکر و رفتار 2. مقیّد شدن به نمازِ اول وقت [3] این جور که بنده از گفتار این عارفان بزرگ متوجه شدم محال است کسی پیش خداوند به مقامات عالیه برسد بدون مقیّد شدن به نماز اول وقت. بیاییم تلاش کنیم نماز ما از اول وقت به تأخیر نیفتد [1] اکبر دهقان، هزار و یک نکته اخلاقی از دانشمندان، نکته 820. [2] کتاب زمزم عرفان، محمدی ری شهری، ص 85. [3] برای سالک، در اولین مرحله، عزم راسخ و مستمر بر ترک معاصی در اعتقادیات و عملیّات در تمام عمر ـ اگر چه هزار سال باشد ـ و نماز اول وقت، برای وصول به مقامات عالیه، کافی و وافی است. (کتاب زمزم عرفان، محمدی ری شهری، ص 83)

#همنشین_خدا 9 ؛ انقطاع الی الله بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلم عزیز همه می‌دانیم که هنگامِ مرگ، روح از بدن ما خارج‌‌ می‌شود. این خروجِ روح برای بعضی ها مثلِ بوییدن گلِ خوشبو، شیرین و آسان است و برای بعضی ها ـ طبقِ روایات ما ـ مثل کندنِ پوستِ گوسفندِ زنده سخت و دردناک است. حالا یک سؤال بپرسم: « قبضِ روح من و شما چه جوری است؟ » جواب: چسب را اگر کف دست بچسبانیم، ‌ هنگام کندن راحت جدا می‌شود. اگر پشتِ دست باشد‌ هنگام کَندن چون به مویِ دست دلبستگی پیدا کرده جزّ و وِلزش بلند‌‌ می‌شود. من و شما هم اگر به دارایی خود مثل مقام، همسر فرزند و ثروت دلبسته باشیم قبض روح ما سخت‌‌ می‌شود. امام خمینی رضوان الله علیه در ابتدای تدریسِ شان همیشه این دعا را‌‌ می‌فرمودند: « إِلَهِی هَبْ لِی کمَالَ الِانْقِطَاعِ إِلَیک‏ »[1] خدایا من را از هر چه غیر از خودت هست قطع کن و بِبُر. دارایی دنیا داشته باشم ولی دلبسته‌اش نباشم. خدا دوست داشت ما دلبستگی نداشته باشیم و « اِنقطاع اِلی الله » داشته باشیم. به همین خاطر یک تمرینی را روزانه پنج بار برای « اِنقطاع اِلی الله » برای ما در نظر گرفت به نامِ نماز. در نماز، ما هم انقطاعِ جسمی داریم، هم انقطاع روحیِ و قلبی. مثلاً تا صدایِ اذان را شنیدی از دارایی‌ ات دل بِکَن، ارتباطت را با آن ها قطع کن و به سمت نماز برو. « تَکبیرةُ الإحرام » که‌‌ می‌گوییم دست ها را‌‌ می‌بریم بالا، عرفا فرمودند: معنای بالا بردن دست ها این است که هر چه دارایی دارم هر چه توجه دارم پشت سر‌‌ می‌اندازم ارتباطم را با آنها قطع‌‌ می‌کنم و به خداوند متصل‌‌ می‌شوم. [2] چرا در روایت فرمودند‌ هنگام نماز سر خود را این طرف و آن طرف نگردانید؟ [3] چرا گفتند با دیگری سخن نگویید؟ شاید به خاطر اینه که ما داریم تمرین « اِنقطاعِ اِلی الله »‌‌ می‌کنیم. چرا فرمودند وقتی ایستادید حتی مردمک چشم‌تان را این طرف و آن طرف نیندازید؟ چون انقطاعِ ما را کمرنگ‌‌ می‌کند. از ما خواستن که نماز ما با « حضور قلب » باشد. حضور قلب یعنی انقطاعِ قلب از غیر خداوند و اتّصالش به خدا. هر چه حضور قلب در نماز ما بیشتر باشد، این تمرینِ انقطاعِ قلبی بیشتر و بهتر انجام‌‌ می‌شود. امام خمینی رضوان الله علیه سال‌های سال نمازِ خوب خواندند و این تمرین را انجام دادند، در آخرِ عُمرشان که نوه ها یشان بیشتر شده بود ـ که به ظاهر دلبستگی بیشتر‌‌ می‌شود ـ مقام شان بالاتر رفته بود و قوه قضاییه و مقننه و مجریّه زیر دستشان بود و ثروت ایران به ظاهر زیر دست ایشان بود ؛ با این حال در وصیت نامه‌شان نوشتند: « با دلی آرام و روحی شاد و ضمیری امیدوار از خدمتِ شما مرخّص‌‌ می‌شوم »[4] یعنی این تمرین را بخوبی انجام دادند. ما هم بیایم فرصتِ نمازها را قدر بدانیم و « اِنقطاعِ اِلی الله » را در نماز خود تمرین کنیم. [1] قسمتی از مناجات شعبانیه [2] (میرزا جواد ملکی تبریزی، سرّ الصلاة، ص319) [3] (محمدی ری شهری، الصلاة فی الکتاب و السنة، ص 102) [4] مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، وصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی رضوان الله علیه، ص 91.

#همنشین_خدا 10 ؛ مدال افتخار بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم دعا‌‌ می‌کنم بنده و شما از امتحاناتِ الهی سربلند بیرون بیاییم. یک سؤال بپرسم: « دولت به کسانی که از امتحانِ آموزش و پرورش سربلند بیرون می‌آیند چه می‌دهد؟ حتماً جواب‌‌ می‌دهید: مدرک‌‌ می‌دهد ! سیکل، دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکترا » خداوند هم به کسانی که از امتحانِ تعلیم و تزکیه سربلند بیرون می‌آیند مدرک و مِدال می‌دهد ! می‌خواهم پنج تا از این مدال‌ها را با هم دوره کنیم: یک. عبودیّت: بعضی‌ها به مِدال « بندگی » می‌رسند. دو. نبوت: ۱۲۴ هزار نفر به مدال « نبوت » رسیدند. سه. رسالت: از بین آن ۱۲۴ هزار نفر، ۳۱۳ نفر بودند که مدال « رسالت » به گردن آویختند. چهار. خُلّت: از بین آن ۳۱۳ نفر حضرت ابراهیم علیه السلام بود که « خَلیلُ الله » شد و به مقام « خُلّت » رسید. یعنی دوستی ویژه با خداوند ! مقامِ نهایتِ صداقت و دوستی با خدا. پنج. امامت: و حضرت ابراهیم علیه السلام در آخر به مقام « امامت » هم رسید. امامان معصوم علیهم السلام فرمودند: علت اینکه حضرت ابراهیم علیه السلام، « خَلیلُ الله » شد پنج خصلت خوب در ایشان بود ! یعنی غیر مستقیم به ما یاد می‌دهند که اگر این خصلت‌ها را در خود تقویت کنیم به آن مقام نزدیک می‌شویم ! یک. یک بار نشد کسی از او حاجتی بخواهد و او بتواند و برآورده نکند « کسی از او درخواستی داشته باشد بتواند انجام دهد ولی دست رد به سینه او بزند » [1] دو. خیلی اهل اطعامِ طعام بود ؛ خیلی سُفره‌دار بود، و حتی کافر را از سرِ سفره خودش رد نمی‌کرد ! سه. شب که مردم در خوابِ ناز بودند، بلند می‌شد به قنوت، قیام و سجده مشغول‌‌ می‌شد. یعنی اهل نماز شب بود ! من و شما هم حداقل دو رکعت قبل از خواب، نماز شب بخوانیم، یا فردایش دو رکعت نمازِ « شَفع » را با نیّت قضا بخوانیم. [2] چهار. اهل سجده طولانی بود و زیاد سجده می‌کرد [3] به طوری که لحظه قبضِ روحش هم در سجده بود. ما هم سعی کنیم ذکرهای سجده‌های نمازهای فُرادا و نمازهای مستحبی‌ را طولانی کنیم. مستحب است سه بار یا هفت بار ذکرِ سجده را تکرار کنیم. پنج - بر محمد و اهل بیت او علیهم السلام زیاد « صلوات » می‌فرستاد. [4] خداوند نمازِ ما را قرینِ با صلوات قرار داده است. در اذان و اقامه نام پیامبر صلی الله علیه و آله برده می‌شود، « صلوات » می‌فرستیم. در تشهد همین طور، در قنوت یکی از دعاهای خوب « صلوات » است. به ما فرمودند: در رکوع و سجده‌تان « صلوات » بفرستید و یکی از تعقیباتِ سفارش شده بعد از هر نمازی صلوات بر محمد و آل محمد است. آیا متوجه شدید از این پنج ویژگی حضرت ابراهیم علیه السلام، سه تای آن ارتباطِ مستقیم با عبادت خداوند داشت؟؟ ! ما هم با تقویت این خصلت‌ها به مقام دوستی خداوند نزدیک بشویم. [1] (عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج‏2، 76) [2] ‏ (علل الشرائع، ج‏1، 35) [3] (علل الشرائع، ج‏1، 34) [4] (علل الشرائع، ج‏1، 34)

#همنشین_خدا 11 ؛ نقطه شروع بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلمِ موفق معلمِ موفق اهلِ حساب و کتاب هست مثلاً این کتاب چند درس دارد؟ در چند هفته باید تدریس بشود؟ کدام درس وقتِ بیشتری‌‌ می‌طلبد؟ کدام درس سریع تر گفته بشود؟ بازاری موفق هر روز محاسبه می‌کند که امروز چقدر پول به حساب بانکی ام ریخته شده است؟ چه مبلغی چک دارم؟ چقدر طلبکار هستم و چقدر بدهکار؟ خداوند در قرآن سوره حشر می‌فرماید: مؤمنِ موفق اهل محاسبه است. « یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ »[1] محاسبه‌‌ می‌کند که امروز چقدر حسنات برای قیامت فرستادم و چقدر سیئات؟ امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: حَاسِبُوا أَنْفُسَکمْ‏ قَبْلَ‏ أَنْ تُحَاسَبُوا. [2] « از خودتان حساب بکشید قبل از اینکه روز قیامت از شما حساب بکشند » یعنی اهل محاسبه‌ی نفس باشید. حالا یک سؤال؟ من دوست دارم اهل محاسبه باشم. شما بگویید محاسبه‌ی نفس را از چه چیزی شروع کنم؟ جواب: از آن چیزی که خداوند روز قیامت محاسبه را از آن شروع‌‌ می‌کند. « أَوَّلَ مَا یحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ الصَّلَاةُ »[3] محاسبه‌ی روزانه‌ی نماز داشته باشم. قرائتِ نماز من صحیح است یا نه؟ پیش قاریِ قرآن یا امام جماعت خوانده ام تا از صحیح بودن آن مطمئن شوم؟ از احکامِ نماز چقدر می‌دانم؟ نماز من اول وقت است یا هر وقت شد؟ نماز من با فرصت وآرامش است یا با سرعت و نوک کلاغی؟ نمره‌ی حضور قلب من در نماز چند است؟ اهل تعقیباتِ نماز هستم یا وقتی سلام نماز را دادم مثل فنر از جا کَنده می‌شوم و فرار‌‌ می‌کنم؟ آیا نمازِ من به مرحله‌ی قبولی‌‌ می‌رسد یا موانع قبولی را انجام‌‌ می‌دهم؟ حرام خواری، حرام گویی مثلِ غیبت، نگاه بد به پدر و مادر و والدین آزاری، همسر آزاری، قهرِ با برادر دینی دارم یا ندارم؟ نماز را سالم به روز قیامت‌‌ می‌رسانم یا نه؟ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: هر کسی ایستگاه اول را در روز قیامت راحت رد کند « فَمَنْ أَجَابَ فَقَدْ سَهُلَ عَلَیهِ مَا بَعْدَهُ »[4] ایستگاه‌های بعدی روز قیامت را با سرعت زیادی رد‌‌ می‌کند. پس دقت کنیم که اهل محاسبه‌ی نماز خود باشیم. [1] سوره حشر، آیه 18. [2] (تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص 236) [3] (الکافی، ج‏3، 268) [4] (جامع الأخبار، ص 73)

#همنشین_خدا 12 ؛ مس یا طلا؟ بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم می‌خواهم یک سؤال ساده از شما بپرسم تا مقدمه ای بشود یک حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله درباره نماز را بهتر بفهمیم؟ دو دانش آموز هستند که اولی اهلِ مطالعه و دومی بدون مطالعه. آیا پایانِ سال نمره‌ای که به این دو می‌دهید، با هم برابر است؟ حتماً می‌گویید: هرگز ! نمره اولی بالاتر است ! خداوند در سوره مبارکه زُمر می‌فرماید: « قُلْ هَلْ یسْتَوِی الَّذینَ یعْلَمُونَ وَ الَّذینَ لا یعْلَمُون‏ »[1] آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند برابرند؟ ! ببینید مس یک نوع فلز است، طلا هم یک نوع فلز است، اما قیمت این کجا و قیمت آن کجا؟ ! جاهل نماز می‌خواند، عالِم هم نماز می‌خواند ؛ اما پاداشِ این کجا و پاداشِ آن کجا؟ ! یکی از ملاک‌های مهمّ خداوند برای دادنِ پاداش ـ مثلاً پاداش نماز ـ عِلم است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌فرماید: عالمی دو رکعت نماز می‌خواند مثلاً دو دقیقه وقت می‌گذارد ؛ خداوند پاداشی که به ایشان می‌دهد برتر است از هفتاد رکعتی که هفتاد دقیقه جاهل وقت می‌گذارد و آن را می‌خواند. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: « رَکعَتَانِ مِنْ عَالِمٍ خَیرٌ مِنْ سَبْعِینَ رَکعَةً مِنْ جَاهِل‏ » [2] از این حدیثِ شریف سه نکته خدمت تان عرض می‌کنم: یک. منظور از عِلم در اینجا علم ریاضی و فیزیک و علوم متداولِ جامعه نیست. علمِ دین است ! علمِ آیات و روایات است ؛ اینکه احکامِ الهی را بهتر بفهمیم و روایات را بهتر درک کنیم. دو. برای دریافتِ این علم لازم نیست حتماً وارد حوزه علمیه شویم یا مثلاً عمامه روی سرمان باشد تا به آن پاداش برسیم. شما در کنار کارهای روزمره‌تان می‌توانید اطلاعاتِ دینی خود را افزایش بدهید و از این پاداش بهره‌مند شوید. سه. یکی از مهمترین علومی که ما باید یاد بگیریم و در پاداش نماز ما تأثیر گذار است ؛ علمِ به خود نماز است. یادگیری آدابِ نماز، اسرار نماز و احکام نماز است. بفهمیم که این نماز با روحِ ما چه می‌کند و چه تأثیراتی دارد؟ ! و ما در نماز چه حالت‌هایی باید داشته باشیم؟ برای اینکه اطلاعاتِ نمازتان افزایش پیدا کند، سه کتاب به شما معرفی می‌کنم: یک. کتاب « تفسیرِ نماز »[3] از استاد قرائتی دو. کتاب « چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟ »[4] از استاد پناهیان سه. کتاب دو جلدی « شناخت نامه‌ی نماز » [5] از آیت الله محمدی ری‌شهری که آیات و روایات نماز را خیلی زیبا و دسته‌بندی شده در این کتاب جمع آوری کرده است. سعی کنیم علم ِخود را بالا ببریم تا پاداش ما در نزد خداوند بالاتر باشد. [1] سوره زمر، آیه 9. [2] بحار الأنوار، ج‏1، ص 208. [3] چاپ انتشارات ستاد اقامه نماز. [4] چاپ انتشارات بیان معنوی. [5] چاپ انتشارات دارالحدیث.

#همنشین_خدا 13 ؛ بنده خوب خدا بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلّم عزیز. شما بنده‌ی خوب خدا. همان طور که می‌دانید ما سه جا در نماز از بندگی خداوند حرف می‌زنیم. در سوره حمد « إِیاک نَعْبُد » ما فقط بنده تو هستیم. در تشهد نماز « أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه‏ » ؛ شهادت می‌دهیم که پیامبر عبد و بنده خداوند بود. در آخرِ نماز هم سلام می‌دهیم به بندگان نیکوکار خدا. « السَّلَامُ عَلَینَا وَ عَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِین‏ ». یکی از فایده‌های نماز این است که روزانه بارها و بارها به ما یادآوری می‌کند که سعی کن بنده‌ی خداوند باشی. یک سؤال: واژه عَبد ـ یعنی بنده ـ دقیقاً به چه معناست؟ نشانه‌های بنده واقعی خداوند چیست؟ امام صادق علیه السلام به شخصی به نام « عُنوانِ بصری » فرمود: « بنده خداوند » سه ویژگی مهم دارد: [1] یک. اعتقاد دارد تمام دارایی‌اش ـ یعنی جان و مالش ـ برای خداست. خودش را مالک آنها نمی‌داند، به همین خاطر به خاطر دارایی‌هایش هیچ گاه بین مردم فخر فروشی نمی‌کند. همین جور که رئیس بانک از ثروتِ زیادی که در گاو صندوقش دارد فخرفروشی نمی‌کند ـ چون خودش را مالک نمی‌داند ـ بنده‌ی خداوند هم به خاطر صورتِ زیبایی که خداوند به او داده، و ثروت زیادی که خداوند به او داده هیچ گاه فخر فروشی نمی‌کند، چون خودش را مالکِ اصلی نمی‌داند. و از آن مال و از آن جان در راهی که خداوند گفته خرج می‌کند چون خودش را مالک نمی‌داند. خدا می‌گوید: صدقه دهید ! خمس دهید ! ‌‌ می‌گوید: چشم ! خدا می‌گوید: چشمت را به این منظره نینداز ! با گوش‌هایت به این موسیقی گوش نده ! با پایت به این مجلس گناه نرو ! چون خودش را مالکِ بدن خودش هم نمی‌داند به راحتی می‌گوید: چشم ! دو. اعتقاد دارد برنامه‌ریز اصلی زندگی‌اش خداست به همین دلیل اگر تقدیرِ خداوند، قضا و قدر خداوند، برنامه زندگی ایشان را به هم ریخت، او به هم نمی‌ریزد ؛ اعصابش خُرد نمی‌شود. مثلاً مصیبتی در زندگی‌اش آمد که برنامه زندگی‌اش را دچار تلاطم کرد، ماشینش بدون اینکه مقصّر باشد آتش گرفت، خانه‌اش خراب شد، همسر یا فرزند یا نزدیک‌ترین افرادش ـ که برنامه‌ریزی داشت مثلاً چهل پنجاه سال با او زندگی کند ـ زودتر از دنیا رفت، به مصیبتی در مالش یا جانش مبتلا شد، این‌ها را به آسانی صبر و تحمل می‌کند ! چرا؟؟ چون مدبّر اصلی را او می‌داند. سه. اعتقاد دارد برای تکِ تکِ لحظاتش و برای تک تک کارهایش باید در نزدِ خداوند که مالکِ اوست پاسخگو باشد ؛ به همینِ خاطر تمام همّت و تمام وقتش را در انجام درست وظایفش ـ یعنی واجبات ـ و ترک کردن آنچه خداوند نمی‌پسندد ـ یعنی حرام‌ها ! ـ می‌گذارد. به همین دلیل در وقتش بسیار بخیل است و به راحتی وقتِ گرانبهایش را هدر نمی‌دهد. سعی کنیم « إِیاک نَعْبُد » را با توجه بیشتری در نماز بگوییم و همیشه بنده خوبی برای خداوند باشیم. [1] (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏1، ص : 225)

#همنشین_خدا 14 ؛ شمش طلا بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما معلمِ عزیز می‌خواهم یک مثال فرضی با هم بزنیم برای اینکه یک حدیثِ امیرالمؤمنین علیه السلام را بهتر درک کنیم. فرض می‌کنیم رویِ باجه‌ی بانک شِمش‌های یک کیلویی طلا گذاشتند و آموزش و پرورش به ما می‌گوید که شصت و سه ثانیه وقت داری تا هر چه شمش طلا توانستی برداری و این هزینه یک سال زندگی‌ات باشد ! خوشحال‌‌ می‌شویم‌‌ می‌گوییم: « خیلی خوب است ». اگر بگوید هزینه ده سال آینده ات باشد می‌گوییم بد نیست ! اما اگر بگوید حقوقِ تا آخرِ عمرت ـ صد سال آینده ات ـ همین شصت و سه ثانیه طلا جمع کردن باشد اعتراض‌‌ می‌کنیم هزینه ما خیلی بیشتر از این است. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام از نوجوانی تا شصت و سه سالگی یک بار هم نماز شب‌ ایشان ترک نشد حتی در شب سخت و سردِ جنگ صفین یعنی شب « لَیلَةُ الْـهَریر ». [1] طبق آیه‌ی 20 سوره‌ی مبارکه مزّمل بعضی شب ها یک دوم، بعضی شب ها یک سوم و بعضی شب ها دو سوم شب را به نماز و عبادت‌‌ می‌ایستادند. [2] حضرت پانصد نخل خرما داشتند عادت داشتند کنارِ هر نخل خرمایی دو رکعت نماز‌‌ بخوانند. [3] در آخر عُمر که حاکمِ مسلمین هم بودن و مشغله شان زیاد بود در شبانه‌روز هزار رکعت نماز‌‌ می‌خواندند. [4] فرمودند: حتی یک بار نشد در بین الطلوعین بخوابم. بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب یا ذکر یا استغفار یا قرآن داشتم. [5] در نماز مستحبی گاهی اوقات آن قدر در رکوع‌‌ می‌ماندند که « یَرْکعُ فَیسِیلُ‏ عَرَقُهُ‏ » عرق از صورت مبارک ایشان را زمین‌‌ می‌چکید[6]، نمره‌ی حضور قلب‌شان در تمام نمازهای طول عمرشان بیست بود نه 99/19. هنگام راه رفتن، آبیاری کشاورزی، لب‌شان یا به ذکرِ خداوند یا تلاوت آیاتِ قرآن مشغول بود. با این حال در محراب عبادت حضرت ایستاد و ‌های های اشک ریخت و با صدای حزین فرمودند: « آهِ‏ مِنْ‏ قِلَّةِ الزَّادِ وَ طُولِ الطَّرِیقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظِیمِ الْمَوْرِدِ »[7] آه از کمی توشه و درازى راه آخرت و دورى سفر و عظمت جایى که وارد مى شویم ! با شست و سه سال شمشِ طلایِ عبادت جمع کردن آخرتِ بی نهایت خودم را چگونه اداره کنم؟ اینها را برای این نگفتم که من و شما، نماز و عبادت‌مان مثل امیرالمؤمنین علیه السلام بشود چون نه خداوند چنین عبادتی را از ما خواسته و نه ما‌‌ می‌توانیم چنین عبادتی انجام بدهیم. منظور بنده از بیان حالات امیرالمؤمنین علیه السلام این دو نکته بود: یک. به چهار بار صدقه دادن و دو تا نمازِ مستحبی، یک مقدار مسجد رفتن برای نماز اول وقت و... غرور ما را نگیرد اینها عبادتی نیست در مقابل عبادت امیرالمؤمنین. دو. اگر نمی‌توانیم به قلّه‌ی عبادت امیرالمؤمنین علیه السلام برسیم، حداقل بی تفاوت نباشیم. سعی و تلاش کنیم کیفیّت و کمیّت نماز ما را بهتر بشود، یعنی اگر فرصتی داریم در طول شبانه روز یک برنامه بریزیم برای نماز مستحبی و برای ذکر و دعا. ان شاءالله از شیعیان و دوستداران امیرالمؤمنین علیه السلام محشور بشویم [1] عَن ابنِ عباس : وَ لَمْ یتْرُک صَلَاةَ اللَّیلِ قَطُّ، حَتَّى لَیلَةَ الْهَرِیرِ. (إرشاد القلوب إلى الصواب، ج ‏2) [2] إِنَّ رَبَّک یعْلَمُ أَنَّک تَقُومُ أَدْنى‏ مِنْ ثُلُثَی اللَّیلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذینَ مَعَک‏... (یقیناً یکی از این یاران پیامبر که در این آیه توصیف شده اند امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است. [3] (بحارالانوار ج 41 ص 15) [4] ٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : إِنَّ عَلِیاً فِی‏ آخِرِ عُمُرِهِ یصَلِّی فِی کلِّ یوْمٍ وَ لَیلَةٍ أَلْفَ رَکعَةٍ. (بحارالانوار ج 41 ص 24) [5] مجله مبلغان، شماره 71، مقاله ی گزارشات لحظه به لحظه از شهادت امام علی علیه السلام. [6] عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : کانَ عَلِی یرْکعُ فَیسِیلُ‏ عَرَقُهُ‏ حَتَّى یطَأَ فِی عَرَقِهِ مِنْ طُولِ قِیامِهِ. (بحار الأنوار، ج‏82، 110) [7] (نهج البلاغة، حکمت 77)