هدایت شده از یک آیه در روز
ادامه نکته تخصصی: #عرب و #أعراب در قرآن کریم
▪️این تخلف آنان از حضور در میادین جهاد بقدری زیاد بوده که در سوره فتح هم که دوبار این تعبیر آمده هربارش ناظر به «تخلف کنندگان ایشان» است:
▫️«سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرابِ شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا فَاسْتَغْفِرْ لَنا يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ما لَيْسَ في قُلُوبِهِمْ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ لَكُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً إِنْ أَرادَ بِكُمْ ضَرًّا أَوْ أَرادَ بِكُمْ نَفْعاً بَلْ كانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبيراً» (فتح/11) و
▫️«قُلْ لِلْمُخَلَّفينَ مِنَ الْأَعْرابِ سَتُدْعَوْنَ إِلى قَوْمٍ أُولي بَأْسٍ شَديدٍ تُقاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِنْ تُطيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْراً حَسَناً وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا كَما تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذاباً أَليماً» (فتح/16)؛ و
▪️ در سوره احزاب هم که یکبار به نام آنها اشاره شده جایی است که منافقانی که با بهانهجویی میخواهند از جنگ فرار کنند درصددند خودشان را به این اعراب بادیه نشین ملحق کنند: «يَحْسَبُونَ الْأَحْزابَ لَمْ يَذْهَبُوا وَ إِنْ يَأْتِ الْأَحْزابُ يَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بادُونَ فِي الْأَعْرابِ يَسْئَلُونَ عَنْ أَنْبائِكُمْ وَ لَوْ كانُوا فيكُمْ ما قاتَلُوا إِلاَّ قَليلاً» (احزاب/20)؛ و
▪️شاید بتوان ریشه این سرپیچیهای آنان را همین نکته در سوره حجرات دانست که ایمان به دل آنها وارد نشده است: «قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْإيمانُ في قُلُوبِكُمْ وَ إِنْ تُطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ» (توبه/14).
🔹در واقع غیر از دو آیه ۹۹ و ۱۲۰ سوره توبه که مقداری نگاه مثبت به آنها داشت، و آیه سوره احزاب که «أعراب» را صرفا از همین حیث بادیهنشینی (زندگی دور از فرهنگ و تمدن شهری) مورد توجه قرار داد، در ۹ آیه دیگر همواره با مذمت شدیدی از آنان یاد کرد؛
که این مذمت که آنان شدیدترین افراد در کفر و نفاقاند و سزاوارترین افراد به ندانستن احکام خدا و رسول، شاید بالاترین مذمتی باشد که در قرآن کریم درباره اشخاصی به کار رفته است؛
که چنین مذمتی میتواند مؤید آن باشد که اگرچه قرآن کریم ابتدا کلمه أعراب را در همین معنای بادیهنشینان دور از شهر استفاده کرده (سیاق سه آیه فوق کاملا دلالت بر این معنا را تقویت میکند)، اما چهبسا بتدریج بار خاصی بر این لغت حمل کرده، که بار تحقیرآمیزی را که عربهای شهرنشین نسبت به این واژه احساس میکنند به سمت افراد منافق و بیایمان سوق دهد و نشان دهد که بیفرهنگی و بیتمدنی حقیقی، نه در دور بودن زندگی انسان از شهر، بلکه در دور شدن انسان از حقایق الهی و غلبه فرهنگ کفر و نفاق بر زندگی اشخاص است؛
🤔و در این فضاست که شاهدیم که بسیاری از احادیث از همین معنای جدیدی که قرآن کریم به طور غیرمستقیم ما را بدان سو سوق داده بهره گرفتهاند برای اینکه یک طبقهبندی ایمانی انسانها را جایگزین این دستهبندی نژادی کنند (احادیث ۲۸ به بعد)؛ که با این لحاظ حدیث ۵ نیز میتواند یک معنای کنایهآمیزی در خود داشته باشد.
@yekaye
#حجرات_14
هدایت شده از یک آیه در روز
.
🔟 «إِنْ تُطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا یلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ»
چرا اینجا درباره کارهای خوب این افرادی که هنوز ایمان به دلشان وارد نشده، نفرمود: «اگر هر کاری انجام دهید خدا از آن کم نمیکند» [یعنی شبیه آیه «أَنِّي لا أُضيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى» (آل عمران/۱۹۵)] و یا نفرمود: «اگر کسی کار خوبی انجام دهد ویا نیکوکار باشد خدا آن را ضایع نمیکند» [شبیه آیه: «إِنَّا لا نُضيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً» (کهف/30)؛ و یا آیه: «إِنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنينَ» (توبه/120، هود/۱۱۵، یوسف/۹۰)]؛ بلکه از تعبیر اطاعت از خدا و رسول استفاده کرد؟
ظاهرا این آیه میخواهد نشان دهد عملی واقعا اخلاقی و ارزشمند است و آثارش آن اندازه حقیقیای هست که تا قیامت باقی بماند، که بر اساس اطاعت از خدا و اطاعت از دین او باشد، نه مبتنی بر یک اخلاق سکولار و دنیاگرا. به تعبیر دیگر، حتی اگر ایمان در دل کسی وارد نشده باشد، دست کم باید عملش بر اساس اطاعت از خدا و رسول باشد تا واقعا برایش بماند و کارساز باشد.
📝نکته #فلسفه_اخلاق:
تاملی درباره #اخلاق_سکولار
امروزه عدهای طرفدار اخلاق سکولارند، یعنی اخلاق منهای قبول خدا و دین الهی.
بر اخلاق سکولار دست کم دو نقد اساسی وارد است:
🔻یکی اینکه این اخلاق بیتوجیه و غیرمنطقی است؛ زیرا مبنای اینکه عملی به لحاظ اخلاقی ارزشمند باشد این است که انسان واقعا ارزشی برتر از حیوان داشته باشد؛ و هر مبنایی که خداوند را از تحلیل وجود انسان کنار بگذارد هیچ گونه تبیینی از ارزشمندی برتر انسان نمیتواند ارائه دهد؛ این مساله بقدری بنیادین و اساسی است که کانت (فیلسوف معروف مدرنیته، که بر این باور بود که با استدلالهای عقل نظری نمیتوان خدا را اثبات کرد)، وجود خدا را به عنوان پیشفرض عقل عملی پذیرفت و نشان داد که تنها راه توجیه عمل اخلاقی، مفروض دانستن وجود خداوند است.
🔻دوم اینکه این اخلاق بیپشتوانه است و ضمانت اجرا ندارد؛ زیرا اخلاق زمانی واقعا پشتوانه دارد که بتواند در شرایط بحرانی انسان را به خویشتنداری بکشاند، نه در شرایط عادی. در واقع، بسیاری از انسانها به خاطر احساسات، جلب نظر دیگران، و ... ممکن است دست به عملِ ظاهرا اخلاقی بزنند، اما یک مبنای اخلاقی زمانی ضمانت اجرا دارد که در شرایط سخت و زمانی که توجیه احساساتی و منفعتطلبانهای در کار نیست بتواند شخص را به رعایت اخلاق ملزم سازد.
🔸تبصره:
در همان چند آیهای هم که اشاره شد اگر قبل و بعدش را توجه کنیم میبینیم هم که در آنها باورمندی به خدا برای شخصی که عمل انجام می دهد مفروض است:
آیه اول (من عمل هيچ عملكنندهاى از شما را ضايع نخواهم کرد) پاسخ خداوند به کسانی است که در حال ذکر و مناجات با پروردگارشان هستند و نگران عاقبت خویشاند؛
عبارت قبل از آيه دوم هم صریحا نشان میدهد که مقام سخن درباره مؤمنان است: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِنَّا لا نُضيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً: همانا کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، قطعا ما پاداش کسی که کاری را نیکو انجام داده باشد ضایع نمی کنیم» (کهف/30)؛ و
عبارت «قطعا خداوند اجر نیکوکاران را ضایع نمیکند»، در سوره توبه، ناظر به کسانی است که در راه خدا سختیها را تحمل میکنند؛ در سوره هود خطاب به پیامبر ص است و با تعبیر «وَ اصْبِر» شروع می شود؛ و در سوره یوسف هم با تعبیر «إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ ف : همانا کسی که تقوا پیشه کند و صبر کن پس ...» آغاز میشود، که کلمه تقوا بخوبی دلالت بر جهت گیری الهی عامل دارد.
@yekaye
#حجرات_14
هدایت شده از حوزه علمیه حضرت آیت الله ایروانی(رحمة الله علیه)
📣 سلسله رویداد «از ساحت نظر تا میدان عمل»
(نگاه جامع به مسائل جامعه)
✔️موضوع اول: عفاف و حجاب
اساتید (به ترتیب زمان نشست ها):
🎙 حجت الاسلام و المسلمین دکتر سوزنچی (استاد تمام گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع)) - بررسی بعد فقهی با رویکرد پاسخ به شبهات
🎙آیت الله مجتهد شبستری (عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد درس خارج حوزه علمیه) - بررسی بعد فقهی با رویکرد ادله پژوهی
🎙دکتر آقامحمدی (عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس گروه اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب) - بررسی ابعاد سیاسی و اقتصادی
🎙حجت الاسلام و المسلمین دکتر سجادی امین (عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده) - بررسی ابعاد حقوقی و اجتماعی
🔸ویژه دانشجویان و طلاب برادر
🔸همراه با اعطای گواهی حضور
🔸اعطای جوایز به تقریرات برتر
🕌مکان: حوزه علمیه آیت الله ایروانی
ثبت نام ، کسب اطلاعات بیشتر و معرفی اساتید: h-iravani.ir
•┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄•
📬 کانال رسمی حوزه علمیه حضرت آیت الله ایروانی(ره)
🆔️ @howzeh_iravani
هدایت شده از مرکز نشر آثار آیتالله بهجت
#ویژه_ایام_رحلت
✅حضرت آیت الله بهجت قدس سره:
❗️خدا نکند انسان معصیت کند!
⚠️ و اگر کرد، خدا نکند معصیت اجتماعی بکند!
🔻و اگر کرد، خدا نکند معصیتی بکند که اضلال مردم در آن باشد!
📚نکتههای ناب، ص٧٣
☑️ کانال رسمی مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیتالله بهجت قدسسره
✅ @bahjat_ir
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
روز یکشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ مقارن با ولادت حضرت معصومه (روز دختر) در موسسهای برای جمعی از خانمهای فعال اجتماعی بحثی ارائه شد با عنوان #هویت_زن_مسلمان در #عصر_انقلاب_اسلامی
که فایل آن به پیوست تقدیم میشود.
این بحث را میتوان خلاصه فشردهای دانست از دو سلسله سخنرانی در ایام فاطمیه:
1. #حجاب به مثابه #کنشگری_زن_مسلمان
🔺https://eitaa.com/souzanchi/1196
2. #حضرت_زهرا سلام الله علیها و #کنشگری_زن_مسلمان
🔺https://eitaa.com/souzanchi/1212
@souzanchi