#یادداشت_وارده
درباره آوینی (1)
🔻 باید دانست که تمدنها در پاسخ به یک نحوه نسبت و نگاهِ خاص انسان به عالم شکل می¬گیرند و همانگونه که اندیشیدن درباره دفاع مقدس با نگاهی تمدنی و تاریخی ما را متذکر به نحوه برقراری «نسبتِ جدیدِ انسان با عالم می¬کند» _(که این نسبت همان تمدن نوین اسلامی و متفاوت از تمدن غربی است)_ بازاندیشی در آثار و یا فعالیت رسانه ای #آوینی هم، ما را به همین نسبتِ متفاوتِ انسان با عالم رهنمایی میکند. از این جهت آوینی سخنگوی فردای تمدنی ماست و غور در اندیشه آوینی یعنی بستری برای الگوگیری های بیشتر و توسعه هر چه بیشترِ تمدن نوین اسلامی. از این زاویه می¬توان آوینی را سروشی از غیب انقلاب اسلامی دانست که آمده تا تبیین¬گر افقهای انقلاب اسلامی باشد.
🔻 آوینی را باید در بستر اقتضائات #عصر_مدرن و زمانه انقلاب اسلامی شناخت. از سویی اقتضای عصر مدرن سرعت تکنولوژی است و از طرفی دیگر اقتضای سرعت مسائل انقلاب اسلامی، تولید مسائل متکثر است و این مسائل متکثر، کارهای بر زمین مانده زیادی را ایجاد می¬کند. هنر یک انسان تراز انقلاب اسلامی نه در پاسخگویی به مسائل، بلکه در یافتِ اولویت میان مسائل و آنگاه پاسخ به مسائل است. آوینی به تصریح دوستانش، پیش از تحول هم یک خصلت مهم داشت؛ هیچوقت از کنار هیچ مسئله ای بدون فکر عبور نمی¬کرد؛ سید مرتضی پرسش¬گری بود که مسائل را درهم و برهم نمی دید. توان تحلیل از مسائل پیرامونی و یافت نقطه کانونی درد را داشت. به تعبیری آوینی بمثابه طبیبی فرهنگی بود که علائم مختلف بیماری و بعضا داده های غلط بیمار او را به تجویز غلط نمی کشاند. شاید همین هنر آوینی است که آثار او را برای جوان نسل چهارمی #انقلاب_اسلامی هم جذاب می¬کند. البته نباید این هنر را جدا از سیره و سلوک باطنی آوینی فهمید. وقتی حضرت خدیجه سلام الله آن ثروت عظیم را در راه اسلام خرج نمود، قسمتش کوثر شد و آوینی هم از کثراتش گذشت و همه¬ی آثار پیش از تحولش را برای خدا آتش زد و خدا بینشی کوثری به او اعطا نمود و شد تجلی این آیه که «ان تتقوا الله یجعل لکم فرقانا».
🔻 سید مرتضی دیدبانی بود که سابقا در زمین حریف زیسته و بعد از تحولش، عمیقا آنرا بازاندیشی و تحلیل کرده بود؛ از همین رو حقیقت انقلاب اسلامی را به یک تقابل در سطح سیاسی تقلیل نداد. انقلاب را عمیق و دقیق فهمید و در نقطه نزاع تمدنی گراهای درستی داد، اما او در دیدبانی تمدنی متوقف نماند و به رزم در میدان پرهیاهوی رسانه، مبتنی بر بینش انقلابی پرداخت. او بدرستی از افق دیدبانی فهمیده بود که اگر واقعیت دفاع مقدس درست روایت نشود، در جنگ روایتها از دفاع مقدس، تمدن غرب و غربگرایان روایتی دیگرگونه از حقیقت قدسی دفاع مقدس ارائه خواهند کرد و از آن حقیقت قدسی بیانی تنزل یافته، مادی و هضم شده در #تمدن_غرب می نمایانند.
🔻 بنابراین آوینی ماموریت #جهاد_تبیین را نه در دهه نود بلکه در دهه شصت به درستی دریافت و برایش از جان و آبرو مایه گذاشت. آوینی به درستی دریافته بود که در جهاد تبیین باید «واقعیت» را «آنگونه که هست» روایت کرد والا دشمن روایتی دلخواه و متناسب با اغراضش از واقعیت ها می¬سازد و مخاطب را ریاکارانه می¬فریبد.
🔻 سید بخوبی می دانست عادت نوعِ اهل رسانه این است که پروپاگاندا محور روایتی از واقعیت بسازند و از آنجا که روایتِ حاقِ واقعیت اساسا مد نظر اهل رسانه نیست لذا این روایت در بهترین حالاتش مبتلا به بی دقتی است. اما او مبتنی بر بینش عمیق از انقلاب اسلامی، در میدان رزم رسانه ای نه تنها از بی دقتی عبور می¬کند بلکه به کارش یقین دارد و این یقین آنچنان برایش مقدس است که در شب قدر، نوارکاست روایت فتحش را بجای قران بر سر می¬گیرد و بک یا الله می¬گوید. اساسا میزکار آوینی همان سجاده دیگری است که آوینی بارها تا به صبح بر سر همین سجاده به خواب رفته، گریسته و مراتب قرب را تا وصول به مقام شهادت پشت سر گذاشته است.
🔻 شاید این حرف برای بعضی سنگین باشد اما در مقام شناخت او چاره ای جز بیان این حقیقت نیست: آوینی در مقامِ شهودِ حقیقتِ انقلاب اسلامی بود و کنش او در میدان رزم رسانه ای، تجلی گاه همین بینش شهودی در نسبت با انقلاب اسلامی بود. مبتنی بر همین بینش الهی، بر خلاف روند متداول مستندهای جنگ، سید مرتضی نه آزادسازی زمین و نه انهدام نیروها و تجهیزات دشمن، هیچیک را به تصویر نکشید؛ بلکه او فتحالفتوح انقلاب اسلامی را که «انسان انقلاب اسلامی» باشد، به قاب تصویر برد و در یک تغییر مهم بجای خبرنگار، رزمنده را در کانون روایت نشاند و از ظاهر رزمنده به باطن او رفت و مخاطب را بر سر سفره باطن رزمندگان نشاند.
📌 ادامه دارد...
📝 به قلم: فاضل ارجمند حجتالاسلام محمد یوسفعلی تبار (دانشجوی دکتری مبانی نظری اسلام)
🆔https://eitaa.com/taalighat
تعلیقات
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب اسلامی (بهبهانه سخنان منتشرشده دکتر شفیعی کدکنی)
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب
📌بخش دوم
10) در #حوزه_پساانقلاب طلاب فاضل بسیاری داریم که فلسفه غرب و #علوم_انسانی مدرن را مستقیم و به زبان اصلی انگلیسی، آلمانی و فرانسوی میخوانند و عمیقاً میدانند اندیشه غربی چیست و چه میگوید و بزنگاه اشکال کجاست. برخی از حوزویان تحصیلات آکادمیک خود را در انگلیس و کانادا و آمریکا دنبال کردند.
برخی اساتید ما در گرایشهایی تحصیل کردند که هنوز در ایران ترجمه نشده و برخی دیگر نزد دانشمندانی غربی تحصیل کردند که امروز آثار آنها کتاب درسی دانشگاههای ماست. نه اینکه الزاماً این امور را فضل بدانیم، بلکه نمونههایی ذکر میکنیم تا بدانند آنچه درباره حوزه امروز میگویند چقدر دور از آبادی است.
11) در #حوزه_پساانقلاب ساختارهای مدرن عمیقاً شناخته میشود. اینکه #زیست_دینی در #عصر_مدرن نیازمند تحول در #نظامات_مدرن و ساختارهای اجتماعی است. اینکه نمیتوان سخن از #تربیت_دینی گفت اما به سبک زندگی و شهرسازی و فجازی و ارزشهای خلق شده مدرن بیاعتنا بود. اینکه باید دربرابر مدل، #مدل تولید کرد و با توصیه تحول رخ نمیدهد.
12) در #حوزه_پساانقلاب مهمترین رکن آموزش و تولید علم حوزوی که عبارت است از #درس_خارج خود را ناظر به نیاز روز میکند. دهها درس خارج با موضوعات جدید شکل میگیرد. از فقه الاقتصاد و فقه الاداره و فقه السیاسه گرفته تا فقه هنر و فقه کذا و کذا. شايد بهصورت موردی دربارهی عمق، موضوعشناسی و روششناسی این دروس نقدهایی داشته باشیم چه آنکه از پایگاه #حوزه_سنتی برآمده اما مسئله، #تحول در نگرش و ناظرشدن به نیاز جامعه حتی در سنتیترین لایه حوزه است.
13) در #حوزه_پساانقلاب با موج #مهاجرت_معکوس مواجهیم. مهاجرت از دانشگاه به حوزه و مهاجرت از خارج ایران به ایران برای فراگیری دانش دینی. امروز چندهزارنفر نخبه دانشگاهی از برترین دانشگاههای کشور طلبه شدهاند و در حال تحصیل یا تولید علم اند.
14) حوزه علمیه که دارای ساختار نسبتاً بسیطی بود در دوران پساانقلاب برخوردار از #ساختار و #سازمان شده است. مقوله برنامهریزی و آیندهنگاری در آن جدی است. برخی اضلاع نهادی حوزه امروز از یک زاویه به این صورت است:
✅ نهادهای مدیریتی، سازمانی حوزه
🔻 شورای عالی حوزه
🔻 جامعه مدرسین
🔻 مجمع نمایندگان طلاب
🔻 مرکز مدیریت حوزه
🔻 مرکز مدیریت حوزه خواهران
🔻 مرکز خدمات حوزه
🔻 جامعه الزهرا سلام الله علیها
🔻 دفتر تبلیغات حوزه
🔻 جامعه المصطفی العالمیه
✅ نهادهای آموزشی پژوهشی حوزه
📕 آموزشی محض و تحت اشراف مرکز مدیریت:
📌 مرکز تخصصی فلسفه
📌 مرکز تخصصی کلام
📌 مرکز تخصصی تفسیر
📌 و دهها مرکز تخصصی دیگر
📌 مراکز تخصصی فقهی
📌 انجمن های علمی حوزه
💠 انجمن های اقتصاد، روانشناسی، جامعه شناسی، معرفت شناسی، کلام، فلسفه، مطالعات سیاسی، مطالعات اجتماعی، قرآن پژوهی، مهدویت و...)
📗 آموزشی پژوهشی تحت اشراف بیوت مراجع تقلید:
📌 مرکز فقهی ائمه اطهار
📌 مرکز فقهی امام باقر علیه السلام
📌 مرکز فقهی امام کاظم علیه السلام
📌 مرکز فقهی آیتالله وحید
📌 مرکز فقهی جامع ولی امر
📌 موسسه فقه و علوم اسلامی
📌 و حدود 25 مؤسسه فقهی دیگر...
📘 آموزشی پژوهشی با رویکرد فعالیت در حوزه علوم انسانی اسلامی
📌 موسسه امام خمینی
📌 دانشگاه باقرالعلوم
📌 دفتر حوزه و دانشگاه
📌 فرهنگستان علوم اسلامی
📌 موسسه تحقیقاتی اسرا
📌 مرکز مطالعات زنان و خانواده
📌 اندیشکده اقتصاد مقاومتی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 و...
✅ نقاط اتصال نظام و حوزه:
🔹 مرکز پژوهشهای فقهی مجلس
🔸 دبیرخانه حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی
🔹 دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
🔸 دفتر پژوهش های فقهی شورای نگهبان
🔹 دفتر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت
🔸 مرکز تحقیقات اسلامی مجلس
🔹 مرکز مطالعات فقهی قوه قضاییه
✅ نقاط اتصال حوزه و فضای بین المللی
📌 مجمع جهانی اهل بیت
📌 مجمع جهانی تقریب مذاهب
📌 جامعه المصطفی
📌 جامعه المرتضی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 دهها مجموعه غیررسمی و طلبگی
ادامه دارد...
➖➖➖➖➖
بخش اول یادداشت:
https://eitaa.com/taalighat/1658
➖➖➖➖
✅@taalighat