📝 ماجرای تعطیلات شنبهها...
(درنگی در ابعاد فرهنگی تعطیلی شنبه)
✔️ قسمت دوم
🔹 تعطیلی شنبه یا تغییر نظم اجتماعی؟
🔻 ظاهر استدلال برای تعطیلی شنبهها خیلی روشن و در نگاه ابتدایی مقبول است. باید برای تجارت خارجی خود را با ایامی که جهان در حال کار است، هماهنگ باشیم. اما نکته این است که مسئله را نباید سطحی دید.
🔻 مسئله فقط تعطيلي یک روز نیست، مسئله تغییر #نظم_اجتماعی است. نظم اجتماعی باید بر اساس یک منطق روشن تنظیم شود. تعطیلی شنبهها یعنی محوریت نظم اجتماعی بر اساس #منطق_اقتصادی اما تعطیلی جنبه تنظیم نظم اجتماعی براساس #منطق_فرهنگی است. اسلام برای حیات انسانی ارزش ویژه بر مدار #حیات_طیبه قائل است و نظم اجتماعی را نیز براین مدار سامان میدهد. (این بخش نیازمند توضیح و تبیین فنی و براساس روح شریعت است.)
🔹 نظم جهانی یا نظم اسلامی
🔻 در نامه اخیر #اتاق_بازرگانی ایران خطاب به مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم تعطیلی شنبهها این است:
"اثربخشی اقدامات دولت برای افزایش ارتباط با سایر کشورهای بلوک شرق و غرب و توسعه روابط تجاری و اقتصادی، در گرو پذیرش هر چه بیشتر #استانداردهای_اقتصاد_جهانی است."
🔻 این استدلال که باید خودمان را با #نظم_جهانی در حوزه اقتصاد تطبیق دهیم، آشناست. سالها قبل طیفی سخن از #جامعه_جهانی میزدند. اما این جهان، جهانی است که آمریکا و غرب محور آن هستند. حرکت بهسمت استانداردهای مثلاً جهانی یعنی پذیرش گامبهگام #نظم_غربی در حالیکه امروز دنیا در حوزههای مختلف از جمله اقتصاد در حال عبور از نظم فعلی و تک قطبی است.
🔹 ارتجاع تمدنی
🔻 تشکیل پیمانهای مالی و اقتصادی بزرگ چون #پیمان_شانگهای و #بریکس و... پیمانهای مالی دو یا چندجانبه و #دلارزدایی همه بهمعنای عبور از نظم موجود است. در چنین دوران عبور از #نظم_آمریکایی سوق دادن کشور به سمت آن نوعی #ارتجاع_تمدنی است.
🔹 لزوم تحلیل کلان و غیر اتمیک مسئله
🔻 تأکید میکنم #مسائل_کلان را نباید #اتمیک و نقطهای دید، تعطیلی شنبهها را باید در یک اتمسفر کلان فرهنگی، اجتماعی، ملی و بینالمللی تحلیل کرد. پیامدها، روندها، آسیبها، و دیگر جوانب باید در این بستر تحلیل و بررسی شود. پس مسئله تنها تعطیلی یک روز نیست، مسئله تحول در رویکرد کلان جامعه، وجهه اجتماعی، #پیام_پنهان این تصمیم به #ناخودآگاه_جامعه است.
#تعطیلات_شنبه
#جریان_لیبرال
#پیام_پنهان
#نظم_آمریکایی
#جامعه_جهانی
#نظم_اجتماعی
#ارتجاع_تمدنی
#ناخودآگاه_جامعه
🔻🔻🔻🔻
🆔 @taalighat
📝 مسئله تعطیلی شنبهها و نارسایی فکری جبهه انقلاب
📍بنانداشتم درباره تعطیلی شنبه مجدد مطلبی بنویسم اما برخی از اظهارنظرهای بچه های جبهه انقلاب نگرانم کرد. اساسا آنقدر که نگران این حد از نارسایی فکری و تحلیلی در جبهه انقلاب هستم، از مصوبه تعطیلی شنبه نگران نیستم.
تعطیلی شنبه یک مصداق و مورد از کنش و طراحی جریان غرب گراست. جریان غرب گرا خوب بلد است زمین بازی درست کند، جبهه انقلاب را هم بازیگران آن زمین بازی قرار دهد و ما هم در اوج اقتدار جبهه انقلاب و هزیمت جبهه غرب گرا، پرچم او را بالا ببریم. باید برای این مصائب فکری کرد.
🔻 رویکرد تقلیل گرایانه و ساده سازی مسئله
🔹 برخی گفتند یعنی شما نگرانید دعای ندبه و نماز جمعه کمرنگ شود؟ خب اصلا تعطیلی جمعه که حذف نشده، بلکه یک روز به این تعطیلات اضافه شده، پس نماز جمعهتان سرجای خودش هست؟ با این سطح از تقلیلگرایی چه کنیم؟ مگر مسئله ما مصداقی به نام نماز جمعه است فقط؟
🔹 در یادداشت قبلی کلیدواژه های مهم و راهبردی را مطرح کردم؛ کسانی که با فضای #مطالعات_اجتماعی و اندیشه تمدنی آشنایی دارند، بار تئوریک این کلیدواژه ها را می شناسند اما متأسفانه این کلیدواژه ها که هر یک موضوع تحقیقات، مقالات و یادداشت های تفصیلی و تخصصی است، از دید بسیاری پنهان ماند و منتقدین چسبیدند به نگرانی از تعطیلی نماز جمعه، در حالی که این واژگان و مفاهیم بسیار مهم هستند و نقطه تمرکز و نگرانی ما اینجاست:
ارزش زمان
نظم اجتماعی
نظم مدرن
پیام پنهان اجتماعی زمان
بعد نمادین زمان
زمان و تمدن (بعد تمدنی زمان)
زمان و تاریخ
زمان و فرهنگ
تغییر در نظم زمانی و انقطاع تاریخی
تغییر در نظم زمانی و تحول فرهنگی
نسبت تعطیلی و سبک زندگی
🔹 کسی درباره نسبت تعطیلی شنبه و این کلیدواژه ها سخن نگفت. شاید امکان سخن هم نبود. کسی که #مدرنیته را بشناسد، #جریان_غربگرا و لیبرال را بشناسد، سبک و شیوه و #فرآیند_تحولات_فرهنگی را بداند، متوجه می شود که تغییر در #نظم_اجتماعی یک جامعه با آن جامعه چه می کند.
🔻 فقر فهم تمدنی
🔹 از زمان قاجار بسیاری از روشنفکران با همین استدلال که باید برای پیشرفت، شبیه غرب شد، سعی در انواع تحول داشتند. یکی از نقاط تمرکز آن ها تحول در خط فارسی، تحول در زبان فارسی و تحول در سبک پوشش بود. بسیاری می گفتند حالا اینکه عبارات را با الفبای فارسی بنویسیم و یا لاتین چه فرقی می کند؟ خط را تغییر دهیم چه فرقی می کند؟ بهتر نیست شبیه دنیا باشیم؟ با همین ساده اندیشی مسئله را تقریر می کردند. اما کسی نمی دانست نسبت خط و تمدن، نسبت زبان و تمدن چیست.
🔹 امروز هم از بسیاری مسائل #خوانش_تمدنی نداریم. نمی دانیم نسبت زمان و تمدن چیست؟ پس راحت با مسئله ای چون تعطیلی شنبه کنار می آییم یا آن را چنان ساده سازی می کنیم که گویی یک مسئله بی اهمیت است. این مسئله جایی خطرناک می شود که با همین استدلال و دست فرمان باید در بسیاری از مواضع دیگر هم عقب نشینی کنیم.
🔻 مضاف به اینکه عمده استدلال های اقتصادی مدافعین تعطیلی شنبه نیز دقیق و مستند نیست و اگر مجالی بود نقدی بر آن هم خواهم نوشت.
#تعطیلی_شنبه
#جبهه_انقلاب
#خوانش_تمدنی
#فرآیند_تحولات_فرهنگی
🔻🔻🔻🔻
🆔@taalighat
🔖 حوزه باید آخوند تربیت کند... (۱)
(درآمدی به بازسازی حیات اجتماعی روحانیت و نقد تخصصگرایی افراطی)
۱. روحانیت، عنصر محوری ساخت و رشد:
در سیر تکاملی ایران شیعی الهامبخش ترین کانون فکری، علمی و معنوی نهاد دین و روحانیت است. نقشی بیبدیل که فرازوفرود آن تأثیری مستقیم در فرازوفرود ایران دارد. نهاد دین و روحانیت مرجع اجتماعی بود. کانون تولید ذائقه اجتماعی و شیوه زیستن و خطوط کلی فرهنگ بود. تحلیل نوع کنشهای اجتماعی سدههای اخیر بهویژه یک قرن در نقاط مختلف ایران گواهی بر اثرگذاری فرهنگی بیبدیل روحانیت بر فرهنگ اجتماعی و رشد فرهنگی است.
کمتر تحلیلگر و اندیشمندی است که بتواند از کنار نقش سازنده روحانیت در ساخت ایران بگذرد. حتی جلال آل احمد در غربزدگی با فریادهای گلایهاش از روحانیت، تمنای نقشآفرینی دارد و داریوش شایگان در فاخرترین اثرش محوریترین عامل ایستادن در مقابل تمدن غرب را نهاد دین و حوزه و روحانیت میداند. این نقش از دیدگاه مستشرقین و نهادهای امنیتی و جاسوسی غرب نیز پنهان نبود که درباره آن دهها فکت و متن وجود دارد.
۲. حوزه و محوریت "رفع نیاز":
اما همه این اتفاقات و جایگاهها مرهون یک امر است: "نهاد دین و روحانیت کانون رفع #نیاز حقیقی جامعه بوده است." در جای خود بحث مهمی با عنوان #نظام_نیاز داریم که باید بحث شود اما اجمالا اینکه نیازمندیهای انسان در قالب یک نظام پدید میآید.
در دنیای سنتی حوزه در نقطه اتصال به همه نیازها بود. اما دنیای مدرن کانونهای نقشآفرینی "نهاد دین" را به "نهاد علم مدرن منقطع از وحی برخاسته از عقل خودبیناد" داد. با توسعه و پدیدآمدن ساختارهاي جدید اجتماعی و توسعه علوم اجتماعی و انسانی پیامبران عصر مدرن ظهور میکنند و داعیهدار رفع نیاز میشوند و متناظر با هر نیازی، کانونی تعریف میکنند و #نظم_اجتماعی جدیدی را رقم میزنند که در آن نهاد دین حذف میشود.
۳. تخصصگرایی افراطی متأثر از نظم اجتماعی مدرن و نفی هویت و کارکرد واقعی روحانیت:
اما حوزه بهمرور ازاین رویکرد فاصله گرفت. حوزه بهسمت #تخصصگرایی_افراطی پیش رفت. تخصصگرایی فی حد نفسه بد نیست اما وقتی به #نفی_هویت تاریخی روحانیت منجر شود، سم است.
#تخصصگرایی_افراطی باتوجه به تکثر نیازهای جدید و صورتبندی آنها ذیل تخصص درپی کارآمدی بیشتر بود اما توجه نداشت این مدل بدون مراقبت، طراحی و تدبیر به ضد خود بدل میشود و طلبه متخصص دیگر شأن آخوندبودن برای خود قائل نیست. یعنی بهنحوی از نفی رسالت اجتماعی فراگیر منجر میشود.
تخصصگرایی افراطی نقطه آغاز #انقطاع_اجتماعی حوزه و روحانت بود. طلبه متخصص خود را تنها در حوزه تخصص خود دارای رسالت و مسئولیت میبیند و از آن سو مخاطب هر تخصص طیف محدودی است که نوع پراکندگی آن در جامعه موجب محدودیت در دسترسی و ارتباط میشود. لذا ارتباط بین طلبه و جامعه عملاً قطع میگردد.
طلبه محصور در زیست تخصصی برای ارتباط با مخاطب خود راههایی چون نگارش مقاله و کتاب و... را در پیش میگیرد و اتفاقاً این شیوه از کنشگری در استاندارهای جدید حوزه پسندیده و مطلوب است. پس احساس وظیفه و نیاز به دیگر سطوح ارتباط اجتماعی کمرنگ میشود.
ادامه دارد...
#چه_باید_کرد
#انقطاع_اجتماعی
#بازسازی_جبهه_انقلاب
#بازسازی_حیات_اجتماعی_روحانیت
🆔 @taalighat