eitaa logo
تأملات اجتماعی
181 دنبال‌کننده
287 عکس
89 ویدیو
7 فایل
محمدرضا کرباسچی دانش آموخته ی حوزه ی علمیه ی قم کارشناس ارشد فلسفه ی علوم اجتماعی @mrkarbs
مشاهده در ایتا
دانلود
تأملات اجتماعی
📌در جست و جوی اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و ششم) 🔹روش شناسی اندیشه ی اجتماعی شهید مطهری
📌در جست و جوی اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و هفتم) 🔹روش شناسی⬅️ سرفصل های نگاه انسان شناسی ........ (در مرحله ی تحقیق و نگارش)
تأملات اجتماعی
📌در جست و جوی اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و هفتم) 🔹روش شناسی⬅️ سرفصل های نگاه انسان شنا
📌در جست و جوی اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و هشتم) 🔹روش شناسی⬅️ سرفصل های نگاه هستی شناسی ........ (در مرحله ی تحقیق و نگارش)
امروز باتفاق عده ای از دوستان معاونت سیاسی اجتماعی حوزه تهران، رفته بودیم آتشکده زرتشتیان تهران، در کنار مجمر آتشی که بیش از چند سده بود که روشن است. از مفاهیم مشترک میان ادیان صحبت شد. من قبلا تجربه ی گفت و گو با مسیحیان را داشتم. فضا میان متدینین به ادیان خیلی بهم نزدیک است، تا حدی که می توانم بگویم اختلاف اساسی میان ادیان نیست. یکی از مفاهیم مشترک میان ما در گفت و گوی امروز، مفهوم وجدان یا فطرت بود، دیدگاه ها درباره ی فطرت و امور فطری خیلی خیلی بهم نزدیک بود. همین مسئله ی «فطرت» زمینه ی بسیار خوبی برای وحدت و انسجام در سطح بین المللی است. قرار است این جلسات ادامه پیدا کند. درباره «وحدت و انسجام اجتماعی» و «حرکت تاریخ» با محوریت فطرت و ادیان الهی، بیشتر خواهم نوشت، انشالله @taamollat
📌ادیان آسمانی در مسیر تمدن نوین اسلامی این تصویر مربوط است به اولین جلسه ی شورای راهبری ادیان، وابسته به مرکز مدیریت حوزه ی علمیه استان تهران. نقطه ی آغاز شکل گیری این شورا اهانت به قرآن کریم بود و کثرت مشابهت ها و علایق منجر به تداوم جلسات و گفت و گوها گردید. و ظرفیت های جدیدی برای کار و فعالیت اجتماعی پدیدار شد که از هدف اولیه بسیار جلوتر بود. یکی از اشکالات و انتقادات رهبران ادیان به ما این بود که علی رغم آزادی و احترامی که در ایران از آن برخوردارند، اما عمده ی مواجهات با آنان دارای رویکرد سیاسی بوده و بدنه ی علمی حوزه های علمیه کمتر به سراغ آنان رفته است. گفت و گوهایی علمی انجام شده، این امید را در دلها زنده کرد که بتوان با استفاده از ظرفیت مشترک ادیان، گفت و گوهای علمی جدی ای را سامان داده و قدم های مهمی در راه نظام سازی و جامعه سازی و تمدن سازی برداشت. تمدن اسلامی محدود به مسلمانان نیست و بطور قطع همراه کردن و متحد نمودن مردم جهان علیه تفکر مادی و الحادی یکی از لوازم حتمی این مسیر است. دین و الهیات بعنوان امور فطری در نهاد بشر یکی از بهترین زمینه های اتحاد و همدلی در عرصه ی جهانی است. زمینه فکری اصلی این جلسات نظام اندیشه متفکران مسلمان خصوصا امام ره، آیت الله خامنه ای و شهید مطهری در حوزه ی تاریخ و اجتماع است. امید است که به عنایت امام عصر ارواحنا فداه، این جلسات به همدلی بیشتر در جامعه ی خودمان و همچنین سطح بین المللی منجر گردد. @taamollat
📌سخنرانی حدود پنجاه سال پیش حضرت آیت‌الله خامنه ای پیرامون اربعین حسینی ع 🔹می‌دانید یکی از علائم ایمان زیارت اربعین است؟ بنده نمی‌دانم این روایت چقدر صحیح است، اصراری هم ندارم که بگویم معنای این روایت همین است که من گمان کرده‌ام، واقعش هم این است که احتمال می‌دهم معنایش یکی از شقوق و احتمالات دیگری باشد که در این زمینه بیان می‌شود؛ امّا اگر این احتمال هم که من می‌گویم باشد، مؤیّد فراوانی دارد؛ «زیارة الاربعین». 🔸شیعه یک جمع متفرقی بود. یک جامعه‌ای بود که در یک جا، در یک مکان زندگی نمی‌کردند. در مدینه بودند، در کوفه بودند، در بصره بودند، در اهواز بودند، در قم بودند، در خراسان بودند، اطراف و اکناف بلاد. اما یک روح در این کالبد متفرق و در این اجزا متشتت در جریان بود. 🔹مثل دانه‌های تسبیح یک رشته و یک نخ همه این‌ها را به هم وصل می‌کرد. چه بود آن رشته؟ رشته اطاعت و فرمانبری از مرکزیت تشیع، از رهبری عالی تشیع یعنی امام. همه این رشته‌ها به آنجا متصل می‌شد. قلبی بود که به همه اعضا فرمان می‌داد. و به این ترتیب تشیع یک سازمان و یک تشکیلاتی بود. ممکن بود دو نفر از حال هم خبر نداشته باشند اما بودند کسانی که از حال همه با خبر بودند. اطاعت و فرمانبری آنها به حساب بود، فریاد زدنشان از روی دستور بود، سکوتشان بر طبق نقشه بود. 🔸همه چیزشان با حساب بود. فقط یک عیبی کار آنها داشت و آن اینکه همدیگر را کمتر می‌دیدند. اهل یک شهر، شیعیان یک منطقه البته یکدیگر را می‌دیدند. اما یک کنگره جهانی لازم بود برای شیعیان روزگار ائمه (ع). 🔹این کنگره جهانی را معین کردند. وقتش را هم معین کردند. گفتند در این موعد معین در آن کنگره هر کس بتواند شرکت کند. آن موعد روز اربعین است و جای شرکت، سرزمین کربلا است. چون روح شیعه روح کربلایی است‌، روح عاشورایی است. در کالبد شیعه تپش روز عاشورا مشهود است. شیعه هر جا که هست دنباله‌روی عاشورای حسین است. این هم که می‌بینی همه جا این تپش‌هایی که در شیعه مشهود شده‌، از آن مرقدِ پاک ناشی شده. این شعله‌هایی بوده که از آن روح مقدس و پاک و از آن تربت عالی مقدار سرکشیده. به جان‌ها و روح‌ها رسیده. انسان‌ها را به گلوله‌های داغی تبدیل کرده و آنها را به قلب دشمن فرو برده. 🔸بنابراین مسئله اربعین یک مسئله مهمی است‌، اربعین یعنی میعاد شیعیان در یک کنگره بین‌المللی و جهانی برای سرزمینی که خودش خاطره‌انگیز است آن سرزمین‌. سرزمین خاطره‌ها است‌، خاطره‌های باشکوه‌، خاطره‌های عزیز، سرزمین شهدا، مزار کشته‌شدگان راه خدا، اینجا جمع بشوند تشیع‌، پیروان تشیع و دست برادری و پیمان وفاداری هر چه بیشتر بدهند. 🔹اگر امروز هم بتوانند شیعیان آن سرزمین پاک و مقدس را یک چنین میعادی قرار بدهند. البته بسیار کار بجا و جالبی خواهد بود و همین دنباله‌گیری از راهی است که از ائمه هدی (ع) به ما ارائه دادند. 📚 سخنرانی در مسجد امام حسن مجتبی (ع) / مشهد ۲۴ اسفند ۱۳۵۲ @taamollat
تأملات اجتماعی
📌در جست و جوی اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و هشتم) 🔹روش شناسی⬅️ سرفصل های نگاه هستی شناس
📌 در جست و جوی نظریه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و نهم) 🔹روش شناسی⬅️ نقش تاریخ در تحلیل اجتماعی شهید مطهری ره ۱ ▪️سرفصل ها ۱. طرح بحث: مناقشات پیرامون بکارگیری تاریخ در تحلیل اجتماعی ۲. دیدگاه شهید مطهری ره در باب دانش تاریخ (گونه های معرفت تاریخی، اعتبار سنجی و کاربرد آنها) ۳. کاربردهای تاریخ در تحلیل اجتماعی از نگاه شهید مطهری ۴. حل تعارض فلسفه و تاریخ در تحلیل اجتماعی ۵. نگاه تاریخی و اجتماعی شهید مطهری، در تقابل با رویکردهای مدرن 🔹🔹🔹 🔻بخش اول: مناقشات پیرامون بکارگیری تاریخ در تحلیل اجتماعی بکارگیری تاریخ در تحلیل اجتماعی، بمانند بکارگیری فلسفه، همواره محل مناقشه و اختلاف بوده است. اشکال اصلی در بکارگیری تاریخ در علوم اجتماعی آن است که تاریخ علاوه بر آنکه عینیت را از دسترس ما دور کرده و ما را در دام کلاف سر در گم پیشفرض ها می اندازد، با نوعی کثرت گرایی، راه را بر ارائه ی تحلیل های عام سد می کند. به عبارت دیگر بکارگیری تاریخ در علوم اجتماعی مساوی است با پذیرش تکثر بی پایان در اجتماع انسانی که همین مسئله راه را بر کشف قواعد عام و در نتیجه امکان پیش بینی حوادث سد می کند. نتیجه ی همه ی اینها، بروز نسبیت در تحلیل های اجتماعی است. و چنانکه فکر فلسفی،همه چیز را یک کاسه کرده و تحت قواعد عام در آورده و راه را بر درک تنوع ها در محیط اجتماع می بندد، روش تاریخی نیز راه را بر درک «قواعد عام» و « امور مشترک میان جوامع» سد می کند. ▪️حل این تعارض بمانند حل تعارضات فقهی و اصولی نیست که با دست کشیدن از اطلاقات و عمومات و تسامح و.... تعارض پایان یابد، مسئله کاملا عقلی است و تعارض نیز با همان ابزار باید پایان یابد. در نوشته های سپس تر روش تحلیل استاد شهید مطهری را بازگو خواهیم کرد. والله هو الموفق و المعین @taamollat
تأملات اجتماعی
📌 در جست و جوی نظریه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و نهم) 🔹روش شناسی⬅️ نقش تاریخ در تحلیل اجتماع
📌بعدالتحریر 🔹همیشه سر کلاسها به برادرانم توصیه می کنم که در هر رشته ای که هستند تاریخ عمومی، تاریخ علم و فلسفه ی علم را جزو مطالعاتشان قرار دهند. حرف های زیادی در این حوزه ها وجود دارد و مناقشات زیادی برپاست که اگر اطلاع نداشته باشیم، پایه های معارف اسلامی ما را تهدید می کند. خود دانش تاریخ یکی از دانش های مهم در فرهنگ اسلامی است - که به جهت تاثیر عظیمی که در سایر حوزه های معرفتی دارد- باید برای اعتبار بخشی و رفع اشکالات آن تلاش مضاعف نمود. غیر از کتاب «تاریخ چیست», نوشته ی «ای،اچ،کار» که مورد استناد استاد شهید بوده، این کتاب را نیز خدمت دوستان معرفی می کنم که رشته ای از مسائل جدید در باب اعتبار گزاره های تاریخی را تصویر کرده است. روزی به استاد بزرگوار سیدمهدی موسوی گفتم قوت علمی شما چه در فلسفه و چه در روش شناسی و.... ناشی از قوت معلومات و تحلیل های تاریخی شماست؛ انکار فرمودند. تا اینکه در جلسه ای، وقتی برای اثبات مسئله ای در فلسفه ی فقه، بخش عمده ی جلسه را تاریخ فرمودند، همانجا مچ مبارکشان را گرفتم؛ آنجا بود که سپر بینداخت. القصه؛ تاریخ و مسائل آن را از جهت تاثیری که در تحلیل های اجتماعی مان دارد، باید جدی تر بگیریم.(۰۲/۶/۱) @taamollat
تأملات اجتماعی
📌 در جست و جوی نظریه اجتماعی شهید مطهری ره (بخش بیست و نهم) 🔹روش شناسی⬅️ نقش تاریخ در تحلیل اجتماع
📌در جست و جوی نظریه ی اجتماعی شهید مطهری ره (بخش سی ام) 🔹روش شناسی⬅️ نقش تاریخ در تحلیل اجتماعی شهید مطهری ره ۲ ▪️بخش دوم: دیدگاه شهید مطهری در باب دانش تاریخ (گونه ها، اعتبار و کاربرد) 🔻شهید مطهری دانش های تاریخی را بر سه گونه می داند: ۱. تاریخ نقلی ۲. تاریخ علمی ۳. فلسفه تاریخ از نگاه ایشان «تاریخ نقلی، علم به وقایع و حوادث و اوضاع و احوال انسانها در گذشته» است. علم تاریخ در این معنی، اولًا جزئی یعنی علم به یک سلسله امور شخصی و فردی است نه علم به کلیات و یک سلسله قواعد و ضوابط و روابط، ثانیاً یک علم «نقلی» است نه عقلی، ثالثاً علم به «بودن» ها است نه علم به «شدن» ها، رابعاً به‏ گذشته تعلق دارد نه به حاضر. ما این نوع تاریخ را «تاریخ نقلی» اصطلاح می‌کنیم. استاد مطهری، جامعه و تاریخ‏، ۶۷,۶۸ ۲. تاریخ علمی که عبارتست از علم به قواعد و سنن حاکم بر زندگیهای گذشته. تاریخ نقلی بعنوان مبادی و مقدمات این علم است و محقق تاریخ تلاش می کند تا از رهگذر تحلیل تاریخ نقلی طبیعت حوادث تاریخی و روابط علی آنها را کشف کند «تا به یک سلسله قواعد و ضوابط عمومی و قابل تعمیم به همه موارد مشابه حال و گذشته دست یابد.» استاد مطهری، جامعه و تاریخ‏، ۶۸ یافته های تاریخ علمی منحصر به گذشته نیست و قابلیت تعمیم به آینده را نیز داراست. «از این جهت تاریخ را بسیار سودمند می گرداند و آن را بصورت یکی از منابع معرفت(شناخت) انسانی در می آورد و او را بر آینده اش مسلط می نماید.» ص۶۸ سپس ادامه می دهد: «تاریخ علمی مانند تاریخ نقلی به گذشته تعلق دارد نه به حال، و علم به «بودنها» است نه علم به «شدنها»؛ اما برخلاف تاریخ نقلی، کلی است نه جزئی، و عقلی است نه نقلی محض.» (همان،۶۹) ۳. فلسفه تاریخ «فلسفه تاریخ؛ یعنی علم به تحولات و تطورات جامعه‌ها از مرحله‏ای به مرحله دیگر و قوانین حاکم بر این تطورات و تحولات؛ به عبارت دیگر علم به «شدن» جامعه‌ها نه «بودن» آنها.» جامعه و تاریخ‏، ۶۹ آنچه که استاد شهید در تعریف فلسفه ی تاریخ بیان می کنند، تقریبا با آنچه که در تعریف «جامعه شناسی تاریخی» می گویند برابر است. چنانکه برخی جامعه شناسی تاریخی را نیز علم به روندهای توسعه و تکامل اجتماعات بشری معنا کرده اند. 🔻درباره ی مطالب استاد شهید، دو نکته قابل توجه است: ۱. مبانی فلسفی تحلیل تاریخی: فلسفه های بودن یا فلسفه های شدن ۲. رابطه تاریخ و جامعه در ادامه به هر یک از این نکات خواهیم پرداخت. (جمعه، ۳شهریور۰۲) @taamollat
📌 ارتباط و پیوستگی شهید مطهری و شهید صدر